فارس، سال 2012 میلادی در حالی شروع شد که مصر در شمال آفریقا به عنوان شروع کننده برگزاری انتخابات در جهان بود و متعاقب آن کشورهای تونس و مغرب، سوریه، الجزایر در منطقه خاورمیانه و همچنین کشورهای اروپایی مانند انگلیس، فرانسه، صربستان، ارمنستان، یونان و آمریکا یا انتخابات خود را برگزار کردهاند و یا قرار است انتخابات در آنها برگزار شود.
پیروزی اسلامگراها در انتخابات کشورهای عربی
مصر
در اواخر سال 2011 و اوایل سال 2012 مصر شاهد برگزاری دو انتخابات مجلس مشورتی و مجلس نمایندگان بود که در هر دوی این انتخابات حزب آزادی و عدالت شاخه سیاسی جماعت اخوان المسلمون و حزب سلفی النور توانستند اکثر کرسیها به خود اختصاص دهند.
نکته قابل توجه پیروزی اسلامگرایان در اولین انتخابات پس از سرنگونی رژیم مبارک بود، رژیمی که سالها از فعالیت سیاسی مسلمانان جلوگیری میکرد.
انتخابات مجلس مشورتی مصر |
تونس
اما پس از مصر بعد از مبارک، در تونس پس از بن علی انتخابات مجلس موسسان برگزار شد که در این کشور هم احزاب اسلامگرا توانستند اکثر کرسیها را از آن خود کنند.
احزب تونسی پس اعلام نتایج به دلیل عدم کسب اکثریت کرسیهای نخستین مجلس تصمیم به تقسیم قدرت گرفتند و بر این اساس "مصطفیبنجعفر"، رئیس "حزب فراکسیون دموکراتیک برای کار و آزادی" به عنوان رئیس مجلس ملی موسسان و "محمدالمنصفالمرزوقی"، دبیرکل "حزب کنگره برای جمهوری" به عنوان رئیسجمهوری و "حمادی الجبالی"، دبیرکل "حزب جنبش النهضه" به عنوان نخستوزیر توافق کردند.
مغرب
حزب "عدالت و توسعه اسلامی" کشور مغرب نیز توانست برای نخستینبار پس از ایجاد اصلاحات در قانون اساسی این کشور، موفق به کسب بیشترین کرسیهای پارلمانی شود.
حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی مغرب، موفق شد از 395 کرسی 107 کرسی به دست آورد و برای اولین بار ریاست دولتی ائتلافی را برعهده بگیرد.
از جمله عوامل پیروزی اسلام گرایان در انتخابات پارلمانی مغرب را میتوان توجه به مناطق فقیر و دور افتاده، بیداری اسلامی و برگزاری انتخابات در فضایی آزاد بر شمرد.
باید گفت این انتخابات آزمون اصلاحاتی بود که "محمد ششم"، حاکم مغرب دستور آن را صادر کرد تا بهنوعی تلاش کند فشارها برای ایجاد تغییر در این کشور را که بهدنبال قیامهای عربی در خاورمیانه بهوجود آمد، خنثی کند.
سوریه
اما کشور سوریه که یک سال و اندی از بحران در این کشور میگذرد نیز روز دوشنبه شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی بود.
انتخابات پارلمانی در سوریه را باید نقطه عطفی برای عبور به مرحله بعد دانست که در آن سوریه با تشکیل پارلمان و موسسات دولتی، با قدرت تمام، کانونهای ترور و تخریب را از بین می برد.
در همین راستا انتخابات پارلمانی در سوریه انجام می شود و به عنوان نمودی از اراده ملی و جدی در فرماندهی تحول سیاسی در این کشور، به تعویق انداختن آن نیز جایز نیست، علاوه بر اینکه سوریه در برابر توطئه های مخرب تروریستی که دشمنان سوریه آن را پیگیری می کنند، تسلیم نمی شود.
این اولین انتخابات چند حزبی متمرکز پس از یک سال بحران است و میتوان گفت که نتیجه این انتخابات به توازن قدرتی خواهد انجامید که بخشی از معارضان نیز در آن سهم دارند.
انتخابات پارلمانی مصر |
الجزایر
الجزایر نیز قرار است دهم ماه می سالجاری برابر با 21 اردیبهشت ماه شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی باشد که در آن 25 هزار نامزد انتخاباتی برای ورود به پارلمان و تصاحب 462 کرسی آن با یکدیگر به رقابت می پردازند.
پس از انجام اصلاحات در قانون اساسى الجزایر در فوریه 1989 میلادی، جریانات فعال اسلامى توانستند، در چارچوب قانونى با تأسیس احزاب اسلامى عملا در روند تحولات سیاسى - اجتماعى جامعه الجزایر ایفاء نقش کنند.
