حاج قاسم چرا قهرمان ملی است؟/ نگاهی تازه به ملّی‌ترین و امّتی‌ترین چهره

البته ایشان در بخشی از بیاناتشان به شخصیت شهید حاج قاسم سلیمانی اشاره و به نفی دوگانه سازی‌های اخیر در مورد قهرمان ملی یا امتی بودن ایشان پرداختند. پیرامون همین موضوع سعدالله زارعی تحلیل گر ارشد مسائل منطقه، ضمن اشاره به سخنان مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به خبرنگار میزان گفت: سردار شهید حاج قاسم سلیمانی چهره‌ای محبوب و مقبول برای تمام آحاد مردم و همچنین چهره‌ای جهانی است. چنانچه کسانی هستند که تلاش می‌کنند اسلام و ملیت را در مقابل هم قرار دهند و افراد ملی گرا را غیر مذهبی و افراد مذهبی را غیر ملی گرا جلوه دهند و برای این دوقطبی سازی فرمول جدید ملی مذهبی را به وجود آورده اند؛ که این دوگانه سازی کاملا بی پایه و اساس است.

زارعی تاکید کرد: همانطور که مقام معظم رهبری در رابطه با تشریح خصوصیات و تفکر شهید سردار سلیمانی فرمودند، اگر دنبال نسخه‌ای برای شناخت قهرمانان ملت ایران هستید به شخصیت سردار سلیمانی رجوع کنید که این خصیصه‌ها موجب شد با چنین عظمت و محبوبیت و با جمعیت چند ده میلیونی تشییع شوند و اگر قهرمانی امتی و جهان گرا بخواهید نمونه بارزش سردار شهید سلیمانی است که هردو این‌ها در شخصیت این قهرمان وجود داشته است. این مسئله‌ بسیار مهمی ست که مقام معظم رهبری (مدظله العالی) هوشمندانه ورود کرده و با قاطعیت نظر خود را درباره این دوگانه سازی کذب مطرح کرده و سردار سلیمانی را قهرمانی برای ملت ایران و سایر امت‌ها مطرح کردند.

تحلیل گر ارشد مسائل منطقه در بحث شهرت و محبوبیت سردار سلیمانی نیز تصریح کرد: شهرت ایشان بخاطر محبوبیتش در میام آحاد مختلف مردم است که ایشان به معنای واقعی کلمه دو خصلت بارز و برجسته داشتند اولی مردمی بودن و دومی روحیه مبارزه طلبی علیه استعمارگری امریکا و متحدانش است. ایشان در منطقه و جبهه‌ها که فعالیت می‌کردند با ارتش‌ها همکاری داشتند، اما اساس و بنای فعالیت و مبارزات خود را بر همراهی با مردم و تشکیل قدرت‌های مردمی بنا نهاده بودند و این قدرت مبارزه مردمی را تقویت می‌کردند. مسئله مبارزه با استعمارگری‌های امریکایی‌ها که یکی از محور‌های مبارزاتی این شهید بزرگوار بود نیز بر محبوبیت ایشان افزود زیرا مردم چهره‌های مبارز بخصوص علیه استعمارگران را دوست دارند و الگوی خود قرار می‌دهند.

چنانچه واضح است و بر هیچ یک از دوستداران و ارادتمندان این شهید والا مقام پوشیده نیست رشادت‌ها و فداکاری‌های این سردار مردمی همواره در راستای حمایت از مردم بی دفاع و مظلوم بوده است. رهبر معظم انقلاب در ادامه بیانات اخیرشان به این مسئله اشاره و فرمودند «امروز شهید سلیمانی در منطقه‌ِی ما نماد امید و اعتماد به نفْس است، نماد رشادت است، رمز استقامت و پیروزی است. این کار‌ها را خدا می‌کند؛ این‌ها دست کسی نیست؛ با هیچ تدبیری ما‌ها بلد نیستیم از این جور کار‌ها بکنیم. این کارها، کار خدا است.»

موسی حقانی  مدیر موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران نیز در تحلیل سخنان رهبر حکیم به خبرنگار میزان گفت: همانطور که امروز همه واقف هستند حاج قاسم سلیمانی قهرمانی مختص به یک کشور نیست و با توجه به نکته‌ای که مقام معظم رهبری اشاره کردند، حاج قاسم علاوه بر دغدغه‌های ملی تلاش برای حفظ امنیت و صلح، نجات مستضعفین داشتند. ما در مکتب انقلاب اسلامی شاگردان فراوانی را شاهد بوده ایم بخصوص شهید والا مقام سردار سلیمانی را دیده ایم که خود ایشان با فعالیت‌ها و مبارزات خود مکتب عظیمی را به وجود آورده اند.

حقانی ضمن اشاره به فراملی بودن محبوبیت شهید حاج قاسم سلیمانی افزود: مبارزه زعمای شیعه در طول تاریخ با استعمار و استکبار برای حفظ و دفاع از تمامیت ارضی و همچنین صیانت ازاسلام مسئله‌ای انکار ناپذیر است؛ چنانچه در همین راستا جریان‌های مقاومت شکل گرفته که قهرمانان ملی و فراملی را تربیت کرده است که این شهید قهرمان مردمی یکی از مهمترین این الگوهاست.

