فارین پالیسی: روسیه به توانمندی‌ها و تخصص‌های ایران نیاز دارد

به گزارش پایگاه خبری 598 به نقل از مشرق، استیون کوک (پژوهشگر ارشد مطالعات خاورمیانه در شورای روابط خارجی آمریکا) در نشریه فارین پالیسی نوشت: باوجود کاستی‌های نظامی مسکو و تلاش‌های غرب برای تبدیل روسیه به یک کشور یاغی در جهان، پوتین همچنان یک بازیگر توانا در منطقه خاورمیانه است. پیش از حمله روسیه به اوکراین، دیدگاه غالب در واشنگتن این بود که رئیس‌جمهور روسیه استاد بازی ژئوپولیتیک است. او یک ماشین جنگی کاملا مسلح و توانا داشت و توانسته بود نفوذ مسکو را فراتر از روسیه در خارج از کشور نزدیک به آفریقا، آمریکای لاتین و خاورمیانه گسترش دهد. او نه تنها یک بازیگر توانا باقی می‌ماند بلکه شرکای مشتاقی نیز در آنجا دارد. سفر پوتین به تهران، تلاشی سه‌ جانبه برای مدیریت منافع رقابتی سه دولت در منطقه تحت درگیری یک دهه‌ای سوریه بود. روسیه و ایران که پیش‌تر در نجات بشار اسد شراکت داشتند، از زمان جنگ اوکراین به یکدیگر نزدیک‌تر شده‌اند. تهران تخصص‌هایی دارد که مسکو خواهان آن است به ویژه در مورد بهترین راه به منظور دور زدن تحریم‌های غرب. هم چنین، ایران تجهیزات نظامی مورد نیاز روس‌ها را تولید می‌کند مانند پهپادهای مرگبار برای حمله به تسلیحات پیشرفته اوکراین که توسط غرب ارائه شده است. ایران هم چنین دارای اهمیت جغرافیایی است و به عنوان دروازه ورود به بسیاری از خاورمیانه و خلیج‌فارس عمل می‌کند.

در همین حال، پوتین و اردوغان علی‌رغم اختلافات‌شان بر سر سوریه، لیبی و قره‌باغ کوهستانی هر دو از دستورات تحت رهبری ایالات متحده در مناطق اطراف‌شان به ویژه در اروپا، مدیترانه شرقی و خاورمیانه انتقاد می‌کنند. این جایی است که کشورهای خلیج‌فارس وارد عمل می‌شوند. اگر سفر اخیر بایدن به عربستان سعودی تا حدی برای تقویت این نظم در عصر رقابت قدرت‌های بزرگ بود به نظر نمی‌رسد که او دستاوردهای زیادی داشته است. این بدان خاطر است که دولت‌های انگشت شماری در خاورمیانه می‌خواهند بین واشنگتن و مسکو یا واشنگتن و پکن یکی را انتخاب کنند.

دوستان واشنگتن در خاورمیانه بدون شک خواهان تضمین‌های امنیتی و تسلیحات فراوان ایالات متحده هستند. با این وجود، ترکیب دو دهه شکست در منطقه تمایل آشکار ایالات متحده به عدم تاکید بر منطقه به نفع آسیا و ناکارآمدی مداوم سیاسی داخلی ایالات متحده پرسش‌هایی را در میان قدرتمندان منطقه در مورد تعهد واشنگتن به ثبات منطقه و امنیت آنان ایجاد می‌کند. نتایج ناچیز سفر بایدن به منطقه حاکی از آن است که هیچ یک از بازیگران منطقه‌ای به‌ ویژه در حوزه خلیج ‌فارس مایل به دست کشیدن از روابط خود با روسیه و چین نیستند.

در جریان سفر بایدن به منطقه‌، ولیعهد عربستان سعودی توضیح داد که توافق او با رئیس‌جمهور آمریکا برای تولید بیش‌تر نفت منوط به شرایط بازار و توافق اعضای اوپک پلاس است. با انجام این کار ولیعهد عربستان که شاید برای تاثیرگذاری در داخل و در منطقه موضع‌گیری می‌کرد تلویحا به این نکته اشاره کرد که روابط با ایالات متحده بر روابط او با روسیه مهم‌ترین عضو بخش «به علاوه» اوپک پلاس تاثیری ندارد.

در حال حاضر، تلاقی منافع سعودی‌ها با روس‌ها بر سر قیمت نفت بسیار بیش‌تر از منافع آمریکا در امنیت منطقه است. دلیل آن این است که سعودی‌ها و دیگران اعتماد خود را نسبت به تعهد ایالات متحده به امنیت و ثبات منطقه از دست داده‌اند. به عنوان شواهد آنان به مجموعه‌ای طولانی از اقدامات ایالات متحده اشاره می‌کنند از جمله حمله سال ۲۰۰۳ میلادی آمریکا به عراق تا توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی تا انفعال «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا در پاسخ به حملات ایران به عربستان سعودی در سال ۲۰۱۹ میلادی که به ضرر شرکای آمریکا در خلیج‌فارس تمام شد. این بدان معنا نیست که کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس تجهیزات و یا دکترین نظامی روسیه را ترجیح می‌دهند یا خواستار آن هستند. با این وجود، آنان کماکان می‌خواهند روس‌ها پای میز مذاکره حضور داشته باشد.