پیامهای مغرضانه، خطرات تحلیلگرانه!
دکتر محمود دهقانی در گفت‌وگویی تقصیلی با پایگاه ۵۹۸:
در مورد جهاد اقتصادي به نظر مي‌آيد که مجلس و دولت اقداماتي انجام دادند و پيشرفت‌هايي هم داشته ایم اما در آن حدي که مورد انتظار رهبر معظم انقلاب و مردم شریف ایران بوده به نظر بنده انتظارات محقق نشده است. / در خصوص بانکداری اسلامی کارهایي در دست اجرا است و اگر این طرح‌ها تکمیل شوند و توسط مسئولین به اجرا در آید تحولی در سیستم بانکداری بوجود خواهد آمد.
سرویس خانه ملت پایگاه 598 - بعد از نام گذاری سال 90 به جهاد اقتصادی از سوی مقام معظم رهبری و با توجه به نام گذاری دهه آتی نیز به «پیشرفت و عدالت» از سوی آن معظم له انتظار می رفت که در این سال دولت و مجلس با همراهی مردم یک حرکت جهاد گونه را در حوزه اقتصاد داشته باشند.
متاسفانه آن چیزی که در عمل و سطح جامعه شاهد بودیم عدم حرکت جدی در این زمینه بود به همین دلیل و برای بررسی دقیق‌تر و کارشناسانه‌تر این موضوع گفت گویی را با جناب دکتر محمود دهقانی عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ترتیب داده ایم که به شرح ذیل است:
انتظار رهبر معظم انقلاب در مورد جهاد اقتصادی محقق نشده است
مجلس و دولت در سالی که رو به پایان است در مقوله جهاد اقتصادی چه فعالیت‌هايي انجام داده‌اند و آیا این موارد کافی بوده است یا خیر؟
در مورد جهاد اقتصادي به نظر مي‌آيد که مجلس و دولت اقداماتي انجام دادند و پيشرفت‌هايي هم داشته ایم اما در آن حدي که مورد انتظار رهبر معظم انقلاب و مردم شریف ایران بوده به نظر بنده انتظارات محقق نشده است.
اما اگر ما بخواهيم بگوييم دولت و مجلس در ارتباط با مسأله اقتصادي کشور در امسال چه قدم‌هايي برداشتند شايد بشود گفت در راس آن‌ها بحث هدفمند سازي يارانه‌ها بوده که مي‌دانيد با همت دولت و مجلس مجموعاً باعث شد که اين طرح عظيم به عنوان یک جراحی بزرگ اقتصادي به مرحله اجرا در بیاید که راجع به آن نکات زيادي قابل طرح است.
از جمله اقدامات ديگري که مي‌توانيم نام ببريم پيگيري بحث اجراي کلي اصل 44 که نسبت به سال قبل بيش‌تر پيگيري شده است اما باز نه در حد قابل قبول.
سرمایه گذاری‌های خوبی در بخش های زیربنایی صورت گرفته است
هم چنین در سال جهاد اقتصادی سرمايه‌گذاري‌هاي خوبي در بخش‌هاي زيربنايي کشور قابل مشاهده است. مورد ديگر اين‌که جهش صادرات غيرنفتي که داشتيم حقاً و انصافاً کارشناسان را در بهت و حيرت فرو برد. ما در چند سال قبل صادرات غير نفتي مان زير ده ميليارد دلار بود اما پيش بيني مي‌شود که تا پايان سال اين رقم، از 45 ميليارد دلار هم عبور کند.
براي درک اهميت موضوع به همين نکته اکتفا مي‌کنم که در سال‌هاي نه چندان دور درآمد کل کشور از صادرات نفت که منبع مهمي برای اقتصاد کشور ما است حول و حوش 24 -25 ميليارد دلار بود حالا صادرات غير نفتي ما از درآمد نفتي آن سال‌ها کاملاً جلوتر زده اين نشان مي‌دهد که انصافاً کار بزرگي شده و اين رقم صادرات غير نفتي جلوتر از آن چيزي است که در برنامه پنجم پيش‌بيني شده با اين که برنامه پنجم در اواسط راه اجرایی آن هستيم و اين نشان مي‌دهد که پتانسيل بزرگي در کشور ما وجود دارد که مي‌تواند اين گونه جهشي بيايد و فعاليت‌هايي را انجام بدهد که ارز وارد کشور شود.
