جلیلی: باید تبعیض‌ها را کنار بگذاریم

به گزارش پایگاه خبری 598، سعید جلیلی نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با حضور در برنامه بدون تعارف که از شبکه دو سیما پخش شد در پاسخ به پرسش اول که چه شد وارد میدان انتخابات شدید، گفت: فکر می‌کنیم این عرصه یک عرصه بدون تعارف است و در شرایطی که در کشور داریم ایجاب می‌کند که جهش داشته باشیم. شرح این گفت‌وگو:

سوال: سوال تکراری است، اما در حد یک جمله چه شد وارد میدان انتخابات شدید؟

جلیلی: این عرصه یک عرصه بدون تعارف و یک عرصه جدی است، یک عرصه‌ای است که با توجه به آن فهمی و درکی که از شرایط کشور داریم، ایجاب می‌کند کشور در چهارسال آینده یک جهش داشته باشد.لازمه این هم شناخت مسائل و داشتن برنامه است، اشراف به برنامه است، هدفگذاری است و این برخی ویژگی‌هایی که بتواند آن هدف را محقق کند.

سوال: اگر بخواهید به عملکرد گذشته خودتان انتقادی داشته باشید، آن چیست؟

جلیلی: شاید در برخی از موضوعات، کمتر صریح‌تر حرف زدم.

سوال: فقط همین؟

جلیلی: بله

از بعضی فضاهای سیاسی باید عبور کرد

سوال: اگر پیروز انتخابات شوید در شش ماه نخست کارتان چه گروه، یا گروه‌هایی به عملکرد شما انتقاد می‌کنند و بابت چه اقدامی؟

جلیلی: من بحثم این است که اگر ما می‌خواهیم یک موفقیت شکل بگیرد شعار ما این است، ما معتقدیم یک جهان فرصت، یک ایران جهش و لازمه آن این است که هرایرانی یک نقش پرشکوه، بعضی از انحصارات را باید بشکنید و برخی از تبعیض‌ها را کنار بگذارید و این چیزهایی که وجود دارد، بعضی از فضاهای سیاسی را باید از آن عبور کنید، در دفعه قبل سال ۱۴۰۰ با شما صحبت کردم، من فکر می کنم برخی از آسیب‌های سیاسی کشورما را گرفته است که برخی از توانمندی‌های ما به همین خاطر زمین گیر شده است، یکی بحث تعارف است، کشور را با تعارف نمی‌شود اداره کرد، یکی بحث نمایش است که کشور را با نمایش نمی‌شود اداره کرد.
یکی این است که برخی از مناسبات غلط در برخی از روابط به ویژه سیاسی و به تبع آن در ساختار اجرایی شکل گرفته است، در طول سال‌های زیاد که این‌ها باید عوض شود، تمام این کارها انجام دادن حتما از این مباحث نفعی می‌برند شاید ناراحت شوند و مقاومت کنند، اگر انحصار را در یک زمینه اقتصادی بشکنید و اگر می‌خواهید برخی از مناسبات غلط سیاسی را کنار بزنید و براساس شایستگی‌ها افراد را به کار بگیرید طبیعتا عده‌ای خوش شان نخواهد آمد.

رییس جمهور باید هدف گذاری داشته باشد

سوال: برای مردم سوال است که همه دولت‌ها می‌خواهند بروند به این سمت ولی اتفاق خیلی خاصی نمی‌افتد، به خاطر آن تعارف داشتن است یا چیز دیگر است؟

جلیلی: یکی از چیزهایی که من معتقدم که بسیار اهمیت دارد، عزم رئیس جمهور است، رئیس جمهور باید بداند چه می‌خواهد، چه هدفگذاری کرده است و لازمه رسیدن به آن هدف چیست، بداند که این وسط چه کسانی ممکن است چه رفتارهایی و چه حتی سازوکارهایی ممکن است مانعش شوند.
وقتی این سازوکارها، بعضی وقت‌ها این سازوکارها اداری – اجرایی باشد ولی بعضی وقت‌ها یک فضای غلط فرهنگی – سیاسی باشد که این‌ها را باید حواسش باشد که غلبه نکند.

با مردم صادقانه باید سخن گفت

سوال: در دوراهی بین تصمیم سخت و محبوبیت بین مردم قرار گرفتید در دوران مسئولیت تان؟

جلیلی: در عرصه کار سیاسی این خیلی زیاد پیش می‌آید، گفتید مثال، من یادم است زمانی که آن برجام مطرح شد، ما به عنوان کسی که آنرا خواندیم و یک نقدهای جدی مطرح شد، سه جلسه گفتیم و صدا وسیما هم پخش کردند، همان موقع دوستان بعضا با برجام هم این انتقادها را داشتند، می‌گفتند درست است انتقادات وارد است ولی فضای کشور، فضایی است که مردم برجام را دوست دارند و شما این‌ها را نگو، من گفتم صادقانه باید بگویم و یکی از روزنامه‌ها تیتر کرد، مثلا کسانی می‌گفتند که تحریم‌ها با برجام همان روز اول لغو می‌شود و ما گفتیم نه نمی‌شود و خیلی از این‌ها متاسفانه باقی خواهند ماند، دیدید که باقی ماند و بعضی‌ها تشدید شد که هیچی، طبق برجام مثلا یک مورد آن این بود که می‌گفت هشت سال دیگر تازه تعلیق می‌شود و هشت سال دیگر همین شش ماه پیش بود که بعد بلافاصله یک روز قبل از همان که یک مورد هشت سال بود که اطلاعیه دادند کشورهای اروپایی که این کار را نخواهند کرد، می‌گفتند این را زیاد بیان نکنید و مردم الان خوش شان آمده است، ما گفتیم که این مردم فردا سوال می‌کنند که شما می‌دانستید چرا نگفتید.

