چگونه بفهمیم گوشی موبایل هک شده یا نه؟

به گزارش پایگاه 598، به نقل از گجت نیوز، یکی از مشکلاتی که ممکن است برای گوشی‌های اندرویدی بیفتد و کاربران را دچار مشکل کند، هک شدن گوشی است. ممکن است گاهی اوقات هنگام استفاده از گوشی خود متوجه شوید که سرعت آن به طرز عجیبی پایین آمده و عملکرد آن کند شده است. در برخی مواقع نیز ممکن است صفحه لمسی گوشی از کار بیفتد. به محض وقوع چنین اتفاقاتی ابتدا آرامش خود را حفظ کنید و سپس ببینید که آیا مشکل واقعا هک شدن است یا نه!

در شرایط کنونی هر فردی لااقل یک گوشی هوشمند را دارد و به نوعی زندگی امروزی ما تحت سلطه گوشی‌های اندرویدی است. آنچه در این مورد حرف اول و آخر را می‌زند و بسیار مهم است، امنیت گوشی است. در این مقاله سعی می‌کنیم راه‌های معمول هک شدن و علل آن را بررسی کنیم. با گجت نیوز همراه باشید.

اگر گوشی شما هک شده باید چه کنید؟

همان‌طور که احتمالا حدس می‌زنید هکرها گر چه انسان‌های باهوش و نابغه‌ای هستند اما این بدان معنا نیست که می‌توانند گوشی‌های اندرویدی را به راحتی آب خوردن هک کنند. اصولا این کار آسان نیست اما هکرهای به اصطلاح کلاه سیاه از روش‌های جدید و پیشرفته‌ای استفاده می‌کنند تا بتوانند اطلاعات دستگاه شما را به سرقت ببرند.

طبیعتاً همان گونه که ما هم اکنون در حال ارتقای دانش خود در این زمینه و مقابله با آن هستیم، هکرها نیز در صدد هستند تا روز به روز بر حوزه دانش خود بیفزایند و راه‌های تازه‌ای را امتحان کنند. باید در زمینه حفظ امنیت همیشه یک قدم جلوتر از آنها باشیم و نهایت دقت را در زندگی روزمره خود به خرج دهیم تا مبادا با دست خودمان، خودمان را در مهلکه بیندازیم.

اگر نگران این هستید که روزی دستگاه اندرویدی شما هک شود و تمامی اطلاعات شخصی و محرمانه‌تان به دست اشخاص نااهل بیفتد، بهتر است مقاله امروز ما را بخوانید.

۱. عمر پایین باتری نشانه جدی است!

گفتنی است که گاهی هیچ نشانه و فعالیت مشکوکی در دستگاه اندرویدی شما دیده نمی‌شود ولی احتمال اینکه دستگاه شما هک شده باشد وجود دارد. از جمله روش‌های مطمئن و خوبی که می‌تواند برای بررسی هک شدن گوشی اندروید شما مورد استفاده قرار بگیرد و معیار باشد، میزان مصرف باتری است.

دقت داشته باشید که اگر دستگاه شما خاموش است و با آن کار نمی‌کنید اما گوشی داغ می‌شود، نشانه این است که برنامه‌ای پنهان در پس زمینه دستگاهتان در حال اجرای برنامه است. گاهی اوقات با نصب برنامه‌ها از منابع متفرقه بدافزارهایی گوشی هوشمند شما را آلوده می‌کنند که ممکن است عملکرد خوبی روی گوشی شما نگذارند.

می‌توانید برای شروع از منوی مصرف باتری شروع کنید. اگر گوشی‌تان زود به زود باتری خالی می‌کند باید نسبت به هک شدن آن شک کنید. در ادامه سه مرحله زیر را پیاده کنید:

• ابتدا وارد تنظیمات شوید.
• سپس گزینه باتری را انتخاب کرده و مصرف باتری را برگزینید.
• در این مرحله دنبال برنامه‌های مشکوک و غیرعادی باشید که میزان مصرف باتری بالایی دارند.

