نقش مدیریت شهری در کنترل ویروس کرونا در شهر

به نظر می‌رسد آمریکا پس از ناکامی در تهدیدات نظامی وعدم تحقق اهدافش در جنگ هدفمند اقتصادی دربرابر ایران به سراغ جنگ بیولوژیکی رفته است. جنگ بیولوژیکی به معنی استفاده ازعوامل بیولوژیکی اعم از باکتری،ویروس و فرآورده‌هایآن‌هابه‌منظور اهداف خصمانه برای کشتن یا ناتوان کردن انسان است. امروزه در جنگ‌های بیولوژیک با انتشارآگاهانه وعمدی عامل بیماری زا سیستم های ویژه بیولوژیک، اهداف را به طور خاص نشانه می گیرد.هدف اصلی در جنگ بیولوژیک کاهش امنیت غذایی،بهداشت ، سلامت جامعه، نابودی انسان ها و آسیب زدن به اقتصاد جوامع هدف و درنتیجه ایجاد رعب و وحشت و شکست اقتدار حکومت ها است. از جدیدترین نوع نسل کشی، جنایت های بیولوژیکی است. باتوجه به این که غالب مردم ایران پایبند به اعتقادات و ارزش های دینی هستند و دشمن در جنگ نرم نیز نتوانسته است به اهدافش برسد ظاهرا با انتشارر این نوع ویروس علاوه بر صدمه زدن به ابعاد قدرت حاکمیتی درپی یک عملیات روانی برعلیه شهر قم است. اعلام شیوع گسترس کرونا از شهر مذهبی قم که پایگاه انقلاب اسلامی است در جهت بدبینی جامعه به اینستون محکم نظام انقلاب اسلامی بوده است.

باتوجه به ابعاد مختلف جنگ بیولوژیکی، بحث تاب آوری شهری بیش از پیش اهمیت می یابد. تاب آوری ظرفیتی برای مقاومت در برابر استرس وفاجعه است. تاب آوری شهری به مجموعه اقداماتی گفته می شود که جامعه بتواند چالش و بحران های حاصله بر سیستم را مهار ومدیریت کند و خطرات را به حداقل برساند.

پیشگیری بهتر از درمان است باتوجه به فرآیند سخت و هزینه بر درمان این ویروس، بهترین راه مبارزه با شیوع گسترده آن عدم تجمع انسان ها با یکدیگر است دراین چند روز اخیر پیشنهاد قرنطینه شدن شهرها مطرح شده است اما این پیشنهاد در اجرا موفقیت آمیز نخواهد بود در برخی شهرها ی سنتی ایران مانند تهران تا زمان ناصرالدین شاه شهرهادارای دیواره بودند و ورود وخروج کاملا کنترل می شد. امروزه شهرهای ما مبادی ورودی و خروجی تحت کنترل شده ای ندارند. باتوجه به این که بیش از 70 درصد جمعیت کشور در شهرها ساکن هستند می توان گفت ویروس در شهرها بیشتر از مناطق روستایی شیوع دارد. متاسفانه بافت شهری در معرض این جنگ بیولوژیک است و طراحی کالبدوفضای شهرها با اصول مدیریت بحران و پدافند غیرعامل سازگاری ندارد. طراحی کالبد و فضای شهر بسترساز حضور شهروندان در فضای شهری بدون درنظر گرفتن ملاحظات خاص پدافندغیرعامل و تاب آوری شهری بوده است.همانطور که اشاره شد قرنطینه کردن شهرها اجرایی نیست اگر قرار باشد فضایی قرنطینه ای صورت بگیرد مدیریت شهری باید محلات را بصورت نظم خودآگاهانه قرنطینه کند. اگر در مکان یابی کاربری ها نیازهای ضروری خانواده درمحله برطرف می شد دراین وضعیت بحرانی با آسیب پذیری کمتری روبرو می بودیم. توصیه مهمی که به پویش ملی تبدیل شده هست در خانه ماندن است بعد از خانه بیشتری تردد در سطح بعدی یعنی محله است. چنانچه ضرورت دارد برای تهیه اقلام ضروری افراددر فضای شهر حضور پیدا کنند باید درهمان سطح محله نیازهایشان برطرف شود. مدیریت شهری محله محور درحال حاضر می تواند در قطع زنجیره ویروس کرونا موثر باشد. سنگر اول در مواجهه با این بحران در ابتدا خانه وسپس محله است. یکی از راه های افزایش تاب آوری ظرفیت سازی و نهاد سازی است.مسجد به عنوان یک نهاد دینی و اجتماعی از ظرفیت اجتماعی بالقوه ای در سطح محله برخوردار است ومی تواند به مانند اوایل انقلاب اسلامی سنگر وسدی دربرابر این جنگ بیولوژیکی باشد. امام خمینی(ره) فرمودند مساجد سنگر هستند .مساجد باید با مشارکت گروه های جهادی و سازمان های مردم نهاد سعی در مرز بندی محله داشته باشد و هرمحله باتوجه به بافت جفرافیایی و بافت جمعیتی ملزومات اولیه اش در همان سطح برطرف شود. بااین اقدام برخی اقتصادهای خرد محلی که درحال از بین رفتن هستند تا حدودی احیا می شوندو همچنین سفرهای درون شهری نیز کاهش پیدا می کند. کرونا ویروس نشان داد که مدیریت شهرهای ما جزیره ای و غیر پاسخگو است و یک مدیریت واحد در شهرها وجود ندارد. این ویروس در مناطقی با تراکم جمعیتی بالا به سرعت در حال منتشر شدن است. شهرسازی عمودی که دلخواه مدیریت شهری غربی است خود بستری برای شیوع این ویروس است چراکه تراکم جمعیتی دربرج ها بالا است و فضاهای برج ها نیز عمومی است و این ویروس به راحتی در این اماکن رشد پیدا می کند. باتوجه به خباثت های امریکا درمواجهه با نظام و مردم ایران و امکان تهدید جامعه ضروری است مدیران ملی و محلی توجه خاصی به بحث تاب آوری شهری،پدافند غیر عامل و استفاده از تجارب پیشینیان داشته باشند تا در صورت وقوع بلایا و تهدیدات در آینده، ما بحران مدیریت نداشته باشیم وبتوانیم در کمترین زمان آسیب پذیری را به حداقل برسانیم.