به گزارش پایگاه 598، تولید یک واکسن در شرایط طبیعی بین پنج تا ۱۰سال زمان لازم دارد. سریع‌ترین واکسنی که تاکنون تولیدشده، در دهه۱۹۶۰ میلادی برای بیماری اوریون و در مدت چهار سال ساخته شده است. واکسن‌ها باید سه مرحله از آزمایشات بالینی را با موفقیت طی کنند تا امکان ارزیابی آن‌ها در سازمان‌های ممیزی و اخذ تأییدیه برای تولید انبوه فراهم شود. این فرایند نیز ممکن است مدت زیادی به طول انجامد.پس از این مرحله نیز، تولید انبوه، قیمت‌گذاری و تعیین اولویت‌های توزیع واکسن با دشواری‌های متعددی همراه است. به منظور کاهش زمان تولید واکسن SARS-CoV-۲ بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده در تلاش هستند تا فازهای مختلف آزمایشات بالینی را به صورت همزمان پیش ببرند و سازمان‌های ممیزی نیز اعلام کردند تمام تلاش خود را برای کوتاه‌تر کردن مدت زمان لازم برای صدور تأییدیه و مجوز تولید به کار گیرند.
خبر خوش وزیر بهداشت
آخرین اخبار درباره پیشرفت ساخت واکسن
کرونا در ایران به اواخر شهریور‌ماه بر می‌گردد. رضا ملک‌زاده، معاون
تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت درباره تولید واکسن کرونا در ایران گفته بود:
«ما یا واکسن را خودمان تولید می‌کنیم یا احتمالاً واکسنی را که در
آکسفورد تولید خواهد شد و هند هم با آن‌ها همکاری می‌کند وارد خواهیم کرد.
باید به یاد داشته باشیم تولید انبوه واکسن آن هم برای مقیاسی که در جهان
مورد نیاز است کاری مشکل‌تر از کشف واکسن است. در حقیقت نمی‌توانند واکسن
را برای همه تولید کنند.» معاون وزیر بهداشت درباره تولید واکسن کرونا در
ایران گفت: «با توجه به زیرساخت‌ها و ارتباطاتی که داریم می‌توانیم واکسن
را تولید کنیم، اما اگر لازم باشد برای دسترسی سریع‌تر این واکسن را از
کشوری دیگر وارد خواهیم کرد.» اما روز گذشته وزیر بهداشت در ارتباط زنده
تصویری درباره واکسن کرونا ایرانی گفت: «خبرهای خوشی از واکسن دارم و به
مدیرکل روابط بین‌الملل دستور دادم که به سازمان جهانی بهداشت اعلام کنند
که ما فازهای مطالعاتی واکسن را تا کجا رسانده‌ایم. به این ترتیب پیشرفت
واکسن را به عنوان حرکت عظیم ملی به گوش جهانیان خواهیم رساند.»
نمی‌خواهیم آزمون و خطا کنیم
همانطور
که گفته شد ساخت واکسن مراحل پیچیده زیادی دارد و البته هزینه گزافی را هم
روی دست کشور می‌گذارد. کشور ما برای ساخت واکسن قدم‌های مهمی برداشته
است اما به گفته رییس کمیته علمی مقابله با کرونا منتظر هستیم تا ببینیم
کدام واکسن در جهان بهتر جواب می‌دهد، چون بودجه برای آزمون و خطا نداریم.
«دکتر مصطفی قانعی» این حرف را روز شنبه گفته بود. وی همچنین با اشاره به
فعالیت محققان کشور در زمینه واکسن کرونا با بیان اینکه در حال حاضر ۶نوع
واکسن کرونا در حال تست هستند گفت: «تمام واکسن‌های بیماری کرونای کشور در
حال تست هستند و در فاز حیوانی به سر می‌برند و هیچکدام از این
واکسن‌ها در فاز کارآزمایی بالینی قرار نگرفته‌اند.» وی گفت: «فاز حیوانی
معمولاً یک ماه طول می‌کشد که هنوز از مرحله فاز حیوانی یک ماه نگذشته است.
البته برخی از این تعداد واکسن در کشور آزمایشگاهی و برخی حیوانی هستند.»
قانعی تاکید کرد: «ما عمداً در واکسن‌ها جلو نمی‌رویم تا ببینیم که در دنیا
کدام واکسن بهتر جواب می‌دهد زیرا اگر روی همه این تعداد واکسن چندصد
میلیارد هزینه کنیم ولی در نهایت از آن واکسن استفاده نکنیم خسارت مربوط به
تولید را چه کسی می‌دهد.
به علاوه ما آن‌قدری پول و بودجه نداریم که واکسن تولید اما از آن واکسن استفاده نکنیم». قانعی ادامه داد: «ولی در دنیا کمپانی‌هایی که هزینه می‌کنند تا واکسن کرونا تولید شود بودجه دارند، از این رو هر زمان فاز۳ را پیش بردند، اثرگذاری بهتر واکسن و کم عارضه بودن آن مشخص می‌شود.» او در آخر گفت: «در همین راستا ما باید نگاه کنیم کدام‌یک از واکسن‌ها بهترین اثر و کمترین عارضه را دارد تا آن را به خط تولید برسانیم و هزینه‌ها را در تولید به کار بگیریم.»
مراحل تأیید یک واکسن چگونه است؟
بیش
از ۱۴۰کشور دنیا در حال انجام مراحل تحقیقاتی برای تولید واکسن ویروس
کرونا هستند. چندی پیش مینو محرز با اشاره به اینکه واکسن تولید شده در هر
کشور باید مورد تأیید یکی از سه مرجع ذی‌صلاح علمی در دنیا قرار بگیرد تا
قابل استفاده باشد، به «صبح‌‌نو» گفت : سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان
غذا و داروی آمریکا (FDA) و آژانس داروهای اروپا (EMA) از جمله مراجع
ذی‌صلاح برای تأیید واکسن کرونا هستند. وی در ادامه ابراز داشت: هنوز هیچ
واکسنی در دنیا به تأیید یکی از این سه موسسه نرسیده است ولی اقدامات خوبی
در این زمینه انجام‌شده و نتایج اثربخشی نیز به همراه داشته است و البته تا
این سه سازمان واکسنی را تأیید نکنند نمی‌توان به کارایی آن اطمینان
داشت.» او ادامه داد: «در اکثر تحقیقات انجام‌شده مراحل تست حیوانی ویروس
کرونا با موفقیت به پایان رسیده است.» عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با
کرونا با بیان اینکه مراحل تست انسانی نیز باید برای واکسن کرونا انجام شود
که این امر حداقل تا چندین‌ماه طول می‌کشد و تا پایان2020 باید منتظر
واکسن بود.
پیگیری‌های بی‌سرانجام
برای اینکه از مراحل پیشرفت
واکسن کرونا در ایران بیشتر بدانیم با مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و
عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا؛ مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری مقابله با
کرونا تماس گرفتیم که متاسفانه هیچکدام از مراحل ساخت واکسن در ایران
باخبر نبودند و اطلاعاتی نداشتند. همچنین علی رغم هماهنگی قبلی با آقای
دکتر مصطفی قانعی، رییس کمیته علمی مقابله با کرونا نتوانستیم با او
گفت‌و‌گو کنیم. همچنین تماس‌های ما با آقای دکتر کیانوش جهانپور، رییس مرکز
روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت بی‌پاسخ ماند.
