می‌خواهند ایران را بدهکار کنند

 

وی افزود: «تردیدی ندارم که به این 15 میلیارد دلار، سود نیز تعلق خواهد گرفت و نباید خیال کنیم اینها در راه خدا قصد اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به ما دارند.»این کارشناس اقتصاد سیاسی اضافه کرد: «نکته بعدی درباره این خط اعتباری آن است که به‌هیچ‌وجه شامل کالاهای تحریم‌شده توسط آمریکا اعم از قطعات خودرو، قطعات هواپیما، قطعات و ماشین‌آلات حساس مورد نیاز صنایع کشور و... نخواهد بود.»

 

جبرائیلی ادامه داد: «پیشنهادی که اروپایی‌ها و مشخصا فرانسه ارائه کرده است، چیز جدیدی نیست و در دوره پسابرجام نیز در راستای سیاست مقروض‌سازی ایران و تصرف بازار ایران، مشابه همین خطوط اعتباری از سوی فرانسه برای واردکنندگان ایران باز شد.»

 

وی افزود: «بهمن‌ماه 1396 فرانسه یک خط اعتباری 1.5 میلیارد یورویی به‌واسطه بانک BPI ایجاد کرد که مع‌الاسف رئیس وقت اتاق بازرگانی ایران با شور و شعف فراوان، آن را یک «گشایش جدید» خواند و گفت «دیگر کار به گذشته بازنمی‌گردد و کشورهای اروپایی هم به این توجه دارند که در شرایط موجود دیوار ریخته را سخت می‌توان دوباره بنا کرد.» با وجود آن واقعیت این بود که فرانسه به‌دنبال فروش بیشتر محصولات خود به ایران بود.»

 

این تحلیلگر مسائل سیاسی ادامه داد: «در سند 2274.2015 استراتژی اتحادیه اروپا برای رابطه با ایران در دوره پسابرجام، رسما تصرف بازار اعلام شد و نوشتند: «برجام می‌تواند بازار ایران را مجددا روی اروپا باز کند. ایران بازار بالقوه‌ای برای کالاهای باکیفیت اروپایی است.»

 

جبرائیلی خاطرنشان کرد: «هدف، تصرف بازار ایران است و در این مسیر اگر برجام کارگشا نبود، اینستکس به ابزار تصرف تبدیل می‌شود.»

 

وی با بیان آنکه این مشی اروپایی‌ها هیچ تفاوتی با رویکردی که در چند قرن قبل نسبت به مستعمرات خود داشتند ندارد، اضافه کرد: «هرجا می‌رفتند، اولین جایی که تصرف می‌کردند بازار آن کشور بود و اکنون نیز رویکرد همان است، فقط ابزارها تفاوت کرده. لذا وقتی اقتصاد را تضعیف و وابسته به خود کردند، وابستگی‌های بعدی هم در پی آن می‌آید.»

 

این کارشناس اقتصاد سیاسی یادآور شد: «توجه داشته باشیم از زمانی که بحث SPV و اینستکس مطرح شد، یکی از مسائل این بود که آیا اروپا از ایران خریدی خواهد داشت که ایران با منابع مالی حاصل از این صادرات به اروپا، از کشورهای اروپایی واردات داشته باشد؟ و به‌زودی مشخص شد اروپا نه قصد دارد کالاهای تحریمی و مشخصا نفت از ایران خریداری کند، نه حاضر است کالاهای غیرتحریمی به ایران بفروشد. این بود که ابتدا به‌دنبال انتقال منابع مالی ایران از سایر کشورها به این سامانه رفتند.»

 

جبرائیلی گفت: «فلسفه پیوستن سایر کشورها به اینستکس جز این نیست که منابع مالی ایران در سایر کشورها به اروپا منتقل شود تا اولا این منابع خارج از نظارت غرب واردات کالاهای غیرتحریمی نشود، ثانیا اروپا بدون اینکه وارداتی از ایران داشته باشد، کالاهای مصرفی خود را به ایران بفروشد.»

 

وی پیشنهاد خط اعتباری 15 میلیارد دلاری را نوع دیگر همین سیاست دانست و گفت: «می‌خواهند ایران را مقروض کنند، از محل این بدهی، کالاهای مصرفی و غیرضرور به ما بفروشند، بعد پایشان را بگذارند روی گلوی ما و پول‌شان را با سودش مطالبه کنند.»

 

این کارشناس مسائل سیاست خارجی ادامه داد: «دقت کنیم تجارت غیردولتی ما با اروپایی‌ها قبل و بعد از اینستکس تفاوتی نکرده است. بخش خصوصی ما هم صادرات به اروپا دارد، هم واردات. طبق اطلاعات گمرک، فقط در خردادماه 1398 یعنی قبل از اینستکس، ما بالغ بر 44 میلیون دلار کالا از فرانسه وارد کرده‌ایم که کالاهای غیرتحریمی هستند؛ از ادوات پزشکی گرفته تا آینه شیشه‌ای و آب پنیر که رقم واردات آب پنیر در خردادماه یک‌میلیون و 800 هزار دلار بوده است.»

