شهید سلیمانی در مبارزه با تروریسم و داعش در عراق و سوریه نقش کلیدی ایفا کرد و ترور ایشان به عنوان یک مقام بلندپایه نظامی ایران بازتاب فراوانی در جهان به همراه داشت چرا که هدف قرار دادن یک مقام نظامی رسمی در خاک یک کشور ثالث مصداق بارز تروریسم دولتی و نقض حقوق بین الملل است. خبرنگار مهر به همین مناسبت گفتگویی با «یاسین آطلی اوغلو» تحلیلگر ترکیهای انجام داده است که مشروح آن از نظر میگذرد:
*به نظر شما هدف اصلی آمریکا از انجام اقدام تروریستی علیه یک مقام بلندپایه نظامی چه بود؟
اقدام تروریستی آمریکا علیه یک مقام بلندپایه نظامی، با ویژگی شخصیتی ترامپ و نوع نگاه سیاسی او از منطقه مرتبط است. ترامپ در طول ریاست جمهوری خود هرگز از استفاده از روشهای نظامی کوتاه مدت در خاورمیانه اجتناب نکرد، حتی این روشها را به نفع خود و کشورش تفسیر کرده است. بنابراین میتوان گفت ترامپ با استفاده از هر روشی آمریکا را به گونهای اداره میکند که گویی شرکت خودش را اداره میکند.
ترامپ تصور میکند آمریکا میتواند با قدرت نظامی، دشمنان خود در سراسر جهان را از بین ببرد. بنابراین از چنین شخصیتی نمیتوان انتظار داشت به قواعد حقوق بین الملل پایبند باشد. بدون شک ترور مقام بلندپایه نظامی ایران طبق حقوق بین الملل جرم است. اما ترامپ آن را یک پیروزی میداند تا جرم.
از سوی دیگر ترامپ مانند همه رؤسای جمهور آمریکا با در نظر گرفتن بقا و منافع اسرائیل در منطقه عمل کرده است. آنچه ترامپ را از دیگر رؤسای جمهور آمریکا متمایز میکند این است که وی قدرت نظامی آمریکا را به روشهای غیر معمول به معرض نمایش میگذارد. البته این روشهای غیرمعمول ترامپ و نوع نگاه مدیریتی وی واکنش شهروندان آمریکایی و همچنین جهان را به همراه داشته است.
*پس از شهادت سردار سلیمانی بسیاری از کارشناسان تحلیلشان این بود که ترامپ با هدف مهیا کردن شرایط پیروزی اش در انتخابات ریاست جمهوری دست به چنین کاری زده است. با این حساب چرا ترامپ نتوانست پیروز انتخابات شود؟
اینکه آیا رابطه مستقیمی بین ترور سردار سلیمانی و انتخابات آمریکا وجود داشت یا خیر، یک موضوع بحث برانگیز است. با چنین اقدامی ترامپ شاید تلاش کرده باشد تا لابیها و تودههای ضد ایرانی را در آمریکا به سمت خود جذب کند. اما حتی اگر با این هدف هم باشد نمیتوانیم دلیل کاهش آرا ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ را صرفاً با موضوع سردار سلیمانی تحلیل کنیم، زیرا فاکتورهای دیگری در شکست انتخاباتی ترامپ تأثیر داشته است.
*ترور سردار سلیمانی چه بازتابی در ترکیه و افکار عمومی جهان داشت؟
ترور سردار سلیمانی در میان افکار عمومی جهان بازتابهای متفاوتی به دنبال داشت. به طور کلی در اولین بیانیههای رسمی به نگرانی از افزایش تنش بین ایران و آمریکا در عراق تأکید شد. ترکیه هم همسو با افکار عمومی جهان طرفین را به دوری از هرگونه اقدام تنش زا در منطقه دعوت کرد.