شایعه دیدار ایلان ماسک با سفیر ایران:
حجت‌الاسلام رهامی به عنوان داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: آقای لاریجانی فعلاً اعلام حضور نکرده و در فهرست جریان‌های اصلاح‌طلب هم مطرح نیست.
به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنیم، رهبر
معظم انقلاب در بیانات تلویزیونی خود به مناسبت روز معلم از داوطلبان
انتخابات ریاست جمهوی سیزدهم خواستند از بیان حرف‌هایی که هیچ پشتوانهی
فکری و برنامه‌ای ندارد پرهیز کنند و برنامه‌های آنان جوری باشد که وقتی
کارشناسان و مردم می‌شنوند آن را در دل‌هایشان تصدیق کنند. از این رو
انعکاس برنامه‌های انتخاباتی کاندیداها بزرگترین مسئولیت رسانه‌ها در
روزهای منتهی به انتخابات است.
حجت‌الاسلام محسن رهامی از سیاستمداران فعال اصلاح‌طلب است که قصد ورود به کارزار انتخابات و محک زدن خود در صندوق رأی مردم را دارد؛ وی با شعار دولت «صلح و توسعه پایدار» اعلام کاندیداتوری کرده و معتقد است اداره کشور نیازمند نگاه فراملی و فراجناحی است، بنابراین از نهاد اجماع‌ساز اصلاحطلبان خواست تا نام او را در فهرست کاندیداهای خود قرار ندهند.
آنچه می‌خوانید دیدگاه‌های این کاندیدای اصلاح‌طلب برای نحوه اراده کشور است.
شما داوطلب کاندیداتوری انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری هستید، چه خصوصیت و ظرفیتی در خود سراغ داشتید که پا به عرصه انتخابات گذاشتید؟
** به عنوان کسی که می‌تواند در کشور تعامل ایجاد کند کاندیدا می‌شوم
رهامی: قانون اساسی برای داوطلبان ریاست جمهوری چند شرط دارد که با فرض موفقیت بتوانند در عرصه کار مملکت نقش آفرینی کند که مهمترین آن توانایی انجام کار است، به این معنی که داوطلب تجربه لازم برای مدیریت کشور را داشته باشد وقتی قانون اساسی از رجل سیاسی صحبت می‌کند، بخشی از آن به تجربه فعالیت‌های سیاسی باز می‌گردد؛ من از قبل انقلاب فعالیت‌های سیاسی داشتم و از دوره اول مجلس در سال 59 به مدت هشت سال در مجلس شورای اسلامی حضور داشتم و در کمیسیون بودجه فعالیت می‌کردم.
از همان ابتدا هم در حزب جمهوری اسلامی بودم و بعد از آن نیز همواره در انتخابات‌ها اعم از مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری که در کشور برگزار شد، نقش داشتم و حدود 40 سال است که کار سیاسی می‌کنم. علاوه بر آن تجربه ملاحظه میدانی خارج از کشور را دارم و برای تحقیق در ساختارهای حقوقی چندین سال را در کشورهای دیگر گذراندم و تجربه کسب کردم ساختارهای حقوقی کشورهای اروپایی مانند آلمان و سوئد را مطالعه کردم در چندین سفر تحقیقاتی برای بررسی نظام‌های حکومتی و حقوقی به آمریکا، چین، مالزی و ... رفتم.
همچنین دو دوره معاونت وزارت علوم را برعهده داشتم و چند سال هم رئیس دانشگاه بودم و البته حدود 30 سال است که کار وکالت می‌کنم و به عنوان استاد دانشگاه تهران از تجربه علمی خوبی برخوردارم لذا به عنوان کسی که مصداق رجل سیاسی است، سابقه علمی بالایی دارد و با ارتباط‌های نزدیک با مسئولان نظام می‌تواند تعامل در کشور ایجاد کند نیز باتوجه به شرایط کشور و مراجعاتی که از احزاب، گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی برای ورود به عرصه انتخابات داشتم، اعلام آمادگی کردم.
به انتخابات مشروط معتقد نیستید و گفتید که باید در هر شرایط در انتخابات شرکت کنیم، شرکت در انتخابات را چقدر گره‌گشای مسائل کشور می‌دانید؟
** نقدهای جدی به اداره کشور دارم
رهامی: انتخابات را نباید از دست بدهیم؛ چون یک فرصت و موقعیت برای اصلاح امور کشور و یک تکلیف است. از سوی دیگر حق همه گروه‌های فکری است که به میزان سهمی که دارند در اداره کشور حضور داشته باشند و نظر بدهند. تاکنون هم در تمامی انتخابات گذشته حضور فعال داشتم در سال 92 جزو شورای حکمیت میان آقایان عارف و روحانی بودم.
در انتخابات مجلس هم به عنوان رئیس شورای ائتلاف و رایزنی از سوی جریان اصلاحات انتخاب شدم. اما اگر کاندیدای مناسبی که بتوان با اطمینان به او رأی داد نباشد، طبیعی است که نتوانیم در انتخابات شرکت کنیم. ولی اگر کاندیدای مناسب داشته باشیم حضور فعال خواهیم داشت.
اگر خودم تأیید صلاحیت شوم که اطمینان بیشتری به انتخاب خودم دارم، برنامه‌ها و کارگروه‌هایی که برای حوزه‌های گوناگون از جمله وزارتخانه‌ها، اقتصاد، فرهنگ و ... تنظیم کرده‌ام را ارائه می‌دهم و در صورت پیروزی در انتخابات اجرا می‌کنم در غیر این‌صورت اگر از همفکران کسی جلوتر از من بود، کمپینم را در اختیارش می‌گذارم با توجه به تجربه 42 ساله نقدهای جدی به اداره کشور دارم و اگر کاندیدای اصلاح‌طلبی این نقدها و برنامه‌ها را اجرا کند، طبیعی است که توانم را برای حمایت از او وارد معرکه می‌کنم.
فرمودید مستقل وارد انتخابات می‌شوید، برای رأی‌آوری روی کمک چه جناح و یا گروهی حساب کرده‌اید؟
** فراجناحی آمدم تا از تمام ظرفیت‌های کشور استفاده کنم
رهامی: ورود مستقل به این معنی نیست که روی هیچ گروهی حساب نکرده باشم. دیدگاهم این است که اداره کشور نیازمند نگاه فراملی و فراجناحی است، برای همین سعی کردم خود را در قالب محافل تعریف نکنم تا در صورت پیروزی بتوانم از تمام ظرفیت‌های لایق کشور استفاده کنم.
