واکنش کاربران به لغو پخش زنده برخی برنامه‌ها: نبندیم دهان‌ها را، نشکنیم قلم‌ها را

چرا سخت؟ زیرا ذائقه مخاطبان تغییر کرده و از دیگر سو برخی از برنامه‌های پرمخاطب به دلایلی کنار گذاشته شدند. علاوه بر این در شرایطی که جنگ نرم رسانه‌ای علیه جمهوری اسلامی در حال انجام است، سازمان صدا و سیما آنطور که باید به دلیل عدم تأمین اعتبار بودجه مورد نیاز نتوانسته نقش چشم گیری ایفا کند و به عقیده کارشناسان طی چهار، پنج سال گذشته در بسیاری از رویدادها از دیگر رسانه‌ها عقب مانده و یا نتوانسته جریان ساز باشد.

با این شرایط، برخی از برنامه‌ها طی همین مدت اخیر توانستند خلاء یک برنامه اثرگذار و چالشی را پر کنند. برنامه‌هایی نظیر ثریا، جهان آرا، عصرانه، پرونده ویژه، فرمول یک و … از جمله برنامه‌هایی هستند که با برنامه ریزی مشخص، استفاده از کارشناسان زبده، ایجاد فضای گفتگو و حمایت از تولید داخلی جایگاه ویژه‌ای بین مخاطبان سیما باز کرده‌اند.

این گفت و گوها شامل موضوعات سیاسی، اقتصادی و بین الملل است که روشنگری‌های بسیاری در ابعاد گوناگون با خود به همراه داشته و مهمانان این برنامه‌ها نیز شامل افرادی از طیف‌های مختلف بوده‌اند.

با این حال طی چند روز گذشته یکی از همین برنامه‌ها حواشی‌ای را ایجاد کرد؛ برنامه جهان آرا در دو قسمت که با حضور محمدصادق کوشکی و زینب ابوطالبی اجرا شد، زمینه ساز برخی از اظهارات جنجالی شد. پس از این اظهارات افراد از هر حزب و گرایشی نسبت به این برنامه انتقاد کردند و معتقد بودند این اظهارات سبب دوقطبی شدن جامعه شده است.

از دیگر سو، برخی معتقد بودند که حتی اگر این اظهارات درست بوده باشد، برهه کنونی زمان مناسبی برای عنوان شدن چنین مطالبی نبود؛ به همین دلیل زینب ابوطالبی یکی از مجریان شبکه افق با انتشار کلیپی نسبت به اظهارات انجام شده‌اش روشنگری کرد و از عموم جامعه عذرخواهی کرد. به هر حال این رخداد به مانند بسیاری از رخدادهای دیگر پس از یکی دو روز از آب و تاب افتاد تا اینکه دیروز خبر لغو پخش زنده برنامه‌های جهان آرا، عصرانه و ثریا منتشر شد.

طبق تصمیم گیری جدید مدیران سازمان صداوسیما بنا شده است از این به بعد ۳ برنامه «جهان آرا»، «عصرانه» و «ثریا» دیگر «زنده» به روی آنتن نروند؛ طبق تصمیم گیری جدید مدیران تلویزیون که گفته شده بر اثر فشار دولتی‌ها و به ویژه حسام الدین آشنا مشاور رئیس جمهور، صورت گرفته و در پی تذکرهای پیاپی به مدیران رسانه ملی، بناست این ۳ برنامه از حالت زنده خارج شوند و پس از ضبط استودیویی و بازبینی به روی آنتن بروند.»

این مسئله سبب موجی از واکنش‌های منفی در فضای مجازی علیه دولت شد؛ کاربران معتقدند دولت با بستن دهان منتقدین شعار آزادی بیان را لگد مال کرده است.