از جمله مهمترین احزاب اسلامی الجزایر باید به جبهه نجات اسلامی (FIS)، حزب اسلامی النهضة، حزب جنبش اصلاح ملی و حکومت جامعه صلحآمیز (حمس)، (MSP) یاد کرد.
از نکات مهم انتخابات پارلمانی الجزایر افزایش بیسابقه زنان در فعالیتهای سیاسی این کشور است که دلیل آن را باید در اصلاحات اخیر این کشور و الزام احزاب سیاسی به اختصاص دادن 20 تا 50 درصد از فهرستهای انتخاباتی خود به زنان ملاحظه کرد، به گونهای که از مجموع 25 هزار نامزد ورود به پارلمان الجزایر هفت هزار و 646 نفر آن را زنان الجزایری تشکیل میدهند.
براساس اعلام کمیته ملی برگزاری انتخابات الجزایر برای استفاده و بهرهمندی احزاب و نمایندگان مستقل شرکتکننده در انتخابات پارلمان ملی مردمی این کشور تدابیر و اقدامات لازم در نظر گرفته شده است.
براساس ماده 180 قانون انتخابات این کشور تمامی احزاب و نامزدهایها انتخاباتی در استفاده از رادیو و 5 شبکه تلویزیونی دولتی الجزایر، اماکن عمومی از جمله باشگاههای ورزشی برای برپایی همایش و نشستهای انتخاباتی از حقوق مساوی برخوردار هستند.
مصر
اما مصر نیز در سوم و چهارم خرداد شاهد برگزاری اولین انتخابات ریاست جمهوری پس از سرنگونی مبارک خواهد بود.
لیست اعلام شده توسط کمیته عالی انتخابات ریاست جمهوری مصر 13 نامزد را در برمیگیرد که نام "احمد شفیق"، آخرین نخست وزیر دوران زمامداری "حسنی مبارک"، رئیس جمهور مخلوع مصر در میان آنها اعتراض و خشم مردم انقلابی مصر را برانگیخته است.
غیر از شفیق نام وجود نام عمروموسی در لیست اعلام شده نامزدها نیز واکنشهای مختلفی در برداشته است. از سوی دیگر نامزد اخوانیها قرار بود "خیرت الشاطر" باشد که به دلیل داشتن پرونده قضایی از لیست حذف شد و به جای وی "محمد مرسی" از حزب آزادی وعدالت وارد لیست انتخابات شد.
وی به عنوان یکی از اعضای کمیته مقاومت در برابر صهیونیسم در استان الشرقیه و همچنین عضو کنفرانس بین المللی احزاب و نیروهای سیاسی و سندیکای کارگری انتخاب شد. محمد مرسی همچنین بنیانگذار کمیته مصری مقاومت در برابر طرح صهیونیسم هم میباشد.
نامزدهای ریاست جمهوری مصر |
مرسی از سال 1992 در دایره سیاسی جماعت اخوان المسلمون مشغول به فعالیت شد و در سال 1995 و همچنین سال 2000 کاندیدای انتخابات پارلمان الشعب شد که در سال 2000 موفق به راهیابی به پارلمان الشعب مصر شد و سمت سخنگوی جماعت اخوان المسلمون در پارلمان مصر را برعهده گرفت.
وی در سال 2004 "جبهه ملی تغییر" را به همراه عزیز صدقی تاسیس کرد و در 30 آوریل 2011 جماعت اخوان المسلمون وی را به عنوان رئیس حزب تازه تاسیس آزادی و عدالت انتخاب کرد.
نتیجه انتخابات ریاست جمهوری مصر احتمالا باز هم مطلوب اخوان المسلمون خواهد بود و در این میان رژیم صهیونیستی نگرانیهای فراوانی دارد و بیشتر به فکر قراردادهای منعقده با قاهره در زمان مبارک است و معاهده کمپ دیوید و سرنوشت آن به کابوسی برای سران صهیونیست تبدیل شده است.
ایران
ایران نیز در 12 اسفند 90 شاهد برگزاری نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی بود و پس از اعلام نتایج دور دوم انتخابات به 15 اردیبهشت موکول شد و نهایتا 290 نماینده مردم از طیفها و گروههای سیاسی مختلف به خانه ملت راه یافتند.
انتخابات مجلس شورای اسلامی |
انتخابات کشورهای اروپایی و آمریکا در سایه بحران اقتصادی
اما کشورهای غربی نیز در سال 2012 سالی پراز انتخابات را در حال تجربه کردن هستند.
بیشتر کشورهای اروپایی دست به گریبان بحران اقتصادی هستند و نتایج این انتخابات تاثیر مستقیم بر ادامه سیاستهای اقتصادی دولتهای آنها دارد.