البته لازم به ذکر است که گوگل برای سیستم عامل خود نوعی برنامه جامع و قدرتمند به نام گوگل پلی پروتکت را طراحی کرده که به بررسی برنامه‌های ناشناس از منابع ناشناس می‌پردازد. می‌توانید در تصاویری که مشاهده می‌کنید میزان مصرف منطقی گوشی را ببینید و باید اطلاع دهیم که اگر برنامه‌ای میزان مصرف نامعقولی دارد، نشانه خوبی نیست.

اگر چنین اتفاقی برای گوشی شما افتاد بدانید که با یک ویروس یا به عبارتی Keylogger رو به رو هستید که البته نام خود را طوری طراحی کرده که قابل شناسایی نیست. در منوی پیش روی خود باید هر برنامه‌ای را که به نظرتان غیرعادی به نظر می‌رسد مورد بررسی قرار دهید. گر چه ممکن است گاهی مصرف بیش از حد موجب تخلیه باتری باشد اما باید نگران تلفن خود باشید.

یک راه دیگر این است که گوشی خود را دوباره راه اندازی یا همان ریستارت کنید و نرم افزارهایی که به نظرتان مشکوک هستند را ببندید یا اگر امکان دارد آنها را حذف کنید. اگر اندکی نگران هستید که گوشی‌تان هک شده یا نه حتماً این راه حل را از دست ندهید.

۲. برنامه‌های ناخواسته نصب شده را بررسی کنید

یکی از عللی که ممکن است نشانه خوبی برای گوشی نباشد و احتمال هک شدن را بالا ببرد، نصب برنامه‌های خودکاری است که خارج از اختیار و کنترل شما اتفاق می‌افتد. اگر روزی برنامه‌هایی را دیدید که خودتان آنها را نصب نکرده‌اید، نسبت به آنها مشکوک باشید. 

ممکن است گاهی در یکی از سایت‌ها یا برنامه‌های بدافزاری باشید که به صورت کاملا خودکار برنامه‌هایی را روی گوشی هوشمند شما نصب کنند. این برنامه‌ها به شدت مضر هستند و می‌توانند تمامی اطلاعات شخصی شما را به اشخاص ثالث ارسال کنند و نتیجه این کار هک احتمالی گوشی تلفن شما خواهد بود.

بنابراین فراموش نکنید که اگر با چنین صحنه‌ای رو به رو شدید اولین حدستان این باشد که هک شده‌اید. در این روش شاید گوشی شما باتری‌اش تخلیه نشود اما می‌تواند در کل آسیب شدیدی به دستگاه و اطلاعات شما وارد کند. اگر با چنین مشکلی مواجه شده اید، خونسردی خود را حفظ کنید و گام به گام مراحل زیر را طی کنید.

• وارد تنظیمات گوشی خود شوید.
• بخش برنامه‌ها را باز کنید و روی مدیریت برنامه ضربه بزنید.
• با کشیدن انگشت و اسکرول کردن تمامی برنامه‌های نصب شده را به دقت مورد بررسی قرار دهید.
• گفتنی است که گاهی باید گزینه تمام برنامه‌ها را انتخاب و تمامی اپلیکیشن‌های تلفن همراهتان را بررسی کنید.
• اگر در این لیست به برنامه‌ای برخوردید که نصب کننده آن شما نبودید و یا شک داشتید، آن را حذف کنید.

این نکته واضح است که نباید تمامی برنامه‌های مفید و کاربردی گوشی تان را پاک کنید و صرفاً باید اقدام به حذف آن دسته از اپلیکیشن‌هایی کنید که مشکوک به نظر می‌رسند و تأثیر چندانی در روند کارکرد دستگاه شما ندارند. این احتمال وجود دارد که اگر برنامه‌های مهم و ضروری خود را حذف کنید دچار مشکلات جدی تری شوید.

بسیاری از برنامه‌های نصب شده از قبل توسط اپراتور و یا شرکت سازنده گوشی انجام شده‌اند و اگر بی دلیل آنها را حذف کنید مطمئن باشید که دچار مشکل خواهید شد. دقت بالایی در این بخش داشته باشید و تنها آن فایل‌هایی را حذف کنید که شک و شبهه دارند.

