رسا، آیت الله محمد تقی مصباح یزدی رییس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ( ره) شب گذشته در دفتر مقام معظم رهبری در قم، نیّت را مقوّم ارزش های اخلاقی دانست و گفت: نماز و عبادت و علمی که برای غیر خدا باشد انسان را جهنمی می کند.
وی با بیان اینکه روح انسان از آغاز تکلیف به صورت خود جوش به سوی کمال و رشد به پرواز در می آید اظهار داشت: توجه انسان و علاقه انسان به این پرواز جهت می دهد؛ تعلقات دنیا مثل سنگ بسته شده به پای پرنده است که هرچه سنگین تر باشد پرواز را سخت تر می کند.
رییس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) عبادت را بر اساس روایت امیرالمومنین علیه السلام سه نوع دانست و گفت: اول عبادت تجار است که به دنبال بهشت هستند، دوم عبادت عبد (برده) است که از ترس جهنم فرمان بری می کنند و بهترین آنها عبادت برای احرار (آزادگان) است که اختلاف برتری آن نسبت به دو نوع دیگر به قدری زیاد است که ما از عهده حساب آن بر نمی آییم.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: حد نصاب ارزش های اخلاقی در اسلام کارهایی است که انسان را از آتش جهنم نجات دهد و بهشتی کند و شرط آن ایمان است؛ این حد نصاب هم مراتبی دارد که تا بی نهایت اوج می گیرد.
آیت الله مصباح یزدی درتبیین نظریات برخی مکاتب راجع به ارزش های اخلاقی گفت: در مکاتب گذشته ملاک ارزش اخلاقی ثبات و ملکه شدن بوده و از نیت عمل بحثی به میان نبوده است ولی اخیرا در مکتب کانتی بر روی نیت خیلی تاکید دارkد و تنها اعمالی را ارزشمند می داند که با نیت «اطاعت از عقل» باشد.
وی با بیان نظر اسلام در این خصوص تصریح کرد: در دین ما خود عمل صالح ارزش دارد حتی اگر فرد برای اولین بار آن را انجام داده باشد و هنوز آن رفتار برای او ملکه نشده باشد.
استاد اخلاق حوزه، رفع موانع و مقدمه سازی را یکی از مراتب ارزش های اخلاقی توصیف کرد و گفت: کارهایی از قبیل سخاوت، خیرخواهی، مهربانی، قدر شناسی بدون نیت الهی هرچند قابل پذیرش نیست اما می توانند انسان را برای کسب حد نصاب ارزش های اخلاقی آماده سازد.
رییس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) عبادت خدا برای رسیدن به امور دنیوی را نیز تا حدودی مطلوب دانست و اذعان داشت: انگیزه و نیت هاست که بر ارزش کار تاثیر دارد و قطعا کسانی که می خواهند با اطاعت خدا به رضوان الهی برسند با کسانی که می خواهند رزق و روزی شان را بهبود بخشند یا از عذاب برزخ نجات یابند، یکی نیستند.