حالا او دیگر نفسش بند نمیآید و از درد هم خبری نیست؛ میخواهد رویاهایش را دنبال کند؛ کاراته بازی کند و عکاسی را پیگیر باشد و البته با چشمانی پر از شوق به زندگی میگوید: «به مادر پسری که قلبش را به من داده، قول میدهم که مراقب قلبش باشم.»
ریحانه سال ۱۳۹۶ دچار سرماخوردگی شدیدی شد و پزشکان صدای اضافهای را در قلبش تشخیص دادند. بعد از پیگیریهای متعدد، مشخص شد که سوراخ بزرگی در قلبش وجود دارد و باید سریعا عمل شود. در نهایت هم پزشکان گفتند که باید برای ریحانه پیوند قلب انجام داد. آن سوی قصه اما به ایثاری نیاز بود برای یافتن قلب؛ قلبی که بتواند حیات بخش باشد برای ریحانه؛ ایثاری که یک مادر در نهایت رنج وقتی که فهمید پسرش، جگر گوشهاش قرار است از این دنیا کوچ کند و دیگر کاری از دست هیچکس برنمیآید، انجام داد و قلب فرزندش را به ریحانه بخشید؛ قلبی که در چهارم تیر ماه ۱۳۹۸، با کمک تیم پیوند، وزارت بهداشتیها و اورژانس از رشت به تهران آمد و ضربان زیستن شد برای ریحانه و خانوادهاش.
حالا ریحانه روی تخت بیمارستان نشسته و حالش خوب است. نفس دارد، قلبش ضربان دارد و میگوید: دو سال قبل سرما خوردم و وقتی به دکتر مراجعه کردیم، گفتند صداهایی در قلبم میآید. بعد به بیمارستان امام خمینی رفتیم و با چندتا از دکترها مشورت کردیم و بستری شدم و گفتند دیگر این قلب جواب نمیدهد و باید در لیست انتظار ژیوند قرار بگیرم. از آخر آبان پارسال در لیست انتظار قرار گرفتیم تا اینکه قلبی برایم پیدا شد و پیوند را انجام دادم.
او میگوید: الان خیلی بهتر از قبل هستم. قبلا باید با دوتا مُتَکا میخوابیدم و گردن باید بالا میماند، اما الان راحت میتوانم بخوابم.
رویاهای ریحانه
ریحانه به آیندهاش هم فکر کرده است و میخواهد علایق و آرزوهایش را دنبال کند، میگوید: اول از همه وقتی که خوب شدم، کلاس کاراته میروم. از قبل از بیماریام هم کلاس کاراته میرفتم. بعد هم کلاس عکاسی میروم تا به آرزوهایم برسم.
ریحانه به قلبش که فکر میکند، اشک در چشمانش حلقه میزند و به یاد پسرک اهداکننده میگوید: به مادر پسری که قلبش را به من داده، قول میدهم که از قلب بچهاش خیلی خوب مواظبت کنم.
بخش مراقبتهای ویژه اطفال بیمارستان قلب شهید رجایی پُر است از کودکانی چون ریحانه؛ از نوزادان چند ماهه گرفته تا کودکانی که تازه قرار است به مدرسه بروند و یا در وسط درسشان مجبور به تحمل سختیِ بیمارستان، دستگاه تنفس و خوردن دارو شدهاند و مادرانی که بیصبرانه نگاهشان به ایثار و رضایت مادران و پدرانی است مثل مادر و پدر پسرک لاهیجانی که با اهدای کبد، کلیهها و قلب فرزندشان، زندگی بخشیدند به منتظران زندگی.
یک انتظار سخت
یکی از مراجعین بخش پیوند بیمارستان قلب شهید رجایی که ۱۱ سال قبل پسر خواهرش را به دلیل بیماری قلبی و نرسیدن عضو پیوندی از دست داده است، میگوید: انتظار برای پیوند واقعا شرایط سختی است. محدودیتهای زمانی در این موضوع واقعا دشوار است. من از تمام خانوادههایی که عزیزشان دچار مرگ مغزی شده، خواهش میکنم که اگر قرار است به اهدای اعضای عزیزشان رضایت دهند، سریعتر این کار را انجام دهند. آنها عزیزی را از دست دادهاند، اما میتوانند آدمهای زیادی را نجات دهند و ما هم دعاگوی عزیزشان هستیم.
او ادامه میدهد: ۱۱ سال پیش محمدمان را که نیازمند قلب بود، از دست دادیم و حالا بعد از چهار سال برادرش هم مبتلا به همان بیماری شده است. سخت است که بخواهیم او را هم از دست بدهیم. حالا هم من امیدم اول به خداست و بعد هم به خانوادههایی که میتوانند با رضایت به اهدای عضو، عزیزان ما را نجات دهند. بیایند و این لطف را انجام دهند. ما کل عمرمان دعاگویشان هستیم.
من زنده میمانم؟
مَثل است که طبیبان فرشتهاند، طبیبانی که دل بیمارانشان گرم است به حضور، نگاه و سخنشان؛ دکتر مهدوی - فوقتخصص قلب کودکان و مسئول بخش پیوند قلب اطفال بیمارستان قلب شهید رجایی یکی از همان مثالهاست که بیمارانش کودکانی هستند که بیهیچ گناهی روی تخت بیمارستان خوابیدهاند، درد میکشند و نفسشان بالا نمیآید. او همه را پدرانه دوست دارد و تکتکشان را به نام میشناسد؛ با دردهایشان آشناست و آغوشش پدرانه مامنی است برای دردهای این کودکان.
