روایت‌های ناروا؛ مجموعه مقالاتی در نقد کارنامه و خاطرات سیاسی مرحوم هاشمی رفسنجانی

به گزارش پایگاه 598، خاطره نویسی سنتی رایج در میان کاگزاران سیاسی عالیرتبه دنیاست که روایت های کاملا شخصی و خصوصی آنان از پشت پرده سیاست را در اختیار عموم قرار می دهد؛ روایت هایی که هم جذاب است و هم جنجالی.

هم می تواند واگو کننده پشت پرده های دنیای سیاست باشد و هم سناریو سازی برای پنهان کاری حقیقت!

ریاست فقید مجمع تشخیص مصلحت، مرحوم هاشمی رفسنجانی  یکی از افراد شاخصی که در ایران بعد از انقلاب اسلامی به یادداشت نگاری روزانه مبادرت ورزید؛ یادداشت هایی که به طور سالیانه در زمان حیات او انتشار یافت و با عکس العمل های مختلف و متفاواتی در فضای سیاسی/ رسانه ای مواجه شد.

تاریخ پژوهان و اصحاب رسانه برخوردهای متفاوتی با روایت های تاریخی مرحوم رفسنجانی داشته اند؛ گاه به مثابه وحی منزل و سند متقن با آن گزاره های شخصی برخورد شده و گاهی دیگر از آن به عنوان مجموعه روایت هایی کاملا مخدوش و مبتنی بر سلائق سیاسی نویسنده تعبیر شده است.

با اینهمه بازکاوی علمی و مستند این خاطرات سیاسی، نیازمند بررسی های عمیق و مستندنگاری است؛ خواه در مقام دفاع از آن باشد و خواه در مقام نقد!

مجموعه «روایت‌های ناروا» ده مقاله در در نقد خاطرات سیاسی مرحوم هاشمی رفسنجانی است که همگی در سال‌های حیات وی، منتشر شده است. تنوع مقالات در این اثر باعث شده ابعاد مختلفی از خاطرات آقای رفسنجانی مورد واکاوی و دقت تاریخی قرار گیرد.

در مقاله نخست با عنوان «مبارزه در تردید و ابهام» و «خاطراتی پر از ابهام و پرسش‌های بی‌پاسخ؛ که به قلم تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحمید روحانی نگارش یافته است که در آن به تبیین برخی محورهای انتقادی کلی در مجموع روایت‌های تاریخی آقای هاشمی پرداخته شده است. امتیاز این دو مقاله، بیان برخی ارتکازات و مشاهدات تاریخی نگارنده است که اولا به صورت مستقیم و بی‌واسطه آقای هاشمی را می‌شناسد و ثانیا تنها کسی است که از سوی امام خمینی مأموریت تدوین تاریخ انقلاب اسلامی به وی محول شده است.

«نگاهی به خوش‌بینی‌های فرمایشی و ژست‌های دموکراتیک آقای هاشمی رفسنجانی» عنوان مقاله سوم به قلم دکتر مظفر نامدار است که از ابتدای دوره سوم فصلنامه تخصصی پانزده خرداد تا کنون، سردبیری این نشریه را برعهده داشته است. این نوشتار، با رویکردی تحلیلی، به نقد کارنامه سیاسی متناقض‌نما و پرفراز و نشیب آقای هاشمی پرداخته است.

مقاله چهارم با عنوان «آسیب‌شناسی انتقادی شیوه‌های خاطره‌گویی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با تأکید بر کتاب دوران مبارزه» به قلم آقایان سهراب مقدمی شهیدانی و میثم عبداللهی چیرانی، به نقد اختصاصی نخستین مجموعه خاطرات آقای هاشمی رفسنجانی اختصاص یافته است. نظر به اهمیت خاص این اثر در ریل‌گذاری شیوه خاطره‌گویی مرحوم هاشمی، نقد روش‌محورانه آن می‌تواند در خوانش انتقادی سایر آثار مشابه نیز مورد استفاده قرار گیرد.

«بررسی تطبیقی اندیشه‌های امام خمینی و عمل‌کردهای هاشمی رفسنجانی» عنوان مقاله پنجم است که تلاش دارد از ابتدای مبارزات تا سال‌های پایانی حیات امام، به بررسی تطبیقی اندیشه و کارنامه سیاسی آقای هاشمی با امام خمینی بپردازد و فاصله محسوس او با امام را با تکیه بر مستندات تاریخی تبیین سازد.

مقاله ششم با عنوان «نظری اجمالی به ادعاهای بدون دلیل در خاطرات هاشمی رفسنجانی» بر یک آسیب مهم در مجموعه خاطرات ریاست فقید مجمع تشخیص مصلحت متمرکز شده و در پی تجمیع ادعاهای بدون دلیل در خاطرات ایشان است.

مقالات هفتم و هشتم به نقد و بررسی دو کتاب «به سوی سرنوشت» و «اوج دفاع» اختصاص یافته که توسط جناب آقای سلیمی نمین تحریر شده است. امتیاز این دو مقاله، تمرکز بر جزئیات تاریخی و نقد تحلیلی و تطبیقی برخی گزاره‌های خاص است.

«روتوش کتاب هاشمی بدون روتوش» عنوان مقاله‌ای است به قلم استاد سیدحمید روحانی که تلاش دارد به نقد «روش‌های نامتعارف در القای مشهورات و متشابهات تاریخی به جای رخدادها» در مجموعه مصاحبه‌های آقای صادق زیباکلام با مرحوم هاشمی بپردازد.

«هبوط در مه» عنوان آخرین مقاله از این مجموعه است که به نقد کتاب «پا به پای سرو؛ خاطرات خانم عفت مرعشی» پرداخته است.

«روایت‌های ناروا؛ ده مقاله در نقد کارنامه و خاطرات سیاسی اکبر هاشمی رفسنجانی» جدیدترین اثر بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی است که با تیراژ 1000 نسخه برای تاریخ‌پژوهان و عموم علاقه‌مندان در بازار نشر عرضه شد.

راه‌های تهیه کتاب:
نشانی: تهران، خیابان دیباجی جنوبی، خیابان شهید تسلیمی، کوچه زاور، کوچه گل (سمت راست)، کوچه دادآفرین، پلاک6.
تلفن: 22579192_021
نشانی دوم: قم، خیابان گلستان، گلستان16، پلاک49.
تلفن: 32904231-025
تلفن: 22579192_021