اهداف سفر سرلشکر باقری به پاکستان و روسیه چه بود؟ + فیلم

ه گزارش پایگاه 598، به نقل از باشگاه خبرنگاران، سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران طی دو هفته گذشته در صدر یک هیات برای انجام دیداری رسمی به پاکستان و روسیه رفت. وی در سفر به پاکستان با مقامات عالیرتبه سیاسی و نظامی این کشور همچون عمران خان نخست وزیر، ارتشبد قمر جاوید باجوا فرمانده ارتش پاکستان و سایر مقامات نظامی دیدار و درباره همکاری‌های دوجانبه رایزنی کرد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان پس از پاکستان به روسیه سفر کرد و در این سفر با وزیر دفاع و رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح روسیه دیدار کرد. وی همچنین سفری نیز به سن پترزبورگ داشت و با مقامات ارشد نیروی دریایی روسیه و ناوگان شمال فدراسیون روسیه دیدار و گفت‌وگو کرد.

وی همچنین در این سفر در نشستی با کارشناسان و مدیران نهاد‌های ایرانی در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو، اهداف این سفر، وضعیت همکاری‌ها و مناسبات مشترک دفاعی و نظامی دو کشور و آخرین وضعیت تحولات منطقه‌ای و بین المللی و مبارزه با تروریسم را ترسیم و تبیین کرد. سرلشکر باقری در آخرین روز سفر کاری و در چارچوب برنامه سفر رسمی پنج روزه خود پس از بازدید از آستراخان و امکانات دریانوردی روسیه در این منطقه و نیز بازدید از بندر ایرانی سالیانکا در منطقه آستراخان، روسیه را به مقصد تهران ترک کرد.

چرا روابط تهران و مسکو راهبردی است؟

تهران و مسکو چند سالی است که وارد روابط راهبردی و استراتژیک با یکدیگر شده اند و در این بین تبادلات مختلفی را انجام می دهند. مصداق بارز و اوج همکاری های دو کشور را باید حضور در جبهه های مقابله با داعش در سوریه و عراق دانست. اما این روابط تنها به همکاری در سوریه و محور ضد تروریسم محدود نمی شود و طرفین در حوزه های مختلف اعم از برگزاری رزمایش های مشترک، تبادلات نظامی و دانشی، همکاری در حوزه مسائل منطقه ای و امنیت آن نیز همکاری های گسترده ای با یکدیگر دارند. حالا برای اینکه عمق راهبردی روابط تهران و مسکو را درک کنیم باید به سخنان سال گذشته سخنگوی وزارت خارجه روسیه توجه کرد.

ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه سال گذشته درباره دورنمای توسعه روابط ایران و روسیه در سال ۲۰۲۱ گفته بود که روابط ایران و روسیه در عرصه‌های مختلف بطور مستمر توسعه می‌یابد و این روابط بر اصول حسن همجواری و احترام متقابل استوار شده است و دو طرف عزم متقابل برای بسط و گسترش همکاری‌ها و تعامل در حوزه‌های مختلف دارند. طرف روسی مصمم به تداوم گفت‌وگو‌های توام با اعتماد با شرکای ایرانی و حفظ تماس‌های منظم در عالی‌ترین سطح (رهبری و رئیس جمهور) و سطوح عالی (برای گفت‌وگو) در مورد طیف وسیعی از مسائل دوجانبه، بین المللی و منطقه‌ای است. ما برای تحکیم روابط و پیوند‌های بازرگانی و اقتصادی و فعال کردن همکاری‌های بین مناطق دو کشور آمادگی داریم و پتانسیل‌ها و امکانات لازم برای تحقق این مهم وجود دارد.

سفر سرلشکر باقری به مسکو نشانگر عمق راهبردی روابط طرفین است

در این بین، روح‌الله مدبر کارشناس مسائل بین‌الملل، درباره ابعاد اهمیت سفر سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان به پاکستان و روسیه گفت: سفر سرلشکر باقری به منطقه به کشور‌های پاکستان و روسیه بسیار اهمیت دارد و جمهوری اسلامی ایران پس از رفع تحریم‌های تسلیحاتی در سال گذشته، قابلیت این را پیداکرده است که توانمندی نظامی خود را با خرید انواع تجهیزات و تسلیحات ارتقاء دهد.  

