به گزارش پایگاه خبری 598، جنگ علیه حماس موجی شوک مانند به اقتصاد ۴۸۸ میلیارد دلاری اسرائیل وارد کرده، هزاران کسب و کار مختل شده، سیستم مالی عمومی تحت فشار قرار گرفته، اسرائیلیها تحت فشار روانی ناشی از جنگ کمتر خرید میکنند و همه اینها، دست در دست هم دادهاند تا همه بخشهای اقتصاد به بحران فرو روند.
روزنامه جوان در این باره نوشت: در حالی که منابع مختلفی طی چهار هفته گذشته از مخارج نجومی جنگ در غزه خبر داده بودند، فایننشالتایمز روز دوشنبه در گزارشی، وضعیتی وخیم از اقتصاد اسرائیل ترسیم کرد. حدود ۳۵۰ هزار نیروی ذخیره ارتش اسرائیل، یعنی حدود ۸ درصد نیروی کار برای جنگ بسیج شده و فراخوانده شدهاند و ۱۲۶ هزار غیرنظامی هم از شمال و جنوب اسرائیل در تلاش برای محافظت در برابر موشکهای حماس و حملات خمپارهای حزبالله، مجبور به جابهجایی شدهاند.
میشل استراوچینسکی، استاد اقتصاد در دانشگاه عبری در بیتالمقدس، وضعیت کنونی اسرائیل را با جنگ سال ۲۰۱۴ مقایسه کرده ولی گفته که «این بار عدم اطمینان بسیار بیشتر است.» به گفته او، این دفعه «اهدافی دشوارتر»، یعنی از بین بردن حماس و پایان دادن به حکومت آن در غزه، «به این معنی است که جنگ احتمالاً طولانیتر خواهد بود.» به نوشته فایننشالتایمز بعد از شوک اولیهای که در اثر حمله ۷ اکتبر حماس به غلاف غزه به وجود آمد، «نشانههایی از بهبودی وجود دارد»، از جمله اینکه روند نزولی شکل (واحد پول اسرائیل) با مداخلات بانک اسرائیل متوقف شده و تقاضای مصرف نیز شروع به احیای مجدد [هرچند کند]کرده است.
همچنین روز دوشنبه همین هفته، بانک مرکزی اسرائیل اعلام کرد که تا سقف ۱۰ میلیارد شکل به سیستم بانکی برای کمک به کسب و کارهای کوچک آسیبدیده از جنگ کمک میکند تا به وامهای کمبهره دسترسی پیدا کنند، کاری که تا پایان ژانویه ۲۰۲۳ نیز ادامه خواهد داشت. با این حال، اثرات منفی جنگ همچنان بر فعالیتهای تجاری، بهویژه ساختوساز، آشکار است.
ران تومر، رئیس انجمن تولیدکنندگان اسرائیل گفته که شهرداریها بسیاری از محلهای ساختوساز را بستهاند زیرا «آنها نمیخواهند کارگران فلسطینی در آنجا داشته باشند و میگویند که مردم از دیدن کارگران عرب که ابزارهای سنگین در دست دارند دچار ناراحتی میشوند.»
علاوه بر این، برخی مصارف غیرضروری که در وضعیت غیرجنگی افراد به سمت آنها میرفتند نیز کاهش یافته است، چیزی که منجر به کاهش مصرف شده است.
ویکتور بهار، اقتصاددان ارشد بانک هاپوالیم، میگوید: «افراد نه تنها نگران موشکها هستند، بلکه در حالت روحی وحشتناکی قرار داند و برای دوستان و اقوام غمگین هستند که این باعث سرکوب تقاضای مصرفکنندگان میشود.»