سوال: فکر می‌کنید مردم درباره شما چه فکر می‌کنند و چه ویژگی از شما در ذهن مردم برجسته است؟

جلیلی: شما باید بررسی کنید در نظرسنجی‌هایی که وجود دارد، ان شاءالله آن چیزی که هستیم مردم همان را فکر کنند.

ساختار اجرایی کشور را می‌شناسم

سوال: اگر شبهه‌ای که از شما در ذهن مردم هست برطرف کنید چیست؟

جلیلی: این باز هم شبهاتی است که با این طریق به آن دامن بزنید، یکی دوتا شبهه شنیدم که مطرح می‌کنم، مثلا یکی این است آقا این جا آیا اگر کسی در این جایگاه قرار بگیرد آیا اجرایی است نه، این بحث مهم است، یک سوال است، اما بعد نکته مهم‌تر آن این است که باید بدانیم آن تعریف از یک مدیر اجرایی در راس قوه مجریه چیست، آیا انجام دادن چند تا کار ساختمانی می‌شود یک پروژه عمرانی می‌شود کار اجرایی، جایگاه ریاست جمهوری جایگاه تصمیم گیری‌های صحیح و به موقع است و بداند که این تصمیم که گرفتید آیا به نتیجه رسید یا نه، بداند این چه فرآیندی را طی می‌کند و این در فرآیندی که قرار است طی شود تا به نتیجه برسد، آیا مردم آن نتیجه کار را می‌بینند یا نمی‌بینند.
چون از پایین‌ترین سطح وارد قوه مجریه شدم یعنی از طریق روزنامه وارد استخدام شدیم و وزارت خارجه کارشناس شدیم و بعد معاون اداره، رئیس اداره و یک مدت مدیرکل در جای دیگر و بعد معاون وزیر در وزارت خارجه و این روندی که در ساختار اجرایی می‌گذرد، می‌شناسم و می‌دانم که یک تصمیمی که می‌گیرد وقتی به آن نقطه هدف می‌رسد چه مسیری را طی می‌کند و چه موانعی در برابر آن هست، نکته دیگر که بعضا مطرح می‌شود که نمی‌دانم اخیرا می‌گویند این را شنیدم که در فضاها مطرح می‌شود که این‌ها جمع مثلا بسته‌ای هستند، مثلا جلیلی مثلا اطرافیانش یک عده‌ای محدود هستند، نه این طور نیست، من این را زیاد گفتم، من تحت این یازده سال که تحت عنوان دولت سایه کار می‌کردیم، در دفترمان اتفاقا به روی هزاران، بیش از شاید صدها جوان، مدیر، استاد دانشگاه، فضلای حوزه باز بود، جمعیت کارگری، کشاورزی، این‌ها می‌آمدند و ما در کارگروه‌های مختلف یک نوع جدیدی از سیاست ورزی، مباحث این که چگونه آن کار سیاسی واقعی باید انجام داد، دنبال می‌کردیم، در کنار آن من بیش از ۱۴۰ سفر به اقصی نقاط کشور فقط داشتم، از بازدید از کارگاه و مزرعه، کارخانه و شرکت دانش بنیان و جاهای مختلف،حضور در مجامع مختلف و این‌ها که در شهر و روستاهای فراوان که آشنایی با ظرفیت هاست، من اگر بسته بودم به این معناست که ما مثلا در برخی از این وعده‌های سیاسی، محفل‌های سیاسی، لابی و نه من این‌ها را من باور ندارم و حتی بعضا زیاد مفید نمی‌دانم، کم مایه می‌دانم، این‌ها آن بحث هاست، اگر این‌ها بسته بودن است، آره.
یک مورد که مثال بزنم، یک کسی که مشهور است و شناخته شده است که یک کسی است که برای شما یک کار، آن زمان که من دبیر شورای امنیت بودم، این بحث خیلی مهمی دارد راجع به یک بحث امنیتی، من گفتم باشد حالا یک وقتی می‌دهیم، اگر واقعا، گفت این بحث امنیت ملی است و فوریت دارد، گفتیم اگر این است و این هم آدم محترمی است، بعد که آمد، من انتظار داشتم که آدمی بیاید جاافتاده و پخته که یک بحثی را در بحث امنیت ملی که فوریت دارد مطرح کند، گفتم یک جوانی است، اول جا خوردم که این جوان است و گفت شما امروز یک ملاقات دارید با یک هیئت خارجه، می‌شود توصیه ما را به این بکنید برای کار اقتصادی، خوب من این را بیرونش کردم، این اگر بسته بودن است و یعنی این، بسته هستیم و من این‌ها را بیرون کردم و حتما به آدمی که این را توصیه کرد، چه بسا بگویند که این چه آدم بسته‌ای است و این بود امنیت ملی و با همین صراحت، این که عرض کردم فرهنگ سیاسی را نباید اجازه داد چنین چیزهایی در آن شکل بگیرد، این است و این کارهایی که رسما ضد ارزش است، طرف خیلی راحت می‌آید و بیان می‌کند.

