وضعیت مجاز محفوظ و مجاز متوقف یعنی چی؟

به گزارش پایگاه 598، سهامداران تازه وارد و یا حتی افراد حرفه ای تر، بعضی اوقات دلیل بسته شدن و یا حالت هایی مانند وضعیت مجاز محفوظ و مجاز متوقف رو نمیدونن و این که در این شرایط باید چیکار کنند و یا چه اتفاقی برای سهم افتاده است! خب این موضوع اصلا پیچیده نیست و بسته شدن و یا متوفق شدن یک سهم هم نمیتونه خبر بدی باشه و در واقع دلیل بسته شدن و یا متوقف شدن سهم است که اهمیت زیادی در تعیین سرنوشت آن دارد. وضعیت مجاز محفوظ و مجاز متوقف دو تا از به ظاهر پیچیده ترین حالت های معاملاتی هر سهم هستند ولی بعد از خوندن این مقاله کوتاه، متوجه میشی که معنی وضعیت مجاز محفوظ و مجاز متوقف چی هست و باید چیکار کنی و چه چیزی در انتظارته.

وضعیت مجاز محفوظ و مجاز متوقف

مجاز محفوظ

جالبه بدونید که در بازار سهام علت های فراوانی هست که موجب می شود سهام معامله نشود و به بیان دیگر معاملات آن ها متوقف گردد. البته این را هم در نظر داشته باشید که این اتفاق بد نیست و با توجه به دلیلی که موجب توقف معاملات یک سهم شده است می توان آن را مورد بررسی قرار داد. به عنوان مثال این امکان وجود دارد که وضعیت سود آوری یک شرکت سهامی خیلی خوب شود و یا این که طبق اتفاقی نامطلوب مانند؛ آتش سوزی در انبار و مواردی از این دست و یا هر دلیل دیگری اوضاع شرکت از نظر سودآوری و کسب درآمد تحت الشعاع قرار بگیرد. معمولا این اطلاعات در قالب افشای اطلاعات با اهمیت انتشار داده می شود.

به صورت کلی هر اتفاقی که موجب تغییر زیاد و معنادار در روند فعالیت های عادی شرکت و یا سودآوری آن گردد، بایستی سهم متوقف شود تا اطلاعات با رعایت اصل عدالت و انصاف به همه سهامداران برسد و بعد از وقفه ای ۱ یا چند روزه سهم مجددا بازگشایی خواهد شد و امکان انجام معاملات اعم از خرید و فروش سهم وجود خواهد داشت. میان مرحله ممنوع-متوقف و مجاز مرحله ای است به نام مجاز-محفوظ که به صورت اختصاصی در این مطلب میخواهیم این وضعیت را برای شما عزیزان عنوان کنیم.

فرآیند بازگشایی یک سهم ممنوع-متوقف بعد از اعلام آمادگی، به منظور بازگشایی به وسله ناظر سازمان بورس بدین شرح خواهد بود :

1. فرستادن اطلاعیه بازگشایی سهم و مطلع شدن همه سهامداران
2. بازگشایی سهم به منظور دوره مجاز محفوظ که در حقیقت همان زمان سفارش گیری خواهد بود و تنها سفارش ثبت خواهد شد و معامله انجام نمی شود

وضعیت مجاز محفوظ از حیث عملیاتی خیلی به وضعیت پیش گشایش بازار شباهت دارد که هر روزه از ساعت ۰۸:۳۰ الی ۰۹:۰۰ شاهد آن هستیم. در یک دوره زمانی سهامدارن قادر خواهند بود سفارشات خرید یا فروش خود را در سیستم معاملاتی وارد نمایند، ولی لازم به ذکر است که در این بازه زمانی معامله ای صورت نخواهد پذیرفت و تنها امکان ارسال، ویرایش و یا حذف سفارشات خرید و فروش وجود خواهد داشت. در هنگام مجاز محفوظ ناظر سهم از طرف سازمان بورس پروسه سفارش گیری را تحت نظر دارد و هر زمان که حس کند قیمت طبق میانگین های تعدادی – حجمی – قیمتی؛ قیمت مناسبی است، معاملات را تایید خواهد کرد.

یک تفاوت خیلی مهم در وضعیت مجاز محفوظ با حالت پیش گشایش این است که معاملات با نظارت و تایید ناظر سازمان از سر گرفته خواهد شد. بهد از تایید ناظر سازمان سهم، تقریبا ۱ یا چند دقیقه ممنوع خواهد شد. قیمت کشف شده که در واقع همان قیمت تایید شده توسط ناظر به حساب می آید، به عنوان قیمت مبنا در نظر گرفته خواهد شد و طبق قیمت مبنا دامنه نوسان تعریف خواهد شد. در ادامه سهم در حالت مجاز قرار می گیرد و در حالت طبیعی معاملات که همان ساختار حراج قیمتی است، پروسه خرید و فروش سهام از سر گرفته خواهد شد.

