چالش های وزیر جوان راه و شهرسازی در حوزه مسکن

پایگاه 598: مهرداد بذرپاش که پیش از این رئیس دیوان محاسبات بود به‌عنوان دومین وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم انتخاب شد. بذرپاش درحالی سکاندار وزرات راه و شهرسازی شده که این وزارتخانه باچالش های مختلفی روبرو هست. یکی ازاین چالش ها که تاثیر مستقیمی برزندگی جامعه ایرانی دارد ،مساله سکونت است. مسکن یکی از پیشران های مهم اقتصادی،اجتماعی کشور است.قبل از پیروزی انقلاب،کشور با بحران مسکن مواجه بود.این مساله به قدری اهمیت داشت که امام خمینی(ره)  در 21 فرودین ماه سال 58، یکسری مسائل درمورد مسکن مطرح می‌کنند و در آن‌جا به صراحت اشاره میکنند که زمین باید به وفور در اختیار مردم قرار گیرد. ریشه مشکلات  مسکن پس از انقلاب را می توان در سیاست های دولت وقت در اوایل دهه 70 یافت.دولت با حمایت از انبوه سازی و تشویق به تراکم فروشی و محدود کردن توسعه شهر، عملا زمین را به کالای سرمایه ای تبدیل کرد بگونه ای که دربرخی نقاط شهرها نیمی از هزینه مسکن متعلق به زمین است در حال حاضر سهم مردم از زمین‌ها چیست؟ ریشه اساسی مسئله مسکن، عدم تأمین زمین در سالیان گذشته بوده است. امروزه مسکن ازیک کالای مصرفی به کالای سرمایه ای بدل شده و سوداگران و واسطه‏‌ها به بازیگران اصلی بازار تبدیل شده است و سفته‌‏بازی و احتکار نیاز واقعی را سرکوب کرده است. راهکارهای اجرا شده دولت ها برای حل مشکل مسکن مانند تولید انبوه مسکن، ارائه تسهیلات برای خرید مسکن و وضع مالیات، کارآمد نبوده اند؛ به دلیل آنکه هیچ یک از این اقدامات نتوانست فرآیند تهیه مسکن را برای متقاضیان واقعی تسهیل کند و در اجرای این سیاست ها عدالت برای تأمین مسکن رعایت نشده است به همین دلیل بسیاری از دلالان و ثروتمندان با پشتوانه های قوی توانسته اند از این سیاست ها سودجویی کنند. درحال حاضر یکی از مشکلات شهرنشینان تهیه هزینه مسکن است.قیمت بالای مسکن دو علت کلی دارد. یکی قیمت بالای زمین  و بخش دیگر تقاضای غیرمصرفی در بازار مسکن است. دولت وعده ساخت 4میلیون مسکن را داده است ولی باید به این نکته توجه داشت که در بازار مسکن تقاضای غیرواقعی وجود دارد. خانه‌هایی که ساخته می‌شود، نگاه رقابتی و سرمایه‌محوری به آن وجود دارد و مردم صرفا نظاره گر شده‌اند.

بخشی از متقاضیان واقعی مسکن همان حاشیه نشینانی هستند که امام خمینی(ره) تاکید زیادی برای خدمت به آنها داشته است. وزارت راه و شهرسازی باید برای همه مردم گونه های متنوع مسکن را فراهم کند تا هرقشری بتواند از مسکن مطلوب بهره مند باشد.یکی از چالش های اصلی و مهم آقای مهندس بذر پاش وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم، تغییر پارادایم و سیاست های زمین ومسکن است. سیاست های وزرات راه و شهرسازی درحوزه مسکن و شهرسازی تا به امروز در تقابل با زیست بوم جامعه ایرانی بوده به همین دلیل بخش عمده ای از مردم از وضعیت مسکن ناراضی هستند، الگوهای آپارتمانی نسخه ای است که از قبل از انقلاب وجود داشته و پس از انقلاب نیزتا به همین الان به شدت ادامه پیدا کرده است. باتغییر سیاست های کلان درحوزه زمین ومسکن  می توان شاهد تغییر اوضاع اقتصادی- اجتماعی به نفع مردم بود.برای تغییر ریل و حرکت به سمت الگوهای ایرانی-اسلامی باید نگاه مدیران عوض شود که این تغییر نگاه منوط به تغییر کارشناسان و تصمیم سازانی است که همچنان از الگوهای شکست خورده غربی مانند شهر فشرده و کوچک سازی مسکن حمایت می کنند.