۳. اینترنت همراه خود را بررسی کنید

حتماً برای شما نیز پیش آمده که داده‌های خود را مدت‌ها چک نکرده‌اید و نمی‌دانید که آیا به درستی و طبق استاندارد مصرف می‌شود یا خیر! این کار شما باعث می‌شود تا هکرها فرصت‌های زیادی برای نفوذ و حمله به دستگاه شما داشته باشند. اگر بسته اینترنی خریداری می‌کنید و احساس می‌کنید که در مدت کوتاهی حجم آن تمام می‌شود باید به ذهنتان هک شدن خطور کند. می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید.

• وارد تنظیمات تلفن خود شوید.
• به سراغ وای فای و اتصالات بروید.
• در این قسمت مصرف داده خود را چک کنید.
• در این قسمت نمودار مصرف اینترنت تلفن همراه خود را بررسی کنید.

سه برنامه‌ای که از اینترنت تلفن همراه شما به صورت هنگفت استفاده می‌برند، یوتیوب، اسپاتیفای و سایر سرویس‌های استریمینگ مانند توئیچ هستند. پس اگر این سه برنامه را کنار بگذارید، باید نگاه کنید که کدام برنامه‌ها حجم غیرعادی از اینترنت شما را مصرف می‌کنند و به آن مشکوک باشید.

آن طور که به صورت روتین ارزیابی شده نهایت برنامه‌ای که در یک ماه اینتنت مصرف می‌کند، ۵ گیگابایت است و بیشتر از این نباید مصرف شود. اگر برنامه مشکوکی دیده شد باید به دقت بررسی کنید که آیا وجود آن برای دستگاه شما امری حیاتی است یا خیر؟ اگر نبود می‌توانید آن را حذف کنید.

۴. تبلیغات و پاپ آپ‌های ناآشنا و عجیب

یکی از چیزهای آزاردهنده‌ای که برای همه ما پیش آمده وجود پاپ آپ‌هایی است که گاه و بیگاه از سایت‌های مختلف بر سرمان می‌ریزد و گاهی کنترل آنها نیز از دست ما خارج می‌شود. البته سال هاست که با این پاپ آپ‌های مزخرف کنار آمده‌ایم ولی اغلب اوقات آنها تبلیغات‌های عادی هستند.

گاهی اوقات همین تبلیغات‌های به ظاهر عادی می‌توانند بدافزارهایی باشند که موجب هک شدن گوشی شما شوند. یکی از رفتارهای خطرناک کاربران می‌تواند کلیک کردن روی همین تبلیغات باشد. البته گوگل هر روزه در تلاش است تا در گوگل کروم جلوی چنین اتفاقاتی را بگیرد.

البته گوگل خدا نیست و در هر حال این چنین بدافزارهایی هر از گاهی سر و کله شان پیدا می‌شود. این تبلیغات فیک و جعلی هستند و اگر با آنها برخورد کردید روی حذف آنها ضربه نزنید بلکه بهترین کار این است که یک مرتبه مرورگر خود را ببندید و سپس یک بار گوشی خود را مجددا راه اندازی یا ریستارت کنید. به یاد داشته باشید که نباید جزئیات کارت‌های اعتباری خود و یا اطلاعات شخصی تان را در هیچ کادری وارد کنید.

۵. برنامه‌های شما و یا تلفن همراه زود به زود خراب می‌شود؟

یکی از نشانه‌هایی که خبر از هک شدن گوشی هوشمند می‌دهد، خرابی‌های مداوم گوشی است. وقتی دستگاه اندرویدی شما مدام و زود به زود خراب می‌شود و علت آن را نمی‌دانید به احتمال زیاد هک شده‌اید. ممکن است در چنین شرایطی دستگاه شما خود به خود باز شود یا احساس کندی کنید.

البته این مشکلات همیشه به معنای هک شدن گوشی شما نیست و می‌تواند ناشی از یک ویروس ساده باشد. بنابراین تمام سعی خود را بکنید تا از بروز این اتفاق پیشگیری کنید. اگر گوشی شما دچار همین مشکل شد مراحل زیر را طی کنید:

• از برنامه گوگل پلی، اسکنر پلی پروتکت را فعال کنید.
• حال گوگل پلی را باز کنید.
• روی تصویر خود در بالای صفحه ضربه بزنید.
• از پایین صفحه باید گزینه پلی پروتکت را انتخاب کنید.
• روی اسکن که بزنید دستگاه شما شروع به پردازش برنامه‌ها و دستگاه اندرویدی تان خواهد کرد.
• گفتنی است که پلی پروتکت از سوی خود گوگل تعبیه شده و ممکن است نتواند به صورت حرفه‌ای و کارآمد به رفع مشکل بپردازد. بنابراین می‌توانید یکی از برنامه‌های قدرتمند در این زمینه را مانند Malwarebytes نصب کنید.

