به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598، هفتمین دور مذاکرات وین بین ایران و ۱+۴ در حالی آغاز شده که برخی به نقل از رسانههای خارجی و منابع آمریکایی بازهم از احتمال «توافق موقت» سخن میگویند! و پادوهای داخلی غرب هم به آن دامن میزنند؛ این در حالی است که مقامات دستگاه دیپلماسی کشورمان در مواجهه با تله و ترفندهای نخ نمای آمریکاییها اعلام کردهاند که هدف ایران از این دور از مذاکرات «لغو همه تحریمها»، «راستیآزمایی مؤثر» و «ارائه تضمین» است.
ماجرای توافق موقت چیست؟
هفته آخر آبان ماه بود که پایگاه خبری «آکسیوس» در آستانه هفتمین دور مذاکرات ایران و گروه 1+4 از پیشنهاد آمریکا مبنی بر «توافق موقت» خبر داد و نوشت: «آمریکا به دنبال یک توافق موقت با ایران است تا زمان لازم برای گفتوگو بر سر یک توافق بهتر را به دست آورد. سه منبع آمریکایی و اسرائیلی به باراک راوید، خبرنگار آکسیوس در تلآویو گفتند که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالاتمتحده آمریکا در گفتوگو با همتای اسرائیلیاش [ایال هولاتا] این ایده را پیش کشیده که یک توافق موقت با ایران به دست آید تا زمان لازم برای گفتوگوهای هستهای فراهم شود.»
بر اساس گزارش این پایگاه خبری آمریکایی، ایده توافق موقت را یکی از متحدان اروپایی آمریکا به «سالیوان» پیشنهاد کرده است.
همچنین خبرگزاری آمریکایی «رویترز» یک روز قبل از آغاز مذاکرات وین (یکشنبه) در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک ادعا کرد که آمریکا ایده مذاکره بر سر «توافق موقت» با ایران را مطرح کرده است.
رویترز در گزارشی که منتشر کرد، نوشت: «یک سناریو که دیپلماتها میگویند واشنگتن پیشنهاد کرده این است که تا زمانی که توافق دائمیحاصل نشده باشد، مذاکره کردن بر سر یک توافق موقت با تهران است. با این حال آنها میگویند که این موضوع زمان میبرد و اطمینانی وجود ندارد که ایران میلی به پذیرش چنین چیزی داشته باشد».
به گفته منابع آمریکایی، منظور از چنین ایدهای آن است که در برابر توقف غنیسازی 60 درصدی ایران، آمریکا و متحدانش برخی از منابع مالی مسدود شده ایران را آزاد کنند تا معافیتهای تحریمی برای کالاهای بشردوستانه فراهم شود.
در همین زمینه، روزنامه «نیویورکتایمز» نیز در گزارشی نوشت که در داخل کاخ سفید، این روزها به این گزینه فکر میشود که آیا امکان نوعی توافق موقت وجود دارد که اورانیوم با غنای بالاتر ایران و تبدیل آن به سوخت فلزی را متوقف سازد و آمریکا هم شمار محدودی از تحریمها را تخفیف دهد؟
تله آمریکاییها در «توافق موقت»؛ خرید زمان برای ادامه تحریمها!
بعد از گزارشهای رسانههای آمریکایی («آکسیوس»، «رویترز» و «نیویورکتایمز») برخی چهرههای سیاسی آمریکا هم به این موضوع پرداختند.
«دیوید میلر» مشاور اسبق وزارت خارجه آمریکا و عضو اندیشکدههای «ودرو ویلسون» و «کارنگی» در پیامیتوییتری نوشت: بهنظر میرسد که آمریکا امید خود برای احیای کامل برجام را از دست داده و بهدنبال اجراییکردن ایده تعهد کمتر در برابر تعهد کمتر با تهران است.
