صادرات فرش جایگزین فروش نفت خام

به گزارش پایگاه 598، یکی از اصیل‌ترین هنر‌های ایرانیان که در سطح جهان همواره درخشیده، هنر قالیبافی است، هنری که از دیرباز در این سرزمین رواج پیدا کرده و باعث ایجاد اشتغال و درآمد شده است. ایرانیان در این رشته هنری مانند عرصه‌های دیگر بسیار هوشمندانه و خلاقانه عمل کرده و فرش‌های بی همتایی را خلق کرده اند.

فرش را اگر از نگاه اقتصادی نگاه کنیم بسیار به ایجاد اشتغال و درآمد کمک می کند. تولید فرش را می توان در روز‌های قرنطینه خانگی بهترین محل کسب درآمد برای قشر قالیبافان دانست.

داشتن عنوان یکی از عمده‌ترین کالا‌های تجارت خارجی ایران پس از نفت، نیز دلیلی بر ابعاد گسترده تجاری و تولیدی این هنر اصیل ایرانیان است. این‌ها بخشی از دلایلی است که به جرأت بتوانیم نام اقتصادی‌ترین هنر ایران زمین را بر فرش بگذاریم.

_{رفع مشکل اقتصاد پایدار با تولید فرش}

فرحناز رافع رئیس مرکز ملی فرش ایران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به نقش فرش در اقتصاد، بیان کرد: فرش می تواند در اقتصاد کشورمان به شدت موثر باشد اما چرا می بینیم میزان اثربخشی آن در اقتصاد کم است به دلیل این است که مورد توجه قرار نگرفته و این موضوع از همه جهات است.

رئیس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه در حوزه فرش مشکلات زیادی داریم، گفت: متاسفانه فرش در بحث کرونا جزو  مشاغل سخت در نظر گرفته نشده است و فروشنده و تولید کننده بسیار متضرر شده اند. 

او ادامه داد: اگر قرار است مشکل اشتغال پایدار حل شود باید به فرش توجه بیشتری شود چرا که اینگونه می توان مشکل اشتغال را حل کرد. اگر قرار است روستاییان به شهر مهاجرت نکنند فقط از طریق فرش دستباف این مشکل رفع می شود چرا که با ایجاد اشتغال در روستاها می توان آنها را در همان مکان نگه داشت.

رافع تشریح کرد: در بسیاری از روستاها که شرایط مناسبی برای کشاورزی و دامپروری وجود ندارد می توان کار بافت فرش را انجام دهند. از طرفی تسهیلات ارزان قیمت برای بافت فرش وجود ندارد.

این مقام مسئول در خصوص تحریم فرش ،گفت: فرش دستباف جزو کالاهایی است که تحریم شده و لازم است که در داخل حتما مورد توجه قرار گیرد. سرانه ایجاد اشتغال برای هر فرد ۱۵ میلیون تومان است.

او ادامه داد: فرش کالایی صد در صد داخلی است که به اقتصاد مقاومتی باز می گردد، شما هیچ کالایی را اینگونه یافت نمی کنید که باعث رونق اقتصاد شود. 

رئیس مرکز ملی فرش ایران تشریح کرد: متاسفانه یکی از ضعف های این رشته این است که سلیقه یابی جهانی نشده است. این صنعت نیاز به بازاریابی است و معتقدم باید روی فرش مدرن کار کرد. فرش های ذی قیمت که بسیار خاص هستند باید به آن توجه کنیم. یک قالیباف هنرمند است که قصد دارد به اقتصاد هر کشور توجه کند. اگر فرش دستباف مورد توجه قرار گیرد قطعا می تواند بخش زیادی از صادرات غیر نفتی را به خود اختصاص دهد.

_{ایران رتبه اول تولید فرش دستباف در جهان} 

محمدعلی زرینه کفش رئیس اتحادیه بافندگان فرش‌های دستباف در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره آخرین وضعیت بافت فرش‌های دستباف در کشور، اظهار کرد: ایران رتبه اول تولید فرش دستباف در جهان را در دست دارد. بسیاری از کشورها استقبال زیادی از این هنر ایرانی می کنند به باعث می شد صادرات زیادی به کشورهای دیگر داشته باشیم.

به گفته این مقام مسئول فرش می تواند نقش موثری در اقتصاد داشته باشد چرا که با ایجاد اشتغال باعث رونق تولید می شود.

رئیس اتحادیه بافندگان فرش‌های دستباف با بیان اینکه کرونا تاثیرات منفی بر صادرات فرش گذاشت، بیان کرد: تا قبل از شیوع کرونا صادرات زیادی در زمینه فرش داشتیم اما هم اکنون صادرات بسیار کم شده است.

این مقام مسئول با بیان اینکه کیفیت فرش دستباف ایرانی با تمام فرش دستباف دنیا فاصله دارد، گفت: فرش های ایرانی کیفیت بالایی دارند و می توان به جرات گفت کیفیت فرش دستباف ایرانی با تمام فرش دستباف دنیا فاصله دارد.