در عين حال بايد گفت ظرفيت‌هاي داخلي ما بسيار عظيم‌تر از اين ارقام است، رقم 45 ميليارد دلار براي کشور ما رقم بي سابقه‌اي است و حتي يک آرمان محسوب مي‌شده اما ظرفيت کشور ما از اين هم فراتر است بنده معتقدم اگر خوب در کشور روي سرمايه گذاري داخلي و يا سرمايه گذاري خارجي کار انجام بشود و دقيق برنامه ريزي بشود و دقيق عمل بکنيم مطمئن باشيد که صادرات غير نفتي ما مي‌تواند حتي در آينده نه چندان دور از صد ميليارد دلار هم تجاوز کند که اين نشان دهنده قدرت اقتصادي در کشور ما است.
ایران در رتبه ی هفدهم اقتصاد جهان است
در حال حاضر با توجه به رغم اشکالاتي که داريم جمهوري اسلامي رسماً هفدمين قدرت اقتصادي جهان است. اين در حالي است که ظرفيت‌هاي ما بسيار بيش‌تر از اين‌ها است و اين ما را به اين نکته رهنمون مي‌شود که بايد ان‌شاءا... در آينده و از اين به بعد دولت و مجلس بيش از پيش دست در دست هم بدهند و با همکاري بيش‌تر مردم عزيز بتوانيم کشور را به لحاظ اقتصادي بيش‌تر به پيش ببريم.
چرایی جایگزینی جهاداقتصادی به جای توسعه اقتصادی
مقام معظم رهبری سال 90 را به سال جهاد اقتصادی نام گذاری کردند؛ دلیل این که معظم له از «توسعه» اقتصادی به جای واژه جهاد استفاده نکردند چیست؟
فرمايشات مقام معظم رهبری تماماً حساب شده است. رهبر عظيم‌الشان انقلاب حتي در سخنراني‌هايي که دارند مثلاً در نمازجمعه، در مراسم ديگر که مردم خدمتشان می رسند ايشان روي واژه‌هايي که بر زبان جاري مي‌کنند حساب کردند و صحبت مي‌کنند.
به نظر من ايشان حکيمانه و حساب شده فرمايشاتشان را مطرح مي‌کنند حالا تا چه برسد به اين که يک عنواني را بخواهند براي يک سال بدهند کاملاً واضح است که حساب شده است .
جهاد يک واژه‌اي است که کاملاً آب و رنگ اسلامي دارد و حاکي از تفکر اسلامي است. کلمه جهاد در اسلام يک کلمه پربار به لحاظ ارزشي است.
نکته ديگر اين که کلمه توسعه بيش‌تر واژه‌اي است که در غرب و در اقتصاد کاپيتاليسم مورد استفاده است ما نمي‌خواهيم بگوييم لفظ توسعه را کنار بگذاريم اما حتي‌الامکان اگر جايگزين داريم بهتر است از آن استفاده کنیم.
مقام معظم رهبری در مورد بحث الگوي اسلامي، ايراني، پيشرفت هم باز تحليلشان اين بود و خودشان هم در سخنراني فرمودند اين کلمه توسعه چون بيش‌تر در غرب به کار مي‌رود چه لزومي دارد از اين استفاده کنيم بيش‌تر همراه با بار غربي است. بنابراين لزومي ندارد از کلمه توسعه استفاده کنيم مقام معظم رهبری جنبه ايجابي و سلبی این نام‌گذاری را در نظر گرفتند که جهاد را به کار بردند.
علاوه بر اين‌ها ما واقعاً براي استفاده از پتانسيل داخلي کشور براي پيشرفت بايد کار جهادگونه انجام بدهيم با این کارهای معمولی و با ريتم عادي نمي‌توانيم از همه ظرفيت‌هاي کشور خوب استفاده کنيم به ويژه موقعي که اين را در نظر بگيريم که تحت شديدترين تحريم‌هايي که قابل تصور است قرار داریم.
