انصراف کیمیایی‌ها؛ زنگ تفریح جشنواره فجر

به گزارش پایگاه 598، روز پنج‌شنبه اسامی داوران فیلم فجر اعلام شد و شهاب حسینی بازیگرسینما، تئاتر و تلویزیون طی اعلان دفتر جشنواره فیلم فجر در این ترکیب قرار داشت. بیست و چهار ساعت پس از اعلام اسامی داوران، «پولاد کیمیایی» در واکنش به حضور شهاب حسینی در میان هیات داوران فجر در صفحه خود متنی را در صفحه خود منتشر کرد و نوشت: وقتی حقیقت آزاد نیست، آزادی حقیقت ندارد. قضاوت‌های بزرگ کار آدم‌های کوچک نیست. من پولاد کیمیایی فرزند مسعود کیمیایی و گیتی پاشایی با افتخار انصراف خود را از شرکت در جشنواره فیلم فجر اعلام می‌کند.

«کیمیایی پدر» نیز که گویا سکانس هدایتش را به «کیمیایی پسر» سپرده لحظاتی پس از انصراف فرزندش با انتشار یادداشتی از حضور در فجر چهلم انصراف داد. او البته در یادداشتش تاکید دارد دیگر هنرمندان حاضر در خائن‌کشی در این قضاوت باقی خواهند اما شخص او خود را از قضاوت شدن در سینما در ۸۱سالگی کنار می‌بیند.

در یادداشت کارگردان خائن‌کشی آمده است:
درود سرزمین کهن -ایران
درود به مردم قدرندیده و هنرمندان با احترام،
به هنرمندان و زحمت‌کشیدگان فیلم خائن‌کشی، با موضوع ملی شدن صنعت نفت ایران و مقوله قرضه ملی بوسیله دکتر محمد مصدق در سالهای ۱۳۳۰ که با مردم انجام شد، این دوست در هشتادویک سالگی برای قضاوت شدن در سینما خودم را کنار می‌بینم و به این خط و نوشته از قضاوت بیرون می‌آیم.دیگر هنرمندان فیلم خائن‌کشی به جای خود می‌مانند.در این سنِ بسیار زحمت‌کشیده، برای قضاوت شدن درباره فیلمی به مفهوم آزادی نفت، ایران، مقوله نفت، انگلیس و دکتر محمد مصدق تردید بسیار دارم.عدالت همیشه نگران قضاوت است.

با انصراف کیمیایی پدر مشخص شد که او نیز در اعتراض به حضور شهاب حسینی در جمع هیات انتخاب به انصراف از داوری شدن در این رویداد واکنش نشان داده است.

سال ۱۳۹۸ مسعود کیمیایی به خاطر حوادث پیش آمده در سال ۱۳۹۸ در واکنش غیرآشکاری نسبت به ماجراهای امنیتی آن سال از جشنواره سی و هشتم فیلم فجر انصراف داد و شهاب حسینی در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر با انتقاد از انصراف کیمیایی در یکی از نشست‌های جشنواره گفت: نمی‌توانم ساکت بنشینم؛ استاد پیشکسوت سینما که سال‌ها روند کاری‌اشان پیش چشم تماشاگر مشخص است و تماشاگران هر سال برخورد ناراحت کننده‌ای با فیلم‌های ایشان دارد میاد امسال و فیلمی را می‌سازد و مطئمن است که برخورد بدی با فیلم خواهد شد و روغن ریخته را نذر امامزاده می‌کند. سنگ بنای کاری را می‌گذارد که نتیجه‌اش جز نفاق و تفرقه و نفرت پراکنی چیز دیگری نیست و سایرین را در آمپاس اخلاقی قرار می‌دهد.کسانی که با یک دنیا امید و عشق و آرزو آمده‌اند فیلمی را ساختند و آینده کاری خودشان و هنر این سرزمین را رقم بزنند. این بی انصافی است که اینقدر آدم خودخواه باشد که به نوعی حرف بزند که ملاحظه هیچ کس دیگری را در آن نکند.

با توجه روند اتفاقات باید حواشی و واکنش‌های را از زوایای دیگری بررسی کرد.

آقای کیمیایی که همواره سعی کرده خود را سینماگر معترض نشان دهد و این ژست را طی این سال‌ها حفظ کرده، آیا صرف منتقد بودن شهاب حسینی به آثار متاخرش از جشنواره انصراف داده است؟

اگر اظهارات حسینی را از هر جهت بررسی کنیم نتیجه خواهیم گرفت تعریض او به آثار کیمیایی صحیح است.