یکی از نقدهایی که همواره داشتم این بود که کشور به صورت محفلی، درون‌گروهی و جبهه‌ای اداره می‌شود و بسیاری از نیروهای لایق به دلیل اینکه در این تشکیلات‌ها تعریف نشده‌اند، از دایره اداره کشور بیرون می‌مانند و از توان آنها استفاده نمی‌شود برای همین از اصلاحطلبان خواهش کردم نامم در فهرستی که برای نهاد اجماع‌ساز تهیه می‌کنند، نباشد اما پس از پیروزی در انتخابات طبیعی است که در شرایط مساوی، کسانی که از نظر فکری به من نزدیک‌تر هستند در اولویتند.
کسانی که از نظر دیدگاهی با من متفاوتند، اما به لحاظ اجرا قوی‌تر هستند را به کار خواهم گرفت تا کشور را از ابرچالش‌های اقتصادی، مهاجرت‌های خارجی و داخلی، بیکاری، اشتغال، بحران مسکن و ... نجات دهم.
آقای عارف اعلام کردند در انتخابات ثبت نام می‌کنند، اگر ایشان بیایند به نفعش کنار می‌روید؟
** وارد مدلی از ائتلاف می‌شوم
رهامی: اگر کسی بتواند بخشی از آرای کشور را وارد صندوق‌های رأی کند، باید تا روزهای آخر حرکت کند و در نهایت در قالب ائتلاف ایفای نقش کند این به معنای کنار رفتن از عرصه انتخابات نیست سال 84 نیز اگر جریان‌های سیاسی اصلاح‌طلب با یکدیگر ائتلاف می‌کردند موفقیت بالایی داشتیم اما دوستان ائتلاف را قبول نکردند و کنار رفتن مطرح شد که عملاً کسی این کار را هم نکرد لذا معتقدم اگر کسی را که زمینه رأی بیشتری دارد کمک نکنیم هر دو شکست می‌خوریم، وارد مدلی از ائتلاف می‌شوم.
نظرتان درباره آقای لاریجانی چیست، در صورت ورود ایشان چکار می‌کنید؟
** تا نیروهای جبهه اصلاحات باشند از لاریجانی حمایت نمی‌کنیم
رهامی: آقای لاریجانی فعلاً اعلام حضور نکرده و در فهرست جریان‌های اصلاح‌طلب هم مطرح نیست تا زمانی که بتوانیم از نیروهای درون جبهه اصلاحات حمایت کنیم، این کار را نمی‌کنیم تلاش نیروهای اصلاحات این است که از نیروهای درون جریان استفاده کنند اگر هم دولت ائتلافی قرار است تشکیل شود از درون جبهه اصلاحات باشد اما معتقدم برای هر گونه تصمیم‌گیری در این زمینه هنوز زود است و باید منتظر ثبت‌نام‌ها و تأیید شدگان قطعی باشیم تا بتوانیم شفاف‌تر صحبت کنیم.
راه‌حل مشکلات کشور را ورود داوطلبان فراجناحی می‌دانید، به نظر شما مردم می‌توانند شما را فارغ از سیاست‌های اصلاحات بدانند؟ با توجه به اینکه فرمودید یک خاتمی با نگاه نو هستید؟
** با روش‌های براندازی و به آشوب کشیدن مخالفم
رهامی: چهارچوب‌های اصلاحات باید بازتعریف شود اصلاحات در همه دنیا چهارچوب‌هایی دارد اصلاحات نو، یعنی چهارچوب‌های قانونی را بپذیریم، روش‌های خارج از قانون اساسی را نرویم و هر گونه اصلاح در قالب نظام صورت گیرد طبیعی است که با روش‌های براندازی، برهم ریختن و به آشوب کشیدن مخالفم 35 سال از اصلاحاتی که آقای خاتمی در دهه 70 تعریف کرد فاصله گرفتیم باید برای 1400 اصلاحات نو تعریف کنیم. امروز شرایط کشور تغییر کرده و کشور از اصلاحات آقای خاتمی سه دهه فاصله گرفته است قضیه برجام پیش آمده و اصلاح روابط ما با دنیا نیازمند روش‌های جدید است بحران‌های اقتصادی که امروز گریبانگیر کشور است، در دهه 70 وجود نداشت، لذا همه اینها عواملی است که تلاش می‌کنم یک مدل اصلاحات اعتدالی نو را ارائه کنم.
شرایط کشور، آرایش نظامی فرق کرده و عقبه جریان‌های سیاسی شدیداً آسیب دیدند و نیروهایی که حامی دو حلقه سیاسی کشور یعنی اصولگرا و اصلاح‌طلب بودند، نگاهشان تغییر کرده است اکنون نیروهای جوانی در صحنه هستند و قرار است رأی دهند که در دهه 70 اصلا متولد نشده بودند برای همین با روش 30 سال پیش نمی‌توانیم با آنها کار کنیم.
** انتقاد از روحانی برای استفاده از مدیران 40 سال پیش
گمانم این است که در انتخاب نیروها هم نباید نگاهمان به دولت‌های گذشته باشد یکی از نقدهایی که به دولت روحانی داشتم همین بود که دوباره برگشت و نیروهای 30-40 سال پیش را سر کار آورد نیروهایی که مدیران 40 سال پیش اگر توانی داشتند در همان زمان استفاده کردند. اکنون در اربعین دوم انقلاب، تجربه‌ها و روش‌ها را باید بازنگری و اصلاح کنیم.
آیا دولت شما دنباله دولت روحانی خواهدبود؟ شما مخالف وضع موجود هستید یا مدافع آن؟
رهامی: در اداره کشور به مدیریت اجرایی و کلان نقدهایی دارم. چون معتقدم بخشی از مشکلات به سیاست‌های کلان کشور باز می‌گردد. در روابط خارجی نتوانستیم بحران را با بسیاری از کشورها حل کنیم. باید بتوانیم تنش با کشورها را مدیریت کنیم و به حداقل برسانیم. خصوصاً با کشورهایی مانند عربستان و مصر. باید به مصر امروز نگاه کنیم که یکی از تأثیرگذار‌ترین کشورهای جهان اسلام است. کاهش تنش‌ها لزوماً به عملکرد دولت باز نمی‌گردد و باید تمام توان کشور به این فضا وارد شود. باید بتوانیم سرمایه‌گذار خارجی را جذب کنیم. کشورهای مالزی و چین در روش‌هایی که برای ورود به تجارت جهانی داشتند چالش‌ها را به حداقل رساندند. این روشی است که کشور ویتنام هم روی آن کار می‌کند.