مردم پاي همه ارزشهاي انقلاب ايستاده‌اند
بعد از انقلاب همواره ما در تحريم غربي‌ها و بعضي از کشورهاي ديگر بوديم بالاخص آمريکا، انگليس، فرانسه، آلمان و امثال اين‌ها اما شدت تحريم‌ها هيچ گاه در حد يکي دو سال اخير نبوده گرچه به فضل الهي به خاطر دروني بودن اقتصاد کشور ما هرگز اين تحريم‌ها نمي‌تواند کشور، اقتصاد و مردم را از پا در بياورد علاوه بر اين مردم هم پاي همه ارزشهاي انقلاب ايستاده‌اند و همه فشارها را تحمل مي‌کنند.
فشارهاي غربي‌ها بر اقتصاد از یک سو و عدم استفاده درست از منابع از سوی دیگر موجب شده که مقام معظم با این نام گذاری و استفاده همه جانبه از پتانسیل‌ها، جهشی رو به جلو داشته باشیم و موانع را از سر راه برداريم.
یکی از ابعاد جهاد اقتصادي کنترل مصرف‌هاي مازاد و اسراف است
علاوه بر این موارد ما در کشور نیازمند همکاري مضاعف مردم هستیم؛ در حال حاضر يکي از مشکلاتي که در کشور داريم اسراف و مصرف مازاد است اگر چه این مورد به خاطر وجود بحث هدفمندي رايانه‌ها تا حد قابل ملاحظه‌اي کنترل شد اما هنوز اسراف در کشور زياد است از جمله ابعاد دیگر بحث جهاد اقتصادي کنترل اين مصرف‌هاي مازاد و اسراف‌ها است.
از دیگر موارد جهاد اقتصادی که مربوط به مردم می شود وجدان کاري است. ملت ما مردم شریف و بزرگی هستند اما در بين اقشار مختلف کساني در پستي که هستند در شغلي که هستند به کارشان آن گونه بايد اهتمام نمي‌ورزند.
ما به تحريک بيش‌تر افراد در جهت کيفي کار کردن نیاز داریم متاسفانه در موسسات، ادارات، نهادها جاهاي مختلف بخش خصوصي، عمومي، دولتي و مخصوصا بخش دولتي اين معضل را ما داريم که کار مي‌کنند اما در هشت ساعت شايد به جرات مي‌شود گفت که بعضي از آن‌ها نصف اين ساعت کار مفيد انجام نمي‌دهند.
مشکل ما در بانکداری بدون ربا چيست؟
از آن جا که سيستم اقتصادي غرب بر ربا و سيستم ربوي استوار است آيا اين چنين حرکاتي مثل جهاد اقتصادي مي‌تواند با فساد اقتصادی مقابله کند؟با توجه به این‌که بانکداری ما نیز بر اساس بانکداری غربی شکل گرفته است؟
يکي از ابعاد ديگر بحث جهاد اقتصادي مبارزه با فساد اقتصادي است. مقابله با فساد اقتصادي نه تنها نرخ سرمايه گذاري را کاهش نمي‌دهد بلکه دقيقاً افزايش مي‌دهد و ضريب امنيت اقتصادي، که لازمه کار سرمايه‌گذاران است، را بالا می‌برد.
از جمله مواردی که مصداق فساد اقتصادي است بحث ربا است. از نظر اسلام ربا محکوم است و هم به لحاظ معنوي مورد خطرناکی است و انسان را دچار عذاب سخت الهي مي‌کند و هم به لحاظ دنيوي، برعکس تصور غربي‌ها، بسيار مضر است.
در سال 63 قانون بانکداري بدون ربا در مجلس تصويب شد و به تاييد شوراي نگهبان رسيد در هر صورت قانون واقعاً قانون بانکداري بدون ربا است. اما مشکل چيست؟ مشکل در سه نکته است.
يکي اين است که سيستم بانکي ما متناسب با اين تغيير قانون بانکداري نيست. يعني قانون بانکداري ما اسلامي شده است اما ساختار همان ساختاري است که از زمان طاغوت براي ما به ارث مانده است، اين‌ها با هم تناسب ندارد به نظر بنده بايد ساختار تغيير کند.
