به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، شهرستان سقز در شمال غربی سنندج و هممرز با استان آذربایجان غربی است که ریشه کلمه ای آن از ساکز گرفته شده و به قوم سکاها نسبت داده میشود.
سقز یکی از شهرهای باستانی کردستان است که در طول تاریخ پیوسته در معرض حملات دولت آشور و روم باستان بوده و بیشتر آثار آن در زیر خاک مدفون است.
مهمترین جاذبههای گردشگری و اماکن دیدنی
* قلعه باستانی زیویه
زیویه هم از نظر معماری و هم از نظر آثار هنری یکی از شاخصترین و با ارزشترین مکانهای دوره تاریخی محسوب میشود.
طی چند فصل کاوشهای علمی و باستانشناسی که سال 1354 تا سال 1380 ادامه یافت نتایج قابل توجهی در زمینه شناخت معماری این قلعه به دست آمد از جمله اشیاء به دست آمده در این کاوشها، قطعات عاج منقوش بود که نقوش حیوانی و صحنه شکار اساطیر روی آن حک شده و از ارزش ویژهای برخوردار هستند.
این قلعه عظیم شامل سالنها، حیاطها، اتاقهای متعدد، تالار ستوندار، انبار غله ورودی اصلی با پلکان سنگی و سایر قسمتهای مختلف است.
اعتبار و شهرت جهانی زیویه به سال 1325 باز میگردد که در اثر عوامل جوی و ریزش برف و باران قسمتی از راس تپه تخریب و آثار و اشیاء به صورت اتفاقی کشف شدند.
اولین عملیات باستانشناسی در این منطقه توسط رابرت رایسون آمریکای در سال 1945 انجام گرفت.
در فاصله سالهای 1325 تا 1323 یک یهودی به نام ایوب ربنوع به مدت 8 سال اقدام به کاوش کرد که متاسفانه در طول این 8 سال صدمات جبرانناپذیری متوجه این اثر باستانی شد.
بیش از 80 درصد تپه زیویه مورد اکتشاف قرار گرفت و هدف این گروه تنها پیدا کردن اشیاء و آثار تاریخی برای فروش و تجارت بود.
در سال 1354 نصرالله معتمدی کاوش و بررسی اشیاء کشف شده در تپه باستانی زیویه را آغاز کرد و فعالیت وی در دو فاصله زمانی تا سال 1373 ادامه یافت.
در دور دوم فعالیتهای باستانشناسی معتمدی که 6 سال به طول انجامید آثار بسیار ارزشمندی در آن کشف شد.
فعالیتهای باستانشناسی در تپه باستانی زیویه از سال 1378 و توسط سیمین لکپور ادامه پیدا کرد و وی نیز حدود 11 فصل در این منطقه فعالیتهای باستانشناسی و کاوش خود را ادامه داد.
در این مدت راه پلههای سنگی، فضاهای جانبی و تالار ستوندار که از شاخصترین بخشهای آن است نیز کشف شد.
تالار ستون دار تپه باستانی زیویه دارای 16 ستون در دو ردیف 8 عددی است که پایه ستونها سنگ و خود ستونها نیز از خشت بودهاند که متاسفانه هماکنون از ستونها هیچگونه اثری باقی نمانده است.
کلیه فعالیتهای باستان شناسی و محافظتی این اثر باستانی در سال 82 متوقف و پس از وقفهای 4 ساله دوباره از اواخر سال 86 از سر گرفته شد.
از مهمترین اشیاء به دست آمده میتوان به سر عقاب طلایی و گردنبند طلایی اشاره کرد که در موزه آثار ملی نگهداری میشود.
* مجموعه کاروانسرا و بازار قدیمی سقز
در ضلع غربی حمام حاج صالح سقز بقایای کاروانسرایی قدیمی قرار تاجوانچی( سرای اتحاد) دارد که اکنون بخشهایی ازضلع شمالی آن باقی مانده است.
طرح آن شامل یک حیاط مستطیل شکل با آب نمایی در وسط و ردیف حجرههایی بوده که تعدادی از آنها هنوز موجود است ساختمان سرا در دو طبقه بنا شده بود دارای ستونهای استوانهای آجری و پایه ستونهای مربعی آجری و ردیف قوسهای نیمدایره و تنگگذاری به صورت دیوار باربر در فضای نیمه باز مشرف به داخل حیاط است و همچنین طبقه فوقانی دارای ردیف ستونهای چوبی سبک معماری منطقه شمالغرب ایران (کردستان) بوده است. احتمالاً این ساختمان در زمان خسرو خان اول (دوره زندیه ) ساخته شده باشد معماری و نمای آن قابل مقایسه با نمای داخلی عمارت خسروآباد سنندج است.
این مجموعه در مرکز اصلی شهر شامل بقایایی از راسته بازار قدیمی سقز به جای مانده که با توجه به احداث مراکز تجاری در مجاورت آن همچنان به عنوان یکی از مراکز تجاری اصلی شهر محسوب میشود.
* مسجد دو مناره
مسجد دارای شبستانی به چهار ستون قطور چوبی به نشانه چهار خلیفه اهل سنت است که در ضلع جنوب غربی ایوان ستوندار ساخته شده و فرم مخصوص مساجد منطقهی کردستان را تداعی میکند.
در بالای این مسجد، دو مناره قرار دارد و به همین دلیل به مسجد دو مناره شهرت پیدا کرده است.
* دریاچه سد شهید کاظمی (دریاچه زرینهرود)
این دریاچه که در 62 کیلومتری شمال شهر سقز و بین شهرستانهای سقز و بوکان قرار گرفته و طول متوسط آن 6 کیلومتر است، آب آن از رودهای زرینهرود، خورخوره، سیمینهرود و چم سقز تأمین میشود.
این دریاچه از جاذبههای طبیعی استان محسوب و روستاهای اطراف آن به ویژه روستای قلندر از روستاهای گردشگری کردستان محسوب میشود.