لاف بزرگ ژنرال نفتی!/ زنگنه: نمیخواهم به زندان بروم!

به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، قرارداد کرسنت قراردادی است بین شرکت اماراتی کرسنت پترولیوم با شرکت ملی نفت ایران در زمان وزارت بیژن زنگنه منعقد شد. وزیر نفت در این باره گفت: هنوز پرونده کرسنت زنده است به همین دلیل مایل نیستم درباره آن حرف بزنم، هرچند حرف‌های جالب و شنیدنی هم در این مورد دارم اما بیان آن‌ها را به مصلحت کشور نمی‌دانم، اگر ناچار بشوم، بسیاری از این اسرار را فاش می‌کنم. بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت در گفت‌وگو با خانه ملت به موضوعات و مباحث مختلفی اشاره کرد. متن این گفت‌وگو به شرح ذیل است:

جنابعالی که سال‌هاست سکان وزارت نفت را در دست دارید، از کار خسته نشده‌اید؟ بهتر نیست فرد جوانی در راس این وزارتخانه قرار گیرد؟
خسته نیستم چراکه در حال حاضر روزی 17 تا 18 ساعت کار می‌کنم و در شرایط کنونی که جنگ شدید اقتصادی هستیم، انگیزه بسیاری دارم اما با قرار گرفتن فرد جوانی در راس وزارت نفت موافق بودم، هرچند جوانی، تنها به سن نیست بلکه به قول مقام معظم رهبری، به روحیه جوانانه بستگی دارد. زمان تشکیل دولت دوازدهم به آقای روحانی بسیار اصرار کردم که برای وزارت نفت، فرد جوانی انتخاب کند، بنده نیز کمک خواهم کرد، اما آقای رئیس‌جمهور نپذیرفتند. من در طول عمر کاری خود، هرگز اقدام‌کننده  و متقاضی برای پذیرش مسئولیتی نبوده‌ام، این مسئولیت بوده که آمده و من هم پذیرفته‌ و کار کرده‌ام.  اکنون هم نه خسته هستم و نه پیر به آن معنا که روحیه و شادابی کاری نداشته باشم.

قدرت ریسک پذیری‌تان کم نشده است؟
ریسک‌پذیری مسئله‌ای دیگر است. در تحریم‌های فعلی شخصا می‌توانستم شلوغ وپلوغ  و پر سرصدا کار ‎کنم و اختیارات بسیاری برای خود از حاکمیت بگیرم، اما با این وجود قانونمند کار می‌کنم وبرای هر کار جدیدی مصوبه می‌گیرم و طبق آن عمل می‌کنم به نحوی که همه بزرگان، مطلع باشند و بدانند چه تصمیماتی می‌گیریم. در بحث فروش نفت در دوران تحریم‌ها و یا با شیوه جدید، 7 نفر زیر تصمیمات را امضاء می کنند که یکی از آن امضاءها از وزارت نفت است و 6 امضاء آن از جاهای دیگر.

ریسک‌پذیری یعنی چه؟ فقط خیلی سربسته می‌توانم اشاره کنم و بگذرم که اگر بخواهم ریسک‌پذیری را معنا کنم باید بگویم؛ بزرگترین ریسک در کار ما این است که نفت را به کسی بفروشیم، اما ندانیم که پولش برمی‌گردد یا خیر!

شما حاضرید به زندان بروید؟! چه کسی حاضر است کار و خدمت کند و پس از آن به زندان برود؟ هیچ کس نمی‌خواهد به چنین مرحله‌ای برسد، در مورد همکاران من هم نباید به این شکل باشد و باید آن‌ها امنیت کافی داشته باشند. ما اکنون در وزارت نفت فعالیت‌های بسیاری انجام می‎دهیم که نمی‌گویم خلاف قانون است اما از رویه‌های متعارف خارج است که در مورد انجام این کارها اجازه گرفته‌ایم و تصمیمات در یک گروه می‌شود و برای همه تصمیمات مصوبه داریم. باید کار را با دقت و حوصله پیش برد نه با عجله، البته این تامل سبب نمی شود که در انجام کارها تأخیر کنیم.

یکی از موضوعاتی که از ابتدای ورود شما به کابینه دولت یازدهم مطرح شد بحث کرسنت بود. شما چند وقت پیش گفتید؛ دراین باره شفاف‌سازی‌هایی می‌کنید، آیا زمانش نرسیده که توضیحات خود را بیان کنید؟
طبق زمان بندی، این پرونده اکنون باید تمام شده بود و حکم را هم می‌دادند اما ازسوی طرف مقابل ما در پرونده اتفاقاتی افتاد که کار را طولانی کرد، بنابراین هنوز پرونده کرسنت زنده است به همین دلیل مایل نیستم درباره آن حرف بزنم، هرچند حرف‌های جالب و شنیدنی هم در این مورد دارم اما بیان آن‌ها را  به مصلحت کشور نمی‌دانم، مگر اینکه به نقطه‌ای برسم که من را ناچار به این کار کنند تا بسیاری از چیزها را بگویم و اگر ناچار بشوم، بسیاری از این اسرار را فاش می‌کنم اما اگر این اسرار فاش شوند بسیاری از افراد که صدای‌شان بلند است، خوش‌شان نخواهد آمد. حکم اگر صادر شود می‌توان حرف‌های زیادی زد.

