علامه حسن زاده، عالم انقلابی بود

به گزارش پایگاه 598، به نقل از خبرگزاری حوزه از مشهد، حجت الاسلام و المسلمین حسینی خراسانی، عضو فقهای شورای نگهبان در مراسم بزرگداشت علامه حسن زاده (ره) که از سوی نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی، شورای عالی و مدیریت حوزه علمیه خراسان و تولیت آستان قدس رضوی در مدرسه میرزاجعفر در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد، به بیان و معرفی شخصیت ایشان پرداخت و گفت: امام رضا(ع)، بارها و به طور پیوسته می فرمودند: خداوند رحمت کند کسی را که امر، فرهنگ و مکتب ما را یعنی امامت و ولایت ما را زنده کند. راوی می گوید که عرض کردم، چطور ممکن است کسی امر، حاکمیت و دولت و حکومت توحیدی و عدالت گستر شما را زنده کند و چه راهکاری وجود دارد که حکومت شما در جامعه حاکم و جاری شود؟ -آن راهکار این است- فرمودند که به درستی علوم و معارف ما را فرابگیرد و استاد شود و آنگاه به دیگران یاد دهد.

این قاعده، مهم و شایان دقت است که فرمودند: اگر مردم، جوامع بشری، دانشگاهیان در دانشگاه های پیشرفته دنیا، فرهیختگان، متفکران شرق و غرب، علوم و معارف ما را بشناسند و با مکتب ما آشنا شوند، این نتیجه ی قهری «یتبعونا» است که بر آن بار خواهد شد.

وی با بیان اینکه این اتفاق بایستی توسط ارادتمندان به خاندان رسالت اقدام شود و این حوزه های علمیه اند که اولا و بالذات چنین رسالتی را بر عهده دارند و مکلف به این تکلیفند که علوم و معارف حضرت محمد و آل ایشان را به درستی به افکار جهانیان ارائه دهند، ابراز کرد: البته حوزه های علمیه به لطف پروردگار همواره در طول تاریخ اسلام در خدمت علوم و معارف خاندان رسالت به این وظیفه خطیر توجه داشته اند و اگر این تلاش ها و مجاهدت های مستمر و پیوسته حوزه های علمیه، حوزویان و علما و بزرگان نبود، به تعبیر رسا، گویا و دلنشین بنیانگذار جمهوری اسلامی، اگر فقهای عزیز نبودند، معلوم نبود چه بر سر اسلام آمده بود. البته این سخن امام راحل، ترجمان سخنان خاندان وحی است که فرمودند: «ما أحد احیی ذکرنا و احادیث ابی الاّ زراره و أبوبصیر و لیث المرادی و محمّد بن مسلم و برید بن معاویه العجلی...». اگر زاره بن اعین ها، محمد بن مسلم ها، برید عجلی ها، هشام بن حکم ها و هشام بن سالم ها و مومن طاق ها، این متکلمان زبردست و متکلمان بزرگ، نبودند، آثار نبوت، مندرس، فراموش و محو شده بود.

عضو شورای نگهبان اظهار کرد: آنچه از ارزش ها وجود دارد به برکت مجاهدت های خالصانه مجاهدان عرصه علم و دانش و دانش آموختگان خاندان رسالت و تربیت یافتگان دامن اهل بیت(علیهم السلام) است که علوم و معارف این خاندان را به درستی در حد توان فراگرفته و منتشر و به دیگران عرضه کردند. و البته به همان مقدار که تلاش شده است، ما نتایجش را شاهدیم.

استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه یکی از بزرگانی که تمام دوران عمر علمی اش را وقف خدمت به علوم و معارف خاندان وحی کرد و به توفیقات عظیمی دست یافت، استاد بزرگ و مسلم، علامه ذوفنون، حضرت آیت الله حسن زاده آملی است، گفت: قریب 200 اثر به تعبیر بزرگانی همچون استاد بزرگ حوزه های علمیه، حضرت آیت الله جوادی آملی از او به یادگار مانده است. او فیلسوف، حکیم، متکلم، ریاضی دان، منجم، هیَوی و ادیب و همچنین، یک مجتهد، اصولی، فقیه و مفسر بود. او تفسیر امین الاسلام طبرسی را در محضر استاد معزز و مکرمش، علامه شعرانی فراگرفته در حالی که شاید کمتر کسی است که یکبار به مطالعه دقیق مجمع البیان و دیگر تفاسیر از آغاز تا پایان، موفق شده باشد.

وی با بیان اینکه آن مرحوم فرمود که جواهر، آن متن متین فقه اهل البیت علیهم السلام را که امام راحل درباره صاحبش فرمود: مادران کم اتفاق می افتد که صاحب جواهر به دنیا بیاورند و فرمود که جواهر یک موهبت الهی است و منهج، سبک، اجتهاد و فقه جواهری، فقه معیار است و من تخطی و تخلف از آن را روا نمی دانم، به عنوان درس فقه اهل بیت علیهم السلام محضر استاد دریافت کرده است، یادآور شد: شاید خیلی ها که اهل فقه اند، با این رویکرد، جواهر را درک نکرده باشند. اگر کسی مهارت علامه و فقیه و فیلسوف و حکیم توانا، علامه حسن زاده را می خواهد در حوزه فقه بیابد و لمس کند، کافی است «دروس معرفة الوقت و القبله» این استاد فقیه را ملاحظه کند تا با فقیهان نراقیین و شهید اول چگونه به بحث نشسته است. این کتاب سند گویا و قاطع فقاهت و فهم درست او از فقه است.

