راهبرد جدیدی برای تولید واکسن ارائه شده که در آن رشتههای DNA تازده شده و شبیه به ساختار ویروس در میآید. سپس روی سطح آن با پروتئینهای ویروسی پوشش داده میشود. محققان در حال استفاده از این فناوری برای تولید واکسن ضدکرونا هستند.
محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) با تا زدن رشتههای DNA و ایجاد ساختارهایی شبیه به ویروس، ذراتی مشابه ویروس HIV ساختند که میتواند موجب تحریک شدید سیستم ایمنی بدن شود. این ساختار درون محیط آزمایشگاهی و روی سلولهای کشت داده شد و مورد آزمایش قرار گرفت و نتایج امیدوارکنندهای بهدست آمده است. محققان معتقداند که این فناوری ممکن است در آینده نزدیک راهکاری برای تولید واکسن ضد ایدز باشد.
رشتههای تاخورده DNA در این پروژه، از نظر ابعاد و شکل بسیار شبیه به ویروس هستند و روی سطح آنها با استفاده از پروتئینهای ویروس HIV پوشانده شدهاست. این پروتئینها که در واقع آنتیژن بوده، دارای الگوهایی هستند که موجب تحریک سیستم ایمنی بدن میشود و پاسخ جدی در بدن ایجاد میکنند.
پژوهشگران روی توسعه واکسن با استفاده از این فناوری کار میکنند و در حال حاضر آنها در حال توسعه واکسن ضد کرونا با این فناوری هستند و پیشبینی میکنند که این نوع واکسنها را بتوان برای طیف وسیعی از بیماریهای ویروسی به کار برد.
دارل ایروان، از محققان این پروژه میگوید: «قوانین طراحی که در این پروژه به کار رفته از نظر ژنتیکی قابل استفاده برای آنتیژنهای بیماریهای مختلف است.بث میگوید: «ساختار DNA شبیه به گیره است، بنابراین میتوان آنتیژنها را در آنجا قرار داد. این ذرات شبیه به ویروس به ما این امکان را میدهد که برای اولین بار اصول مولکولی بنیادین تشخیص توسط سلول ایمنی بدن را دریابیم.»
ویروسهای طبیعی، نانوذرات حاوی آنتیژن هستند که تصور میشود سیستم ایمنی بدن (به ویژه سلولهای B) برای شناخت موثر چنین آنتیژنهایی تکامل یافته است. اکنون واکسنها از ساختارهای ویروس طبیعی تقلید میکنند و اعتقاد بر این است که چنین واکسنهای حاوی نانوذرات در تولید پاسخ سیستم ایمنی بدن بسیار موثر هستند.
با این حال، تعیین اندازه ذرات و فاصله میان آنتیژنها و تعداد آنتیژن در هر ذره برای دانشمندان چالشبرانگیز بوده است. این گروه نشان دادند که با استفاده از تازدن DNA میتوان این شاخصها را به دلخواه مدیریت کرد.
نتایج این پروژه در نشریه Nature Nanotechnology به چاپ رسیده است.