وی درباره سفر رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان به پاکستان اظهار کرد: سفر سرلشکر باقری به پاکستان با محوریت همگرایی منطقه‌ای و رخداد‌های نوینی که در اطراف  مرز‌های کشورمان قرار دارد، انجام شود. افزایش همگرایی ایران و پاکستان یکی دیگر از اهدافی است که در این سفر دنبال شد، به ویژه اینکه پاکستان اخیرا به همراه کشور‌های ترکیه و جمهوری آذربایجان در رزمایش سه برادر در نزدیک مرز‌های ایران شرکت کرد و این سفر تدبیر مناسبی بود.

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: در این سفر، پیشنهاد شده تا ایران و پاکستان یک رزمایش مشترک را برگزار کنند که دستاورد مهمی به شمار می‌رود. افزایش تبادلات اطلاعاتی طرفین در رخداد‌های افغانستان در ثبات منطقه حائز اهمیت است. در نشست همسایگان افغانستان به میزبانی تهران در روز چهارشنبه نیز این موارد در کنار سایر موضوعات سیاسی در حوزه امنیتی پیگیری می‌شود. 

وی درباره سفر سرلشکر باقری به روسیه نیز تصریح کرد: سفر رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان به روسیه یک سفر تاریخی است و از چندین بعد اهمیت تاریخی دارد. سبک استقبال روس‌ها از سرلشکر باقری در بدو ورود به فرودگاه ونکووای مسکو یک مراسم خاص بود. چراکه یگان ویژه تشریفات نیرو‌های مسلح روسیه با حضور در این محل و اجرای سرود ملی جمهوری اسلامی ایران از سرلشکر باقری استقبال کردند و حضور نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در امور نظامی، فرمانده ارشد نظامی استان مسکو و قائم مقام وزیر دفاع روسیه در استقبال از وی نشان دهنده عزم روسیه برای این سفر یک عزم جزم است که دستاورد‌های ویژه‌ای داشته باشد.  

تحلیلگر مسائل بین‌الملل درباره سایر ابعاد سفر رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان به روسیه نیز اظهار کرد: در ملاقات سرلشکر باقری با رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح روسیه و معاونان و سپس ملاقات با ارتشبد سرگئی شایگو وزیر دفاع این کشور موضوعات مهمی در چند بخش مطرح شد. باید توجه داشت که هماهنگی، همگرایی و نزدیکی امنیتی ایران و روسیه در منطقه و فرامنطقه بسیار مهم است. به ویژه موضوعاتی که طی چند وقت اخیر در شمال غرب کشورمان رخ می‌دهد. با وجود این مباحث، بسیار ضروری بود تا ما یک تماس نزدیک در بالاترین سطح با طرف روسی داشته باشیم. به ویژه پس از تحولات سال گذشته و جنگ ۴۴ روزه در قره باغ و همچنین انفعال دستگاه دیپلماسی در این باره باعث شد تا خلل‌هایی ایجاد شود که اکنون با تنش جدید رخ داده این سفر ضروری بود. سرلشکر باقری با انجام این سفر، دیپلماسی هوشمند نظامی را در پیش گرفت و آن را فعال کرد.

دیپلماسی هوشمند نظامی، راهبرد ایران برای حل مشکلات منطقه

همان طور که از سخنان روح الله مدبر کارشناس مسائل منطقه نیز مشهود است، ایران همواره با استفاده از قدرت و توان دیپلماسی خود توانسته تا مشکلات منطقه را حل و فصل کند. در واقع سفر سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان به کشور‌های پاکستان و روسیه نیز در همین راستا انجام شد. دیپلماسی هوشمند نظامی اخیرا در پیش گرفته شده توسط رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح را در واقع باید یک راهبرد مهم در حوزه دیپلماتیک نامید.  

راهبردی که جمهوری اسلامی ایران چندین سال است آن را در پیش گرفته و دستگاه دیپلماسی کشورمان در کنار سایر ابعاد دیپلماسی فعال، در مواقع حساس با استفاده از آن نقش مهمی را در حل مناقشات منطقه‌ای ایفا می‌کند.  