این کشورها کالاهایی تولید می‌کنند که قابل عرضه در سطح جهانی است. لازم است کشور ما هم صنایع و سازمان اداری خود را نوسازی و امن کند. همچنین سازمان‌های موازی با دولت باید حذف و دولت کوچک و چابک شود.
مقداری از اختیارات دولت باید به استان‌ها تفویض شود، درست است که نظام فدرال نداریم اما به نگاه فدرالیسم اعتقاد دارم چرا که کشور چابکتر اداره می‌شود. شاید دولت‌های قبل نگاه چالشی به این حوزه نداشتند که به آن نپرداختند. من به حوزه مهاجرت استان‌های مرزی و مناطق دور دست به تهران و کرج و شهرهای بزرگ به عنوان یک ابرچالش نگاه می‌کنم.
** خالی شدن مرزها از سکنه را چالش امنیتی می‌دانم
در دیدار با مسئولان کشور، خالی شدن مرزها را به عنوان یک مسئله امنیت ملی و بحران آینده مطرح کردم، تخصص من جرم شناسی، پیشگیری از جرائم پیش از بحران است. به همین منظور بنیادی تأسیس کردم به عنوان «بنیاد بین‌المللی صلح» که در مورد کاهش ابرچالش‌ها در آن کار می‌کنیم. سمینارهای بین‌المللی زیادی درباره حل ابر چالش‌های غرب آسیا شرکت کردم و این نگاه کاملاً تخصصی است.
** عاقبت کوچکترین فساد در کابینه‌ام عزل است
موضوع دیگر بحث فساد کارگزاران نظام است زمانی هم که به عنوان معاون وزیر و رئیس دانشگاه فعالیت داشتم، اصلاً اجازه ندادم در سیستم تحت نظارتم دختر، پسر، برادر و خانواده احدی از نفوذ دولت استفاده کند این مسئله که درباره خدم و حشم مسئولان دولتی به معنای عام کلمه وجود دارد و هر کس به جایی می‌رسد اقوام خود را به بیت‌المال وصل می‌کند را خلاف اصول انقلاب و تضییع بیت المال می‌دانم اگر روزی کوچکترین فسادی از افراد کابینه خود ببینم همان روز عزلش می‌کنم و شاید برخی دوستان این میزان از حساسیت را در مورد وزرا و افرادی که منتسب به آنها هستند نداشته باشند.
با چه شرایطی حاضر به ائتلاف با اصلاحطلبان می‌شوید؟
رهامی: باید بعد از ورود جدی به عرصه انتخابات برنامه‌های داوطلبان را بدانیم، اگر دیدیم که برنامه‌ها به هم نزدیک است، درخواست ائتلاف می‌دهیم، کما اینکه تاکنون نیز به برخی پیشنهاد همکاری‌های فکری داده‌ام. سال 86 در مورد آقای عارف و روحانی هم همین کار را کردیم و در هفته آخر منتهی به انتخابات، بعد از اینکه استان‌های متعدد را برآورد کردیم و برداشت این بود که آقای روحانی قدری جلوتر از آقای عارف است، به نتیجه رسیدیم. لذا از الان به هیچ وجه نمی‌شود روی مصادیق صحبت کرد و باید منتظر جدی‌تر شدن فضای انتخابات باشیم.
با مجمع روحانیون و رئیس آن مشورت کرده‌اید؟ نظرشان نسبت به شما چیست آیا گزینه آنان خواهید بود؟
** از حمایت ضمنی و نظرات مراجع بهره می‌گیرم
رهامی: چون مجمع روحانیون مستقیماً به عنوان یک حزب در مجموعه جریان اصلاحطلبان حضور پیدا نمی‌کنند، تا اینجا بنایی برای اظهار نظر مستقیم نداشتند، البته من با اعضای مجمع شور و مشورت داشته‌ام و برای ورود به صحنه انتخابات هم برخی دوستان و مشاورانم رفتند با افراد مطرح مجمع جلسه گذاشتند و بعد از آن هم خودم رفتم و صحبت کردم. بنابراین مشورت‌های کلی واقع شده، اما برای اینکه بنایشان برای ورود مستقیم به انتخابات نبوده، اعلام نظر صریح نکردند.
علاوه بر مجمع روحانیون مبارز در قم هم با مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و برخی علما و مراجع حتی در استان‌ها دیدار کردم. در استان‌های گرگان، زنجان و ... با علمای مطرح صحبت کردم و برنامه‌هایم را به آنان ارائه دادم. معتقدم همانطور که با افراد سیاسی و دبیران کل احزاب به صورت مرتب جلسه دارم، باید با روحانیون و مراجع تأثیرگذار و کسانی که نظرشان برای اداره کشور حجت است در ارتباط باشم. حتی به بیت آیت‌الله صانعی که تعدادی از اشخاص را دعوت کردند رفتم و مسائل را با آنها مطرح کردم. این کار را می‌کنم که ضمن استفاده از نقطه نظراتشان نوعی حمایت ضمنی از آنها در حرکت خودم داشته باشم.
در یکی از مصاحبه‌ها فرمودید در صورت رأی‌آوری مردم را از وضعیت فلاکت‌بار کنونی نجات می‌دهید، چگونه این کار را خواهید کرد و چه بازه زمانی برای رساندن کشور به ثبات اقتصادی تعیین کرده‌اید؟
** باندهای قدرت در واردات و صادرات نفوذ دارند
رهامی: مشکلات اقتصادی را معلول سیاست‌های کلی 42 سال اخیر می‌دانم. الان به شرایطی رسیدیم که حتی دلارهای حاصل از فروش نفت خود را نمی‌توانیم در کشور استفاده کنیم، براساس آمار تقریبی نزدیک 40 میلیارد دلار در کشورهای خارجی مانند چین، کره جنوبی، هندوستان، عراق و ... پول نقد داریم که نمی‌توانیم بازگردانیم. در حالی که شاید بحران واکسن با یک میلیاد دلار و مسکن با دو سه میلیارد دلار حل شود. بنابراین این مسائل را به صورت یک بسته می‌بینم که حل آنها نیازمند سیاست‌های هارمونیک است.