وی در ادامه گفت: روحیه سلطه ناپذیری در اسلام وجود دارد که مکتب و گفتمانی را ایجاد کرده است؛ این مکتب اولین بار بعد از انقلاب با رهبری امام خمینی و مقام معظم رهبری و میدان داری سردار حاج قاسم سلیمانی یک عمق نفوذ راهبردی پیدا کرده است؛ که با دوره‌های قبل متفاوت است. در این راهبرد توانستیم با اتحاد امت و ملت به مبارزات استکبار ستیزی خود انسجام ببخشیم.

مدیر موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در ادامه صحبت‌های خود تصریح کرد: وقتی ما می‌گوییم شهید سلیمانی قهرمان امتی است با استناد به مراسمات و راهپیمایی‌های عظیمی است که این روز‌ها در عراق، سوریه، لبنان، فاسطین و... است می‌گوییم. زیرا این شهید نه تنها در داخل کشور بلکه در بین سایر امت‌های اسلامی و بدون اغراق در جهان نیز محبوبیت داشته و الگو شده اند.

حقانی افزود: همانگونه که مقام معظم رهبری نیز در سخنان خود فرمودند جوهره و شکل دهنده مکتب حاج قاسم صدق و اخلاص است؛ که هر دوی این‌ها را مردم ایران، عراق، یمن، سوریه، فلسطین و سایر امت‌های اسلامی شاهد آن بوده اند.

مکتب حاج قاسم گفتمانی است که مقام معظم رهبری که در خطبه‌های نماز جمعه در دی ماه ۹۸ به آن اشاره و فرمودند «در صورتی اندازه و قیمت این حوادث (حوادث پس از شهادت سردار شهید سلیمانی) را میفهمیم که به حاج قاسم سلیمانی و به ابومهدی شهید عزیز، به چشم یک فرد نگاه نکنیم. به آن‌ها به چشم یک مکتب نگاه کنیم. سردار شهید عزیز ما را به چشم یک مکتب، یک راه، یک مدرسه درس آموز، با این چشم نگاه کنیم، آن وقت اهمیت این قضیه روشن خواهد شد. قدر و قیمت این قضیه روشن خواهد شد.».

اما چه چیزی در یک قهرمان وجود دارد که راهش، تفکرش، اقداماتش، خط مشی‌اش و... تبدیل به یک نهضت و مکتب بزرگی می‌شود که پیرو جوان، مردو زن، کودک و بزرگسال او را به عنوان الگویی فداکار برای تمام عرصه‌ها بر می‌گزیند. براستی راز محبوبیت این قرمامان چیست؟

در همین راستا عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: ما هموارده در جریان‌ها و فعالیت‌های خود شخصیت‌هایی را داریم که در چارچوب یک گرایش سیاسی فعالیت می‌کنند و منافع ملی را نیز از دریچه یک جریان سیاسی خاص می‌نگرند. اما در این بین ما افرادی را نیز داریم که ملی هستند و منافع کلان جامعه را در نظر می‌گیرند و این نکته مهم است که همین شخصیت‌ها نیز قادر به همراه سازی همه سلایق با خودشان نیستند. با این وجود شهید سلیمانی به عنوان قهرمان فرا جناحی توانست همه سلایق را در مسیر درست راهنمایی کرده و با خود همراه کند. به همین دلیل ما ایشان را قهرمان ملی می‌نامیم که هنر همراه بودن و همراه نمودن اکثریت سلایق برای تامین منافع ملی را داشتند.

سلیمی نمین در ادامه تصریح کرد: تفکرات و فعالیت‌های حاج قاسم در چارچوب یک جریان سیاسی خاص محدود نشده است بلکه ایشان سربازی بودند که توانستند به خوبی از ظرفیت‌های مختلف جامعه استفاده کنند. افرادی که چنین ویژگی‌هایی دارند طبیعتا از منیت‌ها به دور بودند و با وجود اینکه دیدگاه‌هایی برای خود دارند، اما به گونه‌ای عمل می‌کنند که منافع ملی را به خود ترجیح می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه شهید سلیمانی شخصیتی چند وجهی داشتند افزود: ایشان در مقابل دشمنان قاطعیت دفاعی و مبارزه طلبی و در برابر مردم و مستضعفین رافت و مهربانی فراوان داشتند. حاج قاسم هم مدیر و مدبر بودند و شجاعت داشتند و به طور کلی تمام خصوصیات یک قهرمان را چه در عرصه نظامی و چه در عرصه سیاسی داشتند. چنانچه مخالفانش و هم کسانی که مواضع سیاسی جدای از ایشان داشتند نیز احترام خاصی برای ایشان قائل هستند.

مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران اظهار کرد: شهید سلیمانی الگو و قهرمانی ملی و فراملی هستند و وقتی می‌گوییم ایشان یک مکتب هستند منظورمان این است که می‌شود با تمسک جستن به مشی و قدم برداشتنن در مسیر او بسیاری از مشکلات را حل کرد. حاج قاسم الگوییست مطابق با این آیه قرآن: أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم... که این خط مشی هم در امام رحمه الله علیه و هم در مقام معظم رهبری دیده می‌شود.

سلیمی نمین در پایان گفت: حاج قاسم نشان داد که لازم نیست تئوری پرداز یک مکتب باشیم یا شخصیت عرفانی بسیار بالایی داشته باشم و در مسائل اعتقادی در سطوح بالا باشیم، ولی در عمل می‌توانیم با صداقت و مردمی بودن تمام این موارد در سردار سلیمانی بود و الگوی عملی بارزی است؛ که می‌شود با قاطعیت گفت که ایشان مرد واقعی میدان بودند.