سوال: فکر می‌کنید چه زمانی بازنشسته می‌شوید و چه برنامه‌ای دارید بعد از فراغت بعد از مسئولیت؟

جلیلی: درهمین دولت سایه این یک تشکیلات نیست و این یک دکان دستگاه نیست، این یک گفتمان است، این گفتمان چیست، این است که هر فردی در حد توان خودش و وسع خودش وظیفه دارد، کسی که علاقه‌ای به نظام دارد، به کشور دارد، به انقلاب دارد، به پیشرفت دارد، به مردم دارد، این وظیفه اش این است که در حد وسع خودش تحولات را دنبال کند، سایه به سایه دنبال کند، دولت سایه به این معناست، سایه به سایه دنبال کند و اگر خوب است کمک کند این کار پیش رود و اگر خدای نکرده دید کاری خطاست کمک کند تصحیح شود و اگر کار ناقص است کمک کند کامل شود و هیچ وقت بازنشستگی ندارد ولازمه این گفتمان این نیست که شما یک مسئولیت داشته باشید، من در این سال‌هایی که در دولت‌ها حضور نداشتیم ولی این کار را همیشه در حد وسع مان انجام می‌دادیم.
چون کاری که در حد توان شخصی خودم بود و چه در حد کارگروه‌هایی که داشتیم و می‌گفتیم این کار را انجام می‌دهیم و به دولت ارائه می‌دهیم و اگر خوب بود استفاده می‌شود و از ما همین قدر وسع ما بوده است، برای همین اگر من در راس دولت باشم واقعا از مردم یکی از خواهش هایم این است که این نگاه را به دولت داشته باشند.

روسای جمهور هیچ کمبود اختیاری برای انجام وظایف قانونی ندارند

سوال: اختیارات کافی قانونی برای انجام وظیفه به عنوان رئیس جمهور در ایران را دارید؟

جلیلی: با توجه به شناختی که دارم هم در مطالعه‌ای که داریم در اسناد بالادست کشور و در قانون اساسی کشور و در ادارات و قوانینی که وجود دارد من معتقدم روسای جمهور هیچ مانعی و هیچ کمبود اختیاری برای انجام وظایف قانونی شان ندارند و به اندازه کافی در این به اصطلاح ساختار جمهوری اسلامی به ویژه برای رئیس جمهور این اختیارات قرار داده شده است که آن وظایف قانونی که از او می‌خواهند و براساس آن برنامه به او رای دادند، انجام دهد.

عرصه انتخابات یک عرصه برای خدمت است

سوال: بدون تعارف با هواداران تان.

جلیلی: فکر می‌کنم عرصه انتخابات یک عرصه برای خدمت باشد و از کسانی که به من یک لطفی دارند و یک حسن ظنی دارند خواهش من این است که به اندازه آن قدر حرف داریم برای گفتن، حرف‌های ایجابی که چه باید کرد و چه چیزهایی کمک می‌کند در اقتصاد، در سیاست، در فرهنگ، وقت خودشان را حرام نکنند برای چیزهای دیگر، برای مسایل حاشیه‌ای و به اصطلاح زرد، ضمن این که از لحاظ اخلاقی و تقوا من بارها گفتم کسی به خاطر ما آخرت خودش را خراب نکند.
این می‌گذرد و این چند روز می‌گذرد و دوستانی که منتقد ما هستند و در مقام منتقد و مخالفت با ما هستند آن‌ها هم برای نگاه خیرخواهانه برای کشور به چیزهایی که انتقاد دارند و مخالفتی دارند، نکاتی که مطرح می‌کنند من گوش می‌کنم اگر درست باشد ببینم چیست و بعضی از وقتها بداخلاقی است، آن‌ها هم ان شاءالله.

با مدیریت صحیح فرصت‌ها جهش در کشور ایجاد می شود

سوال: در پایان جمله‌ای با مردم دارید بفرمایید.

جلیلی: من با مردم این را بگویم ما در شرایط بسیار حساسی هستیم و در یک بزنگاه تاریخی هستیم و از جنبه خوشبختانه نه تهدید، از جنبه فرصت که اگر یک انتخاب درست داشته باشیم با مدیریت صحیح این فرصت‌ها می‌توانیم این کشور را جهش دهیم و روی آن تامل کنند و ببینند کدامین روش و مسیر می‌تواند کشورشان را جهش دهد که بعد به تبع آن، آثارش برای همه مردم فراگیر خواهد شد.