اکثر بانک ها قانون بانکداري بدون ربا را درست اجرا نمي‌کنند
نکته ديگر اين‌که اکثر شعب بانکي متاسفانه قانون بانکداري بدون ربا را درست اجرا نمي‌کنند. نتيجه اين مي‌شود که قانون شرعي است ولي در عمل، ربا در سيستم بانکي است ربا مي‌دهند ربا مي‌گيرند و اين حرام مسلم است و بايد اين بحث بانکي متحول شود بنده نمي‌خواهم بگويم کل عمليات بانکي که الان صورت مي‌گيرد مشمول رباست اما بدون ترديد بخشي از تعاملات بانکي که الان وجود دارد ربوي است. دو طرف این معامله هم معلوم است يک طرفش بانک است يک طرف دیگر آن نیز مردم هستند.
مشکل دیگری که در نظام بانکداری ما وجود دارد بعضي از بخش نامه‌هايي که مي‌آيد مشخص نیست به چه اندازه منطبق با بانکداري بدون ربا است به نظر بنده بايد کل بخشنامه‌ها و آيين نامه‌هاي اجرايي سيستم بانکي بازنگري شود و هر کدام آن‌ها تناسب ندارد و عملاً ربا را در بانک ايجاد مي‌کند حذف و يا اصلاح شود .
در خصوص بانکداری اسلامی کارهایي در دست اجرا است و اگر این طرح‌ها تکمیل شوند و توسط مسئولین به اجرا در آید تحولی در سیستم بانکداری بوجود خواهد آمد.
تحول در سیستم بانکداری در راه است، تقسیم بانک‌ها به سه دسته تخصصی در آینده
در این طرح بانک‌ها به سه دسته بانک‌هاي تخصصي کاملاً مجزا از هم تقسيم مي‌شوند يکي بانک‌هایی هستند که کارشان تنها قرض الحسنه و در کنارش خدمات بانکي است يک دسته دیگر از بانک‌ها در واقع به شرکت‌هاي ليزينگ که کارهاي ليزينگي طبق قوانين اسلامي را انجام مي‌دهند تبدیل خواهند شد و دسته سوم بانک‌ها، بانک‌هاي سرمايه گذاري مي‌شوند و وظايف کاملاً مجزايي دارند طبق عقود اسلامي مي‌توانند وارد کارهاي سرمايه گذاري بشوند و با مردم در تعامل قرار بگيرند.
البته نبايد منتظر ماند تا ساختار دگرگون شود بايد همين الان هم بخشنامه‌ها و آيين نامه‌ها را اصلاح کرد و نکته (از همه شايد) مهمتر اين که ما به جد از مسئوليت شعب و کارمندان بانک‌ها بخواهيم که طبق قوانين اسلامي قانون بانکداري را به اجرا بگذارند اگر اين نکات اجرا شود به نظر مي‌رسد که ان‌شاءا... ما از اين مشکلات بعضاً ربوي که در سيستم بانکي داريم نجات پيدا کنيم
----------------------------------
تنظیم از رضا حیدری
----------------------------------
متاسفانه آن چیزی که در عمل و سطح جامعه شاهد بودیم عدم حرکت جدی در این زمینه بود به همین دلیل و برای بررسی دقیق‌تر و کارشناسانه‌تر این موضوع گفت گویی را با جناب دکتر محمود دهقانی عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ترتیب داده ایم که به شرح ذیل است:
انتظار رهبر معظم انقلاب در مورد جهاد اقتصادی محقق نشده است
مجلس و دولت در سالی که رو به پایان است در مقوله جهاد اقتصادی چه فعالیت‌هايي انجام داده‌اند و آیا این موارد کافی بوده است یا خیر؟
در مورد جهاد اقتصادي به نظر مي‌آيد که مجلس و دولت اقداماتي انجام دادند و پيشرفت‌هايي هم داشته ایم اما در آن حدي که مورد انتظار رهبر معظم انقلاب و مردم شریف ایران بوده به نظر بنده انتظارات محقق نشده است.
اما اگر ما بخواهيم بگوييم دولت و مجلس در ارتباط با مسأله اقتصادي کشور در امسال چه قدم‌هايي برداشتند شايد بشود گفت در راس آن‌ها بحث هدفمند سازي يارانه‌ها بوده که مي‌دانيد با همت دولت و مجلس مجموعاً باعث شد که اين طرح عظيم به عنوان یک جراحی بزرگ اقتصادي به مرحله اجرا در بیاید که راجع به آن نکات زيادي قابل طرح است.