اگر بتوانیم فضا و گره‌کوری که در روابط سیاسی ما با دنیا فراهم شده را باز کنیم، این مسئله حل می‌شود. البته برخی سیاست‌های داخلی در حوزه‌های اشتغال و مسکن دچار باندبازی شده و برخی باندهای قدرت در واردات و صادرات کشور نفوذ دارند. در قضیه گرانی مرغ پیگیر بودم که برای تهیه نهاده‌هایی مانند دانه و جوجه ارز تخصیص داده شده ولی جای دیگری سر درآورده است. ارزهایی که باید به سمت تولیدات ضروری می‌رفته سر از کالاهای غیرضروری و زینتی و تشریفاتی سر در آورده است.
** می‌توانم با تشکیل دولت سالم کشور را نجات دهم
یکی از مهمترین مسائل این است که ببنیم دلارهایی که طی سال‌های گذشته از کشور خرج شده کجا رفته است. این نشان می‌دهد باندهایی هستند که در هر دولت نفوذ می‌کنند و درآمدهای حاصل از فعالیت‌های اقتصادی بخش عمده‌ای رفته و برنگشته و برخی هم به طور تقریبی 5 میلیارد دلار ارز کشور در کشورهایی مانند ترکیه صرف خرید مسکن شده، این سیاست‌ها باید اصلاح شود. چرا پول‌های ایرانی به خارج از کشور سرازیر می‌شود و به کشور بر نمی‌گردد. لذا به عنوان فردی که از ابتدای انقلاب در بدنه حکمرانی حضور داشتم و می‌دانم که در شرایط جنگ تحمیلی با درآمدهای محدود بهترین شرایط را داشتیم، نظرم این است که می‌توانم با تشکیل دولت سالم کشور را نجات دهم تا هم امید کسانی که از کشور مهاجرت کردند برای بازگشت به کشور زنده شود و هم با دنیا رابطه داشته باشم و بتوانم به سرمایه‌گذاران تضمین اقتصادی بدهم. کاری که ژاپن و ویتنام کردند. سرمایه‌های خارجی باید به کشور بیایند. کشورهای دیگر در پیاده سازی این مدل ها موفق بودند. من به پایتخت چین و برخی استان‌های آن سفر کردم و از نزدیک مطالعه کردم که چین با چه روش‌هایی توانسته از یک کشور بسیار فقیر که با بحران جمعیت مواجه بود، به یک قطب اقتصادی جهانی تبدیل شود.
** فکر جهانی و ایده ایرانی راه رسیدن توسعه پایدار
روش‌هایی که کشورهای دیگر پیاده کردند را می‌توان با فکر جهانی و ایده ایرانی پیاده کرد. لذا در شعارهایم فکر جهانی و ایده ایرانی مطرح است. نام دولت خود را هم «صلح و توسعه پایدار» گذاشتم، به این معنا که نگاهم در داخل و خارج یک نگاه تعاملی است و در توسعه پایدار را در داخل کشور پیگیری کنم. با ترکیبی از وزرای کارکشته و نیروهای جوان و دانشگاهی و تجربی تیم‌های قوی تشکیل داده‌ام تا بر اساس نظر کارشناسی کشور -نمی‌گویم در 100 روز اول- اما بایک شیب ملایم در سال اول خروجی کار در حوزه‌های مسکن و معیشت خودش را نشان دهد.
در حوزه واکسن هم کار کرده‌ام، باید بتوانیم واکسن را بدون دلال‌بازی‌ها وارد کنیم و طی یکی دو سال همه مردم را واکسینه کنیم. چون با این روشی که اکنون جاری است واکسیناسیون 80 میلیون جمعیت، حدود 10 سال طول می‌کشد.
به طور مشخص چه گروه‌هایی از اصلاح طلبان حامی شما هستند؟
رهامی: بسیاری از جریان‌های اصلاح‌طلب من را معتدل همراهی کردند. در مجموعه اصلاحات دو نگرش کلی وجود دارد. نگرش تندتر که حرفشان این است اگر کاندیدای ما نشد از انتخابات کنار می‌کشیم، اما نیروهای معتدل اصلاح‌طلب که در جلسات می‌آمدند مانند نیروهای خط امام، مدرسین دانشگاه‌ها، انجمن علمی معلمان، حزب دانش آموختگان ایران اسلامی (هدا)، و کسانی که صبغه فرهنگی و دانشگاهی دارند و بهتر بگویم احزابی که کمتر سیاسی و بیشتر اجتماعی هستند و تا اینجا از مجموعه 21 حزب، تقریباً با حدود 20 حزب جلسات مستمر داشتم.
نخستین برنامه‌ای که بعد از رسیدن به پاستور برای بهبود وضعیت کشور انجام می‌دهید چیست؟
** دولت قوی با نیروهای سالم و همفکر با عقبه پاک تشکیل می‌دهم
رهامی: اولین کار این است که نیروهای سالم و همفکر و با عقبه پاک را شناسایی کنم تا یک دولت قوی تشکیل دهم و از همه نیروهای کشور درخواست بدهم هر کس هر پیشنهادی دارد تا دولتی با پشتوانه ملی تشکیل دهم. هیچ محدودیتی به لحاظ قومیتی، شهری و جناحی برای این مسئله نخواهم داشت و هر کس توانایی دارد را دخالت دهم. اولویتم معیشت مردم است. تا مردم به خاطر یک کیلو مرغ ساعت‌ها در صف نیایستند و فرهنگیان ما بازنشسته‌های فرهنگی با سنین بالا به عنوان معترض به خیابان‌ها می‌آیند. در حالی که در دنیا معمولا تجمع‌های اعتراضی کار نیروهای جوان‌تر است این مایه شرمندگی و اولویت من است. با توجه به شرایط کرونا و تعطیلی کارگاه‌ها و کارخانه‌ها که می‌توانستند زندگی مردم را تأمین کنند، راه فوری برای تقویت معیشت آنها ایجاد کنم، اما کار ریشه‌ای که دارم مربوط به تعلیم و تربیت و دانشگاه‌هاست طراحی کردم که بتوانم آموزش و پرورش و طبقه فرهگنیان را از حالت فلاکتی که در زندگی دارند نجات دهم.
