«روسیه هراسی» جریان اصلاحات پیش از سفر رئیس جمهور به مسکو

به گزارش پایگاه 598، به نقل از خبر24؛ جریان اصلاحات طی روزهای اخیر با توجه به سفر قریب الوقوع رئیس‌جمهور به مسکو سعی دارد تا ضمن پاکسازی مسئله تعاملات راهبردی تهران-مسکو، وضعیت تقابلی خود با سیاست خارجی کلان نظام را به سمت و سوی اتهام «شرق گرایی» دولت، تعمیم بخشد.

در همین خصوص حسین مرعشی طی مصاحبه‌ای با سایت جماران مدعی شده است که: «بعضی از همپیمانان ما در سوریه از شهادت سردار سلیمانی استقبال می‌کردند؛ می‌توانند به ترامپ خط داده باشند!». دبیرکل حزب کارگزاران به جماران گفت: «ما با برخی همپیمانان خود در سوریه در اواخر حضور سردار سلیمانی به اختلاف رسیده بودیم. سردار سلیمانی در آخرین دیدارمان مطالبی را بیان کرد که هنوز هم نقل آن را به لحاظ سیاسی جایز نمی دانم. هم پیمانان ما که بعدها در جنگ سوریه رقیب ما شده بودند می توانند به ترامپ خط داده باشند».
 
این در حالی است که حسین مرعشی و دیگر فعالان جریان اصلاحات بدون درنظر گرفتن اصل ِ حضور نیروهای آمریکایی در عراق و اجرای ترور شهید سلیمانی توسط آمریکا،  همواره در سالیان اخیر سعی داشته تا حضور نیروهای ایرانی در سوریه را بی اعتبار و بدون راهبرد مشخص معرفی نمایند.
 
در گذشته نیز غلامحسین کرباسچی، دبیرکل سابق حزب کارگزاران سازندگی در ایام انتخابات سال ۹۶ در ستاد انتخاباتی حسن روحانی در اصفهان، طی سخنانی گفته بود: "غیرت دینی آیا این است که به اسم دفاع از حرم و اینها، این همه دستگاه بی حساب و کتاب (بوجود بیاید). ما هم دلمان می‌خواهد در سوریه و لبنان و یمن و همه اینجا‌ها صلح برقررا شود، دفاع از مظلوم شود و شیعیان تقویت شوند، اما آیا این کار با پول دادن و اسلحه خریدن و زدن وکشتن انجام می‌شود؟... مگر ما این جوان‌های عزیز را از آب درآوردیم که بگذاریم

شهید شوند. ما دلمان می‌سوزد جوان‌هایمان شهید شوند و مردم کشته شوند. "
 
این در حالی است که همزمان  پس از آنکه یک کاربر ایرانی در توییتر خطاب به مذاکره‌کننده روسیه در مذاکرات برجامی نوشت: محمد جواد ظریف درباره نقش منفی روسیه در مذاکرات حق داشت، اولیانوف در صفحه توییتر خود نوشت: شما آزاد هستید که بر اساس نظرات شخص دیگری تحت تأثیر دندان درد، سردرد یا موارد دیگر، خود را گمراه کنید. لازم به توضیح است که نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی این توییت را بعد از ساعاتی حذف کرد. این موضوع علاوه بر برجسته سازی توسط رسانه‌های اصلاح‌طلب، باعث آن شد تا انتقادات به حضور روسیه به عنوان «میانجی» بیشتر از قبل مطرح شود. لازم به ذکر است خط مذکور به صورت یکپارچه  توسط طیف‌های مختلف جریان اصلاحات در حال اجرا است.
 
جریان اصلاحات ضمن برجسته سازی توئیت حذف شده‌ی اولیانوف تأکید داشته که اسناد منتشره - و نه حتی غیر منتشره و یا محرمانه - حاکی از آن است که این واکنش‌های [مذبوحانه و شمشیرکشی علنی] از سوی روسیه، لااقل مربوط به ۳۲ سال قبل است. تأکید تاریخی آنان مربوط به سفر هیأت «کا گ ب» به ایران و خائن خواندن برخی اعضای تیم مذاکره‌کننده ایران پیرامون قطعنامه ۵۹۸ که منجر به عزل دو عضو ارشد تیم ایرانی بوده است. به نوعی جریان اصلاحات سعی داشته با مشابهت سازی رفتار نمایندگان روسیه در قبال برخی دیپلمات‌های نزدیک به جریان اصلاحات، مسکو را از وضعیت «میانجیگر» به «برهم زننده» تغییر ماهیت دهند.
 
