مدرسه فیضیه ،یک ساعت به غروب

مشرق- مدرسه فیضیه از نظر مکانی نماد حوزه علمیه قم است این مدرسه چسبیده به حرم حضرت معصومه س است ،این مدرسه در دو طبقه بنا شده است و تقریبا هشتاد حجره دارد،در حجره های طبقه دوم طلاب ساکن هستند و در حجره های طبقه اول کرسی های تدریس برپا است در غروب یک روز بهاری گذری بر این مدرسه لطف خود را دارد.

1-سرباز نگهبان :ورودی مدرسه سربازی که متعلق به سپاه است دم در مدرسه روی صندلی نشسته است مدتهایی است که حفاظت از برخی از شخصیتها و اماکن حوزوی به سپاه سپرده شده است این سرباز دوره سربازی را براحتی میگذراند گرچه گاهی شنیده شده است که مثلا کسی را با مواد منفجره دم در فیضیه دستگیر شده است اما درکل این فضا از نظر نظم و امنیت بسیار آرام است شاید تنها دردسر این سرباز این است که به سبب شباهت ورودی این مدرسه به ورودی حرم ، مسافرین اینجا را با حرم اشتباهی میگیرند و او مجبور است آنها را بسمت حرم راهنمایی کند یک نوشته ای هم روی در مدرسه چسبانده است :الحرم هناک و فلشی که روی آن نوشته است حرم آنجاست احتمالا نتوانسته است با زائران عرب زبان ارتباط برقرار کند و با این نوشته آنها را از ورود به مدرسه باز دارد ،این سرباز طلبه ها را از روی قیافه میشناسد، البته برخی که شباهت ظاهری به طلاب دارند نیز میتوانند وارد شوند، دیده میشود که گاهی برخی از غیر حوزویان دوست دارند از مدرسه دیدن کنند که بنظر میرسد همراه داشتن یکی از طلاب ورود انها به مدرسه را تسهیل خواهد کرد.

2-عرض سلام :مدرسه فیضیه سه در دارد یکی از آنها از سمت میدان آستانه است ،دومی از خیابان ساحلی است و درب سوم از مدرسه دارالشفاء است ، طلبه ها با ورود به داخل مدرسه گنبد طلایی حرم حضرت معصومه س را مشاهده میکنند و درنگی میکنند و با نگاه به سمت حرم دست خود را برسینه گذاشته و سلام و عرض ارادتی محضر حضرت معصومه س تقدیم میکنند این سنت، بزرگ و کوچک نمیشناسدو اکثر طلاب و روحانیون مقید به این کار هستند، موقع خروج از مدرسه نیز این عمل تکرار میشود.

3-گعده های طلبگی:در گوشه گوشه حیاط مدرسه چند نفری دور هم نشسته اند و باهم گفتگو میکنند افراد حاضر در گعده از نظر سن و سال نزدیک بهم هستند در این گعده ها مسائل مختلفی مطرح میشود از مسائل علمی ، سیاسی و اقتصادی تا مسائل صنفی ، البته گاهی هم صدای خنده آنها بلند میشود احتمالا متلکهایی به هم گفته اند یا اینکه نکته طنزی مطرح شده است شاید بهترین تفریح طلبگی دور هم بودن و احیانا حرفهای خودمانی است که بدون هزینه مالی هم قابلیت اجرایی شدن دارد البته اگر خالی از غیبت باشد.

4-مباحثه طلاب:برخی از طلاب چند نفری دور هم حلقه وار نشسته اند و کتابهای قطور خود را باز کرده و درسهای خود را به هم توضیح میدهند تا هم مطالب را خوب بفهمند و هم اینکه درس در ذهن آنها رسوخ کند گاهی صدای آنها بالا میرود احتمالا در زمینه معنا و مفهوم درس به توافق نرسیده اند و هرکسی میخواهد حرف خود را به کرسی بنشاند ،طلبه هایی که مباحثه میکنند معمولا از نظر علمی در وضعیت بهتری قرار دارند.

5-کلاسهای درس: اکثر کلاسهای حوزه طرف صبح برگزار میشود اما برخی از اساتید ممکن است اشتغال خاصی داشته باشند آنها مجبورند عصر تدریس کنند برخی از طلاب نیز مشغول کار هستند و خود را به کلاسهای عصر میرسانند البته کلاسهای عصر رونق کمتری دارد و گاهی استادی با چند شاگرد کلاس را برگزار میکند ، در برخی از کلاسهای صبح شاید بیشتر از پانصد شاگرد حضور داشته باشند ، حجره های طبقه پائین مدرسه مدرس است و کلاسهای درس در آنجا برقرار است.

6-کتابخانه: مدرسه فیضیه کتابخانه بزرگی دارد البته شاید بهتر است نام آن را قرائت خانه بدانیم چرا که اکثر کتابهای آنجا قدیمی است و شاید کمتر رغبتی برای مراجعه به آنها باشد ،طلاب ترجیح میدهند در میزهای تک نفری کتابخانه  به مطالعه کتابها و درسهای خود بپردازند، در زمان برگزاری امتحانات کتابخانه مملو از طلاب است و بعضا جایی برای نشستن وجود ندارد حتی چند فرش هم پهن کرده اند تا برخی بر روی زمین بنشینند اما آنجا نیز پر از طلابی است که که دوست دارند حاصل زحمات خود را در آخر سال ببینند.

7-حجره های طلاب: طبقه دوم مدرسه حجره طلاب است فقط طلبه هایی که لباس روحانیت بپوشند میتوانند در مدرسه ساکن شوند در هر حجره دو یا سه نفر ساکن هستند ، البته فقط امکانات اولیه را در این حجره ها میتوان یافت ،مدرسه چسبیده به حرم مطهر است و برای کسانی که از اهل معنویت باشند فرصت مناسبی راجهت کسب فیض مهیا میکند.

8-بوفه مدرسه: چند سالی است در گوشه ای از مدرسه فروشگاه کوچکی راه اندازی شده است برای طلابی که چند کلاس را پشت سرهم کلاس یا بحث دارند فرصتی را مهیا میکند تا در صورت نیاز خوراکی تهیه کنند والبته برخی از طلاب نیز با دوستان و هم مباحثه های خود در فروشگاه حاضر میشوند و گلویی تازه میکنند ،البته بسیار جالب خواهد بود ببینید که سبک برخی از خوراکیها ذائقه طلاب را نیز تغییر داده است مثلا اکثر طلاب در این فروشگاه رانی، ایستک ،دلستر و...خریداری میکنند.

9-تابلوها و بنرهای روی دیوارها: مدرسه چند تابلو اعلانات دارد طلاب با رجوع به آنها میتوانند  هم از مسائل گوناگون آگاه میشوند وهم اینکه برخی از نیازهامندیهای خود را میتوانند از روی نوشته ها و اطلاعات تابلوها رفع کنند، بنرهایی هم معمولا دیده میشود که معمولا اطلاعیه پذیرش موسسات یا برگزاری جلسات علمی است ، این تابلو و بنرها کارکرد فراوانی دارند والبته مشتری های زیاد.

10-نماز جماعت:زیر حیاط مدرسه فیضیه بصورت کلی نمازخانه ای زیبا و بزرگ است که اکثر مراسمهای حوزه در آنجا برگزار میشود نمازهای جماعت این مدرسه نیز با شکوه خاصی برگزار میشود که البته اکثر نمازگزاران از طلاب و روحانیان هستند .امامت نماز ظهر بعهده آیت الله شبیری زنجانی است و نماز مغرب و عشاء توسط آیت الله خرازی اقامه میشود.

*رضا تاران