ابزارهای مذکور می‌توانند به شما در دسترسی سریع به اسکن دستگاهتان کمک کنند. اگر اپ Malwarebytes مورد مشکوک و یا ویروسی را پیدا کند که مضر است، آن را خودکار حذف می‌کند. اگر فکر می‌کنید لازم است که بازگشت به کارخانه بزنید، این کار را با احتیاط کامل انجام دهید چرا که تمامی اطلاعات شما از بین خواهد رفت.

در واقع همواره برای اینکه گوشی شما به حالت سابق برگردد، آخرین راه حل این است که ریست فکتوری شود و این کار نیز باید در نهایت دقت انجام شود. حتماً از اطلاعات درون گوشی خود یک نسخه بکاپ یا پشتیبان تهیه کنید. فی الواقع می‌بایست از تمامی تصاویر، ویدئوها و متن‌های مهمی که در گوشی هوشمند خود دارید یک نسخه پشتیبان داشته باشید. پس از آن می‌توانید اندروید خود را پاک کنید.

• وارد بخش تنظیمات شوید.
• پس از آن به سراغ ریست و بکاپ یا در برخی گوشی‌ها به قسمت سیستم و امنیت بروید.
• در این مرحله روی گزینه ریست ضربه بزنید.
• در آخرین مرحله نیز باید گزینه بازگردانی به تنظیمات کارخانه را انتخاب کنید.

مجددا تأکید می‌کنیم که این راه حل آخرین چاره‌ای است که برای شما می‌ماند و در صورتی که می‌توانید از سایر روش‌ها نسبت به حل مشکل اقدام کنید، آن کار انجام دهید.

طریقه ایمن نگه داشتن دستگاه‌های اندرویدی

وقتی که کاربران مورد هدف زیاد باشند، هکرها روز خوبی خواهند داشت. آنچه باعث می‌شود تا آنها نتوانند به دستگاه شما نفوذ کنند و اطلاعاتتان را به سرقت برند، هوشیاری و آگاهی شما از مواردی است که برخی از آنها را در بالا گفتیم. برخی از راه و روش‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌توانید آنها را به کار بندید تا دستگاه خود را ایمن نگاه دارید.

• پیوسته آپدیت باشید و سعی کنید آخرین آپدیت‌ها و وصله‌های امنیتی را نصب کنید.
• برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف را از منابعی دانلود کنید که مطمئن هستند. مطمئمن ترین منبع برای اندروید گوگل پلی است.
• در قسمت تنظیمات خود می‌توانید تیک گزینه «نصب شدن از منابع ناشناخته» را بردارید تا هنگام نصب هر برنامه‌ای ابتدا از شما اجازه گرفته شود.
• برای اینکه اشخاص ثالث نتوانند به تلفن همراه شما به آسانی دسترسی پیدا کنند می‌توانید از روش‌های امنیت قفل صفحه مانند اسکن اثر انگشت، اسکن چشم و رمز عبور یا پین استفاده کنید.

سخن پایانی

همان‌طور که در این مقاله به طور مفصل درباره هک شدن گوشی و راه‌های جلوگیری از هک شدن دستگاه اندرویدی صحبت کردیم، می‌توانید از منابعی مانند گوگل پلی، گلکسی استور سامسونگ، کافه بازار و یا مایکت نسبت به نصب و یا دانلود برنامه‌ها اقدام کنید.

توجه داشته باشید که سایت‌های دانلودی که برنامه‌های پولی خارجی را به صورت رایگان در اختیار شما قرار می‌دهند، همواره دوست شما نیستند و اکثر اوقات حافظ تأمین منافع خود هستند. بهترین راه برای اینکه دستگاه شما هک نشود، عقلانی استفاده کردن به همراه احتیاط است.