حجت‌الاسلام محسن رهامی از سیاستمداران فعال اصلاح‌طلب است که قصد ورود به کارزار انتخابات و محک زدن خود در صندوق رأی مردم را دارد؛ وی با شعار دولت «صلح و توسعه پایدار» اعلام کاندیداتوری کرده و معتقد است اداره کشور نیازمند نگاه فراملی و فراجناحی است، بنابراین از نهاد اجماع‌ساز اصلاحطلبان خواست تا نام او را در فهرست کاندیداهای خود قرار ندهند.
آنچه می‌خوانید دیدگاه‌های این کاندیدای اصلاح‌طلب برای نحوه اراده کشور است.
شما داوطلب کاندیداتوری انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری هستید، چه خصوصیت و ظرفیتی در خود سراغ داشتید که پا به عرصه انتخابات گذاشتید؟
** به عنوان کسی که می‌تواند در کشور تعامل ایجاد کند کاندیدا می‌شوم
رهامی: قانون اساسی برای داوطلبان ریاست جمهوری چند شرط دارد که با فرض موفقیت بتوانند در عرصه کار مملکت نقش آفرینی کند که مهمترین آن توانایی انجام کار است، به این معنی که داوطلب تجربه لازم برای مدیریت کشور را داشته باشد وقتی قانون اساسی از رجل سیاسی صحبت می‌کند، بخشی از آن به تجربه فعالیت‌های سیاسی باز می‌گردد؛ من از قبل انقلاب فعالیت‌های سیاسی داشتم و از دوره اول مجلس در سال 59 به مدت هشت سال در مجلس شورای اسلامی حضور داشتم و در کمیسیون بودجه فعالیت می‌کردم.
از همان ابتدا هم در حزب جمهوری اسلامی بودم و بعد از آن نیز همواره در انتخابات‌ها اعم از مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری که در کشور برگزار شد، نقش داشتم و حدود 40 سال است که کار سیاسی می‌کنم. علاوه بر آن تجربه ملاحظه میدانی خارج از کشور را دارم و برای تحقیق در ساختارهای حقوقی چندین سال را در کشورهای دیگر گذراندم و تجربه کسب کردم ساختارهای حقوقی کشورهای اروپایی مانند آلمان و سوئد را مطالعه کردم در چندین سفر تحقیقاتی برای بررسی نظام‌های حکومتی و حقوقی به آمریکا، چین، مالزی و ... رفتم.
همچنین دو دوره معاونت وزارت علوم را برعهده داشتم و چند سال هم رئیس دانشگاه بودم و البته حدود 30 سال است که کار وکالت می‌کنم و به عنوان استاد دانشگاه تهران از تجربه علمی خوبی برخوردارم لذا به عنوان کسی که مصداق رجل سیاسی است، سابقه علمی بالایی دارد و با ارتباط‌های نزدیک با مسئولان نظام می‌تواند تعامل در کشور ایجاد کند نیز باتوجه به شرایط کشور و مراجعاتی که از احزاب، گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی برای ورود به عرصه انتخابات داشتم، اعلام آمادگی کردم.
به انتخابات مشروط معتقد نیستید و گفتید که باید در هر شرایط در انتخابات شرکت کنیم، شرکت در انتخابات را چقدر گره‌گشای مسائل کشور می‌دانید؟
** نقدهای جدی به اداره کشور دارم
رهامی: انتخابات را نباید از دست بدهیم؛ چون یک فرصت و موقعیت برای اصلاح امور کشور و یک تکلیف است. از سوی دیگر حق همه گروه‌های فکری است که به میزان سهمی که دارند در اداره کشور حضور داشته باشند و نظر بدهند. تاکنون هم در تمامی انتخابات گذشته حضور فعال داشتم در سال 92 جزو شورای حکمیت میان آقایان عارف و روحانی بودم.
در انتخابات مجلس هم به عنوان رئیس شورای ائتلاف و رایزنی از سوی جریان اصلاحات انتخاب شدم. اما اگر کاندیدای مناسبی که بتوان با اطمینان به او رأی داد نباشد، طبیعی است که نتوانیم در انتخابات شرکت کنیم. ولی اگر کاندیدای مناسب داشته باشیم حضور فعال خواهیم داشت.
اگر خودم تأیید صلاحیت شوم که اطمینان بیشتری به انتخاب خودم دارم، برنامه‌ها و کارگروه‌هایی که برای حوزه‌های گوناگون از جمله وزارتخانه‌ها، اقتصاد، فرهنگ و ... تنظیم کرده‌ام را ارائه می‌دهم و در صورت پیروزی در انتخابات اجرا می‌کنم در غیر این‌صورت اگر از همفکران کسی جلوتر از من بود، کمپینم را در اختیارش می‌گذارم با توجه به تجربه 42 ساله نقدهای جدی به اداره کشور دارم و اگر کاندیدای اصلاح‌طلبی این نقدها و برنامه‌ها را اجرا کند، طبیعی است که توانم را برای حمایت از او وارد معرکه می‌کنم.
فرمودید مستقل وارد انتخابات می‌شوید، برای رأی‌آوری روی کمک چه جناح و یا گروهی حساب کرده‌اید؟
** فراجناحی آمدم تا از تمام ظرفیت‌های کشور استفاده کنم
رهامی: ورود مستقل به این معنی نیست که روی هیچ گروهی حساب نکرده باشم. دیدگاهم این است که اداره کشور نیازمند نگاه فراملی و فراجناحی است، برای همین سعی کردم خود را در قالب محافل تعریف نکنم تا در صورت پیروزی بتوانم از تمام ظرفیت‌های لایق کشور استفاده کنم.
