پروسه استیضاح
استیضاح رئیس جمهور در آمریکا در دو مرحله انجام میشود؛ مجلس نمایندگان تنها مسئول اقامه دعوا، طرح موضوع استیضاح و تحقیق و تفحص درباره اتهام وارد شده به رییس جمهور است و سپس این مجلس سنا است که وظیفه برگزاری جلسه محاکمه رییس جمهور و صدور حکم نهایی را بر عهده دارد. به عبارت دیگر در نهایت 100 سناتور مجلس سنا درباره نتیجه استیضاح تصمیمگیری خواهند کرد.
با توجه به این موضوع که جمهوریخواهان 53 کرسی این مجلس را در اختیار دارند و برکناری رئیس جمهور دستکم به 67 رأی موافق نیازمند است، احتمال موفقیت دموکراتها که تنها 47 کرسی را در اختیار دارند، چیزی نزدیک به صفر است. در چنین شرایطی این سوال مطرح میشود که دموکراتها با علم به اینکه برای برکناری ترامپ 20 رأی در مجلس سنا کم دارند، چرا اقدام به استیضاح ترامپ کردهاند؟آیا اساسا موضوع اقامه دعوا علیه ترامپ توسط مجلس نمایندگان آن قدر قوی است که بتواند منجر به تضعیف جایگاه او و تاثیرگذاری بر افکار عمومی شود؟
ماجرای تماس تلفنی با رییس جمهور اوکراین چه بود؟
متن مکالمه منتشر شده ترامپ با «ولادیمیر زلنسکی»، رئیس جمهور اوکراین نشان میدهد او از زلنسکی خواسته پرونده قضایی علیه هلدینگ «بریسما» که «هانتر بایدن» پسر «جو بایدن» عضو هیأت مدیره آن است و به فساد مالی متهم است را دنبال کند تا ضربهای به شخص جو بایدن کاندیدای دموکرات انتخابات ریاست جمهوری 2020 با نشان دادن فساد فرزندش وارد کرده و عملاً شانس پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری را کاهش دهد. هرچند ترامپ به کلی منکر این موضوع میشود، اما شواهد نشان میدهد او برای تحت فشار قرار دادن اوکراین، کمکهای نظامی آمریکا به این کشور را به حالت تعلیق درآورده و زمانی با ادامه کمکها موافقت کرده که زلنسکی به او اطمینان داده، دادستان کل اوکراین پرونده فساد مالی هانتر بایدن موسوم به «بریسما» را پیش میبرد. از منظر نمایندگان مجلس ایالات متحده و دموکراتها این امر نوعی سوءاستفاده از قدرت برای رسیدن به منافع فردی است، موضوعی که بر اساس قانون اساسی این کشور دلیل محکمی برای اقامه استیضاح به شمار میرود.
اتهامات علیه ترامپ
پس از هفتهها تحقیق و بررسی کمیسیون اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا که مامور انجام تحقیقات مربوط به استیضاح است، در گزارشی 300 صفحهای که در واقع مبانی استیضاح ترامپ را تشکیل میدهد، ترامپ متهم به «سوء استفاده از قدرت علیه اوکراین» جهت تاثیرگذاری بر انتخابات ریاست جمهوری 2020 وهمچنین «کارشکنی در روند تحقیقات طرح استیضاح» جهت جلوگیری از دسترسی مجلس نمایندگان به شاهدان و اسناد کلیدی شده است. این گزارش و برگزاری جلسات شهادتدهی همزمان با شرکت ترامپ در نشست ترامپ همراه بود که او این همزمانی را ناعادلانه توصیف کرده است. تاکنون ترامپ و مقامهای بلندپایه کابینهاش جهت شرکت در نشستهای تحقیقات استیضاح و شهادتدهی که توسط کنگره برگزار میشود، اعلام آمادگی نکردهاند؛ متعاقباً ترامپ اعلام کرده از شهادتدهی و اعلام شواهد مقامهای کابینهاش در تحقیقات استیضاح استقبال میکند اما تنها زمانی که روند بررسی استیضاح در مجلس سنا آغاز شود؛ یعنی جایی که اکثریت سناتورها از او حمایت خواهند کرد. دور بعدی تحقیقات که در کمیته قضایی برگزار میشود ممکن است به صدور رسمی اتهام علیه رییس جمهور منجر شود. که نیاز به رأی مثبت مجلس نمایندگان در مورد آغاز روند استیضاح ترامپ است.
انگیزه های سیاسی
به نظر میرسد هر دو حزب اصلی آمریکا انگیزههای سیاسی متفاوتی برای برگزاری جلسه استیضاحی دارند که ممکن است در ماه ژانویه جدید میلای برگزار شود. دموکراتها در مجلس نمایندگان مانند «نانسی پلوسی» رییس مجلس نمایندگان آمریکا و دیگر نمایندگان دموکرات تاکید دارند که هر اندازه فرایند انجام تحقیقات مربوط به استیضاح طول بکشد باز هم باید این روند ادامه یابد، شاید یکی از دلایل مهم آنها در طولانی کردن روند استیضاح، اطمینان آنها از عدم برکناری ترامپ در مجلس سنا از یک سو باشد که تنها در پی بهرهبرداری سیاسی هستند، چرا که هر چقدر این روند طولانی و نزدیک به انتخابات 2020 شود در این صورت تاثیر بیشتری میتواند بر افکار عمومی به ویژه افرادی که تحت تاثیر برخی از سیاستها و رفتارهای ترامپ اکنون نسبت به او برای انتخابات پیشرو بدبین شدهاند، داشته باشد. از سوی دیگر دموکراتها زمان بیشتری در اختیار خواهند داشت تا به تقویت موضع و نماینده نهایی خود در انتخابات 2020 پرداخته و آنقدر بسیج شوند تا بتوانند اکثریت آرا را بهویژه در ایالتهایی که رأی الکترال بیشتری دارند به دست آورند و احتمال شکست ترامپ را افزایش دهند.همچنین این امکان هم وجود دارد تا با فشار جمهوریخواهان روند استیضاح زودتر انجام شود و با ماندن ترامپ در قدرت فرصتی ویژه برای آنها پیش آید تا علاوه بر تبرئه ترامپ و بی اثر خواندن استیضاح نه تنها جایگاه ترامپ تقویت شود، بلکه او با ایجاد هیجان در میان افکار عمومی به نوعی باعث حضور بیشتر رأیدهندگان خود در انتخابات 2020 شود. بدین ترتیب طولانی شدن فرایند استیضاح و کشیده شدنش به ماههای نزدیک به انتخابات برگ برنده دموکراتها و سریع انجام شدن این فرایند در راستای منافع جمهوریخواهان و ترامپ است.
منبع: سیاست پارسی