«کلسی داونپارت» از کارشناسان ارشد حوزه خلع سلاح هم اظهار داشت: «اگر مذاکرات پرفرازونشیب باشد و ایران هم به توسعه برنامه هستهای خود ادامه بدهد، توافق موقت میتواند شرایط را تا حدودی باثبات کرده و فضای لازم برای تداوم تلاش برای احیای برجام یا توافقی وسیعتر را فراهم کند.»
«نیکولاس میلر»، یکی دیگر از کارشناسان ارشد حوزه خلع سلاح نوشت: «در سایه توافق موقت، علیرغم خرید زمان برای ادامه گفتوگوهای اصلی، آزاد شدن بخشی از اموال ایران در ازای برخی گامهای هستهای از سوی تهران میتواند همان حسن نیت مدنظر تهران باشد.»
اهداف طرح فریبکارانه «توافق موقت»
طرح «توافق موقت» که برخی تحلیلگران آن را اقدام «گامبهگام» برای بازگشت و احیای برجام میدانند، ایدهای بود که در جریان 6 دور مذاکره در وین نیز مطرح بود؛ ایدهای که جمهوری اسلامی آن را فرسایشی کردن مذاکرات خواند و اعلام کرد که ایران بهدنبال احیای کامل و سریع برجام است نه مذاکره برای مذاکره!
«توافق موقت» درنهایت به تحمیل «اجرای دوباره داوطلبانه پروتکل الحاقی»، «توقف تولید و غنیسازی ۲۰ و ۶۰ درصدی»، «عدم استفاده از نسل جدید سانتریفیوژها»، «عدم توسعه نیروگاههای هستهای» و... میانجامد و مابهازای قابلتوجهی برای ایران ندارد. ایران هم در ازای این تعهدات، صرفاً امتیازاتی مانند آزادسازی بخشهایی از داراییهای مسدود شده و یا صدور معافیتهای تحریمیبرای مبادلات کالاهای بشردوستانه را دریافت میکند بیآنکه تحریمهای اساسی (مانند کاتسا، آیسا، سیسادا و تحریمهای چرخه دلار (U turn) لغو شود!
آمریکاییها اکنون به این نتیجه رسیدهاند که فشار حداکثری علیه ایران جواب نداده و اعمال تحریمهای جدید فراتر از ۱۵۰۰ تحریم ترامپ نمیتواند برای فشار بر ایران موفقیتی را برای ایالاتمتحده و همپیمانانش
بیفزاید.
آنها چنانکه ادبیات و اقدامات سیاسی دو دهه اخیرشان نشان داده، از اعلام طرح «توافق موقت» اهداف مشخصی را دنبال میکنند؛
1- فرسایشی کردن مذاکرات و امتیازگیری بیشتر از ایران آنهم بدون «لغو تحریمهای اساسی».
2- بازگشت بدون هزینه آمریکا به برجام
3- لغو دورهای تحریمها (مثلاً دوره سهماهه و سپس تمدید یا عدم تمدید)
4- شرطیسازی اقتصاد ایران
5- عوض کردن جای طلبکار و بدهکار و مطرح کردن مسائل موشکی و منطقهای
ایران توافق موقت در وین را نخواهد پذیرفت
البته گفتنی است که در این دور از مذاکرات هم مقامات دستگاه دیپلماسی کشورمان اعلام کردند که گمانهزنی و عملیات روانی طرفهای غربی برای تحمیل «توافق موقت» را نمیپذیرند و آن را نتیجهبخش نمیدانند چنانکه سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان اعلام کرد «تا زمانی که درباره همهچیز توافق نشده باشد درباره هیچچیز توافق نشده است.»
خطیبزاده همچنین بعد از برگزاری نشست روز دوشنبه ایران و 4+1 گفت که «آمریکا فقط با لغو همه تحریمها بلیت بازگشت به اتاق برجام را دریافت میکند» سخنگوی وزارت خارجه کشورمان دیروز هم با اشاره به آغاز مذاکرات هستهای در وین برای رفع تحریمها تأکید کرد: آنچه در وین اتفاق میافتد، تمرکز بر رفع تحریمهاست. چیزی نه کمتر از این را میپذیریم و نه بیشتر ازآنچه در برجام در حوزه هستهای آمده است، تعهدی میدهیم.
