۲۲ روز تا اتمام قاچاق بنزین

این‌که اجرای این طرح تا چه میزان می‌تواند در بهبود وضعیت سوخت کشور تاثیرگذار باشد امری قابل بحث است؛ بسیاری کارشناسان بهبود شرایط فعلی یعنی ازدیاد مصرف سوخت و قاچاق را در گرو سروسامان دادن به وضعیت قیمت سوخت می‌دانند و عده‌ای دیگر نیز بر این باورند که با سهمیه‌بندی بنزین می‌توان بسیاری از مشکلات را دور زد اما نمی‌توان منکر این مساله نیز شد که کارت سوخت هوشمند به تنهایی هم می‌تواند در این شرایط تاثیر گذار باشد.

موضوع استفاده از کارت سوخت فرایند خاصی را در مجلس شورای اسلامی طی کرد، به‌گونه‌ای که در جلسه غیرعلنی مجلس برای چند سناریو رأی‌گیری شد؛ اول این‌که روش فعلی ادامه پیدا کند و قیمت افزایش پیدا نکند و توسعه سوخت CNG در دستور کار قرار گیرد که این سناریو با رأی مثبت مواجه شد اما سناریوی بعدی افزایش قیمت بنزین از ۱۵۰۰ تا ۲,۵۰۰ تومان بود که رأی نیاورد و سناریوی اول هم بر این مبنا رأی آورد که سامانه کارت هوشمند سوخت فعال و سوخت‌رسانی بدون محدودیت انجام شود.

کارت خودرو جایگزین کارت سوخت شود

در این رابطه حسن ضیا کاشانی - مدیرعامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران - با اشاره به تاثیرات کارت سوخت در کاهش قاچاق به ایسنا گفت: اکنون تنها ابزاری که برای کنترل مصرف سوخت در اختیار ما قرار دارد، استفاده از کارت هوشمند سوخت است. این کارت پنج سال در شهر زاهدان با عنوان یک شهر پایلوت به کار گرفته و نرم‌افزار آن اصلاح شد و نهایتا در زمان ریاست جمهوری احمدی‌نژاد وارد مرحله اجرایی شد.

وی افزود: پس از به کارگیری کارت هوشمند سوخت، شاهد بودیم که روزانه ۲۵ میلیون لیتر میزان مصرف بنزین کاهش پیدا کرد و این در شرایطی بود که تمام خودروها بدون مشکل سوخت گیری می‌شدند و این کاهش معنادار به مصرف بنزین حتی در وضعیتی رقم خورد که نرم‌افزار درست انجام نمی‌شد.

این کارشناس با بیان این‌که قرار بر این بود که کارت هوشمند سوخت کارت خودرو شود، اظهار کرد: با توجه به این‌که هر خودرو پس از خروج کارخانه دارای یک کارت است، اگر کارت سوخت با کارت خودرو یکی می‌شد، می‌توانستیم شاهد تاثیرات بسیاری در این حوزه باشیم، چراکه از این طریق سرقت خودرو صفر می‌شد و می‌توانستیم میزان مصرف را نیز با جدیت بیش‌تری مدیریت کنیم.

ضیا کاشانی ادامه داد: در این شرایط هر شخص موظف بود تنها با کارت خود سوخت‌گیری را انجام دهد که به اعتقاد من این مساله تا ۹۸ درصد مانع قاچاق سوخت می‌شد.

وی با بیان این‌که کارت هوشمند سوخت این قابلیت را دارد که سهمیه‌بندی بنزین را انجام دهد، ادامه داد: در حال حاضر سهمیه‌بندی سوخت در دستور کار دولت نیست، اما باید توجه داشت که استفاده از کارت سوخت به تنهایی می‌تواند تا حد زیادی مانع از قاچاق شود.

کارشناس حوزه بنزین در توضیح این مساله افزود: اگر شخصی در منطقه مرزی با کارت سوخت شخصی خود بیش از نیاز خود معقول خودرو سوخت‌گیری کند، سرور مرکزی پالایش پخش این مساله را متوجه می‌شود و مانع از دپوی سوخت و قاچاق خواهد شد.

وی با بیان این‌که آن چیزی که می‌تواند با جدیت مقابل قاچاق سوخت بایستد، افزایش قیمت بنزین متناسب با سبد ارزش سوخت در منطقه است، همان‌طور که در گذشته به دلیل این‌که قیمت سوخت در دو طرف مرز یکی بود، شاهد این میزان قاچاق نبودیم و علت این‌که قاچاق معنا پیدا کرده است همین اختلاف قیمت بین دو مرز است.

ضیا کاشانی با بیان این‌که در حال حاضر قیمت تمام شده هر لیتر بنزین ۳۰۰۰ تومان تمام می‌شود و دولت آن را با قیمت ۱۰۰۰ تومان به فروش می‌رساند، گفت: این مساله به معنای پرداخت یارانه ۲۰۰۰ تومانی در هر لیتر بنزین است و اگر قرار باشد جلوی قاچاق را بگیریم نباید چنین سیاستی وجود داشته باشد.

وی با بیان این‌که در حال حاضر به دلیل وجود برخی شرایط افزایش قیمت بنزین ممکن نیست، توضیح داد: با توجه به این‌که خصوصی‌سازی جزو برنامه‌های دولت قرار گرفته، باید شرکت ملی پالایش پخش یک سهام عام را در اختیار مردم قرار دهد تا مردم خودشان قیمت بنزین را تعیین کنند که در این شرایط می‌توان وضعیت قیمت را سروسامان داد.

کارشناس حوزه بنزین تصریح کرد: با توجه به وضعیت فعلی به نظر می‌رسد که در این شرایط کارت سوخت تنها ابزاری است که می‌تواند مانع افزایش قاچاق شود.