کیمیایی پدر سال‌هاست فیلم می‌سازد و حتی فیلم «جرم» او که در سمیرغ بلورین بهترین فیلم را در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر دریافت کند با کف زدن مکرر اصحاب رسانه مورد تسمخر قرار گرفت.

در واقع واکنش اصحاب رسانه و منتقدان سایر رسانه‌ها (منهای مجله فیلم امروز) با او رابطه خوبی نیست و در موارد بسیاری ملاحظه کسوت و جایگاه کیمیایی در واکنش به آثارش تاثیر فراوانی دارد اما شهاب حسینی به صراحت و بسیار محترمانه لختی پادشاه را به رویش می‌آورد و کیمیایی‌ها با انصراف خود سعی کردند واکنشی به اظهارات دو سال قبل شهاب حسینی از خود نشان دهند. با انصراف پرطمطراق «کیمیایی‌» پدر در سال ۹۸ «خون شد» کمدی‌ترین فیلم جدی این فیلمساز، زنگ تفریح خوبی برای اصحاب رسانه بود و تحریم کردن جشنواره مهمترین شوخی کیمیایی محسوب می‌شد. در واقع کیمیایی‌هایی که استعدادشان در فضای سینمای انحصاری از دست رفته، توانستند قبل از کف و سوت‌هایی که در جشنواره برای فیلمشان زده می‌شوند، تبدیل به قهرمانان معترضی شوند و بساط تفریح مردم و اهالی رسانه گسترش دهند.

در متن به نگارش درآمده توسط«کیمیایی پسر» چند تناقض بزرگ وجود دارد. ایشان نوشته‌اند وقتی حقیقت نیست و آزادی حقیقت ندارد.

این عبارت ایشان بسیار قابل تامل و تفسیری به شدت صحیح از وضعیت کنونی این بازیگر است، وقتی که آقازادگی هست، آزادی و حقیقت معنایی نخواهد داشت. اگر «پولاد کیمیایی» فرزند کارگردان فیلم «قیصر» نبود تنها فضایی که برای هنرنمایی‌اش فراهم می‌شد نهایتا چند اجرای مدرسه‌ای یا عبور از پشت دوربین تله‌فیلم‌ها بود. چون به محض اینکه پولاد کیمیایی یک جمله را در فیلم‌های کیمیایی ادا می‌کند، مکتب متد اکتینگ مجبور به تعظیم در مقابل او خواهد شد.

این حقیقت است که متاسفانه عدم وجود شرایط برابر در فضای سینمای انحصاری - خانوادگی و در اغلب موارد رانتی، بر معرفی شدن استعدادهای بزرگ سایه انداخته است. پولاد کیمیایی مشخص نیست چه مختصات ذهنی نسبت به فضای سینمایی کشور دارد، اما کافیست کارنامه شهاب حسینی را در صفحه ویکی پدیا مرور کند، قطعا با مرور کارنامه شهاب به صورت منطقی با عنوان «استاد» از او یاد خواهد کرد، حتی استادتر از پدرش.

از سوی دیگر فیلم خائن‌کشی و هر فیلم متاخری از کارگردان رضا موتوری عامل خنده مخاطبان، تماشاگران و اصحاب رسانه است و بدون آنکه فیلم را نمایش داده شود می‌توان حدس زد که خائن‌کشی با همه تبلیغاتی که حول سوژه آن مطرح است، بساط کف و سوت جالبی را در برج میلاد فراهم خواهد کرد. کیمیایی هر چند وقت یک بار برای دنبال کنندگانش یک سورپرایز عالی برای ارائه داد. همنشین سابق سعید امامی مصاحبه‌های ابتدای انقلابش از انقلابیون حرارت بیشتری داشت. گفت‌وگوی مشهورش درباره شستن فروغ فرخزاد تا مدت‌ها اهالی رسانه را به وجد می‌آورد. گالری نقاشی‌های «مسعود کیمیایی» ۸۱ ساله از تهران در گالری لیلی گلستان می‌تواند تا مدت‌ها سوژه هر کمدینی باشد.ترانسفر همسر سابقش گوگوش برای شنیدن شدن صدای دوم خرداد از نقاط عطف دیگر این کارگردان محسوب می‌شود و حرکت اخیرش در تحریم جشنواره قبل از نمایش خائن‌کشی (پارودی مصدقی‌طور) تبدیل به دلپذیرترین زنگ تفریح مردم و رسانه‌ها شد.

* مشرق