دستاندرکاران حوزه پیوند عضو میگویند که دکتر مهدوی همیشه دغدغه یافتن عضو برای بیمارانِ کوچک خود را دارد؛ مهدوی در این باره میگوید: «وقتی بچهای بغلت میکند و میگوید یعنی من زنده میمانم؟ ملغمهای از احساس در آدم به وجود میآید که سنگ هم باشی نمیتوانی نادیدهاش بگیری و کاری نکنی.»
او میگوید: «همین الان حداقل ۱۱ کودک از یک ساله تا ۱۴ ساله در لیست اورژانسی پیوند بیمارستان قلب شهید رجایی قرار دارند و اگر داروهایشان را قطع کنیم، ممکن است اتفاقات ناگواری برایشان رخ دهد و باید به سرعت پیوند قلب برایشان انجام شود.»
مهدوی با بیان اینکه نیازمند یک همت جمعی برای شدت یافتن روند اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی هستیم، ادامه میدهد: یکی از مهمترین مسائل ما در حوزه پیوند، "زمان" است. برای بسیاری از بیماران زمان زیادی نداریم. شاید یک و نیم برابر افرادی را که مورد جراحی پیوند قرار میگیرند، در لیست انتظار از دست میدهیم. این نکتهای است که باید دیده شود و تلاش و همت بیشتری میطلبد تا بتوانیم بچههایمان را نگه داریم. زیرا از دست دادن یک بچه ۱۰ ساله واقعا سنگین است. امیدواریم خانوادههایی که عزیزشان دچار مرگ مغزی شده است، دلشان رضا دهد و بتوانند بچههای ما را به زندگی بازگردانند.
۳۰ پیوند قلب در ۳ ماه ابتدایی امسال
دکتر مهدی شادنوش- رییس مرکز پیوند و بیماریهای وزارت بهداشت نیز با بیان اینکه ما از هر جای کشور به هر قیمتی عضو را بری پیوند منتقل میکنیم، میگوید: در حال حاضر در کشور حدود ۱۷۰۰ پیوند قلب انجام شده است که ۳۰ مورد از آنها مربوط به سه ماهه ابتدایی امسال است. بیمارستان قلب شهید رجایی نقش بسیار پررنگی در انجام این ۳۰ پیوند داشته است. در کنار آن به همت پزشکان و کادر دلسوز همه این اقدامات ممکن میشود.
لیست بلند بالای منتظران عضو پیوندی
وی با بیان اینکه ما لیست انتظار بسیار بلندبالایی را در همه حوزههای پیوند داریم، میافزاید: خانواده های هر یک از افرادی که در لیست پیوند عضو قرار دارند، چشم انتظار زنگ خوردن تلفنشان هستند تا از بیمارستان به آنها خبر دهند تا پیوند عضو انجام دهند. این موضوع وظیفه همه ما را دو چندان میکند. البته امیدواریم هیچگاه هیچ اتفاق ناگواری برای هیچ خانوادهای رخ ندهد، اما امیدوارم همه ما اینقدر هنرمند و آگاه به شرایط زمان باشیم تا در اتفاقی که کاملا یک نوع شکست محسوب میشود، یک پیروزی را رقم بزنیم و اجازه دهیم آثار حضور عزیزانی که از دنیا میروند، به نوعی در دنیا باقی بماند.
شادنوش با تشکر از سازمان اورژانس کشور به دلیل کمکهایشان در حوزه پیوند عضو، ادامه میدهد: با کمک اورژانس تلاش کردیم که امسال کمترین عضو پیوندی به خاک سپرده شود. ما در وزارت بهداشت برنامههایمان را در این حوزه بیش از پیش گسترش میدهیم و تلاش میکنیم لیست انتظار ۲۵۰ هزار نفره پیوند در کمترین اندازه خود باقی بماند و هر عضوی را که قابل پیوند است، به بیماران نیازمند برسانیم.
وی با اشاره به پیوند قلب برای ریحانه که در چهارم تیر ماه در بیمارستان قلب شهید رجایی انجام شد، میگوید: این کار طی یک عملیات هوایی و زمینی طی حدود ۵۰ دقیقه انجام شد. این درحالیست که زمان طلایی برای پیوند قلب چهار ساعت است و به اذعان پزشکان، به همت سازمان اورژانس هوایی و زمینی این قلب در بهترین شرایط منتقل شد و با موفقیت پیوند انجام شد.
شادنوش درباره مکانیزه کردن انتقال عضو در کشور نیز میگوید: ما در سطح ملی در حال تدوین نرمافزار هوشمند انتقال عضو هستیم که با این سیستم همه اطلاعاتی را که برای ترابری عضو نیاز داریم، به ما ارائه میشود و این امکان را به ما میدهد که در کوتاهترین زمان ممکن، عضو را از محل اهدا به محل گیرنده منتقل کنیم. این اقدام بسیار پیچیده و فراوزارت بهداشتی است. بر همین اساس باید سازمانها و ارگانهای مختلفی کمک کنند. تاکنون اقدامات خوبی اتفاق افتاده است. امیدواریم این روش ادامه یابد.
حالا حالِ ریحانه و قلبش خوب است، اما کودکانی روی تختهای بخش مراقبتهای ویژه اطفال بیمارستان قلب شهید رجایی و البته بیمارستانهایی در دیگر نقاط کشور هستند که به تپش نیاز دارند؛ به ضربانی برای زندگی و رویابافیهای کودکانه...