بازگشت به امام یا به جماران؟!

ابوالحسن بنی صدر هم زمانی که می‌خواست کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شود، ابتدا در جلسه‌ای خصوصی به دیدن امام خمینی رفت و به محض خروج از جلسه، در برابر خبرنگاران اعلام کاندیداتوری کرد تا این تصور به وجود آید که او با اجازه از امام خمینی نامزد انتخابات شده و کاندیداتوری او خروجی و نتیجه جلسه با پیر جماران است. امام خمینی هشت سال بعد در نامه‌ای به آیت‌الله منتظری قسم جلاله یاد کردند که با ریاست جمهوری بنی‌صدر مخالف بودند و به ایشان رأی نداده است.

تخلف مؤسسه تنظیم و نشر

دوشنبه عصر، حسینیه جماران در اختیار جبهه اصلاح‌طلبان قرار گرفت تا اولین نشست انتخاباتی خود را در محل ملاقات‌های امام خمینی با مردم برگزار کنند. حسینیه جماران یک «ملک شخصی» نیست و نباید مورد استفاده جناحی هیچ یک از جریان‌های سیاسی قرار بگیرد. با این حال، به دلیل آنکه این حسینیه زیر مجموعه دفتر حفظ و نشر آثار امام خمینی است و این دفتر هم به دست نوه ایشان با گرایش‌های مشخص اصلاح‌طلبی اداره می‌شود، «جماران» مورد سوءاستفاده جناحی جریان اصلاحات قرار می‌گیرد؛ امری که طبیعتاً و با شناختی که از امام امت وجود دارد، مخالف مشی و اعتقاد ایشان است. علاوه بر حسینیه، سایت «جماران» هم گزارش یک خود را به پوشش خبری همین نشست اختصاص داده است تا سوءاستفاده از نام امام به دست اصلاح‌طلبان فقط به حسینیه و دفتر حفظ و نشر محدود نشود. غیراز مخالفت با مشی امام، آنچه روی داده، تخلف قانونی هم محسوب می‌شود. چه آنکه مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام از بودجه عمومی استفاده می‌کند و نهاد‌هایی که از بودجه عمومی بهره می‌برند، نمی‌توانند از جناح یا کاندیدای خاص در انتخابات حمایت کنند.

سال ۸۸ اصلاح‌طلبان فعالیت انتخاباتی خود را از مسجدی در جنوب شهر تهران و با ژست حمایت از مستضعفین آغاز کردند. در این دوره، اما سراغ مصادره امام رفته‌اند. مصادره امام و انقلاب گرچه همواره در رفتار و منش اصلاح‌طلبان وجود داشته، اما اینک پر رنگ‌تر شده است و در حالی که برای انتخابات، با لیبرال‌های مورد اعتراض امام هم‌کاسه شده‌اند، مدعی شده‌اند که حسینیه جماران را از آن رو انتخاب کرده‌اند که می‌خواهند با آرمان‌های امام تجدید بیعت کنند. همان سال ۸۸ هم البته، چون شعار حمایت از مستضعفین به گفتمان غالب تبدیل شده بود، اصلاح طلبان سراغ آن رفتند، وگرنه در نهایت ستاد‌های انتخاباتی‌شان از خانه‌های تیمی قیطریه کنترل شد و آشوب اشرافیت علیه رأی مردم راه انداختند.

حذف نام امام از قطعنامه ۲۲ بهمن، البته دروغی است که اصلاح‌طلبان علم کرده‌اند، وگرنه موضوع آن‌ها امام نیست و نوه امام است. آنچنان که روزنامه اعتماد در ابتدای گزارش خود از این جلسه، از «بیت امام» یا همان نوه امام می‌نویسد: «سرانجام دیروز نهاد تازه‌تأسیس با عنوان جبهه اصلاح‌طلبان ایران نخستین نشست خود را در جماران برگزار کرد. تصمیمی که به نظر می‌رسد در راستای اعتراض اصلاح‌طلبان به حوادث اخیر صورت گرفته است؛ چراکه به تازگی رفتار‌های جریانی مرموز نسبت به بیت امام واکنش‌های فراوانی را برانگیخت. زمانی که صداوسیما پخش سخنرانی سیدحسن خمینی تولیت آستان امام خمینی (ره) را در روز تجدید پیمان دولت با آرمان‌های امام، ناتمام گذاشت...»

