باشگاه خبرنگاران، انگار با بوی نوروز یک بوهایی شبیه به دل درد، سر درد، آب ریزش بینی و امثال آن به مشام میرسد! عید نوروز از آنجایی که همراه است با گرم شدن بازار دید و بازدیدها و البته پر خوریهای نوروزی معمولا با بیماریهایی همراه است، حتی آلرژیهای بهاری ممکن است ما را از مهمانیهای نوروزی معاف کند، اضافه بر این ممکن است مسمومیتهای نوروزی و بیماریهای مسافرتی هم بهترین دقایق سال نو را تلخ کنند؛چنانچه نمیخواهید بازار این بوهای آزار دهنده در نوروزتان داغ باشد، برایتان توصیههایی داریم، که اگر به کار بندید بیشک گرفتار در دام بیماریها نخواهید بود.
نفسهایی که سخت رد و بدل میشوند
آلرژی بینی به صورت خارش بینی، گرفتگی و آبریزش بینی و عطسه بروز میکند. چنانچه دستگاه تنفس تحتانی دچار آلرژی شود به صورت خس خس و تنگی نفس تظاهر میکند؛ به عبارتی آلرژی بهاری میتواند کل دستگاه تنفسی از بینی تا انتهای ریه را درگیر کند، در این خصوص رعایت نکات زیر خالی از فایده نیست:
* گاهی آلرژیهای فصلی مانند حساسیت بینی علایمی همانند سرماخوردگی دارد، بیمار با تصور اینکه دچار یک سرماخوردگی طولانی مدت است اقدام به مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها میکند.استفاده از آنتی بیوتیکها نه تنها تاثیر مفیدی در درمان آلرژی ندارد بلکه علایم بیماری را تشدید میکند.
* استفاده از ماسک هنگام تمیز کردن خانه کار مؤثری است.
* تعویض فیلترهای هوای بخاری و سیستمهای تهویه هوا.
* خودداری از نگهداری گیاهان آپارتمانی و گیاهان هاگدار.
* استفاده از محصولات کتانی یا ترکیبات مصنوعی به جای بالش، لباس و پتوی پشمی.
* رژیم غذایی متعادل به خصوص مصرف ویتامینها مثل ویتامین C در پیشگیری از آلرژی فصلی مفید است.
مراقب تاپ، تاپهایتان باشید
یکی از عوارض افراط در مصرف شیرینی بهخصوص در ایام عید میتواند علاوه بر چاقی موجب افزایش تریگلیسیرید خون نیز شود. تریگلیسیرید یکی از انواع چربیهای نامطلوب خون است و افزایش دراز مدت آن در خون موجب بالا رفتن سایر چربیهای نامطلوب و بروز اختلالات قلبی عروقی میشود. اگر میخواهید دچار بیماریهای قلبی در نوروز نشوید به این موارد عمل کنید:
* افزایش مصرف روغن زیتون، کنجد، ذرت و آفتاب گردان، پوسته گندم، حبوبات سلولزی، میوه و سبزی در رژیم غذایی.
* مصرف میوههای خشک و یا تازه به جای آجیل و شیرینی.
* خودداری از مصرف پسته و آجیل بو داده و پر نمک.
* کنترل وزن با جلوگیری از مصرف غذاهای آماده و پر چرب.
* انتخاب رژیم غذایی از مواد غذایی کم کالری و کم حجم با تعداد وعدههای زیاد.
* قدم زدن در هوای آزاد.
مرواریدهایی که پوسیده میشوند
توجه داشته باشید که افراط در مصرف قند و شکر و تمام مواد غذایی تهیه شده از آنها و نیز زیادهروی در مصرف مواد نشاستهای به سلامت دندانها لطمه میزند و باعث پوسیدگی مینای دندان و فساد دندانها میشود. در ایام نوروز بازار مصرف انواع شیرینی، شکلات، گز، سوهان، پشمک، آجیل و خشکبار افزایش مییابد. بهتر است که مصرف شیرینی را در ایام عید با رعایت نکات زیر به حداقل برسانیم:
* ایدههای جدید در پذیرایی از مهمانان نوروزی با میوههای خشک (قیسی، آلبالو خشک، آلو، کشمش، توت خشک) به جای شیرینیجات در افزایش سلامت جامعه موثر است.
* خوردن آجیل شیرین (مغز گردو، کشمش، توت خشک، مغز فندق، مغز پسته، مغز بادام و بادام هندی) با چسبندگی زیادی همراه هستند و خیلی راحت به دندانها میچسبند و تا ساعتها در حفره دهانی باقی میمانند به فاصله کوتاهی پس از خوردن آجیلهای شیرین مسواک بزنید تا از فساد دندانها جلوگیری کنید.