خطیبزاده تصریح کرد: موضوعاتی مانند مذاکرات گامبهگام و تعهدات جدید هیچ جایگاهی در گفتوگوی ما ندارد. علی باقری، رئیس هیئت مذاکرهکننده ایران در وین نیز در مطلبی در فایننشال تایمز تأکید کرده که «هدف اول مذاکرات باید حذف کامل و قابلراستیآزمایی تحریمهای ایران باشد و «هدف دوم مذاکرات، تسهیل حقوق ملت ایران برای بهرهمندی از دانش هستهای است» او همچنین تأکید کرد که «اشتباهات گذشته نباید تکرار شود» و «غرب باید برای هرگونه نقض تعهدات برجامی تاوان دهد.»
همچنین یک منبع ایرانی دیروز سهشنبه در گفتوگو با شبکه الجزیره ضمن تأکید بر اینکه ایران توافق موقت در وین را نخواهد پذیرفت، گفت که «ایران در صورت شکست مذاکرات، گزینههای دیگری در دست دارد و این موضوع را طرفهای دیگر نیز میدانند.»
وی افزود: «هیچ چانهزنی و بحثی درخصوص پروندههای سیاسی و امنیتی در وین صورت نمیگیرد و اولویت فقط رفع تحریمهاست. پیشرفت در مذاکرات منوط به این است که طرفهای مقابل تضمینهای واقعی درخصوص رفع تحریمها بدهند.»
پادوهای داخلی غرب و کوککردن ساز سازش!
با اینحال برخی مدعیان اصلاحات که طی 8 سال گذشته، ساز سازش و تسلیم در برابر غرب را کوک کرده و با تحمیل برجام بدون پشتوانه خسارتهای بسیاری را به کشور وارد آوردهاند این روزها فعال شده و ماشین تبلیغاتی خود را دوباره به راه انداختهاند.
پادوهای داخلی غرب ضمن اینکه گزارههای مورد تأکید دستگاه دیپلماسی (مانند «ارائه تضمین» از سوی آمریکا و مطالبه ایران برای لغو «همه» تحریمها) را زیر سؤال میبرند و در راستای شرطی کردن اقتصاد صریحاً اعلام میکنند که «حتی آب خوردن هم به برجام ربط دارد» به تست فضای آمریکاییها مبنی بر «توافق مثبت» هم پالس مثبت میفرستند! و آن را نقطه قوت میدانند.
همین چند روز پیش روزنامه «اعتماد» به نقل از یک فعال سیاسی اصلاحطلب نوشت: «توافق موقت در واقع بخشی از همان طرح «اقدام در برابر اقدام» است... راهی برای باز شدن گرهای است که الان بر روند مذاکرات بسته شده است. بنابراین ازنظر من پذیرش این طرح به زیان ایران نیست و میتواند به رسیدن به یک توافق جامع در آینده کمک کند»
این روزنامه همچنین به نقل از عضو شورای آتلانتیک نوشت: «توافق موقت، فرصت بیشتر به دیپلماسی است.»
یک پایگاه خبری هم در مطلبی به نقل از فعال سیاسی اصلاحطلب نوشت: من نمیگویم توافق موقت یک فرصت طلایی است، اما بیشک یک توافق حداقلی و موقت با زمانبندی مشخص از بیتوافقی و بلاتکلیفی بهتر است.»
این در حالی است که در دولت تدبیر و امید همین گزاره «هر توافقی بهتر از عدم توافق است» در موضع انفعالی مطرح میشد و در همان مقطع آمریکاییها در موضع برتر میگفتند «توافق نکردن بهتر از توافق بد است!» و با همین دستفرمان تحریمهای مستمر و مکرری را بر تغییر برچسبهایی نظیر تحریمهای حقوق بشری و... به ایران تحمیل میکردند.
