ابراهیم رزاقی در گفتوگو با فارس، در خصوص رسالت رسانه ملی در سال حمایت
از تولید ملی، اظهار داشت: باتوجه به اینکه رسانه در بحث فرهنگسازی تأثیر
به سزایی دارد، مانند هر ارگان دیگری باید در خصوص مسایل مدیریتی فکر و
اندیشه داشته باشد. مدیران تمام نهادهای دنیا اتاق فکر دارند که شامل افراد
صاحبنظر بوده که به مدیران خط داده و یا مشورت میدهند تا براساس چهارچوب
آن نظام عمل کنند.
*اتاق فکر حلقه گمشده ارگانها
وی با
بیان این نکته که یک مدیر در چه شرایطی انتخاب میشود، گفت: آیا مدیرهای
انتخاب شده صلاحیت دارند و قائل به مشورت با سایر افراد هستند یا خیر؟ ضمن
اینکه افرادی که برای مشورت انتخاب میکند فقط وابسته به وی و تائیدکننده
حرفهای او نباشند.
این کارشناس اقتصادی معتقد است: مسئله فوق یک
مشکل جدی در تمام بخشهای مدیریت کشور از جمله صدا و سیما است. به عنوان
مثال هر نهاد باید براساس قانون اساسی عمل کند، اما آیا قانون را به درستی
شناخته و به آن عمل میکنند.
وی با بیان اینکه وضعیت کنونی با گذشت
بیش از ۲۰ سال از جنگ، خلاف این مسئله را نشان میدهد، ادامه داد: در این
چند سالی که مقام معظم رهبری روی مباحث اقتصادی مانند الگوی مصرف و جهاد
اقتصادی صحبت کردهاند، آیا رسانهها و از جمله رسانههای دولتی و صدا و
سیما، مسئله را جدی گرفتند یا بلکه از کنار مسئله گذشتند در واقع به ظاهر
تایید میکنند اما در رفتار تغییری ایجاد نمیشود.
*تولید نفت برای دولتها مهمتر از تولید ملی
رزاقی
اظهار داشت: به نظر میرسد که در دولت کنونی و تمام دولتهای گذشته،
تولید اهمیت نداشته بلکه این تولید نفت بوده که مهم بوده است، آن را صادر
کرده و با درآمدش واردات انجام میدهیم آنگاه عنوان میشود فراوانی داریم و
بیان میشود که هزار میلیارد دلار خرج شده، اما بررسی نشده که چه میزان
روی اشتغال و تولید داخلی تأثیر گذاشته است تقریباً میتوان گفت، وضعیت ۱۰۰
سال پیش ادامه یافته است.
وی با بیان اینکه مهمترین نکته در قانون
اساسی عدم وابستگی به درآمد نفت و اقتصاد بینالمللی است، اظهار داشت:
اکنون توجه به تولید ملی نیز به صورت صوری بوده، اما در این حرکتهای
زبانی، نظریه و تئوری که چرا باید تولید ملی تقویت شده و چگونه صورت پذیرد،
در کنار بررسی تجربه سایر کشورها جزو خلأهای کشور است.
*تولید با هزینه گزاف نتیجه سیاست نئولیبرالی
این استاد دانشگاه عنوان کرد: به نظر میرسد مسئولین از جمله نمایندگان و
اساتید تحتتأثیر اقتصاد نولیبرالی هستند و این سیاست معتقد است تمام
کشورهای جهان در صورت عدم دخالت دولتها و اتکاء به بازار توسعه مییابند و
نتیجه این سیاست تولید در شرایط کنونی و با هزینههای گزاف شده است.
این
کارشناس اقتصادی بیان داشت: در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان،
تولیدکننده واقعی نیستند، بلکه بخش عظیمی از قطعات و ماشینآلات را وارد
کرده و تولید میکنند، درضمن اینکه محصولشان برای صادرات نیز مناسب نیست.
رزاقی
معتقد است: بدترین نوع تولید که دستاورد سیاست نولیبرالی است تولید خودروی
شخصی است که یک فاجعه برای کشور و شهرها است که با درآمد نفت به حیات خود
ادامه میدهد، در حالی که میتوان خودروی عمومی و با تکنولوژی بالاتر تولید
کرده و صادر نمود، در ضمن اینکه عوارضی مانند آلودگی هوا و کشتار جادهها
نیز به وجود نمیآید.