جریان اصلاحات همچنین با تصویرسازی منفی از سران روسیه سعی داشته تا اقدامات آنان در قبال برجام را خلاف منافع ملی جمهوری اسلامی معرفی نمایند. به طور مثال آنان یادآور شده که روسيه دارای يک حکومت غيردموکراتيک است که مردم آن کشور نمی‌توانند فرد ديگري را به جاي پوتين به رياست جمهوری برگزينند و او هم از روساي جمهور مادام‌العمر دنيا است. آنان در ادامه تأکید داشته که پوتين علاوه بر آنکه به اکثر وزرای ايرانی در سفر به روسيه ملاقات نمی‌دهد، حتی به

رئيس مجلس شورای اسلامی که چندی قبل می‌خواست پيام رهبری را به وی تسليم کند به بهانه کرونا وقت ديدار نداد.
 
جریان اصلاحات سعی داشته تا سوژه یاد شده را با توجه به تقارن زمانی قرارداد 20 ساله ایران و روسیه (و سفر رئیس جمهور به مسکو) مرتبط ساخته و اساساً انعقاد هرگونه توافق بلند مدت با مسکو را بی‌اعتبار القا نمایند؛ در همین خصوص آنان تصریح می‌کنند که بايد مراقب بود تا توافق‌های جديد منجر به افزايش روابط تجاری دو کشور شود و بيشتر از آنکه مشکلات دراز مدت روسيه را حل کند به نفع طرفين باشد. از طرفی تعادل در سياست خارجی ايجاب می‌کند که نبايستی به برنامه و ظرفيت آمریکا برای کنترل روسيه و چين بی‌توجه بود.
 
به نظر می رسد جریان اصلاحات در میان رسانه‌های خود سعی داشته میان مذاکره مستقیم و مذاکره غیرمستقیم، وضعیت دوگانه مذاکره عقلانی-ایدئولوژیک را حاکم نماید. در این سناریو تلاش خواهد شد در ابتدا تصویری عقلانی از کارگزاران حوزه دیپلماتیک دولت گذشته معرفی کرده و با القای درگیر بودن نظام میان «منافع ملی» و «ایدئولوژی‌های ضدآمریکایی»، حصول هرگونه توافق را بر رضایت یک طرفه آمریکا متوجه سازند.
 
در مجموع در برآیند نهایی از آنچه که تحت عنوان استفاده روسیه از برگ ایران در مذاکرات وین بیان می شود بیشتر به یک اهرم تبلیغاتی شباهت دارد که با هدف زیرسوال بردن نقش و اراده مستقل طرف ایرانی مطرح و دنبال می شود.
 
جریان اصلاحات بنا داشته دو عامل اصلی «مذاکرات رو به جلو/عقب نشینی از مواضع گذشته» و «مذاکرات مستقیم / حذف روسیه از واسطه‌گری» را به عنوان عوامل پیش‌برنده مذاکرات و رسیدن به توافق نهایی معرفی نماید. در این سناریو، ادعای چراغ سبز تهران نسبت به عقب‌نشینی تیم مذاکره‌کننده از مطالبات اولیه خود و نیز تخریب جایگاه روسیه در میانه مذاکرات و تأکید روزانه به لزوم مذاکره مستقیم ایران و آمریکا در چارچوب موضوع احیای برجام در دستور کار رسانه‌ای قرار خواهد گرفت. بررسی ها نشان می دهد که جریانی داخلی پس از مشخص شدن تاریخ سفر رییس جمهور به روسیه، تلاش کرده تا در آستانه این سفر، پروژه ای سیاسی- رسانه ای را در قبال این سفر عملیاتی نماید.