به نوشته فایننشالتایمز، شواهدی که درباره تأثیر مخرب جنگ بر فعالیتهای اقتصادی دیده میشود، در حال افزایش است. یک بررسی از مشاغل که اداره مرکزی آمار انجام داده، نشان میدهد در حالی که بیش از نیمی از شرکتها، گزارش کردهاند که حدود ۵۰ درصد یا شاید بیشتر از درآمدشان کم شده، از هر سه شرکت، یک شرکت از زمان شروع جنگ، بسته شده یا اینکه با ۲۰ درصد ظرفیت یا کمتر کار میکند. در مناطق نزدیک به غلاف غزه، وضعیت حتی از این هم بدتر است، به طوری که دوسوم کسبوکارها یا تعطیل شدهاند یا فعالیتهای خود را به حداقل رساندهاند.
وزارت کار اسرائیل گفته که ۷۶۴ هزار نفر یعنی ۱۸ درصد از نیروی کار، پس از فراخوان نیروهای ذخیره، مجبور به تخلیه مکانهای خود در شهرها شدهاند، یا اینکه به دلیل اجبار به مراقبت از کودکان در خانه به دلیل تعطیلی مدارس، تعطیل شدهاند. کابینه نتانیاهو و اسموتریچ وزیر دارایی او، مقررات جدید حمایتی گذاشتهاند که بر اساس آنها، کابینه تا ۲۲ درصد هزینههای ثابت و ۷۵ درصد صورتحساب دستمزد شرکتهایی را که درآمد ماهانه آنها به دلیل جنگ بیش از ۲۵ درصد کاهش یافته، حمایت میکند، ولی با ادامه جنگی که برخی مقامهای امنیتی گفتهاند ممکن است ماهها یا حتی بیشتر از یک سال طول بکشد، کارشناسان نگرانند که چشمانداز اقتصادی اسرائیل همچنان تاریک شود و این حمایتها کافی نباشند.
به نوشته فایننشالتایمز، شرکای ائتلاف نتانیاهو از احزاب افراطی ارتدوکس و شهرکنشینان، اعتبارهای تخصیص یافته انبوهی را همچنان صرف پروژههایی میکنند که منتقدان میگویند جایی در اقتصاد جنگی ندارند، مانند طرحهایی که برای تشویق مراسم مذهبی در بین دانشجویان انجام میشود.
کار به جایی رسید که هفته قبل، گروهی متشکل از ۳۰۰ اقتصاددان برجسته اسرائیلی در نامهای از نتانیاهو و اسموتریچ خواستند «به خودتان بیایید.» آنها نوشتند: «ضربه سنگینی که به اسرائیل وارد شده، مستلزم تغییر اساسی در اولویتهای ملی و توزیع گسترده بودجه برای مقابله با خسارات جنگ، کمک به قربانیان و بازسازی اقتصاد است.» نتانیاهو پنجشنبه قبل گفت که بسته حمایتی که او طراحی کرده «فقط برای شروع (کار) است» و تأکید کرد: «ما در جنگ نظامی دشمن را شکست خواهیم داد و در جنگ اقتصادی هم پیروز خواهیم شد.»، اما یوجین کندل، رئیس مؤسسه سیاست ملت استارتآپ، یک اتاق فکر و یکی از امضاکنندگان نامه اقتصاددانان، معتقد است چیزی وجود ندارد که نشان دهد دولت «وخامت اوضاع را درک کرده است.»
این روزنامه اقتصادی پرنفوذ همچنین نوشت: اقتصاد اسرائیل به دلیل جنگ با رکودی مواجه است که یادآور وضعیت همهگیری کرونا است. صدها شرکت اسرائیلی در معرض ورشکستگی قرار دارند و دولت حمایتی را که وعده داده بود ارائه نکرده است. انجمن تولیدکنندگان اسرائیل میگویند دولت مردمش را رها کرده است، شرکتهای تولیدی غرامت نگرفتهاند و با شوک مالی مواجه شدهاند. جنگ غزه شوک بزرگی به اقتصاد ۴۸۸ میلیارددلاری اسرائیل وارد کرده است.