 

جبرائیلی خاطرنشان کرد: «تفاوت وضع موجود با خط اعتباری پیشنهادی اروپا این است که الان این اقلام را بخش خصوصی وارد می‌کند، منابعش را هم خودش تامین می‌کند، اما پس از پذیرش این خط اعتباری، دولت -و به‌معنی دقیق کلمه ملت- بدهکار شده و رانتی برای واردکنندگان خاص از ناحیه دولت ایجاد می‌شود. لذا باید منتظر ابراز خوشحالی دست‌اندرکاران واردات از این خط اعتباری و بزک آن به‌عنوان دستاورد بزرگ تاریخی و گشایش جدید و انزوای آمریکا و... باشیم.»

 

وی افزود: «ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های ایران در وزارت خزانه‌داری دولت اوباما، تعبیر دقیقی درباره تحریم‌های دوره 91-90 دارد؛ او می‌گوید این تحریم‌ها اقتصاد ایران را در مسیر درستی قرار داد. اقتصاد ایران در حال رهایی از وابستگی به نفت و شکوفایی درون‌زا بود که برجام با استراتژی تقدیم بازار تولید و خدمات ایران به بیگانگان آمد.»

 

این کارشناس اقتصاد سیاسی ادامه داد: «جالب است که نفیو می‌گوید به‌رغم تحریم‌های شدید که در حوزه‌های مختلف وضع شد، در دو حوزه تعمدا ما نه‌تنها تحریمی وضع نکردیم، بلکه به صادرات ایران هم کمک کردیم. یکی حوزه کالاهای لوکس و مصرفی که منابع ارزی ایران تخلیه شود، یکی هم حوزه ارتباطات -شما بخوانید ارتباطات وابسته به غرب و تحت کنترل غرب- که بتوانند حوزه و عمق عملیات روانی خود علیه مردم ما را توسعه دهند.»

 

وی با اشاره به مخاطرات احتمالی روی خوش نشان دادن به این پیشنهاد توضیح داد: «دور از ذهن نیست که اروپایی‌ها در مقام عمل خط اعتباری مورد بحث را در میانه‌های راه به چیزی مثل FATF یا خواسته‌ای دیگر منوط کنند.»

 

جبرائیلی با بیان آنکه نباید در این دام اروپایی‌ها بیفتیم، یادآور شد: «اروپا یا باید تجارتی را که در برجام متعهد شده، یعنی خرید و فروش کالاهای رفع تحریم شده در برجام و گشایش مبادلات بانکی مرتبط، ممکن سازد یا اینکه ایران به کاهش تعهدات خود ادامه خواهد داد.»

 

وی با تاکید بر آنکه برجام یک توافق است، نه یک تعهد یک‌جانبه از سوی ایران، تصریح کرد: «در این دنیای آنارشیک، هیچ نیاز اساسی ما حتی به پیچیده‌ترین فناوری‌ها، بی‌پاسخ نمی‌ماند و این تحریم‌ها به سهولت دور زده می‌شوند. شاید هزینه تامین قدری افزایش یابد، اما این هزینه بسیار کمتر از هزینه پیشنهادهای استعماری است.»

 

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل اضافه کرد: «هم صادرات ما و کسب منابع مالی و هم واردات‌مان، اگر در دام FATF نیفتیم و امکان رهگیری مبادلات‌مان را برای دشمن فراهم نیاوریم، ادامه خواهد یافت.»

 

جبرائیلی ادامه داد: «شما بدانید با این تحریم‌ها ما در سه حوزه در ظاهر آسیب می‌بینیم؛ اول وارداتی که عمدتا کالاهای مصرفی است؛ دوم فروش نفت خام؛ سوم خروج شرکت‌های غربی از ایران. واقعیت این است که غربی‌ها و هر کشور پیشرفته‌ای که روی نقشه کره‌زمین می‌بینید، در این سه حوزه خودشان سیاستگذاری کرده‌اند. یعنی نه اجازه واردات کالاهای مصرفی داده‌اند، نه اجازه خام‌فروشی داده‌اند و نه اجازه داده‌اند شرکت‌های خارجی به بهانه سرمایه‌گذاری و درواقع برای تصرف بازارشان و بهره‌مندی از مزایای تولید در مقصد، وارد خاک‌شان شوند.»

 

وی اضافه کرد: «دشمن نیک می‌داند این تحریم‌ها در میان‌مدت اقتصاد ایران را از ناحیه تقویت تولید داخلی، رهایی از وابستگی به نفت، صیانت از بازار داخلی برای تولید داخلی و... شکوفا خواهد کرد؛ اما امیدوار است به‌دلیل حاکم‌بودن الگوی مصرف وارداتی در ایران، یک تقابل بین مردم و حاکمیت ایجاد کند تا با از میان برداشتن جمهوری اسلامی، ایران را به عصر وابستگی ابدی بازگرداند.»

 

این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: «تجربه اما نشان داده که این سیاست تحریم با همراهی و هوشیاری مردم، چنانکه باعث قدرتمندی در حوزه نظامی شد و امروز مایه غرور و افتخار ملت است، در حوزه اقتصادی نیز به یاری خدا چنین خواهد شد. با این حال همه نگرانی بنده این است که غربی‌ها که از بازار ایران خارج شده‌اند و فضا برای تنفس تولیدکننده ایرانی باز شده است، با حیله‌های گوناگون ازجمله همین خط اعتباری پیشنهادی اروپا بازگردند و مسیر فعلی استقلال اقتصادی بار دیگر دچار اخلال شود.»