یکی از نقدهایی که همواره داشتم این بود که کشور به صورت محفلی، درون‌گروهی و جبهه‌ای اداره می‌شود و بسیاری از نیروهای لایق به دلیل اینکه در این تشکیلات‌ها تعریف نشده‌اند، از دایره اداره کشور بیرون می‌مانند و از توان آنها استفاده نمی‌شود برای همین از اصلاحطلبان خواهش کردم نامم در فهرستی که برای نهاد اجماع‌ساز تهیه می‌کنند، نباشد اما پس از پیروزی در انتخابات طبیعی است که در شرایط مساوی، کسانی که از نظر فکری به من نزدیک‌تر هستند در اولویتند.
کسانی که از نظر دیدگاهی با من متفاوتند، اما به لحاظ اجرا قوی‌تر هستند را به کار خواهم گرفت تا کشور را از ابرچالش‌های اقتصادی، مهاجرت‌های خارجی و داخلی، بیکاری، اشتغال، بحران مسکن و ... نجات دهم.
آقای عارف اعلام کردند در انتخابات ثبت نام می‌کنند، اگر ایشان بیایند به نفعش کنار می‌روید؟
** وارد مدلی از ائتلاف می‌شوم
رهامی: اگر کسی بتواند بخشی از آرای کشور را وارد صندوق‌های رأی کند، باید تا روزهای آخر حرکت کند و در نهایت در قالب ائتلاف ایفای نقش کند این به معنای کنار رفتن از عرصه انتخابات نیست سال 84 نیز اگر جریان‌های سیاسی اصلاح‌طلب با یکدیگر ائتلاف می‌کردند موفقیت بالایی داشتیم اما دوستان ائتلاف را قبول نکردند و کنار رفتن مطرح شد که عملاً کسی این کار را هم نکرد لذا معتقدم اگر کسی را که زمینه رأی بیشتری دارد کمک نکنیم هر دو شکست می‌خوریم، وارد مدلی از ائتلاف می‌شوم.
نظرتان درباره آقای لاریجانی چیست، در صورت ورود ایشان چکار می‌کنید؟
** تا نیروهای جبهه اصلاحات باشند از لاریجانی حمایت نمی‌کنیم
رهامی: آقای لاریجانی فعلاً اعلام حضور نکرده و در فهرست جریان‌های اصلاح‌طلب هم مطرح نیست تا زمانی که بتوانیم از نیروهای درون جبهه اصلاحات حمایت کنیم، این کار را نمی‌کنیم تلاش نیروهای اصلاحات این است که از نیروهای درون جریان استفاده کنند اگر هم دولت ائتلافی قرار است تشکیل شود از درون جبهه اصلاحات باشد اما معتقدم برای هر گونه تصمیم‌گیری در این زمینه هنوز زود است و باید منتظر ثبت‌نام‌ها و تأیید شدگان قطعی باشیم تا بتوانیم شفاف‌تر صحبت کنیم.
راه‌حل مشکلات کشور را ورود داوطلبان فراجناحی می‌دانید، به نظر شما مردم می‌توانند شما را فارغ از سیاست‌های اصلاحات بدانند؟ با توجه به اینکه فرمودید یک خاتمی با نگاه نو هستید؟
** با روش‌های براندازی و به آشوب کشیدن مخالفم
رهامی: چهارچوب‌های اصلاحات باید بازتعریف شود اصلاحات در همه دنیا چهارچوب‌هایی دارد اصلاحات نو، یعنی چهارچوب‌های قانونی را بپذیریم، روش‌های خارج از قانون اساسی را نرویم و هر گونه اصلاح در قالب نظام صورت گیرد طبیعی است که با روش‌های براندازی، برهم ریختن و به آشوب کشیدن مخالفم 35 سال از اصلاحاتی که آقای خاتمی در دهه 70 تعریف کرد فاصله گرفتیم باید برای 1400 اصلاحات نو تعریف کنیم. امروز شرایط کشور تغییر کرده و کشور از اصلاحات آقای خاتمی سه دهه فاصله گرفته است قضیه برجام پیش آمده و اصلاح روابط ما با دنیا نیازمند روش‌های جدید است بحران‌های اقتصادی که امروز گریبانگیر کشور است، در دهه 70 وجود نداشت، لذا همه اینها عواملی است که تلاش می‌کنم یک مدل اصلاحات اعتدالی نو را ارائه کنم.
شرایط کشور، آرایش نظامی فرق کرده و عقبه جریان‌های سیاسی شدیداً آسیب دیدند و نیروهایی که حامی دو حلقه سیاسی کشور یعنی اصولگرا و اصلاح‌طلب بودند، نگاهشان تغییر کرده است اکنون نیروهای جوانی در صحنه هستند و قرار است رأی دهند که در دهه 70 اصلا متولد نشده بودند برای همین با روش 30 سال پیش نمی‌توانیم با آنها کار کنیم.
** انتقاد از روحانی برای استفاده از مدیران 40 سال پیش
گمانم این است که در انتخاب نیروها هم نباید نگاهمان به دولت‌های گذشته باشد یکی از نقدهایی که به دولت روحانی داشتم همین بود که دوباره برگشت و نیروهای 30-40 سال پیش را سر کار آورد نیروهایی که مدیران 40 سال پیش اگر توانی داشتند در همان زمان استفاده کردند. اکنون در اربعین دوم انقلاب، تجربه‌ها و روش‌ها را باید بازنگری و اصلاح کنیم.
آیا دولت شما دنباله دولت روحانی خواهدبود؟ شما مخالف وضع موجود هستید یا مدافع آن؟
رهامی: در اداره کشور به مدیریت اجرایی و کلان نقدهایی دارم. چون معتقدم بخشی از مشکلات به سیاست‌های کلان کشور باز می‌گردد. در روابط خارجی نتوانستیم بحران را با بسیاری از کشورها حل کنیم. باید بتوانیم تنش با کشورها را مدیریت کنیم و به حداقل برسانیم. خصوصاً با کشورهایی مانند عربستان و مصر. باید به مصر امروز نگاه کنیم که یکی از تأثیرگذار‌ترین کشورهای جهان اسلام است. کاهش تنش‌ها لزوماً به عملکرد دولت باز نمی‌گردد و باید تمام توان کشور به این فضا وارد شود. باید بتوانیم سرمایه‌گذار خارجی را جذب کنیم. کشورهای مالزی و چین در روش‌هایی که برای ورود به تجارت جهانی داشتند چالش‌ها را به حداقل رساندند. این روشی است که کشور ویتنام هم روی آن کار می‌کند.