_{قالی بافی در ایران قدمت ۳۰۰۰ سال دارد}

مجتبی عراقچی، رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، بیان کرد: فرش دستباف ایرانی از نظر کیفیت، تنوع و طراحی نسبت به همتایان خود در بازار‌های جهانی بی نظیر است. اما عدم برنامه ریزی و مدیریت ضعیف در ترویج این گنجینه‌های نفس گیر مانع از دستیابی صنعت به پتانسیل واقعی خود و کسب مقام شایسته خود در سطح بین المللی است.

این مقام مسئول با بیان اینکه تخمین زده می‌شود که قالی بافی در ایران قدمت ۳۰۰۰ سال دارد، گفت: در حال حاضر، بسیاری از نمونه‌های زیبای فرش‌های ایرانی در موزه‌های شناخته شده در سراسر جهان نگهداری می‌شوند و به عنوان سفیران هنری و فرهنگی ایران خدمت می‌کنند.

رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران بیان کرد: فرش‌های بافته شده در کشور توسط عشایر لر، قبایل بلوچ و ترکمن‌ها از نظر سبک، رنگ و طراحی کاملاً متفاوت هستند. قالی بافی در سراسر کشور انجام می‌شود. همه استان‌ها بر اساس سبک و سلیقه خاص خود فرش می‌بافتند.

به گفته این مقام مسئول، برخی استان‌ها از جمله آذربایجان شرقی، اصفهان، فارس، مرکزی، یزد، خراسان رضوی و خراسان جنوبی از این نظر مشهورتر هستند که سبک و سلیقه متفاوتی دارند.

عراقچی در خصوص فعالیت‌های مرتبط با فرش از جمله ریسندگی، رنگرزی، تعمیر، فروش و صادرات، گفت: در حال حاضر ایران یک میلیون بافنده فرش دارد که ۷۰۰ هزار نفر از آن‌ها تمام وقت کار می‌کنند.

_{تولید سالیانه ۳ میلیون متر فرش}

او تصریح کرد: بیش از ۲۰ حوزه مرتبط با فعالیت در این صنعت وجود دارد. سالانه حدود ۳ میلیون متر مربع فرش دستباف در ایران بافته می‌شود که دو سوم آن صادر می‌شود و یک سوم پاسخگوی نیاز داخلی است.

به گفته این مقام مسئول، در این صنعت شما می‌توانید با کمترین میزان سرمایه گذاری شغل ایجاد کنید؛ می‌توانید یک کارگاه بافندگی راه اندازی کنید و مواد اولیه را با ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون ریال  تهیه کنید، اما محصول نهایی دارای ارزش افزوده بالایی است.

عراقچی معتقد است که ایجاد شغل صنایع دستی بافته کاملاً تمیز  یعنی سازگار با محیط زیست است؛ به عبارت دیگر، هر کس به راحتی می‌تواند این کار را در هر کجا انجام دهد. هیچ هزینه نجومی درگیر نیست و می‌توان محصولات نهایی را صادر کرد.

رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران با بیان اینکه قیمت‌های نهایی مستقیماً مربوط به دستمزد‌ها است، گفت: اگرچه دستمزد بافندگان فرش در ایران زیاد نیست، اما در مقایسه با دستمزد در کشور‌های رقیب ما، هند و پاکستان، بالاست؛ بنابراین، فرش‌های ایرانی معمولاً دارای قیمت‌های بالاتری هستند و بعضی مواقع سه برابر قیمت فرش‌های مشابه کشور‌های دیگر به فروش می‌رسد.

او ادامه داد: سرعت بافنده، نوع فرش، اندازه فرش، میزان زمان صرف شده برای بافندگی، پیچیدگی و تراکم فرش میزان دستمزد‌ها را تعیین می‌کند.

این مقام مسئول گفت: تأثیر مواد اولیه بر قیمت‌های نهایی در مقایسه با دستمزد‌ها قابل توجه نیست، زیرا بیشتر مواد اولیه در داخل کشور تأمین می‌شود. شهر‌های سیرجان، کرمان، کرمانشاه و مشهد پشم عالی را تهیه می‌کنند. رنگ‌های پنبه‌ای و گیاهی نیز در ایران به وفور موجود است. اما بخش‌هایی از الیاف مورد نیاز از استرالیا و نیوزلند وارد می‌شوند. واردات ابریشم نیز از چین و چند کشور دیگر تهیه می‌شود.

در حال حاضر همه کسب و کار‌ها در رکود به سر می‌برند. توجه به این نکته ضروری است که فرش در جایگاه دوازدهم- سیزدهم سبد خانوار ایرانی قرار دارد و جزو نیاز‌های اصلی تلقی نمی‌شود تا تقاضای زیادی هم داشته باشد. هر چند با همه این تفاسیر، در این بازار گرفتار در رکود هم، افرادی که کار‌های اصیل و خاص به بازار عرضه می‌کنند؛ هنوز بازار خوبی دارند و هیچ گاه طعم بازار بد را نمی‌چشند.

باشگاه خبرنگاران