اکنون غرب و پادوهای داخلی آنها باید بدانند که در دولت سیزدهم، جمهوری اسلامی ایران در موضع برتر قرار دارد و «لغو همه تحریمها، دائمیبودن لغو تحریمها»، «ضرورت تضمین دادن آمریکاییها» و «راستی آزمایی مؤثر» جزو خطوط قرمز ایران در این دور از مذاکرات است.
باقری: جمعبندی ۶ دور مذاکرات قبلی یک «پیشنویس» است نه یک «توافق»
بر همین اساس، «علی باقری» رئیس هیئت مذاکرهکننده ایران در توییتی که در سوم نوامبر منتشر کرد از واژه «آغاز» بهجای «ازسرگیری» استفاده کرد.
باقری روز گذشته درباره روند مذاکرات وین نیز گفت: «تا وقتی در مورد همهچیز توافق نشده باشد در مورد هیچ چیزی توافق نشده است.»
وی تأکید کرد: «آنچه از 6 دور مذاکرات قبلی پیش روی ما است یک پیشنویس است نه یک توافق و پیشنویس محل مذاکره است.»
گزارش نماینده روسیه از نتایج نشست کمیسیون مشترک برجام؛ اولیانوف: درخواست ایران برای لغو تحریمها کاملاًً منطقی است
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین در توییتی نوشت: «نشست کمیسیون مشترک برجام تمام شد. شرکتکنندگان توافق کردند که گامهای فوری بیشتری طی هفتمین دور مذاکرات- که آغاز کاملاًً موفقیتآمیزی داشته است- اتخاذ کنند.»
وی همچنین ضمن مخالفت با «نقشه بی» آمریکا در برخورد با ایران در صورت شکست مذاکرات مربوط به احیای برجام گفت: منطقی است که مقامات تهران درباره لغو تحریمها تضمین میخواهند تا واشنگتن دوباره بدعهدی نکند.
این دیپلمات روس تأکید کرد که درخواستهای مقامات تهران درخصوص لغو تحریمهای آمریکا کاملاًً منطقی است و این مسئله در زمان ویرایش پیشنویس اسنادی که در جریان مذاکرات آتی کار خواهد شد، بهطور کامل ارزیابی خواهند شد.
عطوان: ایران از موضع قدرت وارد مذاکرات وین شده است
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر شناختهشده جهان عرب و سردبیر روزنامه رأیالیوم در مقاله جدید خود به مسئله مذاکرات «وین» پرداخته و نوشت: ایران تأکید دارد تضمینی که ارائه میشود باید به شکلی باشد که حتی از خروج دوباره دولت بعدی آمریکا از توافق احتمالی آینده جلوگیری کند، این شروط تهران نشان میدهد که ایران کاملاًً از موضع قدرت وارد مذاکرات وین شده است.
آمریکا: اولویت ایران لغو تحریمهاست
معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری به سؤالاتی درباره آغاز دور هفتم مذاکرات احیای توافق هستهای در وین و تحولات در رابطه با آن پاسخ داد.
جالینا پورتر در پاسخ به اینکه آیا دولت بایدن در نظر دارد که ایران خواستار لغو تمامی تحریمها بدون پایبندی و پیش از آغاز دور هفتم است، تشریح کرد: بر کسی پوشیده نیست که لغو تحریمها در تمام روند مذاکرات، اولویت ایران بوده است اما ما در یک نشست مطبوعاتی مذاکره نمیکنیم و نظری راجع به برخی ادعاهایی که درباره مذاکرات وجود دارند، نمیدهیم. ماهیت دقیق و توالی اقدامات مربوط به تحریمها که آمریکا باید انجام دهد تا به بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام برسد، موضوعی است که باید در مذاکرات مطرح شود.