به ۲۲ دوره جام‌جهانی سفر کنید

به گزارش پایگاه 598، به نقل از ایسنا، طراحی پوستر برای جام جهانی فوتبال، تنها به برگزاری یک مسابقه در مستطیل سبزرنگ ختم نمی‌شود، بلکه در کنار المان‌های فوتبالی، دربرگیرنده احساسات مشترک مردمانی با فرهنگ‌ها و نژادهای مختلف است که صلح، دوستی و عشق را در کنار هیجانات بسیار، نوید می‌دهد.

طراحی پوستر با چنین رویکردی کار چندان ساده‌ای هم نیست. هر کشوری با توجه به فرهنگ قومی خود علاوه بر نشانه‌های مشترک مانند توپ یا کاپ جام جهانی و کره زمین، از نشانه‌های مختص به پرچم و المان کشور خود نیز در طراحی پوستر استفاده می‌کند که در ادامه این گزارش به آن می‌پردازیم.

قطر ۲۰۲۲:

این پوستر طرح چفیه مخصوص قطری‌هاست و بر روی آن عبارت «هیا ۲۰۲۲» به معنی پیش به سوی جام جهانی ۲۰۲۲ آمده است. در این دوره برای اولین بار، پوستر جام جهانی توسط یک هنرمند زن طراحی شده است. "بوثینه المفتاح"، هنرمند زن قطری از پوسترهای جام جهانی که نماد جشن و هواداری فوتبال در سراسر قطر و جهان عرب است رونمایی کرده است.

المفتاح در یک مصاحبه گفته بود: الهام بخش اصلی من مفهوم حافظه جمعی بیشتر کارهای من بر تجربیات گذشته، خاطرات، گره زدن آنها به زمان حال و آرشیو کردن آنها به شیوه ای معاصر متمرکز است. می‌خواستم پوسترها از این موضوع پیروی کنند و داستان فرهنگ فوتبال قطر را روایت کنند. من می‌خواستم هر پوستر، جشن و هواداران فوتبال در قطر را نشان دهد. پوستر اصلی گوترا و ایگال (سرپوش سنتی) را به تصویر می‌کشد که به شکل جشن در هوا تکان می‌خورند کاری که هواداران در اینجا هنگام به ثمر رساندن گل انجام می‌دهند.

روسیه ۲۰۱۸:

بر روی این پوستر تصویر لو یاشین دروازه‌بان اسطوره‌ای شوروی سابق دیده می‌شود. لو یاشین که با لقب‌هایی مثل پلنگ سیاه یا عنکبوت سیاه شناخته می‌شد، تنها دروازه‌بانی است که برنده توپ طلا شده است. او یکی از نمادهای اتحاد جماهیر شوروی میان ورزش‌دوستان است. ایگور گوروویچ، هنرمند روسی این پوستر را طراحی کرده است و رنگ های غالب در آن سبز و نارنجی است. توپی که لو یاشین به سمت آن شیرجه زده، شبیه به کره زمین است که نقشه روسیه در آن با وضوح و رنگ دیگری متمایز شده است.

برزیل ۲۰۱۴:

پوستر جام جهانی ۲۰۱۴ توسط کمپانی برزیلی «کراما» طراحی شده است. این پوستر شامل نقشه برزیل است که مرزهای آن با خطوط پاهای بازیکنان تشکیل شده‌ است. همچنین نماد این دوره از بازی‌های جام جهانی فوتبال، فولکو، ششمین حیوانی بود که به عنوان نماد جام جهانی انتخاب می‌شد. رنگ های استفاده شده در این پوستر سبز، آبی و زرد است که در پرچم برزیل هم دیده می شود.

آفریقای جنوبی ۲۰۱۰:

در این پوستر ارتباط بین فوتبال و آفریقا و همین طور احساس هیجان و دلهره ناشی از مسابقه را در فضایی ساده و جذاب با استفاده از رنگ‌هایی که به خوبی هویت و فرهنگ مردم آن سرزمین را نشان می‌دهد، می‌توان دید. چهره مردی که در پوستر با فرم قاره آفریقا در هم آمیخته است به خوبی نماینده همه گروه‌های مردمی آفریقا است، از مردم مراکش در شمال گرفته تا گامبیا در شرق و سومالی و کنیا و اتیوپی در غرب و آفریقای جنوبی در جنوب.