این کشورها کالاهایی تولید می‌کنند که قابل عرضه در سطح جهانی است. لازم است کشور ما هم صنایع و سازمان اداری خود را نوسازی و امن کند. همچنین سازمان‌های موازی با دولت باید حذف و دولت کوچک و چابک شود.
مقداری از اختیارات دولت باید به استان‌ها تفویض شود، درست است که نظام فدرال نداریم اما به نگاه فدرالیسم اعتقاد دارم چرا که کشور چابکتر اداره می‌شود. شاید دولت‌های قبل نگاه چالشی به این حوزه نداشتند که به آن نپرداختند. من به حوزه مهاجرت استان‌های مرزی و مناطق دور دست به تهران و کرج و شهرهای بزرگ به عنوان یک ابرچالش نگاه می‌کنم.
** خالی شدن مرزها از سکنه را چالش امنیتی می‌دانم
در دیدار با مسئولان کشور، خالی شدن مرزها را به عنوان یک مسئله امنیت ملی و بحران آینده مطرح کردم، تخصص من جرم شناسی، پیشگیری از جرائم پیش از بحران است. به همین منظور بنیادی تأسیس کردم به عنوان «بنیاد بین‌المللی صلح» که در مورد کاهش ابرچالش‌ها در آن کار می‌کنیم. سمینارهای بین‌المللی زیادی درباره حل ابر چالش‌های غرب آسیا شرکت کردم و این نگاه کاملاً تخصصی است.
** عاقبت کوچکترین فساد در کابینه‌ام عزل است
موضوع دیگر بحث فساد کارگزاران نظام است زمانی هم که به عنوان معاون وزیر و رئیس دانشگاه فعالیت داشتم، اصلاً اجازه ندادم در سیستم تحت نظارتم دختر، پسر، برادر و خانواده احدی از نفوذ دولت استفاده کند این مسئله که درباره خدم و حشم مسئولان دولتی به معنای عام کلمه وجود دارد و هر کس به جایی می‌رسد اقوام خود را به بیت‌المال وصل می‌کند را خلاف اصول انقلاب و تضییع بیت المال می‌دانم اگر روزی کوچکترین فسادی از افراد کابینه خود ببینم همان روز عزلش می‌کنم و شاید برخی دوستان این میزان از حساسیت را در مورد وزرا و افرادی که منتسب به آنها هستند نداشته باشند.
با چه شرایطی حاضر به ائتلاف با اصلاحطلبان می‌شوید؟
رهامی: باید بعد از ورود جدی به عرصه انتخابات برنامه‌های داوطلبان را بدانیم، اگر دیدیم که برنامه‌ها به هم نزدیک است، درخواست ائتلاف می‌دهیم، کما اینکه تاکنون نیز به برخی پیشنهاد همکاری‌های فکری داده‌ام. سال 86 در مورد آقای عارف و روحانی هم همین کار را کردیم و در هفته آخر منتهی به انتخابات، بعد از اینکه استان‌های متعدد را برآورد کردیم و برداشت این بود که آقای روحانی قدری جلوتر از آقای عارف است، به نتیجه رسیدیم. لذا از الان به هیچ وجه نمی‌شود روی مصادیق صحبت کرد و باید منتظر جدی‌تر شدن فضای انتخابات باشیم.
با مجمع روحانیون و رئیس آن مشورت کرده‌اید؟ نظرشان نسبت به شما چیست آیا گزینه آنان خواهید بود؟
** از حمایت ضمنی و نظرات مراجع بهره می‌گیرم
رهامی: چون مجمع روحانیون مستقیماً به عنوان یک حزب در مجموعه جریان اصلاحطلبان حضور پیدا نمی‌کنند، تا اینجا بنایی برای اظهار نظر مستقیم نداشتند، البته من با اعضای مجمع شور و مشورت داشته‌ام و برای ورود به صحنه انتخابات هم برخی دوستان و مشاورانم رفتند با افراد مطرح مجمع جلسه گذاشتند و بعد از آن هم خودم رفتم و صحبت کردم. بنابراین مشورت‌های کلی واقع شده، اما برای اینکه بنایشان برای ورود مستقیم به انتخابات نبوده، اعلام نظر صریح نکردند.
علاوه بر مجمع روحانیون مبارز در قم هم با مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و برخی علما و مراجع حتی در استان‌ها دیدار کردم. در استان‌های گرگان، زنجان و ... با علمای مطرح صحبت کردم و برنامه‌هایم را به آنان ارائه دادم. معتقدم همانطور که با افراد سیاسی و دبیران کل احزاب به صورت مرتب جلسه دارم، باید با روحانیون و مراجع تأثیرگذار و کسانی که نظرشان برای اداره کشور حجت است در ارتباط باشم. حتی به بیت آیت‌الله صانعی که تعدادی از اشخاص را دعوت کردند رفتم و مسائل را با آنها مطرح کردم. این کار را می‌کنم که ضمن استفاده از نقطه نظراتشان نوعی حمایت ضمنی از آنها در حرکت خودم داشته باشم.
در یکی از مصاحبه‌ها فرمودید در صورت رأی‌آوری مردم را از وضعیت فلاکت‌بار کنونی نجات می‌دهید، چگونه این کار را خواهید کرد و چه بازه زمانی برای رساندن کشور به ثبات اقتصادی تعیین کرده‌اید؟
** باندهای قدرت در واردات و صادرات نفوذ دارند
رهامی: مشکلات اقتصادی را معلول سیاست‌های کلی 42 سال اخیر می‌دانم. الان به شرایطی رسیدیم که حتی دلارهای حاصل از فروش نفت خود را نمی‌توانیم در کشور استفاده کنیم، براساس آمار تقریبی نزدیک 40 میلیارد دلار در کشورهای خارجی مانند چین، کره جنوبی، هندوستان، عراق و ... پول نقد داریم که نمی‌توانیم بازگردانیم. در حالی که شاید بحران واکسن با یک میلیاد دلار و مسکن با دو سه میلیارد دلار حل شود. بنابراین این مسائل را به صورت یک بسته می‌بینم که حل آنها نیازمند سیاست‌های هارمونیک است.
