مسجد جمکران؛ میعادگاه عاشقان حضرت مهدی(عج)/ تعریف واژه «انتظار»

به گزارش پایگاه 598 به نقل از مهر، مسجد مقدس جمکران به عنوان مهم‌ترین پایگاه شیعیان شیفته و عاشقان دل‌سوخته حضرت بقیه‌الله الاعظم (عج)، در ۶ کیلومتری شهر مذهبی قم قرار دارد. مطابق آمار، همه‌ساله، بیش از پانزده میلیون عاشق دل‌باخته، از سرتاسر میهن اسلامی و جهان به این پایگاه معنوی می‌آیند و نماز تحیت مسجد و نماز حضرت صاحب‌الزمان (عج) را به‌جای می‌آورند، با امام غایب از ابصار و حاضر در دل‌ها و ناظر بر کردار، رازِ دل می‌گویند، استغاثه می‌کنند، ندای «یابن الحسن!» سر می‌دهند، از مشکلات مادی و معنوی خود سخن می‌گویند، با دلی خون‌بار، از طولانی شدن دوران غیبت، شکوه‌ها می‌کنند.

۱۷ رمضان سال ۳۹۳ هجری قمری به دستور حضرت صاحب‌الامر (عج) مسجد مقدس جمکران بنا شد، آنچه مسلم است، این است که این مسجد بیش از یک هزار سال پیش به فرمان حضرت بقیه‌الله، ارواحنا فداه، تأسیس شد و در طول قرون و اعصار، پناهگاه شیعیان و پایگاه منتظران و تجلی‌گاه حضرت صاحب‌الزمان (عج) بوده است.

ساخت بنای مسجد مقدس جمکران بنا به نقل عالم معاصر محدث نوری به فردی به نام «شیخ حسن بن مثله جمکرانی» مربوط می‌شود. مرحوم میرزا حسین نوری در کتاب نجم الثاقب درباره تاریخچه تأسیس مسجد جمکران چنین می‌نویسد: شیخ فاضل حسن بن حسن قمی، معاصر شیخ صدوق، در کتاب تاریخ قم از کتاب مونس الحزین فی معرفه الحق و الیقین (از تألیفات شیخ صدوق) بنای مسجد جمکران را به این عبارت نقل کرده است: شیخ عفیف صالح حسن بن مثله جمکرانی می‌گوید: من شب سه‌شنبه، ۱۷ ماه مبارک رمضان سال ۳۹۳ ق در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتی از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و مولای خود، مهدی را اجابت کن که تو را طلب نموده است.

نهایتاً مرا به محلی که اکنون مسجد جمکران است آوردند، چون نیک نگاه کردم، تختی دیدم که فرشی نیکو بر آن تخت گسترده شده، جوانی سی‌ساله بر آن تخت تکیه بر بالش کرده و پیرمردی هم نزد او نشسته است، آن پیر، خضر نبی (ع) بود که مرا امر به نشستن نمود، حضرت مهدی (عج) مرا به نام خودم خواندند و فرمودند: «برو به حسن مسلم (که در این زمین کشاورزی می‌کند) بگو، این زمین شریفی است و حق‌تعالی آن را از زمین‌های دیگر برگزیده است و دیگر نباید در آن کشاورزی کند».

آنگاه امام فرمودند: «هر که این دو رکعت نماز را در این مکان (مسجد جمکران) بخواند مانند آن است که دو رکعت نماز در کعبه خوانده باشد».

مسجد جمکران از دیدگاه مرجع تقلید شیعیان

آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی تأکید دارد که همه مردم و شیعیان باید مسجد مقدس جمکران را دوست بدارند و این مسجد واقعاً پایگاه با عظمتی است که تأسیس شده و رمز و حقیقتی در آن است که مردم به این‌گونه از این مکان مقدس استقبال می‌کنند و هیچ‌گاه هم خسته نمی‌شوند.

مسجد مقدس جمکران آثار و برکاتی دارد که مردم را به دین و ولایت اهل‌بیت (ع) زنده و احیا می‌کند

این مرجع تقلید شیعیان با اشاره به اینکه مسجد جمکران همواره مورد احترام علما، بزرگان و مردم بوده است و روز به‌روز به این عظمت افزوده می‌شود، ادامه می‌دهد: بنده دیده بودم که برخی بزرگان پیاده به مسجد مقدس جمکران می‌رفتند و اگر کسی به آن‌ها اصرار می‌کرد که سواره بروند، می‌گفتند می‌خواهم افتخار پیاده رفتن به این مسجد را داشته باشم.

آیت‌الله صافی گلپایگانی افزود: این عظمت به‌واسطه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) ایجاد شده و افزایش پیدا می‌کند؛ این مسجد آثار و برکاتی دارد که مردم را به دین و ولایت اهل‌بیت (ع) زنده و احیا می‌کند؛ این مسجد الحمدالله مورد عنایت خاص قرارگرفته و ما نیز باید هر چه بیشتر این مکان را تکریم کنیم.