روسیه
روسیه در سال 2012 پیشتاز برگزاری انتخابات در کشورهای اروپایی بود و مردم روسیه رئیس جمهور جدید خود را شناختند.
پوتین پس از 4 سال دوری از کرملین قدرت را از دوست خود میدویدیف پس گرفت و دوشنبه سوگند ریاست جمهوری به جا آورد و برای شش سال زمام قدرت را به دست گرفت.
وی که محبوبیت و اقتداری خاص در بین مردم روسیه دارد و در سالهای ریاست جمهوری خود در گذشته چهره متمایزی از مسکو به جهان ارائه داد اکنون نیز بر آن است تا قدرت رهبری خود را بار دیگر به اثبات رساند.
انگلیس
انگلیس نیز در هفته گذشته شاهد برگزاری انتخابات شوراهای شهر و انتخاب شهردار لندن بود.
شمارش آرا در شهرهای مختلف انگلیس نشان داد مردم دل خوشی از حزب حاکم محافظه کار ندارند و نارضایتی خود را پای صندوقها نشان دادند.
رسانههای انگلیس نیز تاکید کردند در انتخابات شوراهای محلی در مناطق مختلف این کشور، رأی دهندگان انگلیسی با دادن رأی به حزب کارگر، انتقام سختی از حزب ائتلافی حاکم در انگلیس گرفتند.
روزنامه تلگراف در تعبیر جالبی نوشت: رأی دهندگان همچنین با انتخاب نمایندگان حزب مخالف کارگر از خجالت دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس، هم در آمدهاند.
واقعیت این است که مردم انگلیس بشدت از سیاستهای اقتصادی دولت کامرون به تنگ آمدهاند و انتخابات اخیر فرصتی بود برای نشان دادن این عصبانیت.
فرانسه
پس از انگلیس روز شش می شاهد انتخابات ریاست جمهوری در فرانسه بودیم که طی آن سارکوزی مغلوب اولاند سوسیالیست شد و نتوانست رویای 5 سال اقامت دیگر در الیزه را در عالم واقعیت تجربه کند.
فرانسه نیز به مانند انگلیس دست به گریبان مشکلات اقتصادی ناشی از منطقه یورو است و سیاستهای نادرست اجتماعی و اقتصادی سارکوزی باعث شد مردم فرانسه با 52 درصد آرا پس از 17 سال بار دیگر یک سوسیالیست را که شعار تغییر سر میداد، برای اداره امور کشورشان انتخاب کنند.
سارکوزی و اولاند |
انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در بدترین شرایط مالی برای اتحادیه اروپا و فرانسه برگزار شد به گونهای که در تمام مناظرات انتخاباتی و بحثهای مطرح در زمینه عملکرد سارکوزی این امر تاثیرگذار بود؛ اما نمیتوان گفت که شکست سارکوزی تنها به دلیل بحران مالی و مشکلات اقتصادی فرانسه و اروپاست.
اما چه کسانی که از پیروزی اولاند خوشحال شدند و چه فرانسویانی که با اندوه شکست سارکوزی را نظاره کردند منتظرند تا ببیند تغییری که رئیس جمهور سوسیالیست آنها مدعی آن است چگونه عملی خواهد شد.
یونان
یونان نیز در شش می روز پرانتخابات سال پر انتخابات 2012 همزمان با فرانسه شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی بود؛ یونانی که در حال له شدن زیر بار وامهای کمر شکن برای جلوگیری از ورشکستی اقتصادی است.
در این انتخابات احزاب سوسیالیست و محافظهکار با شکست سنگینی در انتخابات این کشور مواجه شدند و مردم یونان بیشتر به احزابی در این انتخابات رای دادند که با اجرای برنامه ریاضت اقتصادی مخالفت کردند.
ایتالیا
ایتالیا نیز که از بحران اقتصادی اروپا بی نصیب نمانده شاهد روز ششم می شاهد برگزاری انتخابات محلی بود؛ یعنی اولین آزمون مقاومت مردم ایتالیا در مقابل سیاستهای ریاضتی نامحبوب "ماریو مونتی" از زمانیکه سال گذشته میلادی به نخستوزیری ایتالیا برگزیده شد.
همچنین بر اساس آمارهای رسمی مؤسسه ملی آمار ایتالیا "ایستات"، در شرایطی که رکود اقتصادی در حال عمیق شدن در ایتالیا به عنوان سومین کشور بزرگ اقتصادی در منطقه یورو است، نرخ بیکاری در این کشور در ماه مارس سال جاری میلادی به 9.8 درصد رسید و این در حالیست که این نرخ در فوریه سال جاری برابر با 9.6 درصد گزارش شده بود.