اگر بتوانیم فضا و گره‌کوری که در روابط سیاسی ما با دنیا فراهم شده را باز کنیم، این مسئله حل می‌شود. البته برخی سیاست‌های داخلی در حوزه‌های اشتغال و مسکن دچار باندبازی شده و برخی باندهای قدرت در واردات و صادرات کشور نفوذ دارند. در قضیه گرانی مرغ پیگیر بودم که برای تهیه نهاده‌هایی مانند دانه و جوجه ارز تخصیص داده شده ولی جای دیگری سر درآورده است. ارزهایی که باید به سمت تولیدات ضروری می‌رفته سر از کالاهای غیرضروری و زینتی و تشریفاتی سر در آورده است.
** می‌توانم با تشکیل دولت سالم کشور را نجات دهم
یکی از مهمترین مسائل این است که ببنیم دلارهایی که طی سال‌های گذشته از کشور خرج شده کجا رفته است. این نشان می‌دهد باندهایی هستند که در هر دولت نفوذ می‌کنند و درآمدهای حاصل از فعالیت‌های اقتصادی بخش عمده‌ای رفته و برنگشته و برخی هم به طور تقریبی 5 میلیارد دلار ارز کشور در کشورهایی مانند ترکیه صرف خرید مسکن شده، این سیاست‌ها باید اصلاح شود. چرا پول‌های ایرانی به خارج از کشور سرازیر می‌شود و به کشور بر نمی‌گردد. لذا به عنوان فردی که از ابتدای انقلاب در بدنه حکمرانی حضور داشتم و می‌دانم که در شرایط جنگ تحمیلی با درآمدهای محدود بهترین شرایط را داشتیم، نظرم این است که می‌توانم با تشکیل دولت سالم کشور را نجات دهم تا هم امید کسانی که از کشور مهاجرت کردند برای بازگشت به کشور زنده شود و هم با دنیا رابطه داشته باشم و بتوانم به سرمایه‌گذاران تضمین اقتصادی بدهم. کاری که ژاپن و ویتنام کردند. سرمایه‌های خارجی باید به کشور بیایند. کشورهای دیگر در پیاده سازی این مدل ها موفق بودند. من به پایتخت چین و برخی استان‌های آن سفر کردم و از نزدیک مطالعه کردم که چین با چه روش‌هایی توانسته از یک کشور بسیار فقیر که با بحران جمعیت مواجه بود، به یک قطب اقتصادی جهانی تبدیل شود.
** فکر جهانی و ایده ایرانی راه رسیدن توسعه پایدار
روش‌هایی که کشورهای دیگر پیاده کردند را می‌توان با فکر جهانی و ایده ایرانی پیاده کرد. لذا در شعارهایم فکر جهانی و ایده ایرانی مطرح است. نام دولت خود را هم «صلح و توسعه پایدار» گذاشتم، به این معنا که نگاهم در داخل و خارج یک نگاه تعاملی است و در توسعه پایدار را در داخل کشور پیگیری کنم. با ترکیبی از وزرای کارکشته و نیروهای جوان و دانشگاهی و تجربی تیم‌های قوی تشکیل داده‌ام تا بر اساس نظر کارشناسی کشور -نمی‌گویم در 100 روز اول- اما بایک شیب ملایم در سال اول خروجی کار در حوزه‌های مسکن و معیشت خودش را نشان دهد.
در حوزه واکسن هم کار کرده‌ام، باید بتوانیم واکسن را بدون دلال‌بازی‌ها وارد کنیم و طی یکی دو سال همه مردم را واکسینه کنیم. چون با این روشی که اکنون جاری است واکسیناسیون 80 میلیون جمعیت، حدود 10 سال طول می‌کشد.
به طور مشخص چه گروه‌هایی از اصلاح طلبان حامی شما هستند؟
رهامی: بسیاری از جریان‌های اصلاح‌طلب من را معتدل همراهی کردند. در مجموعه اصلاحات دو نگرش کلی وجود دارد. نگرش تندتر که حرفشان این است اگر کاندیدای ما نشد از انتخابات کنار می‌کشیم، اما نیروهای معتدل اصلاح‌طلب که در جلسات می‌آمدند مانند نیروهای خط امام، مدرسین دانشگاه‌ها، انجمن علمی معلمان، حزب دانش آموختگان ایران اسلامی (هدا)، و کسانی که صبغه فرهنگی و دانشگاهی دارند و بهتر بگویم احزابی که کمتر سیاسی و بیشتر اجتماعی هستند و تا اینجا از مجموعه 21 حزب، تقریباً با حدود 20 حزب جلسات مستمر داشتم.
نخستین برنامه‌ای که بعد از رسیدن به پاستور برای بهبود وضعیت کشور انجام می‌دهید چیست؟
** دولت قوی با نیروهای سالم و همفکر با عقبه پاک تشکیل می‌دهم
رهامی: اولین کار این است که نیروهای سالم و همفکر و با عقبه پاک را شناسایی کنم تا یک دولت قوی تشکیل دهم و از همه نیروهای کشور درخواست بدهم هر کس هر پیشنهادی دارد تا دولتی با پشتوانه ملی تشکیل دهم. هیچ محدودیتی به لحاظ قومیتی، شهری و جناحی برای این مسئله نخواهم داشت و هر کس توانایی دارد را دخالت دهم. اولویتم معیشت مردم است. تا مردم به خاطر یک کیلو مرغ ساعت‌ها در صف نیایستند و فرهنگیان ما بازنشسته‌های فرهنگی با سنین بالا به عنوان معترض به خیابان‌ها می‌آیند. در حالی که در دنیا معمولا تجمع‌های اعتراضی کار نیروهای جوان‌تر است این مایه شرمندگی و اولویت من است. با توجه به شرایط کرونا و تعطیلی کارگاه‌ها و کارخانه‌ها که می‌توانستند زندگی مردم را تأمین کنند، راه فوری برای تقویت معیشت آنها ایجاد کنم، اما کار ریشه‌ای که دارم مربوط به تعلیم و تربیت و دانشگاه‌هاست طراحی کردم که بتوانم آموزش و پرورش و طبقه فرهگنیان را از حالت فلاکتی که در زندگی دارند نجات دهم.
اخبار ویژه
بررسی سندرم «خودتحقیری» در جریان سازش؛
مافیای واقعی فیلترشکنفروشی در ایران
بازنشر/ بازخوانی برخی مواضع مهم فقیه انقلابی؛
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
