پاسخ آیت‌الله سیستانی به استفتایی درباره روزه‌داری در شرایط شیوع کرونا

به نوشته وبگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سیستانی ، در سؤال مطرح شده از ایشان، آمده است: «ماه رمضان نزدیک است و ویروس کرونا نیز همچنان در مناطق مختلف شیوع دارد و پزشکان نیز به خوردن آب در فواصل زمانی کم برای کاهش احتمال ابتلا توصیه می‌کنند، چرا که کاهش میزان آب بدن، نیرو را کاهش می‌دهد و در صورت خشکی گلو، ویروس می‌تواند به دستگاه تنفسی راه یابد و خوردن آب کمک می‌کند تا ویروس به معده منتقل شده در آن جا از بین برود. بنابراین آیا امسال روزه ماه رمضان به این دلیل از مسلمین ساقط است؟»

اما در پاسخ آیت الله سیستانی آمده است: «وجوب روزه ماه رمضان، تکلیف فردی است و هر شخصی که شرایط روزه را داشته باشد، باید روزه بگیرد؛ صرف نظر از اینکه دیگران آن شرایط دارند یا نه و اگر فرد مسلمانی بترسد که در صورت روزه گرفتن و علی رغم انجام تمامی اقدامات پیشگیرانه، به کرونا مبتلا می‌شود، واجب بودن روزه برای هر یک روزی که او چنین هراسی دارد، از او ساقط می‌شود».

این مرجع شیعی افزود: «اگر برای فرد مسلمان امکان این باشد که احتمال ابتلا به کرونا را از دیدگاه عقلا کاهش دهد - ولو از طریق در خانه ماندن یا عدم اختلاط با دیگران و استفاده از ماسک و دستکش و ضدعفونی مستمر و از این قبیل اقدامات- و موجب حرج و دشواری شدید برای وی نشود، واجب بودن روزه از او ساقط نمی‌شود».

در ادامه این پاسخ آمده است: «اما در خصوص توصیه پزشکان به خوردن آب در فواصل زمانی کم، برای مقابله با کاهش آب بدن و خشکی گلو، این مورد موجب ساقط شدن وجوب روزه نمی‌گردد؛ مگر برای شخصی که به آن [حد] رسیده باشد و بترسد که اگر روزه بگیرد [قطعا] مبتلا خواهد شد و راه دیگری برای کاهش احتمال [ابتلا به] آن نیز وجود نداشته باشد، حتی اگر در خانه بماند و دیگر اقدامات پیشگیرانه را اتخاذ کند؛ اما دیگران باید روزه بگیرند. با توجه به  اینکه می‌توان در هنگام سحری برای جلوگیری از کاهش آب بدن از سبزیجات و میوه‌های آب دار همچون خیار یا هندوانه استفاده کرد یا برای جلوگیری از خشکی گلو می‌توان از آدامس بدون قند استفاده کرد، بدون اینکه اجزای آن در دهان تکه و پخش شود و داخل حلق برود، چرا که جویدن آدامس موجب افزایش بزاق دهان می‌شود و فرو رفتن بزاق دهان نیز روزه را باطل نمی‌کند.

در بخش پایانی پاسخ آیت الله سیستانی آمده است: «افرادی که می‌توانند در ماه رمضان کار خود را ترک کرده و در خانه بمانند و از ابتلا به ویروس در امان باشند، باید روزه بگیرند، اما کسانی که به هر دلیلی نمی‌توانند کارشان را رها کنند و در ضمن از ابتلا به این بیماری در صورت عدم نوشیدن آب در بازه‌های زمانی کوتاه بیم دارند و [مشروط به آنکه] اقدامات پیشگیرانه دیگری نیز نمی‌توانند اتخاذ کنند، روزه برای آنان واجب نیست و البته مجاز به روزه‌خواری در ملأ عام نیستند. مشخص است که روزه ماه رمضان از مهم‌ترین فرائض شرعی است و ترک آن جز با عذر واقعی جایز نیست و هر انسان، خود به حال خویش آگاه[تر] است، که آیا عذر واقعی برای ترک روزه‌داری دارد یا خیر».