دنی جوردن، مدیر اجرایی جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی گفته بود: این پوستر که توسط مارلین رودما طراحی شده، اهمیت نقش فوتبال در تاریخ و همچنین سنت و فرهنگ قاره آفریقا را نشان می‌دهد و نشانگر قلب و روحی فوتبالی است. رنگ‌های موجود در پوستر از پرچم این کشور الهام گرفته است. همچنین رنگ زردِ زمینه، خورشید را که منبع نور، انرژی و زندگی است، نمایان می‌سازد.

آلمان ۲۰۰۶:

پوستر رسمی مسابقات فوتبال جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان، توپ فوتبال متشکل از ستاره هایی است که بر روی سطحی که نماد آسمان است، تعبیه شده. شرکت تجاری «وی دو کامیونیکیشن» در برلین پیشنهاددهنده این طرح بود. رنگ سرد آبی به همراه کمی سفید در این پوستر نسبتا ساده غالب است.

کره ـ ژاپن ۲۰۰۲:

این پوستر که نمایش گرافیکی یک زمین فوتبال در زمینه خطاطی سنتی خاوردور است، محصول نشست دو هنرمند کره و ژاپن است. از بیون چو سوک از کره و هیرانو سوگن از ژاپن جهت کشیدن این پوستر دعوت کردند. این پوستر بیانگر برگزاری مسابقه جام جهانی فیفا برای اولین بار در دو کشور متفاوت آسیایی است. ژوزف سب بلاتر، رئیس کل فیفا در آن سال گفته بود: این پوستر مطمئنا یکی از سمبول‌های بسیار مهم این مسابقات است.

فرانسه ۱۹۹۸:

فرانسوی‌ها برای طراحی پوستر بازی‌ها یک مسابقه‌ی طراحی راه انداختند که یک دختر دانشجوی گرافیک برنده‌ی آن شد. این پوستر، یک زمین فوتبال را نشان می‌دهد که به سبک نقاشی تلفیقی خلق شده و در بافت آن از رنگ‌های ملی فرانسه استفاده شده است. آدیداس هم در توپ بازی‌ها از همین رنگ‌ها بهره گرفت.

ایالات متحده‌ی آمریکا ۱۹۹۴:

پوستر بازی‌ها را پیتر مکس، هنرمند نیویورکی طراحی کرد و در آن از رنگ‌های گرم، نقشه‌ی آمریکا روی کره‌ی زمین و یک فوتبالیست معلق در هوا استفاده کرد که در حال شوت کردن توپ به آسمان است؛ به گفته‌ی مکس، این اثر نمایانگر جذابیت جهانی فوتبال است.

ایتالیا ۱۹۹۰:

ایتالیایی‌ها نیز برای طراحی پوستر سراغ آثار تاریخی کشورشان رفتند و آلبرتو بری، هنرمند مشهور ایتالیایی با تصویری نگاتیو ساختمان کولوسئوم و پرچم کشورهای شرکت‌کننده، برای اولین بار با روش‌های دیجیتال یک پوستر برای جام جهانی خلق کرد.

مکزیک ۱۹۸۶:

آنی لبوویتز تنها عکاس تاریخ بود که مأمور شد پوستر جام جهانی را عکاسی و طراحی کند؛ او سراغ سنگ‌نگاره‌های آزتک‌ها رفت و آثار باستانی مکزیک را دوباره در مرکز توجه جهانیان قرار داد.

اسپانیا ۱۹۸۲:

پوستر این دوره از رقابت‌ها را هنرمند کاتالان خوآن میرو طراحی کرده بود که برخلاف لوگوی این دوره شلوغ و درهم‌ریخته بود. او طرحی به سبک سورئالیسم خلق کرد که در آن از رنگ‌های گرم و شاد استفاده شده بود و کاملاً اسپانیایی به نظر می‌رسید.

آرژانتین ۱۹۷۸:

پوستر این دوره از رقابت‌ها به مراتب جذاب‌تر از لوگوی آن بود. طرح از دو فوتبالیست از تیم میزبان کشیده شده بود که در حال شادی بعد از گل پیروزی بودند. رنگ های غاب در این پوستر آبی و سبز است و روح نسبتا سردی بر آن حاکم است. آبی کمرنگ استفاده شده در این پوستر در پرچم آرژانتین نیز دیده می شود.

آلمان غربی ۱۹۷۴:

هنرمندی به نام هورست شافر طراحی پوستر مسابقات را برعهده داشت که از سبک امپرسیونیست در نقاشی برای نشان دادن یگانگی فوتبال و هنر استفاده کرده بود. طرح با بهره گیری از خطوط قلمو به رنگ های زرد و آبی و قرمز فوتبالیستی را پا به توپ نشان می دهد.