اگر کسی در دور زدن تحریم‌ها در دوره پیش خوب کار کرده شما به دنبال آن بودید که از ظرفیت او هم استفاده کنید؟
حتماً. من در مجلس هم گفتم؛ هل مِن ناصر یَنصُرُنی، هل من معین یعنی کسی هست کمک کند؟، اگر هست بیاید کمک کند، هر جا می‌روم می‌گویم بیایند و کمک کنند، اما کسی که بیرون کاسبی نداشته باشد. وزارت نفت جایی است که باید نسبت به آن به شدت حساس بود. هر کسی که می‌خواهد باشد اما باید کار کند نه اینکه اینجا بیاید و کار دیگری هم کند! از همه هم استقبال می‌کنم و از همه نیز استفاده کرده‌ام، از همه افرادی که حاضرند وقت بگذارند، آبرو بگذارند استفاده میکنم، چراکه اینجا مسئله آبرو مطرح است.

منتقدان شما می‌گویند گاز را به ترکیه گران‌ فروخته‌ایم و این موضوع سبب احتمال کاهش صادرات گاز ایران به اروپا در آینده خواهد شد، نظر شما چیست؟
بالاخره ما گرانفروشی داشته‌ایم یا ارزان فروشی؟ ترکیه دو بار علیه ما بر سر قیمت گاز به داوری شکایت کرده، یک بار در زمان آقای دکتر میرکاظمی بود که داوری قیمت را 12 تا 14 درصد کاهش داد و یک بار در زمان بنده که داوری مجددا 13 تا 14 درصد قیمت را کاهش داد که مجموع 24- 25 درصد کاهش قیمت داشتیم چراکه می‌گفتند قیمت شما بالا است.

شما مقصر نبودید؟
بحث مقصر نیست. دفعه اول داوری بین‌المللی 12 تا 14 درصد قیمت گاز را در زمان دولت قبل کاهش داد کسی چیزی نگفت و سکوت خبری بود اما در این دولت الحمدلله همه شفاف‌سازی می‌کنند و گفتند چرا شما در داوری خوب دفاع نکردید و باعث شدید ثروت و منافع کشور از دست برود. بالاخره کدام درست است؟ ما نمی‌دانیم چه چیزی درست است. یکی می‌گوید گران فروختید یکی دیگر می‌گوید چرا نرفتید دفاع کنید که قیمت را کاهش ندهند؟؟  قیمت ما اکنون حدود قیمت صادراتی روس‌هاست.

آقای وزیر اگر می‌توانستید به عقب  برگردید در متن قراردادها طوری که کمتر ضرر کنیم تجدیدنظر می‌کردید؟
به نظرم نمی‌توان هیچ کار عمده دیگری در ساختار این قراردادها انجام داد، خروج شرکت‌ها از ایران به وزارت نفت ارتباطی ندارد، بلکه مربوط به سیاست و روابط خارجی کشور است، وزارت نفت کار خود را درست و کامل انجام داده است. وزارت نفت در سال 1389 با قرارگاه خاتم‌الانبیاء و برخی شرکت‌های دیگر قرارداد 35 ماهه برای توسعه فازهای 13، 14،  17،18،20،21 و 22، 23 و 24 پارس جنوبی منعقد کرد و رقم خاصی هم برای هر قرارداد در نظر گرفته شد که در بخشی از این قراردادها، نه زمان رعایت شد و نه قیمت. دلیل پیمانکاران این پروژه‌ها چیست؟ می‌گویند تحریم. ما هم این دلیل را می‌پذیریم و درست است، تحریم هزینه‌ها را بالا می‌برد و مدت را طولانی می‌کند، اما چگونه است زمانی که توتال یا سایر شرکت‌های خارجی از قرارداد خارج شدند باید آن‌ها را اعدام کنیم اما با شرکت های داخلی‌ باید در نهایت سهل‌گیری کار شود، اگر تحریم اثر می‌گذارد برای همه تاثیرگذار است.

دی ماه 94 زاکانی نماینده سابق مردم تهران در مجلس  در پاسخ به سوالی درباره علت پنهان کاری وزارت نفت نسبت به قرارداد کرسنت و پرونده های جدید نفتی گفت: متاسفانه دولت محترم که باید مشفقانه از او خواست تا مردم و نمایندگان را محرم خود بداند علاقه بسیاری زیادی دارد که کتمان کاری کرده و به هیچ وجه اقداماتش مورد رصد و نظارت قرار نگیرد.

وی افزود: به صورت بسیار دقیقی در قضیه کرسنت یکی از این پرونده ها رونمایی شد، به واسطه روحیه کتمان کاری در دولت علاقه ای وجود ندارد که نمایندگان متوجه شوند که این قراردادها چه شرایطی دارند و علت دوم اشراف داشتن آنها به اشکالات این قراردادها و ترس از معلوم شدن اشکالات است که ممکن است مسیری که برای منتفع شدن جریانی طراحی شده مسدود شود. از این رو اصل کتمان مسئله به خاطر منافع کشور نیست بلکه در جهت تامین منافع گروه ها و افراد خاص و نیز شرکت های رانت خوار و ویژه ای است که در دوره قبلی صدارت آقای زنگنه ریشه پیدا کرده و امروز به سرمایه های چند هزار میلیاردی تبدیل شدند که ما به ازای آن می تواند روی نوسانات کشور تاثیر بگذارند.

زاکانی گفت: در دوره ای که آقای زنگنه به دنبال کسب رای بود در مجلس در جلسه ای با حضور ۶۰ نماینده درباره اشکالات کرسنت برگزار کردند. بنده به آقای زنگنه گفتم لطفا کلی گویی نکنید و براساس اطلاعات دقیق ارائه دهید. آقای زنگنه اسناد خود را گشت اما در نهایت بلند شد و گفت کار دارم و باید بروم. ۶۰ نماینده شاهد این موضوع بود که جلسه را ترک کرد و پاسخ را نیمه کاره گذاشت؛ چون می ترسند پاسخ های آنها بیرون آمده و معلوم شود چه کسانی از این ماجرا کام روا می شوند علاقه ای ندارند که نمایندگان نسبت به این موضوع اطلاعات پیدا کنند.