به گزارش
پایگاه 598، دو اظهارنظر رییس دفتر رییسجمهوری طی یکهفته گذشته و واکنشهای مستقیم و
غیرمستقیم اصلاحطلبان به آن، نما و شمایی کلی از نسبت میان نیروهای
اصلاحطلب با مجموعه دولت طی ماههای منتهی به انتخابات را به دست میدهد.
اولین اظهارنظر محمود واعظی مربوط میشود به انتقاد او از تقابل
اصلاحطلبان با دولت. او با اشاره به تبارشناسی نیروهای منتقد دولت گفت:
جریانی از همان ابتدا در انتخابات سال92 و 96 منتقد دولت بودند و ما
هیچوقت بعد از انتخابات92 و 96 ندیدیم مبارزات انتخاباتی تمام شده باشد.
مبارزات انتخاباتی در همه دنیا یک یا دو ماه است اما مبارزات انتخاباتی ما
چهار سال و تا انتخابات بعدی طول میکشد. او همچنین با بیان اینکه
اصلاحطلبان، وزیران و اعضای کابینه و استانداران دولت را تشکیل دادهاند،
با اشاره به نسبت این روزهای جریان اصلاحات و دولت، تصریح کرد: هیچوقت در
درون اصلاحطلبان یک نظر و یک گروه خاص نبوده و دیدگاهها متفاوت بوده است.
در داخل دولت از سال92 همواره از بین وزیران و اعضای کابینه و
استانداران، اصلاحطلبان بودند. اگر الان اصلاحطلبان منتقد شدهاند که
البته همه آنها نیستند، انتقاد به رفقای خودشان است که در داخل دولت
هستند. حداقل اگر مراعات بقیه اعضای دولت را نمیکنند، مراعات حال رفقا و
همفکران خود را بکنند.
اظهارنظر واعظی با پاسخهای همسو و ناهمسویی در اردوگاه اصلاحات مواجه شد.
برخیها بهطور ویژه نیروهای طیف چپ اصلاحات شامل حزب اتحاد ملت و نزدیکان
به آن، از در ناسازگاری وارد شدند و تلاش کردند برخلاف واعظی، امورات دولت
را خارج از سیطره اصلاحطلبان نشان بدهند. برخی دیگر اما ترجیح دادند از
در نقد رویکرد اصلاحطلبان در قبال دولت، وارد شوند. برای نمونه بهزاد نبوی
از چهرههای نوعملگرای اصلاحات که مدتهاست خلاف سبقه رادیکالش، تئوریسین
مشارکت و بلندگوی «نه به تحریم انتخابات» شده، چندی پیش در گفتوگویی،
رویکرد انتقادی اصلاحطلبان نسبت به دولت را مورد مناقشه قرار داد و هدف از
آن را نوعاً معطوف به انتخابات1400 دانست. او با انتقاد از مشی تقابلی
اصلاحطلبان نسبت به دولت تحت حمایت خودشان، گفت: اصلاحطلبانی که در این
شرایط به دولت بابت مشکلات انتقاد میکنند، بیشتر بهدنبال جداکردن خرج خود
از دولت، به امید کسب رأی در انتخابات بعدیاند که اخلاقی نیست.
پس از این کشوقوس، محمود واعظی بار دیگر زبان به اظهارنظر گشود و در
گفتوگویی با تسنیم، نسبت میان اصلاحطلبان و دولت را تبیین کرد. واعظی با
قدردانی از موضعگیری عملگرایانه نبوی، از ارتباط خوب میان رییس دولت
اصلاحات و روحانی سخن گفت و تاکید کرد: اخیراً آقای بهزاد نبوی مصاحبه
بسیار خوبی کرد. آقای خاتمی هم همیشه حامی دولت بوده است. اصلاً بزرگان
اصلاحات ارتباط بسیار خوبی با آقای روحانی دارند. ایجاد خط افتراق با
اصلاحطلبان، البته پیش از این نیز توسط واعظی تکرار شده بود. او در آذر
سال97، رسماً اعلام کرده بود: «ارتباط دولت با اصلاحطلبان تندرو خوب
نیست.» اظهارنظری که پس از گفته حجاریان مبنی بر رد ائتلاف با دولت و
نیروهای اعتدالگرا در سالهای92 و 96
مطرح شد.
آیا نیروهای دولت روی مرکب باخته شرط بستهاند؟
اینکه محمود واعظی سعی دارد، خود و مجموعه دولت را نزدیک به طیف عملگرا و
نوعملگرای اصلاحطلب و بری از رادیکالهای آن نشان بدهد، از منظر
انتخاباتی، تا حدودی قابل فهم است. واعظی شاید پیشفرض اظهارات اخیرش را
این قرار داده که دولت و بهویژه نیروهای متصل به حزب اعتدال و توسعه،
مستقلاً و به تنهایی توان و یارای کنش مستقل انتخاباتی را ندارند، بنابراین
برای رفع این نقیصه باید خود را به طیف مقرون به صرفه اصلاحطلب که هزینه
سیاسی کمتری هم دارد، چسباند. واعظی در این باره، با تیزهوشی قصد کرده تا
با بهرهمندی از دوگانه و دوقطبی موجود در جبهه اصلاحات یعنی
تندرو-عملگرا، به نفع پیشبرد اهداف نیروهای دولت استفاده کند و به آنها
پیام دهد که نمیتوانند از شراکت دولت شانه خالی کنند و باید نسبت به
سهمشان در دولت پاسخگو باشند.
حربه واعظی و دولت البته در نوع خود میتواند هوشمندانه باشد اما در شرایط
فعلی که جریان اصلاحات با ریزش شدید پایگاه اجتماعی مواجه است، نمیتواند
کارساز و کارگر باشد.
به نوعی شاید بتوان اینگونه تعبیر کرد که واعظی و دولت، مشغول شرطبندی
روی مرکب باخته اصلاحات هستند. مرکبی که مدتهاست به روغنسوزی افتاده و از
سویی، نیروی اجتماعی توانمند برای هل دادن و مشایعت خود، نمییابد. از آن
طرف، اصلاحطلبان نیز باتوجه به کارنامه ضعیف خود طی سالهای اخیر، شاید
نیرویی مناسبتر از اعتدالگرایان برای خود نداشته باشند.
ائتلاف مجدد با اعتدالیها البته اصلاحطلبان را در منظر طبقه اجتماعی
هوادار خود، بیاعتبارتر و با علامت سؤال بزرگتر مواجه خواهد کرد. از سویی
بخشی از اصلاحطلبان نیز به خوبی میدانند که استمرار قرابتشان با دولت،
هزینه را برای آنها بیشاز فایده خواهد کرد. در هر صورت، دولت فعلی در
نگاه مردم متهم اصلی در ایجاد وضع موجود است و ائتلاف مجدد با آن، دور از
عقلانیت سیاسی خواهد بود. باتوجه به این شرایط، ارتباط اصلاحطلبان و
اعتدالگرایان را هرطور وصل و پینه زد، جز هزینه و هزیمت، چیزی عائد آنها
نخواهد شد.