* حمل و جابجایی مسواک و خمیردندان شاید کار مشکلی باشد ولی یک بسته نخ دندان نگهداری نمیخواهد. در ایام نوروز برای حفظ دندانهایتان بعد از هر وعده غذایی یا مهمانی نخ دندان بکشید.
* به خاطر داشته باشید که جویدن آدامس نیز به پوسیدگی دندان منجر میشود.
گوارشی که به تعطیلات میرود
یکی از بیماریهای شایع گوارشی در ایام تعطیلات نوروزی «یبوست» است که جهت درمان آن رعایت نکایت زیر مفید است:
* مصرف سه قاشق مرباخوری پودر سبوس گندم در یک لیوان شیرکم چرب یا یک لیوان آب میوه قبل از صبحانه.
* مصرف میوه و سبزیجات که سرشار از فیبر میباشند، البته به یاد داشته باشید که میوه زمانی قدرت و کارآیی فیبریک پیدا میکند که با پوست مصرف شود و بهترین میوه در این چارچوب نیز گلابی با پوست، سیب با پوست و خیار با پوست است.
* مصرف پرقدرتترین نوع فیبرها از جمله توت خشک، انجیرخشک، برگ قیسی و سایر خشکبار مانند آلو بخارا و برگه زردآلو.
* مصرف آب کافی روزانه حدود 6 تا 8 لیوان، البته در سفرها باید از سالم و بهداشتی بودن آب اطمینان داشته باشیم.
* ورزش و پیادهروی.
دردسرهای پوستی
«اگزما» یا حساسیت پوست یک بیماری پوستی مزمن است. این بیماری در پوست دست، سر، صورت، پشت گردن، یا آرنج و زانو رخ میدهد. حساسیتهای پوستی معمولا علت مشخصی ندارد مگر در فصل بهار. معمولا در فصل بهار، حساسیت زمینهای به وجود میآید و علاوه بر حساسیتهای تنفسی، اگزما که نوعی حساسیت پوستی است نیز بروز مییابد جهت کاهش علایم میتوانید:
* حذف عوامل حساسیتزا.
* پوشیدن لباس نخی گشاد برای کمک به جذب عرق.
* به حداقل رساندن استرس.
* استفاده از ترکیبات دارای کاروتن مثل هویج.
* کمتر حمام بگیرید تا از خشکی زیاد پوست اجتناب شود. صابون و آب گرم ممکن است باعث تشدید بیماری شود. بههنگام حمام گرفتن، از صابونهای مخصوص و آب ولرم استفاده کنید. نواحی ملتهب را صابون نزنید، پس از حمام بلافاصله از کرم نرم و مرطوبکننده استفاده کنید.
* از دستگاه مرطوب خنک کننده هوا برای افزایش رطوبت هوای خشک داخل منزل استفاده کنید.
* میتوانید از لایه بردارهای نرم و ماسک استفاده کنید. البته یک مرطوبکننده را فراموش نکنید. بهتر است صورت خود را بدون صابون بشویید و از پاک کنندههای لطیف برای صورت استفاده کنید.
گلمژههایی که دید را تعطیل میکنند
«گلمژه بهاری» تورم و عفونت بخشی از غدد اشکی است که با انسداد مجرای غدد اشکی همراه است. گلمژه بهطور عمده در لبه بیرونی پلکها ایجاد میشود که درمان این نوع گلمژهها سریع و راحتتر است چرا که برخی گلمژهها در لبه داخل پلک ایجاد میشود که درمان این نوع گلمژهها از نظر تخلیه ترشحات چرکی طولانی و مشکلتر است. برای مقابله یا کنار آمدن با این عارضه پیشنهاد میکنیم که:
* از دست زدن به چشم و مالشهای غیرضروری جهت جلوگیری از تشدید این عارضه خودداری کنید.
* شستوشوی چشم با شامپو بچه بهترین راه درمانی عارضه گلمژه است.
* استفاده از کمپرس آب گرم در جهت تسکین درد ناشی از گلمژه.
* استفاده از حوله گرم باعث سر باز کردن گلمژه و تخلیه ترشحات چرکی میشود.