حجت الاسلام و المسلمین حسینی خراسانی با اشاره به اینکه ایشان خیلی رنج می برد از اینکه یک طلبه ای یک متن و روایتی را با سند بخواند ولی غلط بخواند، ادامه داد: به تبع فخر المحققین، فرزند فاضل ابوالفقه و الفقاهه، علامه حلی، کتابی نوشت در باب ضبط رجال حدیث؛ باید «اضبط المقال فی ضبط اسماء الرجال» رجالی مدقق، علامه حسن زاده آملی را دید. فرمود من رنج می برم احادیث این خاندان اشتباه قرائت شود؛ با دقت ملاحظه بفرمایید، با مدیریت، اصول کافی را اعراب گذاری کرد. او فقط «زیج‌ الغ‌ بیگ»، «اُکَر»، «مجسطی»، «هیئت»، «ریاضیات» و «نجوم» را استاد نبود، در تفسیر، ادبیات و فقه و ... نظر و مهارت داشت و استاد بود.

وی تاکید کرد: در کنار همه اینها، او یک امتیاز بزرگ دیگری هم داشت. عالم روزگار خودش بود. او به این اصل معتقد بود که «العالم بزمانه لا تهجم علیه اللّوابس». مردم و شرایط روزگارش را خوب می شناخت و در جبهه به هنگام لزوم، به موقع حضور می یافت. اصحاب بحث او، اصحاب جبهه هم بودند. و بعد مسئله مهم، آقای حسن زاده، انقلابی بود. فقط نگویید، عارف، سالک، ذوفنون، هیوی، منجم بود و علم اعداد می دانست، او انقلابی بود. آیت الله جوادی آملی با علاقه و تجلیل و تکریم به این بعد شخصیتی علامه حسن زاده اشاره کرده بودند.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه بسیاری از مراجع، رحلت ایشان را ضایعه مولمه و خسارت جبران ناپذیر برای حوزه ها عنوان کرده و از ایشان به علامه ذوفنون، آیت الله العظمی، استاد ماهر، عارف وارسته و عالم اسلام و معارف اسلام یاد کرده اند و رهبر معظم انقلاب که سرآمد است، فرمودند، آیت الله حسن زاده آملی(ره) از جمله‌ چهره های نادر و فاخری بود که هر از چندی روزگار چنین شخصیت هایی را به خود می بیند و معدود افرادی، چشم و جان مشتاقان را نوازش می کند، گفت: همه درباره او گفته اند ولی گفتنی زیاد است اما بد اخلاقی، کم حوصلگی و از ناحیه بعضی ها، بی اطلاعی چیست؟! رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام درباره آقای حسن زاده آملی اینچنین گفته اند. حالا کسی مبنایش نیست، من با آنها سخن نمی گویم. مبانی مختلف است؛ ممکن است کسی اندیشه اش با آقای حسن زاده مختلف باشد، همه از نظر علمی محترمند. تضارب آرا و اختلاف ایده ها در حوزه های علمیه بوده و باید باشد. عده ای کلینی را تکفیر و شیخ صدوق را تفسیق کرده اند. آنچه درد آور است به خاطر زیرپا گذاشتن ادب می باشد که کسی را به جرم دفاع از انقلاب محکوم کنند. اخلاق، ادب، آزادگی، مروت و مردانگی کجاست؟ کسی آقای حسن زاده را به بی سوادی معرفی کرده است! اگر آقای حسن زاده بی سواد است پس باسوادهای حوزه چه کسی و کجا هستند؟!

وی تصریح کرد: ضد انقلاب هستی، باش، اما ادب داشته و منصف باش. ضد فلسفه هستی، باش، اما مروت و مردانگی داشته باش. آقای حسن زاده بی سواد است؟! پس با سوادها کی اند؟ معرفی کنید، برویم استفاده کنیم. آقای حسن زاده تعلق به دنیا دارد؟! پس زاهدش را معرفی کنید. اینکه انقلابی گری را جرم بدانید و دفاع از رهبری را انحراف تلقی کنید، کمال سخافت، سفاهت، بی ادبی و بی اخلاقی است.

عضو مجلس خبرگان رهبری اینگونه خظاب کرد: شما به لوازم حرف تان متوجه هستید؟! اینهمه اساتید مسلم فن، حضرات آیات مکارم، سبحانی، شبیری زنجانی، همه اینها، فقط آقا که نیستند که فرمودند. علم، ادب، عرفان، حکمت، فلسفه، کلام او را مورد ستایش قرار داده اند. می دانید لازمه حرف شما این است که همه اینها را یکجا تخطئه کنید. چرا اینطور مفاخر خود را با دست خود می خواهید، رمی و نیزه های سمی خود را به سمت او رها کنید؟ مواظب باشید، دشمن مهندسی شده و سنجیده عمل می کند. در زمین دشمن بازی نکنید و به دام های پنهانی این ابلیس ها گرفتار نشوید. امام رضا (علیه السلام) حتی با یک کلمه در حد احدی جفا نکرد و کسی را با سخن آزرده خاطر نکردند.

وی افزود: بیش از 30 سال با آقای حسن زاده بوده ام و ایشان را خوب می شناسم. او یکی از دلدادگان به خاندان رسالت بود. علامه طباطبایی و برادر ایشان را بزرگی می شمرد و علامه شعرانی را از جنس دیگری می دانست و در او فانی بود. روح علمایی از جنس علامه حسن زاده، طباطبایی، شعرانی و ... این است که خود را در خدمت امام حسین(علیه السلام) می دانند. من شهادت می دهم آقای حسن زاده غیر از این نبود.