رزاقی تصریح کرد: عدم وجود نظریه ملی توسعه در
ضمن اعتقاد به نظریه نئوکلاسیک در بین مسئولین که معتقدند بازار رونق را
به دنبال خواهد داشت به نفع بازاریان بوده و بیشترین سود را در فعالیتهای
غیرتولیدی قرار داده است.
*میزگرد با پیشزمینه اقتصاد لیبرالی مسئله تولید را حل نمیکند
این
کارشناس اقتصادی در خصوص نحوه توجه و برخورد رسانه ملی با شعار سال اظهار
داشت: صدا و سیما باید در تمام برنامهها نه صرف برنامه تخصصی و میزگردی که
بیننده خاص دارد به این مسئله توجه شود، زیرا علاوه بر بیننده خاص افرادی
که در این میزگردها شرکت میکنند عموماً به دلیل وضعیت حاکم بر دانشگاهها
با پیشزمینه اقتصاد نولیبرالی شرکت میکنند و لذا با این برنامهها نیز
مسئله حل نمیشود، بلکه باید بررسی شود چه عواملی در تولید مهم است که در
درجه اول تفکر است.
وی افزود: آیا نظریه لیبرال یا قوانین قانون
اساسی باعث تولید و توسعه میشود؟ فضای جامعه چگونه است، در فضای جامعه
سود در فعالیتهای غیرتولیدی است، زیرا هیچ مالیاتی از این گونه فعالیتها
دریافت نمیشود، ضمن اینکه از تولیدکننده مالیات بالایی دریافت میشود و
لذا انگیزهای برای تولید وجود ندارد و افراد اندکی که به تولید
میاندیشند، منافع نظام را نیز مدنظر قرار میدهند.
رزاقی با بیان
مطالب فوق گفت: تولیدکننده اگر فقط حیاتش را حفظ کند، کار بزرگی انجام داده
است، زیرا با خیل عظیم واردات و دلار هزار و ۲۰۰ تومان تولید بسیار مشکل
است لذا این اندیشهها باید شکل بگیرد.
*رسانه و دانشگاه دو بال شکلدهی تفکر تولید
وی
در ادامه عنوان کرد: صدا و سیما پس از فهم این اندیشهها میتواند در
برنامههای مختلف از جمله سریالها به آن توجه کند در ضمن اینکه دانشگاه
که مرکز تولید علم است به این مسئله بیتوجه میباشد در حالی که باید این
اندیشهها را شکل دهد، اما هنگامی که یک مدیر رسانه فعالیت میکند باید
حداقل خطوط کلی کار را درنظر بگیرد و حداقل اقداماتش در جهت مصرف و واردات
نباشد.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: کاهش واردات و واردات مصرفی
و به طورکلی کاهش مصرف، باید مدنظر مدیران و تهیهکنندگان سیما قرار
بگیرد.
*تولیدکننده داخلی توان پرداخت هزینه تبلیغات را ندارد
وی
با اعتقاد به این نکته کلیدی که صدا و سیما علاوه بر بودجهای که از دولت
دریافت میکند، باید به گونهای اداره شود که هزینههایش جبران شود، گفت:
این هزینه از تبلیغات جبران میشود و با توجه به هزینه بالای تبلیغات،
تولیدکننده داخلی توان پرداخت آن را ندارد لذا با وجود ممنوعیت تبلیغ کالای
خارجی، این نوع کالاها تبلیغ شده و به طور صوری کالای داخلی نامیده میشود
و لذا ذهن مصرفکننده را از طریق رسانه ملی تحتتأثیر قرار میدهند.
رزاقی
با اشاره به نقش ماهواره بر اذهان عمومی و تحریم رسانه ملی از سوی برخی از
افراد پس از انتخابات سال ۸۸، بیان داشت: این تأثیر باعث شده برخی از
واردکنندگان داخلی نیز در این شبکهها تبلیغ کنند و در این شرایط فقط مسئله
مصرف کالای خارجی نیست، بلکه در کنار این مصرف ذهن نیز به سمت فرهنگ خارجی
سوق پیدا میکند و لذا فرهنگ آنها را نیز آموزش دیده و به شرایط داخل
ترجیح میدهیم.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه هر کالایی یک
الگوی مصرف و فرهنگی دارد گفت: این فرهنگ با تبلیغ و مصرف کالا به بیننده
القا میشود در ضمن اینکه بیتفاوتی نسبت به فرهنگ ملی و آداب و رسوم دینی
متأثر از این نوع مصرف است.
