پژوهشگر شهرسازی مطرح کرد: علل اصلی مشکلات امروز ما عدم تبیین ویژگی های شهر مطلوب از دیدگاه انقلاب اسلامی است/ اگر مردم در تصمیمات شهری نقش نداشته باشند عملا نقش شهروندی به شهرنشینی نزول پیدا می کند

به گزارش سرویس اجتماعی پایگاه 598، از مسائل مهم کشور مسئله‌ی سبک زندگی اسلامی  است که درخور تبیین است. یکی از ابعاد سبک زندگی اسلامی، حوزه محیط زندگی است. باتوجه به این که بیش از 70 درصد جمعیت کشور در شهرها سکونت دارند، شیوه و روش مدیریت شهر باید به گونه ای باشد تا بتواند پاسخگوی نیاز این جمعیت ساکن در شهر باشد. امروزه محیط زندگی شهری دچار لایه های پیچیده ای شده که تاثیرات آن بر سبک زندگی شهروندان هویدا است. باتوجه به اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی، انتظار می رود که فضای شهری منطبق با ارزش های اسلامی باشد. در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب لازم است که فضایی جهت تبیین ویژگی های مدیریت شهری ایجاد بشود.

امروزه به تبیین ویژگی های مدیریت شهری مطلوب بر مبنای ارزش های اسلامی و آرمان های انقلاب اسلامی نیازمندیم، به همین منظور خبرنگار پایگاه خبری 598 در گفتگویی با دکتر علی حجازیان پژوهشگر معماری و شهرسازی به این مهم پرداخته و نقش جهاد تبیین در مدیریت شهری بررسی کرده است:

ایشان در شروع سخنان خود با تبیین ویژگی های مدیریت شهری مطلوب گفت: جهاد تبیین اگر در مدیریت شهری ایجاد گردد فضا برای بارش های فکری مختلف و متنوع ایجاد می شود و از طریق نظام مقایسه می توان به مدیریت شهری کمک کرد. البته تبیین الزاماتی هم دارد. تبیین نیازمند آگاهی و عقلانیت است. متاسفانه در دهه های اخیر اجازه تبیین مسائل در حوزه شهرسازی داده نشده و یا کمتر به آن بها داده شده است. یکی از علل اصلی  مشکلات  امروز ما در حوزه شهری عدم تبیین ویژگی های شهر مطلوب از دیدگاه انقلاب اسلامی است. خود انقلاب اسلامی برآیند جهاد تبیین است. اگر بخواهیم شاهد تغییرات مثبت و تغییر ریل در مدیریت شهری در گام دوم انقلاب  باشیم باید به مقوله جهاد تبیین به صورت جدی پرداخت.

تبیین ماهیت مدیریت شهری کارآمد بر اساس مدل ایرانی اسلامی

این پژوهشگر معماری و شهرسازی افزود: در فضای حاکم  کنونی در کشور و پس از گذر از دهه چهارم انقلاب با بررسی و تحلیل مدیریت شهری نسبت به آرمان های انقلاب اسلامی، می‌توان رهیافت‌ های نظام مدیریت شهری برای آینده را برنامه‌ریزی کرد. باتوجه به اهمیت و نقش شهرها در بسترسازی برای تحقق تمدن اسلامی، ساختار مدیریت شهری نیز باید ذیل نظریه انقلاب اسلامی بیان بشود. مدیران شهری پذیرفته اند که نسخه های فعلی برنامه ریزی شهری ناکارآمد هستند و معایب آن ها به مراتب بیشتر از مزایای آن ها است. متاسفانه در دهه های اخیر نظریات غربی که بر اساس لیبرالیسم شکل گرفته بود در ساختار مدیریت شهری ورود پیدا کرد و نتایج آن را در سیما و منظر شهرها و سیاست های زمین و مسکن میبینیم. از این رو باید به منظور ایجاد تغییرات بنیادین در مدیریت شهری برای تحقق توصیه‌های هفت‌گانه مقام معظم رهبری در بیانیه راهبردی گام دوم که مقدمه ای برای تبیین ماهیت مدیریت شهری بر اساس مدل ایرانی اسلامی می تواند باشد یک گفتمان متفاوت و جدید با روحیه جهادی-انقلابی شکل بگیرد که خروجی آن مدیریت شهری باشد، کارآمد و منطبق با ارزش های اسلامی که تجلی عینی فرهنگ اسلامی است.

مدیریت شهری و تبیین مشارکت اجتماعی شهروندان در شهرداری

علی حجازیان از مهم ترین اصول اساسی حقوق شهروندی مشارکت همه افراد در مدیریت امور شهری دانست و گفت: هر شهروند حقی در زیستن در مکانی که متعلق به آن است دارد و حق دارد در اداره امور شهر خود سهیم باشد. از دیدگاه امام خمینی (ره) اهمیت مشارکت برای تعیین سرنوشت به حدی است که آن را در کنار نماز قرار داده و می فرماید: همه ی شما، همه ی ما، زن و مردِ مکلف همان طور که باید نماز بخواند، همان طور باید سرنوشت خود را تعیین کند. از اولین مفاهیمی که در متون اسلامی بر مشارکت مردم دلالت می کند «اراده جمعی» است. علیرغم شعارهای داده شده در بحث مشارکت مردم در بحث مدیریت و اداره شهر متاسفانه سازوکارهای درستی برای مشارکت مردم ایجاد نشده است.

وی تاکید کرد: اگر مردم در تصمیمات شهری نقش نداشته باشند عملا به جای نقش شهروندی به شهرنشینی نزول پیدا می کنند و این اقدام در ادامه باعث ایجاد شکاف بین مدیران شهری و مردم می شود و مدیریت شهری توان اداره شهر را به نحو مطلوب نخواهد داشت چرا که مهمترین عنصر هویتی در محیط شهری، انسان و اراده جمعی است.

ایشان در پایان افزود: باید برای تبیین مشارکت های اجتماعی در شهرداری به سمت مدل های اسلامی حرکت نمائیم. یکی از نهادهایی که می تواند در تبیین مشارکت اجتماعی شهروندان اثر بخش باشد مساجد هستند. متاسفانه در شهرسازی عصر مدرن، مساجد کارکرد خودشان را ازدست داده اند. اگر بخواهیم با یک مدل عملیاتی به سمت تبیین مشارکت اجتماعی حرکت کنیم بدون شک مساجد باید این نقش را ایفا کنند.