صف‌آرایی کارگزارانی‌ها علیه اصلاح‌طلبان

محورهای ۴ گانه کنشگری و سیاست ورزی مورد نیاز از سوی جبهه اصلاحات

شماره

محور

توضیحات

۱

ترکیب نیروهای همفکر برای اقدام مشترک

- در شرایط موجود، جبهه اصلاحات به لحاظ اقتدار تشکیلاتی و ساختار سازمانی دچار ابهام، بی‌اعتمادی و انفعال است و آن نشاط، دلبستگی و صمیمیتی که از سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۴ برقرار بود را ندارد

- حس‌وحالی اکنون در جبهه داخلی (اصلاحات) احساس نمی‌شود

- امروز حتی به پیام‌های درون‌سازمانی هم لبیکی گفته نمی‌شود، در شرایطی که اصلاحات باید از انسجام تشکیلاتی نیرومندی برخوردار باشد، وقتی دعوتی به عمل می‌آید، اندک افرادی هستند که پاسخ مثبت می‌دهند. حتی آنهایی هم که می‌آیند حضورشان منفعلانه و فاقد روح امیدواری است. از باب برخی ملاحظات و معذوریت‌هاست که دور هم جمع می‌شوند

- از لحاظ سازوکارهای درون تشکیلاتی و برنامه‌ریزی اصلاحی دچار آسیب هستیم

- بخش نیرومندی از آسیب برمی‌گردد به اینکه رهبران اصلاحات به امر «سیاست‌ورزی» به عنوان یک امر ذاتی زندگی اجتماعی مبادرت نمی‌کنند و در حاشیه مانده‌اند و هیچ‌گاه فکر نکردند در شرایطی که جامعه در حال ادبار است و به سیاسیون پشت کرده با چه برنامه‌ای باید علاقه‌مندان و طرفداران خود را نگه داشت

- از روزگاری که پیروزی به رهبران اصلاحات پشت کرد آنها کم‌کاری کردند

- رهبران اصلاحات متاسفانه نفهمیدند دستاوردهای گذشته چقدر ارزشمند و مهم بوده و برایش چه بسیار زحمت کشیده شده است

- کسی ارزش کار سیاسی خود را می‌داند که پخته‌خواری نکرده باشد و به پای هر دستاوردی زحمات خود را بتواند ترسیم کند و بگوید که برای این دستاوردها به چه میزان هزینه داده است

-عموم دوستان در حوزه اصلاحات سوار اسب پیروز بوده‌اند. جامعه در قبال مطالبه‌ای که داشت بسیاری از ما بر موج آن مطالبه سوار شدیم در حالی که برای آفرینش مطالبه ملی و پاسخگویی بدان مسئولیت آنچنانی ایفا نکردیم

- برای یک کار ماندگار سیاسی نباید عرصه را خالی کرد و دچار انفعال شد. باید استراتژی داشت. این باور را نداشته نباشیم که گوشه‌ای نشسته و مترصد پیروزی تا بر موج آن سوار شویم

- سال ۸۴ خدمت حضرت آقای خاتمی تاکید شد که امروز تکلیف شما نسبت به دورانی که در قدرت بودید، بیشتر است و به خاطر پرچم‌داری اصلاحات در این مقطع تاریخی از شما توقعاتی می‌رود. اگر امروز از ناحیه نیروهای داخلی مورد اهتمام و احترام هستید، کمر همت را ببندید و پرچم‌داری اصلاحات را مجدانه به رسمیت بشناسید و در رفت و شد با نیروهای رقیب و حاکمیت به سمت دستاوردهای بیشتر گام بردارید

- ظرف دو دهه اقدام درخور و شایسته‌ای انجام نشده که با همبستگی و تقویت روزآمد، نیروهای درون اصلاحات را به نقطه امیدبخشی برسانیم و روزبه‌روز در اثر بی‌تدبیری دچار ریزش شدیم و این انفعال، بدنه اصلاحات را به خود گرفتار کرده است

۲

بیان تفاوت و تمایزهای گفتمانی و مدیریتی با رقبا

- بالغ بر ۸۰ حزب اصلاح‌طلب و اصولگرا داریم. آیا ۸۰ نوع گفتمان برای اداره کشور داریم؟ قطعاً این طور نیست