از جمله اقدامات ديگري که مي‌توانيم نام ببريم پيگيري بحث اجراي کلي اصل 44 که نسبت به سال قبل بيش‌تر پيگيري شده است اما باز نه در حد قابل قبول.
سرمایه گذاری‌های خوبی در بخش های زیربنایی صورت گرفته است
هم چنین در سال جهاد اقتصادی سرمايه‌گذاري‌هاي خوبي در بخش‌هاي زيربنايي کشور قابل مشاهده است. مورد ديگر اين‌که جهش صادرات غيرنفتي که داشتيم حقاً و انصافاً کارشناسان را در بهت و حيرت فرو برد. ما در چند سال قبل صادرات غير نفتي مان زير ده ميليارد دلار بود اما پيش بيني مي‌شود که تا پايان سال اين رقم، از 45 ميليارد دلار هم عبور کند.
براي درک اهميت موضوع به همين نکته اکتفا مي‌کنم که در سال‌هاي نه چندان دور درآمد کل کشور از صادرات نفت که منبع مهمي برای اقتصاد کشور ما است حول و حوش 24 -25 ميليارد دلار بود حالا صادرات غير نفتي ما از درآمد نفتي آن سال‌ها کاملاً جلوتر زده اين نشان مي‌دهد که انصافاً کار بزرگي شده و اين رقم صادرات غير نفتي جلوتر از آن چيزي است که در برنامه پنجم پيش‌بيني شده با اين که برنامه پنجم در اواسط راه اجرایی آن هستيم و اين نشان مي‌دهد که پتانسيل بزرگي در کشور ما وجود دارد که مي‌تواند اين گونه جهشي بيايد و فعاليت‌هايي را انجام بدهد که ارز وارد کشور شود.
در عين حال بايد گفت ظرفيت‌هاي داخلي ما بسيار عظيم‌تر از اين ارقام است، رقم 45 ميليارد دلار براي کشور ما رقم بي سابقه‌اي است و حتي يک آرمان محسوب مي‌شده اما ظرفيت کشور ما از اين هم فراتر است بنده معتقدم اگر خوب در کشور روي سرمايه گذاري داخلي و يا سرمايه گذاري خارجي کار انجام بشود و دقيق برنامه ريزي بشود و دقيق عمل بکنيم مطمئن باشيد که صادرات غير نفتي ما مي‌تواند حتي در آينده نه چندان دور از صد ميليارد دلار هم تجاوز کند که اين نشان دهنده قدرت اقتصادي در کشور ما است.
ایران در رتبه ی هفدهم اقتصاد جهان است
در حال حاضر با توجه به رغم اشکالاتي که داريم جمهوري اسلامي رسماً هفدمين قدرت اقتصادي جهان است. اين در حالي است که ظرفيت‌هاي ما بسيار بيش‌تر از اين‌ها است و اين ما را به اين نکته رهنمون مي‌شود که بايد ان‌شاءا... در آينده و از اين به بعد دولت و مجلس بيش از پيش دست در دست هم بدهند و با همکاري بيش‌تر مردم عزيز بتوانيم کشور را به لحاظ اقتصادي بيش‌تر به پيش ببريم.
چرایی جایگزینی جهاداقتصادی به جای توسعه اقتصادی
مقام معظم رهبری سال 90 را به سال جهاد اقتصادی نام گذاری کردند؛ دلیل این که معظم له از «توسعه» اقتصادی به جای واژه جهاد استفاده نکردند چیست؟
فرمايشات مقام معظم رهبری تماماً حساب شده است. رهبر عظيم‌الشان انقلاب حتي در سخنراني‌هايي که دارند مثلاً در نمازجمعه، در مراسم ديگر که مردم خدمتشان می رسند ايشان روي واژه‌هايي که بر زبان جاري مي‌کنند حساب کردند و صحبت مي‌کنند.
به نظر من ايشان حکيمانه و حساب شده فرمايشاتشان را مطرح مي‌کنند حالا تا چه برسد به اين که يک عنواني را بخواهند براي يک سال بدهند کاملاً واضح است که حساب شده است .
جهاد يک واژه‌اي است که کاملاً آب و رنگ اسلامي دارد و حاکي از تفکر اسلامي است. کلمه جهاد در اسلام يک کلمه پربار به لحاظ ارزشي است.
