کوتاهی دولت‌های گذشته و ظرفیت مغفول مانده تکنولوژی LNG در ایران/ گازی که می‌توانست به اروپا فروخته شود!

به گزارش پایگاه خبری 598، گاز طبیعی تقریباً بخشی از تمام جنبه های زندگی روزمره ماست. برای گرم کردن، پخت و پز، تولید برق، به عنوان سوخت وسایل نقلیه موتوری، در کودها و در ساخت پلاستیک استفاده می شود.

گاز، یک سوخت فسیلی هیدروکربنی طبیعی و تجدیدناپذیر است که در زیر سطح زمین تشکیل می شود. اگرچه مقادیر بسیار زیادی گاز طبیعی در زمین وجود دارد، اما بیشتر آن در مناطق دور از مورد نیاز است. برای تسهیل حمل و نقل و کاهش حجم، گاز طبیعی اغلب به گاز طبیعی مایع (LNG) در فرآیندی به نام مایع سازی تبدیل می شود.

علیرغم تلاش‌های جهانی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، مصرف گاز طبیعی در سال 2021 به بالاترین حد خود رسید و 3.3 درصد از رکورد قبلی ثبت شده در سال 2019 فراتر رفت.

نمودار زیر نشان دهنده بزرگترین کشورهای دارنده گاز طبیعی دنیا می‌باشد. مظابق آمارهای بین المللی، روسیه با ۴۸٬۸۱۰ میلیارد مترمکعب در جایگاه اول، ایران با 42 هزار میلیارد مترکعب در جایگاه دوم و کشورهای قطر، ترکمنستان و عربستان به ترتیب با ۲۵٬۴۷۰ ، ۷٬۵۰۴ و ۷٬۴۶۱ میلیارد متر مکعب ذخایر گاز طبیعی در جایگاه سوم، چهارم و پنجم دنیا به عنوان بزرگترین دارندگان گاز دنیا قرار دارند.

اما با نگاهی به داده‌های بررسی آماری انرژی جهانی منتشر شده در BP، سهم کشورهای بزرگ دارنده گاز از میزان تولید گاز کاهش محسوسی داشته است. به عنوان مثال کشور آمریکا با ۶٬۹۲۸ میلیارد متر مکعب ذخایر گازی که ششمین کشور دارنده گاز دنیا با سهم 3.64 درصدی، به بزرگترین کشور دنیا در تولید گاز تبدیل شده است.

همچنین با توجه به نمودار 2 تفاوت محسوس ذخایر گازی ایران و میزان تولید گاز آن به چشم می‌خورد که این می‌تواند بدلیل بهره‌وری پایین و خلا تکنولوژی LNG (تبدیل گاز طبیعی به گاز مایع) باشد. چراکه مقایسه میزان ذخایر ایران و روسیه و میزان تولید هر یک از آنها موکد این موضوع است. به این معنا که تفاوت ذخایر گاز طبیعی ایران و روسیه 6.8 هزار میلیارد متر مکعب است در صورتیکه تفاوت تولید گاز ایران و روسیه حدود 445 هزار میلیارد متر مکعب است!

در این زمینه شانا، خبرگزاری رسمی وزارت نفت به این موضوع پرداخته است.

در حال حاضر پیشرفت تکنولوژی LNG در ایران از آن جهت مورد اهمیت است که عدم توانایی ایران برای تبدیل گاز طبیعی به گاز مایع، باعث از دست دادن امتیاز صادرات گاز به کشورهای دوردست همچون کشورهای اروپایی را بدنبال دارد. آن هم در بحبوحه تنش‌های روسیه و اروپا!

شرایطی که باعث قطع صادرات گاز روسیه به اروپا و افزایش بیش 10 برابری قیمت گاز در اروپا نسبت به قیمت میانگین گاز ماقبل جنگ اوکراین شده است.

از زمانی که کشورهای غربی پس از حمله به اوکراین، کرملین را تحریم کردند، روسیه به طور قابل توجهی جریان گاز طبیعی به اروپا را کاهش داده بود .

همچنین گازپروم، غول انرژی روسیه نیز اخیراً مقدار گاز طبیعی عبوری از خط لوله نورد استریم 1 را ابتدا به نصف و سپس به 20 درصد ظرفیت رسانده بود که تحریم‌های غرب را به دلیل تاخیر در تحویل یک توربین ضروری مقصر می دانست. اما سرانجام روسیه در روزهای گذشته، صادرات گاز خود را به اروپا از طریق خط نورداستریم1 بکلی قطع کرد!

این درحالی است که پیش از این مقامات اتحادیه اروپا گفته بودند که روسیه در حال "سلاح" کردن گاز خود است.

در بحبوحه تنش ها، بلوک اتحادیه اروپا طرحی را برای حذف تدریجی وابستگی به سوخت های فسیلی روسیه ترسیم کرد. لیتوانی واردات گاز روسیه را در اوایل آوریل متوقف کرد. واردات استونی و لیتوانی نیز در ابتدای آن ماه به صفر رسید. بلغارستان، هلند و لهستان همگی اعلام کردند که قصد ندارند قراردادهای بلندمدت با گازپروم را تمدید کنند.

علیرغم این تلاش ها، اروپا برای تامین گاز طبیعی خود حداقل در کوتاه مدت و میان مدت به روسیه وابسته است. لذا در این میان اهمیت تکنولوژی LNG و صادرات گاز مشخص می‌شود. چراکه حال حاضر، بهترین شرایط برای ایران جهت فروش گاز و پر کردن جای خالی روسیه برای اروپا است.