قندی که بیاجازه بالا و پایین میپرد
در ایام عید مصرف شیرینی و مواد شیرین را باید به حداقل برسانیم این مورد در افرادی که به بیماری دیابت دچاراند از اهمیت ویژهای برخوردار است. افراد دیابتی که دوست دارند این ایام از خوردنیهای نوروزی لذت ببرند بهتر است:
* اگر میزان قندخون در حد معمول و طبیعی (۶۰۱۴۰میلی گرم درصد) نباشد، مجاز به مصرف شیرینیجات (در تمام انواع طبیعی و غیرطبیعی آن) نیستید، اما اگر دورههای آموزشی دیابت را گذرانده باشید، باید کنترل روزانه (اندازه گیری قندخون و قند ادرار) را نیز انجام دهید و میزان قندخون را به طور مداوم در حد طبیعی قرار دهید، در این صورت به خوبی قادر خواهید بود درمورد چگونگی مصرف شیرینیجات تصمیم مناسب را اتخاذ کنید.
* از مصرف نوشابه جلوگیری کنید، چرا که در یک شیشه نوشابه 200 سیسی قند یعنی 12 قاشق شکر وجود دارد.
* مصرف نان سبوس دار یا پذیرایی از مهمانان دیابتی با بیسکویت سبوس دار.
* استفاده از میوههایی که قند خون را کندتر بالا میبرند مثل: موز، سیب، گیلاس، خرما، انجیر، هلو و آلو.
* به همراه داشتن وسایل مورد نیاز بیماران دیابتی در سفر از جمله انسولین یا داروی مصرفی، دستگاه قندخون همراه باطری، لانست نمونه گیری خون، سرنگ، نوارتست قندخون و ادرار، آمپول گلوکاگون، موادقندی سریع الجذب و الکل پزشکی یا پارچه نمدار.
* اگر راننده فردی دیابتی است باید در زمان حرکت مراقب باشد که قندخونش از ۹۰میلی گرم درصد کمتر نباشد.
چربی و نمک هم خدانگهدار
اگر فرد فشار خونی هستید میدانید که نمک و غذاهای پر چرب بهطور کامل برایتان مضر است، طی دید و بازدیدهای نوروزی رعایت این نکات ضروری است:
* از تهیه و سرو غذاهای چرب و پر نمک و دسرهای چرب و شیرین خودداری کنید. مصرف چنین غذاهایی علاوه بر آنکه موجب چاقی میشود، فشار خون و چربیهای خون را نیز افزایش می دهند.
* در تعطیلات عید، تحرک و فعالیت جسمی به طور محسوسی کاهش مییابد و بیشتر وقت افراد، به دید و بازدید و شرکت در میهمانی و یا در مسافرت سپری میشود. کمبود تحرک، به خصوص چنانچه با پرخوری یا بدخوری همراه باشد، میتواند همراه با اختلالات فشار خون باشد.
* انواع آجیل بیشتر به صورت بود داده و پر نمک در مغازهها به فروش میرسد که افراط در مصرف آن موجب افزایش فشار خون و تجمع آب در بدن (ادم) میشود. مصرف آجیل پر نمک و شور در مواردی که فشارخونی باشید، توصیه نمیشود.
* مصرف بیشتر میوه بهخصوص سیب در مهمانیهای نوروزی در بیماران فشار خونی بسیار مفید است.
* سالمندان بهتر است از آجیل های کم رنگ و بی نمک استفاده کنند.
گلاب به رویتان و معضلات نوروزی آن
بازار مسافرت در تعطیلات نوروزی داغ داغ است، در طول سفر نیز دسترسی به غذا محدودتر بوده و بهداشت مواد غذایی مانند شرایط عادی نیست. در ایام نوروز مراجعه به دستفروشها و رستورانهای بین راهی بیشتر میشود؛ چرا که به دلیل ارزانتر بودن قیمت ممکن است افراد رغبت بیشتری به تهیه این مواد داشته باشند. در این بین اسهال مسافرتی یکی از بیماریهای شایع این دوره است رعایت توصیههای زیر برای جلوگیری از این معضل ضروری است:
* میوه، سبزیجات و مواد غذایی خام قبل از مصرف باید سه مرحله شسته و ضد عفونی شوند تا بروز اسهالهای مسافرت به حداقل برسد.
قبل از غذا و بعد از دستشویی دستها کاملا شسته شوند.
* در صورت بروز اسهال مسافرتی مایعات کافی مصرف شده و از مصرف آنتیبیوتیک پرهیز شود.
* مصرف آنتی بیوتیک در اسهالهای مسافرتی، تداوم اسهال و انتشار به دیگر افراد را به دنبال دارد؛ پس خوددرمانی ممنوع!