- بر اساس تجارب جهانی و زبان مشترکی که در امر سیاست‌ورزی هست معمولاً دو یا سه تجربه اجرایی و نظریه گفتمانی به شما ارائه می‌شود به این معنا که گروهی در حوزه نظام اقتصادی مثلاً «بازار آزاد» این‌گونه فکر می‌کنند و تبعات آن را هم به عهده می‌گیرند و دیگرانی هم به نظریه عدالت و رویکرد سوسیالیسم پایبند هستند و آثار و عوارض آن را هم می‌پذیرند. حزب سوم هم در معادلات قدرت معمولاً اهرم تعادل است که در مواجهه سیاسی بین دو رقیب به سمتی هدایت می‌شود که وضع دیگری را نسبت به رقیب تقویت کند

- در ایران امروز بیشتر از دو گفتمان وجود ندارد اما برای این در گفتمان بالغ بر ۸۰ حزب و گروه داریم که ۳۰-۴۰ تا اصلاح‌طلب و بقیه هم در اردوگاه اصولگرایی هستند. متاسفانه ایجاد توافق بر پایه نظریات کلی بین این احزاب متکثر و کم‌وزن بسیار سخت است. اگرچه یک حزب کم‌وزن تاثیرات اثباتی‌اش بزرگ نیست و در مقام اثبات «اندک» است اما در مقام تخریب چه بسا بزرگ است. فی‌المثل می‌تواند وحدت جمع را بر هم بزند. از این حیث دچار گرفتاری هستیم. تکثر احزاب نه تنها مایه قوام و قدرت نبوده بلکه مایه ضعف و رکود است

۳

ارتباط منطقی با جامعه برای کسب مشروعیت و مقبولیت

- بدون تردید، نمی‌توان از فرصت‌ها و زمان‌های طلایی از دست‌رفته‌ای که توأم با اتفاقات و رویدادهای اساسی و سرنوشت‌ساز بوده به سادگی عبور کرد. یکی از فرصت‌های طلایی، پیوند عمیق بدنه اصلاح‌طلبان با توده‌ها و اقشار متکثر جامعه ایرانی در عرصه عمومی و دیگر لایه‌ها و سطوح جامعه بود

- نیروهای سیاسی که روزگاری اشارات، مفاهیم تعابیر، شعائر، کلمات، لغات و ادبیات آنها برای مردم الگو و زبان سیاست زمان بود، دیوار این کاخ بلند «اعتماد / عشق» به یک‌باره فرو ریخت و به خرابه - ویرانه «انتقاد / نفرت» تبدیل شد. قدر ندانستن این میراث سیاسی ماندگار و مانا که محتوی آن از پیکر پر درد «آزادی‌خواهی» از «مشروطه» تا «دوم خرداد» به زهر لحظه‌های تلخ تاریخ ایران آلوده بوده، خود فاجعه و خود تراژدی عصر ماست

- قهر «مردم» با «اصلاح‌طلبان» بعد از حزب توده که رویکرد سازمانی - تشکیلات بی‌نظیری در تاریخ مدرن ایران داشت و ابتکار و خلاقیت شگفت در جذب هوادارانش که سطوح متکثری از جامعه را در بر می‌گرفت، تشکیلاتی‌ترین جریان سیاسی متاخر ایران بوده که می‌توان مصداق «بر باد رفته» در معنای متعارف آن در حوزه سیاست به یک «الگو - عبرت» تاریخی تبدیل کرد و اگر موزه‌ای از آن ساخته شود، برخی رهبران اصلاح‌طلب و مروجان تئوری قهر مردم با جریان ریشه‌دار اصلاحات اولین کسانی خواهند بود که به تماشای آن دعوت می‌شوند

- دو دهه پیش با کمترین فرمان، پیام یا درخواست از ناحیه رهبران سیاسی، اقشار زیادی همراهی نشان می‌دادند اما به دلیل آن کم‌کاری، امروز دره عمیقی بین جامعه مخاطب و چهره‌های شاخص اصلاحات به وجود آمده و بازسازی این آسیب کار سختی است. تا وقتی این جریان نتواند به درخواست‌های جبهه لبیک بگوید، چگونه می‌تواند برنامه استراتژیک و بلندمدت عرضه کند