امیرحسین ثابتی، مجری برنامه جهان آرا در این باره نوشت: «گام اول: هجمه حداکثری به صداوسیما و شبکه افق در رسانه‌ها. گام دوم: هجمه حداکثری به صداوسیما در جلسات خصوصی. گام سوم: کی بود؟ کی بود؟ ما نبودیم! اصلاً خود صداوسیما جهان آرا را تعطیل کرد! آقای آشنا! لطفاً بفرمائید در جلسه هیأت دولت، آقای روحانی به رئیس صداوسیما چه گفته!؟»

فرشاد محمدی هم نوشت: «درست در زمانی که امام مسلمین می‌گوید قوی شوید؛ جریان غربگرا به تنها برنامه تلویزیونی جریان انقلاب یعنی جهان آرا هم رحم نکرد و با فشار آشنا؛ این برنامه پرمخاطب و تأثیرگذار تعطیل شد! دولت حرف رهبری را که گوش نمی‌کند؛ حداقل به شعار خودش که نبستن دهان منتقدین بود عمل کند!»

مهدی خانعلی‌زاده نیز نوشت: «تعطیلی جهان آرا با فشار دولت و شخص حسام‌الدین آشنا، علاوه بر اینکه باز هم دیکتاتورمآبیِ اصلاح‌طلبان را مشخص کرد، یک پیام ویژه هم برای اهالی رسانه دارد: کار را به دست جوانان انقلابیِ کاربلد و غیررانتی بدهید، کمترین روزنه را تبدیل به خارِ چشم و استخوانِ گلوی ضدانقلاب می‌کنند.»

داود مدرسیان با اشاره به سخنی از شهید جهان آرا نوشت: «جهان آرا می‌گفت بچه‌ها اگر شهر سقوط کرد نگران نباشید آن را پس می‌گیریم، مواظب باشید ایمانتان سقوط نکند! برادرا، نگران نباشید، ناامید مباشید، این ایام دست به دست می‌شود؛ ان‌شاءالله دولت جوان و حزب‌اللهی که سر کار بیاید غصه‌ها تمام می‌شود. مگه روحانی و آشنا چقدر دیگه سلطنت میکنن؟»

محمدرضا کلایی نوشت: «رهبر معظم انقلاب میگه باید قوی شویم اونوقت صداوسیما با فشار دولت و شخص حسام الدین آشنا میاد یک برنامه فوق العاده و انقلابی که پر طرفدار هم هست قطع می‌کند! تا کی میخوایند دهان منتقدین رو ببندید!؟»

سیداحسان قاضی زاده هاشمی، نماینده مجلس و عضو شورای نظارت بر صداوسیما هم نوشت: «متاسفانه صداوسیما به خاطر فشارهای مکرر دولت، پخش زنده برنامه‌های پربیننده و چالشی مثل جهان آرا و ثریا را ممنوع کرده است. نقطه قوت این برنامه‌ها به زنده و چالشی بودن آنهاست و با ضبطی شدن آنها، این دو برنامه نیز مثل سایر برنامه‌های خنثی و کم مخاطب خواهند شد. عجیب آنکه مسئولین صداوسیما بجای حفظ استقلال رسانه ملی، تسلیم فشار دولت شده و می‌خواهند برنامه‌های پرمخاطب خود را قربانی کنند! در شورای نظارت بر صداوسیما این مساله را پیگیری کرده تا این دو برنامه مثل گذشته بطور زنده پخش شوند. نبندیم دهان‌ها را، نشکنیم قلم‌ها را…»

مسعود هم نوشت: «برنامه جهان آرا تعطیل میشه چون دولت نمیتونه ببینه رسانه‌ای حقایق رو بیان کنه که به ضررش باشه؛ چرا حقوق کارمندان صداسیما رو باید دولت پرداخت کنه و دست صداسیما زیر سنگ دولت باشه؟ واسه اینکه هر موقع دولت دلش خواست برنامه‌ای که مخالفش هست رو تعطیل کنه؟ کی بود می‌گفت دهان هارا نبندیم؟»

علی جعفری نیز نوشت: «باید به حال و روز صدا و سیمایی که حداقل استقلال سازمانی را ندارد و با فشار دولت، بهترین برنامه‌هایش را تعطیل می‌کند، گریست. جهان آرا جزو معدود برنامه‌های شفاف و چالشی بود که حقایق را بیان می‌کرد؛ نتیجه تعطیل کردن چنین برنامه‌هایی، چیزی جز هل دادن مردم به سمت دیدن ماهواره نیست.»