وی با بیان حمایت ۳.۵ میلیون نفری
بازاریان از نحوه مصرف کنونی که با واردات تامین میشود، گفت: با این شرایط
چگونه میتوان فرهنگ داخلی را ترویج داد و یا آوارگی کشاورزان را بیان
نمود. در واقع مجموع ساختار تبلیغاتی جامعه در جهت عامل مصرف از طریق
واردات و نه از طریق تولید است که به نوعی حذف فرهنگ ملی در بخشهای مختلف
است.
رزاقی در ادامه تصریح کرد: شاید به ظاهر خیلی مسائل به یکدیگر مربوط نباشند، اما واقعیت به گونه دیگری است.
این
کارشناس اقتصادی عنوان کرد: چرا فیلمها و سریالهای برگزیده سیما،
غربگرایی و مصرف را رشد میدهد و تولید خانوادهها مورد توجه قرار
نمیگیرد، نیاز افرادی که در سطح معمولی هستند اما برای جامعه مفید هستند
مورد توجه قرار نمیگیرند، اکنون مصرف برای مصرفکننده پولدار مطرح است.
وی
با بیان مطالب فوق ادامه داد: اینها در حالی است که نیاز مصرفکنندگان
تهیدستی که در آرزوی این کالاهای اولیه هستند مطرح نمیشود بلکه در
سریالها مصرفگرایی در شکل تجملگرایی آن رواج مییابد و این پاسخ به نژاد
سرمایهداری است.
رزاقی تصریح کرد: سرمایهداری نیز میداند که
نمیتواند به تمام نیازها پاسخ دهد، بلکه به نیاز بخشی که پشتیبان او هستند
پاسخ میدهد و اگر بخواهد پاسخ جهانیان را بدهد توانایی و مواد اولیه
لازم را ندارد، اما میتواند برای طبقه برگزیده این نیازها را در حد افراط
تأمین کند و این روش در تمام دنیا بدین گونه است که یک گروه را
برمیگزینند، لایههای اجتماعی را بوجود میآورد، پرورش میدهند و آنان
مدافع نظام جهانی میشوند.
*تصرف اذهان عمومی با تبلیغات گسترده
این
کارشناس اقتصادی بیان داشت: اکنون سیاستهای غرب به گونهای است که طبقات
اشرافی را به وجود میآورند که حکومت کرده و سیاستهای غربی را اجرا کرده و
البته به بنبست میرسند و ناکارآمد میمانند، سقوط کرده و شخص دیگری از
همین طیف زمام را در دست میگیرد و لذا در این بین نفرت از غرب و امریکا در
امان میماند.
رزاقی اظهار داشت: معمولاً خیلی سخت مشخص میشود که
منافع عمومی تأمین نشده بلکه قشری که مورد تأیید امریکا هستند تأمین نیاز
میشوند و این مسائل به دلیل تصرف ذهن بوسیله مصرف و تبلیغات گسترده
رسانهها و دانشگاهها است و باید در نظر داشت که این دانشگاه است که
افرادی را با تفکرات غربی پرورش میدهد.
وی تصریح کرد: تلویزیون
باید الگوهایی را بوجود بیاورد که الگوهای منفی و اهریمنی که طی این سالها
بوجود امده را خنثی کند البته مسئله عدم مصرف نیست بلکه مسئله اصلی اشتغال و
رونق تولید ملی برای اکثریت افراد جامعه است.
رزاقی در پایان خاطر
نشان کرد: اگر تصور شود که کار آسان است اشتباه میکنیم و لذا نیرو به
اندازه کافی بسیج نمیکنیم که نتیجه آن سرنوشت شعار سالهای گذشته است اما
اگر تمام ارگانها و حوزهها به عمق کار پی ببرند همتشان بیش از پیش جذب
کرده و لذا نامید و مأیوس نمیشوند هرچند پیشرفت اولیه کند باشد اما برای
آن آماده شده و زود از پای نمینشینیم. در واقع با اعتقاد به پیچیدگی و
سختی شعار برنامهای طرح میشود که موفق باشد.