بررسی سندرم «خودتحقیری» در جریان سازش؛
اشتباهات همتی در تحلیل آمارهای پولی، سیاسی است یا ناشی از بی‌اطلاعی؟
رشد نقدینگی در ایران در دهه ۹۰ شمسی به طور قابل توجهی افزایش یافت و به گفته برخی منابع، تا ۱۰۰۰ درصد هم رسید.
به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه خبری 598، رشد نقدینگی در ایران در دهه ۹۰ شمسی به طور قابل توجهی افزایش یافت و به گفته برخی منابع، تا ۱۰۰۰ درصد هم رسید. این رشد شتابان، پیامدهای اقتصادی و اجتماعی متعددی را به همراه داشت. یکی از مهم‌ترین عوامل رشد نقدینگی، افزایش پایه پولی توسط بانک مرکزی بود. این امر عمدتاً به دلیل سیاست‌های دولت برای تأمین کسری بودجه انجام شد.
اخیرا عبدالناصر همتی، رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی در گفت‌وگویی مدعی رکوردزنی دولت سیزدهم در چاپ پول شده است. این در حالی بوده که تحلیل اشتباه این اقتصاددان، این پرسش را ایجاد می‌کند که چگونه وی چندین سال بر کرسی ریاست بانک مرکزی نشسته و اکنون نیز به عنوان استاد اقتصاد دانشگاه تهران در حال تدریس است اما نسبت به بدیهیات علم اقتصاد و مباحث مربوط به پول و بانکداری اطلاعات کافی ندارد!
رجانیوز در ادامه نوشت: همتی در آخرین اظهارات خود مدعی شده است: «ثبت تورم ۴۸ تا ۵۰ درصدی در سال ۱۴۰۲ قابل قبول نیست و دولت نمی‌تواند ژست مبارزه با تورم بگیرد. دلیل اصلی عدم توفیق دولت سیزدهم در تحقق وعده کنترل تورم و نرخ ارز این است که طی دو سال و نیم گذشته، این دولت ۶۰۰ هزار میلیارد تومان پول چاپ کرده است؛ یعنی پایه پولی در ۳۰ ماه، ۱۱۵ درصد افزایش داشته است. درحالیکه از زمان هوخشتره تا شهریور ۱۴۰۰، جمع این رقم، ۵۱۹ همت بوده است!»
اعلام نرخ اشتباه از سوی رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی
ابتدایی‌ترین اشتباه عبدالناصر همتی، اعلام نرخ تورم ۵۰ درصدی بوده که از اساس غلط است! بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه از ۵۵ درصد در فروردین ماه ۱۴۰۱ به ۳۰.۹ درصد کاهش یافته است. همچنین در این بازه زمانی تورم سالانه نیز به کانال ۳۸ درصد کاهش داشته که موکد اشتباه بودن آمارهای غلط همتی است.
چرا اظهارات همتی درست نیست؟
بانک مرکزی با هدف عدم تاثیرپذیری محاسبات مربوط به حل و فصل پرونده‌های مالی از تغییر سال پایه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، شاخصی موسوم به «شاخص تاخیر تادیه» را محاسبه و در اختیار محاکم قضایی قرار می‌دهد. این شاخص ملاک کاهش ارزش پول ناشی از افزایش سطح عمومی قیمت‌ها بوده و استفاده از آن در جهت محاسبه نرخ تورم که بیانگر افزایش هزینه مصرف خانوار بر اساس سبد مصرفی سال پایه است، می‌تواند نتایج غلطی را به همراه داشته باشد.
اخیرا رسانه‌های اطلاح‌طلب و حامیان دولت روحانی نسبت به شاخص تاخیر تادیه دین ارسالی بانک مرکزی به قوه قضائیه، تولید محتواهای سوگیرانه‌ای انجام داده‌اند و این گمانه وجود دارد که رقم تورم اعلامی از سوی همتی مبنی‌بر همین شاخص باشد. در واقع ارائه چنین اظهاراتی از سوی همتی از دو حالت تشویش اذهان عمومی و تخریب دولت یا عدم اطلاع کافی همتی از تفاوت میان شاخص CPI و شاخص تاخیر تادیه دین، خارج نیست.
رکورد زنی رشد نقدینگی در دهه 90
تسنیم نوشت: بر همین اساس آمارها نشان می‌دهد که رشد نقدینگی در دهه 90 همواره بالای 20 درصد بوده و در سال 99، به سطح 40 درصد نیز رسیده است. گفتنی است در شرایطی که حجم نقدینگی در اقتصاد ایران حدود 355 هزار میلیارد تومان بود در پایانه سال 99، این عدد به نزدکی 3 هزار و 500 میلیارد تومان رسید.
همچنین در طی این سال ها نیز سال های 92 و 98 دو سالی است که رشد نقدینگی از کانال 20 درصد به کانال 30 درصد آمد که نشان از عدم موفقیت دولت وقت برای نگه داشتن نرخ رشد نقدینگی در کانال 20 دارد.
نقدینگی در دهه 90 تقریبا 10 برابر شد
از شروع دهه 90 که نقدینگی در رقم 294 هزار میلیارد تومان قرار داشت ،پس از گذشت حدود 10 سال به عدد 3 هزار و 216 هزار میلیارد تومان رسیده است. به بیانی دیگر حجم نقدینگی در اقتصاد ایران طی دهه 90، تقریبا 10 برابر شد و این در حالی است که هرگز رشد اقتصادی این دهه به این میزان نبوده است.
پایه پولی در دهه 90 بیش از 500 درصد رشد کرده
حجم پایه پولی در ابتدای دهه 90 در رقم 68 هزار میلیارد تومان قرار داشت و این رقم در پایان بهمن ماه سال 99 به 436 هزار میلیارد تومان رسیده است .در طول حدود 10 سال پایه پولی 6.4 برابر شده است یا به بیان دیگر رشدی معادل با 540 درصد را در دهه 90 تجربه کرده است .
رشد بدهی بانک ها به بانک مرکزی عامل افزایش پایه پولی در دهه 90
نکته ی قابل توجهی که در رشد پایه پولی در دهه 90 خصوصا ما بین سال های 93 تا 97 وجود دارد رشد پایه پولی به علت افزایش بدهی بانک ها به بانک مرکزی است. طبق نموداری که توسط مرکز پژوهش های مجلس منتشر شده، دلیل عمده ی رشد پایه پولی در دهه 90 به دلیل افزایش بدهی بانک ها به بانک مرکزی (ناحیه قرمز رنگ) بوده است. این در حالی است که اگرچه پایه پولی در دهه 80 هم رشد کرده اما علت آن افزایش ذخایر خارجی بانک مرکزی بوده است.
لازم به ذکر است نمی توان صرف نگاه به رشد پایه پولی این برداشت را کرد که تورم رشد خواهد کرد، اما می توان گفت اگر رشد پایه پولی منجر به افزایش نقدینگی شود، می تواند زمینه ساز تورم در بلند مدت شود.
در واقع طرح چنین گزاره‌هایی از سوی عبدالناصر همتی و حمایت برخی از چهره‌های سیاسی وابسته به دولت روحانی از این اظهارات نشان می‌دهد که این افراد برای هجمه وارد کردن به دولت سیزدهم، حاضر هستند شانیت خود را قربانی اغراض حملات سیاسی به دولت کنند.
اخبار ویژه
مافیای واقعی فیلترشکنفروشی در ایران
بازنشر/ بازخوانی برخی مواضع مهم فقیه انقلابی؛
یادگیری از گذشته؛
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