قداست مسجد جمکران

حجت‌الاسلام سید علی‌اکبر حسینی، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: یکی از اشکالاتی که در جامعه ما بعد از انقلاب زیاد شده این است که مسجد جمکران چیست و حرم خیالی درست کنند و بنده در جواب آنان غیر از جواب‌های علمی، تاریخی و مستند جواب می‌دهم.

وی ادامه داد: اگر ما بپذیریم امام زمان (عج) در عالم وجود دارد و هر بشری با یک قرائت، تصور و تصویری معتقد است که فردی قرار است بیاید و یک اقدام اساسی انجام دهد و دنیا را آن‌گونه که آدم‌ها دوست دارند تغییر دهد که این مهم را زرتشتیان، مسیحیان، یهودیان و مسلمانان قبول دارند و به توافق برسیم که در یک نقطه یک مسجد بسازیم و عاشقان حضرت در این مکان گرد هم بیایند و یک‌صدا ولی امر خودشان را فریاد بزنند و در زمین مقدس قم و در جوار حضرت معصومه (س) نسبت به امام زمان (عج) اظهار ارادت کنند این چه مشکلی دارد؟ که ما به دنبال صحت خواب و سند تاریخی مسجد جمکران باشیم.

عضو هیئت‌علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن افزود: به‌عنوان مثال افراد به شلمچه می‌روند و آنجا را منطقه مقدسی می‌دانند که عده‌ای دلباخته، عاشق و خالص و مخلص به شهادت رسیدند، الان در مسجد مقدس جمکران مقام معظم رهبری و هزاران عالم بزرگ اشک ریختند و دلباختگی خودشان را به حضرت حجت اعلام کرده‌اند، چرا مقدس نباشد و این کفایت می‌کند و به بیش از این نیاز نداریم.

انتظار هم یک حس درونی است که بعد از اینکه اتفاق بیفتند باید اقدام‌های متناسب با آن شکل بگیرد

حجت‌الاسلام حسینی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به انتخاب واژه انتظار در فرهنگ مذهبی مسلمانان، بیان کرد: معنای روانشناسی این واژه دقیق است، دوست دارم امامم را ببینم و بشناسم و انتظار به‌عنوان واژه کلیدی در فرهنگ مذهبی ما انتخاب‌شده، «انتظار الفرج من الفرج» یعنی خود انتظار ما یک نوع گشایش است؛ عشق و نفرت سرمایه‌های وجودی ما هستند و بعد عاشقی به دنبال این هستیم تا به چشم معشوق خوب و جذاب جلوه کنیم و نفرت در وجود انسان نباشد انگیزه‌ای برای جنگیدن با دشمن ندارد و این‌ها معانی درونی هستند مانند ایمان که حس و میل درونی همراه با آگاهی است؛ انتظار هم یک حس درونی است که بعد از اینکه اتفاق بیفتند باید اقدام‌های متناسب با آن شکل بگیرد.

وی تصریح کرد: بعضی از حالت‌های درونی ما به‌صورت غیر ارادی در وجود ما ساخته‌شده مانند حب و بغض، گرسنگی، تشنگی و شهوت و برخی از این احساسات درونی را با مدیریت خودمان ایجاد می‌کنیم که آدم بودن ما اینجا معنا پیدا می‌کند که توانستم با آگاهی، تدبیر و تفکر لیست هیجانات و احساساتم را متناسب با جایگاه و منزلت انسانی گسترش دهم. انتظار را باید این‌گونه در احساسات درونی خود جا دهیم.

اقدامات فرهنگی و معنوی شایسته‌ای باید در مسجد جمکران انجام شود

یکی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه نیز در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: مسجد محل سجده و جایگاه پرستش و عبادت خداوند است که دین مبین اسلام برای مرکزیت بخشیدن به امور اجتماعی این مکان را تعریف کرده است.

حجت‌الاسلام سید محمد واعظ موسوی ادامه داد: انوار مهدوی از مسجد جمکران تابش کرده و عاشقان و دلباختگان برای ارتباط با امام زمان (عج) از ایران و حتی کشورهای دیگر به این مسجد آمده و با حضور پررنگ و معنوی خویش درصدد رهنمون گرفتن و ایجاد ارتباط با حضرت ولی‌عصر (عج) هستند.

وی با اشاره به اینکه باید اقدامات فرهنگی و معنوی شایسته‌ای در مسجد جمکران انجام شود، افزود: اینجا علاوه بر اینکه یک مسجد است و محل عبادت، قدمگاه امام زمان (عج) است و در کتب تاریخی قدیمی آمده است و این مسجد را متمایز کرده است.