از سوی دیگر "جیولیو ترمونتی" وزیر دارایی سابق ایتالیا در اظهاراتی گفت با توجه به اقدامات ریاضت اقتصادی دولت ایتالیا، این کشور ممکن است تا اواسط سال با کسری بودجه 20 میلیارد یورویی مواجه شود.
دولت ایتالیا میزان مشارکت را در انتخابات روز یکشنبه و دوشنبه 55 درصد اعلام کرده که 6 درصد از انتخاباتی قبلی پائین است.
در حدود 9.5 میلیون ایتالیایی واجد شرایط شرکت در انتخابات شوراهای شهرها و شهرداریها بودند که در شهرهای ورونا، جنوا و پالرمو برگزار شد.
صربستان
صربستان نیز روز یکشبنه ششم می شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، پارلمان و محلی این کشور به صورت توامان بود. در انتخابات ریاست جمهوری "بوریس تادیچ"، رهبر حزب دموکراتیک با مواضع نزدیک به اروپا و تومیسلاو نیکولیچ، رهبر حزب ترقی به دور دوم این انتخابات راه یافتند و قرار است بیستم ماه می بار دیگر به رقابت با یکدیگر بپردازند.
بوریس تادیچ 26.8 دهم آرا را از آن خود کرد و رقیب وی نیز با 25.6 دهم درصد از آرا توانست به دور دوم انتخابات ریاست جمهوری صربستان راه یابد.
با اینحال، حزب ترقی به رهبری تومیسلاو نیکولیچ در انتخابات پارلمانی از دیگر احزاب پیشتاز است و به گفتۀ کمیسیون مستقل انتخابات این کشور توانسته است با نزدیک به 25 درصد آرا در صدر احزاب راه یافته به پارلمان قرار گیرد.
حزب سوسیالیست صربستان نیز که ایویکا داسیچ، وزیر کشور صربستان هدایت این حزب را به عهده دارد به عنوان سومین حزب وارد پارلمان شده است.
نرخ بیکاری 24 درصدی و افزایش بدهیهای این کشور موجب شده که شعارهای اقتصادی برای نخستین بار طی سالهای گذشته به جای درگیری های قومی منطقۀ بالکان در مرکز مبارزات کاندیداها قرار می گیرد.
ارمنستان
در ارمنستان نیز انتخابات برگزار شد و حزب "ارمنستان مرفه"، شریک اصلی حزب جمهوری خواه ارمنستان به رهبری "گاگیک تساروکیان" در انتخابات پارلمانی این کشور توانسته تاکنون جایگاه دوم را به خود اختصاص دهد.
کمیسیون مرکزی انتخابات ارمنستان پس از شمارش حدود 50 درصد از آراء اعلام کرد:حزب جمهوری خواه 64.23 درصد و حزب ارمنستان آباد با 30.72 درصد آراء پیشتاز رقابتهای انتخاباتی این کشور هستند.
نظرسنجیهای پیش از انتخابات نشان داد، حزب جمهوری خواه ارمنستان به رهبری سرژ سرکسیان، رئیس جمهوری این کشور همچنان قدرت را در عرصه سیاسی در اختیار خواهد داشت.
مبارزه با بیکاری و مهاجرت از مهمترین شعارهایی بود که نامزدها در ارمنستان از آن برای جلب آرای مردم استفاده میکردند و این کشور که در واقع با مشکلات مهم اقتصادی روبرو است امکان دارد با پارلمان جدید بخشی از این مشکلات را با وضع قوانین جدید برطرف کند.
آمریکا
مردم آمریکا نیز در نوامبر 2012 برای انتخاب چهل و پنجمین رئیس جمهور ایالات متحده پای صندوقهای رای خواهند رفت و از میان "اوباما" از حزب دموکرات و "رامنی" از حزب جمهوریخواه یکی را برخواهند گزید.
اوباما و رامنی |
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز در حالی برگزار میشود که اوباما سه سال اول ریاستش را مشغول پرداختن به بحران اقتصادی بود.
در حالیکه اوباما در تبلیغات انتخاباتی خود مردم این کشور را از انتخاب یک جمهوریخواه دیگر بر حذر میدارد اما کارشناسان بر این باورند رقیب اصلی او در ماه نوامبر مشکلات اقتصادی خواهد بود.
سال 2012 در حالی سالی پر از انتخابات در سراسر جهان است که در بخش خاورمیانه و شمال آفریقا مردم با وجود پدیده بیداری اسلامی و تحولات گسترده پای صندوقهای رای رفته و یا خواهند رفت تا به تغییر مورد نظر خود دست یابند؛ در منطقه اروپا و آمریکا نیز ساکنان این کشورها با وجود بحران اقتصادی و نابرابریهای اجتماعی مردم سعی میکنند با انتخاب خود اگر نمیتوانند تغییر مطلوب را اعمال کنند دستکم اعتراض خود را نشان دهند.