مکزیک ۱۹۷۰:

پوستر این دوره تجسم مطلق سادگی بود. طرحی از یک تایپوگرافی که از لوگوی المپیک ۶۸ مکزیک الهام گرفته شده بود که به نشانه‌های تجاری و یافتن راه‌ها ارجاع داشت. رنگ صورتی استفاده شده در این پوستر هم به ندرت در سال های قبل و بعد دیده شد.

انگلستان ۱۹۶۶:

در این دوره پوستر مسابقات بسیار ساده بود. اولین سالی بود که عروسک یا نماد شانس در شکل یک شیر کارتونی به نمادهای مسابقات اضافه می‌شد. فضای غالب پوستر آبی رنگ است و در پایین آن شیری کارتونی طراحی شده است.

شیلی ۱۹۶۲:

پوستر بازی‌ها برخلاف لوگو کاملاً مینی‌مال بود. کره‌ی زمین در زمینه‌ای آبی و توپ فوتبالی که به شکل ماه ـ احتمالاً ـ دور زمین می‌چرخد، ساده و زیبا به نظر می‌رسید. نکته‌ جالب اینکه تنها کشور رنگی روی نقشه‌ی زمین کشور شیلی است که با رنگ توپ همانند است. فیفا این پوستر را از میان ۳۰۰ اثر ارائه‌شده در جریان یک مسابقه انتخاب کرد.

سوئد ۱۹۵۸:

پوستر مسابقات در این سال یک نکته‌ی سینمایی داشت؛ چراکه همزمان با این دوره از جام جهانی، فیلم «سرگیجه» اثر آلفرد هیچکاک با پوستر مشهورش که سایه‌هایی از یک شخص در زمین‌های دایره‌ای بود نیز به سینماها آمده بود. پوستر «سرگیجه» کار سائول باس طراح نامدار بود که تأثیرش را روی طراحی پوستر جام جهانی هم گذاشت. گذشته از عناصر آشنای توپ و پرچم، نکته‌ای که پوستر سوئدی‌ها را متمایز می‌کرد، به کاربردن چند زبان در نوشتار آن بود. پیش از آن پوسترها تنها به زبان کشور میزبان بودند.

سوئیس ۱۹۵۴:

پوستر مسابقات از نگرشی هنری بهره‌مند بود و خلاف چیزی بود که از سوئیسی‌ها انتظار می‌رفت. لباس و قیافه‌ی غیرعادی دروازه‌بان با سایه‌های روی صورتش، این پوستر را جذاب کرده بود.

برزیل ۱۹۵۰:

در پوستر روح «بین‌الملل‌گرایی» بعد از جنگ جهانی، در پرچم‌هایی که روی جوراب یک فوتبالیست نقش بسته نمایان است که تا حدودی مشابه پوستر سال ۱۹۳۴ ایتالیاست. با این حال بعد از گذشت چند دهه چنین پوستری از نظر ارزش هنری چندان شاخص به نظر نمی‌رسد.

فرانسه ۱۹۳۸:

پوستر مسابقات فرانسه را آنری دمی طراحی که در دهه‌های ۲۰ و ۳۰ میلادی اندکی شناخته شده بود طراحی کرد. او از تکنیک چاپ استنسیل که در آن دوره شیوه‌ی رایج تبلیغات تجاری و پروپاگاندا بود بهره برده بود.

ایتالیا ۱۹۳۴:

پوستر ایتالیایی‌ها در آن سال تقریباً ساده بود. طرحی از یک ملی‌پوش ایتالیا پا به توپ، از مقابل پرچم کشورهای حاضر در مسابقات می‌گذرد؛ اطراف این تصویر با تایپوگرافی بدون کشیدگی حروف لاتین آراسته شده بود. رنگ های استفاده شده در این پوستر هم اغلب سرد و خنثی انتخاب شده بودند.

اروگوئه ۱۹۳۰:

پوستر دور افتتاحیه‌ی این مسابقات را طراحی از کشور میزبان تصویرسازی کرد که در آن از عناصر جنبش هنری باب روز آن دوران یعنی «آرت دکو» بهره برد. عناصر پوستر شامل دروازه‌بانی است که لباسی به رنگ لباس تیم ملی اروگوئه به تن کرده و دستانش به بالا کشیده شده و توپ را کنج چارچوب دروازه مهار کرده است.