- در مقطعی با یک «تکرار می‌کنم» قدرت رقیب که متکی بر حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم حاکمیت بود آنچنان رو در رو قرار گرفت که تمامی ارکان قوام یافته‌اش در هم شکسته شد. اما در مقطع دیگری فی‌المثل در انتخابات پیشین در بحث شوراها به‌رغم این که دعوت صریحی صورت گرفت ولی جامعه اجابت نکرد و با ۳۵ هزار رای به قعر جدول تنزل پیدا کردیم

۴

رابطه با نظام در زمینه حیطه تکالیف، اختیارات و حوزه پاسخگویی و میدان آزادی

- دولتی که بر سر کار می‌آید، منافع کل ملت را باید نمایندگی کند. اگرچه برگزیده و برانگیخته یک جناح از کشور باشد و اگر چنانچه از ارائه خدمات کافی و پاسخ گفتن به مطالبات مردم سر باز بزند باید مورد تنبه و تذکر قرار گیرد

- از جمله عارضه‌هایی که دولت‌های مستقر دارند. این است که نسبت به احزاب رقیب که از قدرت پیاده شده‌اند، سیاست انقباضی (سخت) در پیش می‌گیرند و آنها را از فرصت‌هایی که جامعه در اختیارشان قرار داده - از جمله اینکه بتوانند مجدداً به قدرت برسند - شرایطی را به وجود می‌آورند که این فرصت از آنها سلب شود. مصیبتی است که طولانی مدت گرفتار آن هستیم

- نهادهایی داریم که غیرانتخابی هستند؛ یعنی نسبت مستقیم با انتخاب مردم ندارند و از مواضع قدرت حاکم اختیار گرفته همچنین مشروعیت خود را نیز از مردم نمی‌گیرند. آنها به شکلی مداخله‌گرند که حقوق مردم را مراعات نمی‌کنند. در صدر این نهادها شورای محترم نگهبان است. این نهاد یک تکلیف ملی، قانونی و شرعی دارد که در قانون اساسی مشخص است و در کنار قانون اساسی، تاریخ انقلاب تذکرات، تنبهات، اشارات، تفسیرها، توجیهات و تأدیب‌هایی که امام نسبت به آنها کرده را به ما نشان می‌دهد که اعضای - شورای نگهبان - در قبال رقابت‌های گروه‌ها باید بی‌طرف باشند ولی این بی‌طرفی توسط برخی اعضای شورا در مقاطعی شکسته شده است

- از جمله نهادهای مداخله‌گر و متخلف از قانون برخی ائمه‌جمعه و جماعات هستند. نوعاً اینها رویکردهای‌شان جهت‌دار است. اگر چه به آنها تذکر هم می‌دهند و قانون هم می‌گوید که حق دخالت و جهت‌گیری ندارند اما تخلف و عدول از قانون را تکرار می‌کنند

- علاوه بر اینها، برخی افراد در نهادهای نظامی، اطلاعاتی، امنیتی و قضایی هستند. متاسفانه برخی وقتی در مقام نهاد حل منازعه قرار می‌گیرند و مرکزیتی پیدا می‌کنند، یک‌سویه می‌شوند و مصیبت به بار می‌آورند

- تا زمانی که حاکمیت رویکردش را در رقابت‌های انتخاباتی بی‌طرفانه و منطقی نکند و اجازه ندهد کرسی‌های قدرت به صورت مسالمت‌آمیز دست‌به‌دست شوند به سمت آشوب در نظم اجتماعی می‌رویم با به سمت رفتارهای دیکتاتور (مآبانه‌ای) که برخی از خواسته‌ها را بر مردم تحمیل کنیم. خروجی این ماجرا چه خواهد بود: «انفعال» یا «بی‌اعتمادی»

- انفعال و بی‌اعتمادی سم مهلک برای پایداری حاکمیت است. اگر حاکمیت در مقام حفظ صیانت از خودش هم باشد باید به این دشمن مرموز که در قالب بی‌اعتمادی یا انفعال رخ نشان می‌دهد، حساسیت داشته باشد و به سمت حل ریشه‌های این مشکل برود