چندی پیش هم عیسی کلانتری، معاون محیط زیست دولت روحانی با تحلیل انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی را در ادبیاتی توهین‌آمیز «فرزند ناخلف» امریکایی‌ها دانست، اما مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام ورودی به موضوع کرد و به دلیل آنکه این توهین سخیف از میان جبهه اصلاحات سر زد، با اعتراض نرم از آن گذشت.

جماران میزبان بازی اصلاح‌طلبان

جلسه اصلاح‌طلبان گرچه در حسینیه جماران و با سوءاستفاده از نام امام برگزار شد، اما در بطن خود ربطی به امام خمینی نداشت و نشستی برای مشخص شدن چارچوب‌های فعالیت نهاد تازه تأسیس اصلاح طلبان بود. سال‌ها اختلاف نظر میان دو طیف کارگزاران و اتحاد ملت و نیز نارضایتی اصلاح‌طلبان از شیوه‌های پدرسالارانه خاتمی برای اداره شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان باعث شد برای خاموش کردن صدای مخالفت‌های درون گروهی، لیدر‌های اصلاحات ویترین تازه‌ای علم کنند و عنوان تازه بر ائتلاف‌های انتخاباتی خود بزنند، گرچه در باطن، همان احزاب و همان رویکرد‌ها و همان مدل پدرسالارانه برای اداره جبهه را دارند.

اصلاح‌طلبان گرچه تلاش کردند عملکرد این جبهه مثلاً تازه‌تأسیس را برنامه ریزی شده و با رفع اشکالات نشان بدهند، اما سخنان حسین کمالی در آن جلسه در جواب آذر منصوری برای نگارش آیین‌نامه جدید، نشان داد که همه چیز فقط برای انتخابات است: «۱۷ روز دیگر ثبت نام شورا‌های شهر شروع می‌شود و ما خیلی فرصت نداریم که بخواهیم به برنامه‌ای بپردازیم که در آن همه موارد را عادی پیش ببریم. ما در شرایطی قرار داریم که هرچه سریع‌تر باید کار‌ها را برنامه ریزی کنیم و جلو ببریم. اگر بخواهیم معطل شویم شاید به مشکل بر بخوریم.»

در این نشست انتخاباتی بهزاد نبوی، رئیس سنی جلسه بود. برخی فعالان سیاسی اصلاح طلب هم صحبت کردند و از چگونگی کار برای انتخابات شورا‌ها و ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ و نیز چگونگی کار این جبهه گفتند. در نهایت هم بهزاد نبوی، سیدحسین مرعشی، محسن امین‌زاده، محسن میردامادی، محمدرضا جلایی‌پور، علیرضا علوی‌تبار، سیدحسن رسولی، سیدسراج‌الدین موسوی، حسن صادقی، عماد بهاور، بدرالسادات مفیدی، سیدمعروف صمدی، فاطمه سعیدی، فخرالسادات محتشمی‌پور و اسماعیل گرامی‌مقدم به عنوان نفراتی انتخاب شدند تا کنار نمایندگان حقوقی ۳۱ حزب اصلاح‌طلب عضو شورای هماهنگی، این نهاد اصلاح‌طلب را فعال کنند.

اصلاح‌طلبان همواره معتقد به تدارکاتچی بودن رئیس جمهور بوده‌اند، مسئولیت دولت روحانی را هم که سرکار آورده‌اند، نمی‌پذیرند؛ ماه‌ها هم است که از آزاد نبودن انتخابات و احتمال تحریم و عدم مشارکت می‌گویند، اما در عمل جدی‌ترین فعالیت انتخاباتی برای ۱۴۰۰ را ماه‌هاست آغاز کرده‌اند و حالا رسمی شدن آن را با سوءاستفاده از نام امام رقم زده‌اند. با لیبرال‌ها می‌نشینند و مدعی اسم امام می‌شوند تا دوقطبی بسازند، در عمل، اما رسم امام را با هم سفره شدن با لیبرال‌هایی که امام همگان را از آنان بر حذر می‌داشتند، بر باد داده‌اند. اهالی فتنه را برای تجدید میثاق با آرمان‌های امام به جماران برده‌اند تا ضیافت «جماران بدون امام» بگیرند.

آن اصلاح‌طلب فراری قبلاً که ایران بود می‌گفت: به اصلاح‌طلبان گفتم اگر شما دنبال دموکراسی هستید چه نسبتی بین آیت‌الله خمینی و دموکراسی وجود دارد و پاسخ دادند که این تابلو اعتبار دارد! و امروز استفاده از این تابلو رونمایی شد!.