محمد امیری هم نوشت: «برنامه جهان آرا با پیگیری حسام الدین آشنا - مشاور رئیس جمهور و طراح جنگ‌های روانی - و موافقت صداوسیما حذف شد و دیگر پخش نمی‌شود. همچنین صفحه این برنامه در اینستاگرام نیزمسدود شد! تنها کاری که شما میتونید انجام بدید همینه. بستن برنامه‌ای که کم (شایدگند) کاریتون رو نمایان میکنه.»

مرضیه پهلوانی نوشت: «ما جوان‌هایی که انقلاب رو ندیدیم، جنگ رو ندیدیم ولی عاشق ولایت و رهبری هستیم، به برنامه‌هایی مثل جهان آرا برای بصیرت نیاز داریم. کاش به جای بستن دهان منتقدان، نیشتون رو می‌بستین.»

فاطمه محبی هم با یادآوری قانون اساسی نوشت: «اصل ۱۷۵ قانون اساسی میگه در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، آزادی بیان و نشر افکار با رعایت موازین اسلامی و مصالح کشور باید تأمین گردد، اما تا وقتی که دستش جلوی دولت دراز باشه، از آزادی بیان خبری نیست! استقلال مالی صداوسیما، مطالبه‌ی ماست.»

اسماعیل معینی هم نوشت: «با جماعتی طرف هستیم که حاضر نیستند مسؤولیت هیچ چیزی را قبول کنند، و ترجیح می‌دهند در هر چالشی دیگران را سهیم کنند مثل فتنه بنزینی که مصوبه سران قوا بود و حالا تعطیلی جهان آرا که نظرات روابط عمومی سیما علت اصلی بوده!! بعد دم از مسئولیت پذیری شهید رجایی می‌زنند!!»

ارغوان نیلی نیز نوشت: «دولت نامحترم، جهان آرا، ثریا و عصرانه خاری در چشم تان بود که قصد حذف ویا پخش غیر زنده (حذف قسمت‌هایی که به میل تان نیست) را دارید!؟ من تا الان نگاه نمی‌کردم ولی مجاب شدم قسمت‌های گذشته رو از اینترنت بگیرم مثل اینکه حرف‌های جالبی زده میشده.»

وحید یامین پور هم نوشت: «دوسالی که در جهان آرا بودم مستمرا تلاش می‌کردند برنامه تعطیل شود به‌خصوص متوجه شدیم که دو چیز خط قرمز است: برجام و لاریجانی‌ها؛ به‌یاد دارم که جناب آشنا فقط به‌خاطر اینکه از تعبیر "هچل" برای برجام استفاده کرده بودم شکایتی بلند بالا به آقای اژه‌ای نوشته بود. ظاهراً بالاخره موفق شدند.»

موج واکنش‌ها بیش از اینی است که از نظر گذراندید؛ علاوه بر این دو موضوع دیگر هم مورد توجه کاربران فضای مجازی قرار گرفته است.

نخست؛ همزمان با تصمیم صداوسیما مبنی بر عدم پخش زنده برنامه‌های یاد شده، صفحه اینستاگرام برنامه جهان آرا نیز مسدود شد که تعجب و حساسیت برانگیز بود!

دوم؛ برخی از خبرها حاکی از این است که دولت می‌خواهد تا بسته‌های خبری آقای رئیس جمهور در مراسم‌های مختلف را خود تهیه و تدوین، و صداوسیما فقط پخش کننده باشد! این موضوع نیز با واکنش‌های منفی کاربران مواجه شده است و مشخص نیست آیا صداوسیما ملی قرار است در دو سال پایانی دولت تدبیر و امید رسانه رسمی دولت شود یا نه!؟