رزمایش‌های مشترک راهبرد جدید ایران برای ایجاد صلح در منطقه

نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران چندین سال است که در پی برگزاری رزمایش‌های مشترک نظامی با هم پیمانان خود در منطقه هستند. این راهبرد در چند سال اخیر با همکاری کشور‌های چین، روسیه، عمان و پاکستان اجرایی شده و رزمایش مرکب ایران با چین و روسیه جدیدترین رزمایش مشترک ایران با هم پیمانان خود در جهان است. البته در سفر رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان به پاکستان علاوه بر توافق برای برگزاری رزمایش مشترک، توافقاتی نیز در حوزه ساخت، تعمیر، نگهداری و سایر مسائل در صنایع کشتی‌سازی و ساخت زیردریایی با یکدیگر نیز منعقد شد.

روح‌الله مدبر کارشناس مسائل بین‌الملل در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود می‌گوید: موضوع دیگری که سفر سرلشکر باقری به روسیه را یه یک سفر مهم و راهبردی تبدیل می‌کند، تصویب تقویم سالیانه رزمایش‌های مشترک بین ایران و روسیه است. روسیه از ۲ + ۷ منطقه راهبردی نظامی تشکیل شده و این مناطق دارای اهمیت ویژه‌ای هستند. بندر سن پترزبورگ یکی از همین مناطق است و سرلشکر باقری با حضور در این منطقه که منطقه ویژه هوایی و دریایی روسیه است و فرماندهی سه منطقه دیگر را برعهده دارد، از آن بازدید کرد.

وی در ادامه گفت که حضور رئس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان در این منطقه که در خلیج فنلاند واقع شده و ما تجربه  حضور ناوگروه اطلس نیروی دریایی ارتش را در رژه روز دریایی ارتش روسیه را در این منطقه داریم. این حضور نشان دهنده این موضوع بود که تحلیل‌های مستشاران و ژنرال‌های آمریکایی و غربی از توان ویژه نیروی دریایی ارتش به حدی از ارتقا رسید که طرف روسی خواستار تداوم آن است. این موضوع فوق العاده مهم است که حضور دریایی مشترکمان با فدراسیون روسیه را شروع کنیم.

این کارشناس بین‌الملل درباره سفر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان به بندر آستاراخان نیز تصریح کرد: این منطقه هم در حوزه ترانزیتی بسیار حائز اهمیت است و از طرفی هم این منطقه در دریای خزر یا کاسپین با ایران هم‌مرز است. 

خریدهای تسلیحاتی؛ یکی از اهداف سرلشکر باقری به مسکو

یکی دیگر از مسائلی که سال هاست مورد توجه نیرو‌های مسلح کشورمان قرار دارد؛ خرید تسلیحات نظامی جدید و بروز است. مسئله‌ای که چندین سال است مسئولان نظامی کشورمان را به سوی خرید تجهیزات جدید متمایل کرده است.

تحلیلگر مسائل بین الملل درباره رایزنی و گفت‌وگو‌های رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان به روسیه نیز گفت: با توجه به اتمام تحریم‌های تسلیحاتی ایران، این مذاکرات بسیار ارزشمند بود و قرار شد روسیه نیرو‌های هوایی، زمینی و دریایی ایران را تجهیز کند. خرید انواع تجهیزات نظامی مانند سامانه‌های هوایی اعم از بالگرد، هواپیما‌های جنگنده و هواپیما‌های آموزشی یکی از موضوعات مورد گفت‌وگو با طرف روسی بود. البته کار‌های ابتدایی برای خرید این تجهیزات و تسلیحات انجام شده بود و  سرلشکر باقری در این سفر کار‌هایی نهایی آن را انجام داد.  

وی ادامه داد: این اقدامات در حالی انجام شد که طرف آمریکایی پس از لغو تحریم‌های تسلیحاتی نسبت به طرف روسی فشار‌های ویژه‌ای وارد کرد تا جمهوری اسلامی ایران امکان خرید تجهیزات از روسیه را نداشته باشد. اما وارد فاز عملیاتی خرید تسلیحات از روسیه شدیم و امیدوارم تسلیحات مدرن در اختیار نیرو‌های مسلح کشورمان قرار بگیرد.