چرا در وضعیت مجاز محفوظ معاملات با تایید ناظر انجام می شود؟

زمان بازگشایی معمولا سهام عملا محدودیت دامنه نوسان نخواهد داشت و در اصطلاح بازگشایی نماد معاملاتی بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت خواهد بود. در نظر داشته باشید که در این وضعیت این امکان وجود دارد که عده ای تمایل داشته باشند به قصد ایجاد منفعت دستکاری قیمتی به وجود آورند و با اقدامات هماهنگ شده و یا تیمی موجب شوند تغییرات قیمت بیش تر و یا کم تر از عرضه و تقاضای موجود صورت بگیرد و در واقع به منظور جلوگیری از رخ دادن همچین اقدامات و مفسده هایی، معاملات اولیه یا همان مچینگ قیمت که کشف قیمت اولیه نیز گفته می شود، با نظارت ناظر سازمان انجام می شود که البته درستی عملکرد و پایبندی اخلاقی ناظر سازمان به رعایت اصل عدالت نیز امری است که باستی دائما به وسیله سازمان بورس مورد ارزیابی قرار گیرد.

وضعیت مجاز محفوظ و مجاز متوقف در بورس و فرابورس

برای فهم بیشتر به این بخش توجه کنید چون به صورت کلی تمامی نمادهای معاملاتی بورس در یکی از ۴ وضعیت زیر قرار خواهند داشت :

مجاز

اگر سهامی در این وضعیت باشد این بدین معنی است که سهم در وضعیت عادی قرار دارد و بدون هیچ محدودیتی معاملات آن در حال انجام می باشد. در نظر داشته باشید که بیشترین احتمال از بین ۴ مورد وضعیت سهام، این مورد خواهد بود؛ به این دلیل که معمولا اگر اتفاق خاصی برای سهم پیش نیاید، سهم در این وضعیت و قابل معامله خواهد بود.

ممنوع

شایان ذکر است که معاملات سهم در این وضعیت صورت نمی گیرد و نماد سهم به دلایل گوناگونی بسته خواهد بود. البته توجه داشته باشید که در مرحله مجاز محفوظ پس از کشف قیمت این امکان وجود دارد که برای دقایقی معاملات سهم ممنوع گردد و پس از مجاز شدن معاملات سهم انجام شود. اما به صورت کلی وضعیت ممنوع نشان دهنده یک وقفه مقطعی خواهد بود و خیلی زود سهم به حالت عادی باز خواهد گشت.

ممنوع متوقف

وقتی این وضعیت در سهم حاکم می شود که امکان دارد سهم برای مدتی بیش از ۱ روز بسته باشد و زمان بازگشایی آن هم به صورت دقیق معلوم نشده است. فرق اصلی وضعیت ممنوع متوقف با وضعیت ممنوع این خواهد بود که در وضعیت ممنوع سهم به شکل موقت بسته شده است و بازگشایی آن به سرعت انجام خواهد شد ولی در وضعیت ممنوع-متوقف سهم به صورت کامل بسته خواهد شد و تا اطلاع ثانوی خرید و فروش در آن نماد در دسترس نخواهد بود.

مجاز محفوظ

وقتی که سهم به هر علتی متوقف شده است و در حالتی قرار گرفته است که باید مجاز شود و معاملات در آن به صورت عادی انجام شود، در این وضعیت معاملات سهم اندکی متفاوت با حالت عادی خواهد بود و به صورت کلی سهامدارن در این شرایط قادر خواهند بود سفارشات خود را به سیستم معاملات ارسال، ویرایش و یا حذف نمایند، ولی در این لحظه معامله ای صورت نخواهد پذیرفت. به شکل کلی وضعیت مجاز-محفوظ با کمی تفاوت به وضعیت پیش گشایش بازار شباهت دارد.

مجاز متوقف

در وضعیت مجاز-متوقف نماد معاملاتی سهم قابلیت خرید و فروش را نخواهد داشت و امکان سفارش گیری در دسترس نیست. لازم به ذکر است که نماد شرکت وقتی در همچین وضعیتی قرار می گیرد که یکی از علت های بسته شدن نمادها رخ داده باشد.

کلام آخر

خیلی بهتر میشد تا افراد سعی میکردن دانش خودشون رو بالا ببرند و حداقل مفاهیم پایه بازار بورس رو یاد بگیرن و بعد برای انجام معامله اقدام کنند. در صورت عدم آگاهی کامل مثلا در خصوص همین مجاز متوفق یا مجاز محفوط، فکر میکنند که چه اتفاقی برای سهم افتاده و نگران میشن و امکان داره دست به فروش و یا خریدی بزن که دلیلش رو نمیدونن و احتمال اینکه ضرر های سنگینی رو متحمل بشن، هست. پس حتما سعی کنید تا میتونید دانش و آگاهی خودتون رو بالا ببرید و سعی کنید تجربه کسب کنید.

* منبع: codeboursi