نکته ديگر اين که کلمه توسعه بيش‌تر واژه‌اي است که در غرب و در اقتصاد کاپيتاليسم مورد استفاده است ما نمي‌خواهيم بگوييم لفظ توسعه را کنار بگذاريم اما حتي‌الامکان اگر جايگزين داريم بهتر است از آن استفاده کنیم.
مقام معظم رهبری در مورد بحث الگوي اسلامي، ايراني، پيشرفت هم باز تحليلشان اين بود و خودشان هم در سخنراني فرمودند اين کلمه توسعه چون بيش‌تر در غرب به کار مي‌رود چه لزومي دارد از اين استفاده کنيم بيش‌تر همراه با بار غربي است. بنابراين لزومي ندارد از کلمه توسعه استفاده کنيم مقام معظم رهبری جنبه ايجابي و سلبی این نام‌گذاری را در نظر گرفتند که جهاد را به کار بردند.
علاوه بر اين‌ها ما واقعاً براي استفاده از پتانسيل داخلي کشور براي پيشرفت بايد کار جهادگونه انجام بدهيم با این کارهای معمولی و با ريتم عادي نمي‌توانيم از همه ظرفيت‌هاي کشور خوب استفاده کنيم به ويژه موقعي که اين را در نظر بگيريم که تحت شديدترين تحريم‌هايي که قابل تصور است قرار داریم.
مردم پاي همه ارزشهاي انقلاب ايستاده‌اند
بعد از انقلاب همواره ما در تحريم غربي‌ها و بعضي از کشورهاي ديگر بوديم بالاخص آمريکا، انگليس، فرانسه، آلمان و امثال اين‌ها اما شدت تحريم‌ها هيچ گاه در حد يکي دو سال اخير نبوده گرچه به فضل الهي به خاطر دروني بودن اقتصاد کشور ما هرگز اين تحريم‌ها نمي‌تواند کشور، اقتصاد و مردم را از پا در بياورد علاوه بر اين مردم هم پاي همه ارزشهاي انقلاب ايستاده‌اند و همه فشارها را تحمل مي‌کنند.
فشارهاي غربي‌ها بر اقتصاد از یک سو و عدم استفاده درست از منابع از سوی دیگر موجب شده که مقام معظم با این نام گذاری و استفاده همه جانبه از پتانسیل‌ها، جهشی رو به جلو داشته باشیم و موانع را از سر راه برداريم.
یکی از ابعاد جهاد اقتصادي کنترل مصرف‌هاي مازاد و اسراف است
علاوه بر این موارد ما در کشور نیازمند همکاري مضاعف مردم هستیم؛ در حال حاضر يکي از مشکلاتي که در کشور داريم اسراف و مصرف مازاد است اگر چه این مورد به خاطر وجود بحث هدفمندي رايانه‌ها تا حد قابل ملاحظه‌اي کنترل شد اما هنوز اسراف در کشور زياد است از جمله ابعاد دیگر بحث جهاد اقتصادي کنترل اين مصرف‌هاي مازاد و اسراف‌ها است.
از دیگر موارد جهاد اقتصادی که مربوط به مردم می شود وجدان کاري است. ملت ما مردم شریف و بزرگی هستند اما در بين اقشار مختلف کساني در پستي که هستند در شغلي که هستند به کارشان آن گونه بايد اهتمام نمي‌ورزند.
ما به تحريک بيش‌تر افراد در جهت کيفي کار کردن نیاز داریم متاسفانه در موسسات، ادارات، نهادها جاهاي مختلف بخش خصوصي، عمومي، دولتي و مخصوصا بخش دولتي اين معضل را ما داريم که کار مي‌کنند اما در هشت ساعت شايد به جرات مي‌شود گفت که بعضي از آن‌ها نصف اين ساعت کار مفيد انجام نمي‌دهند.
مشکل ما در بانکداری بدون ربا چيست؟
از آن جا که سيستم اقتصادي غرب بر ربا و سيستم ربوي استوار است آيا اين چنين حرکاتي مثل جهاد اقتصادي مي‌تواند با فساد اقتصادی مقابله کند؟با توجه به این‌که بانکداری ما نیز بر اساس بانکداری غربی شکل گرفته است؟
يکي از ابعاد ديگر بحث جهاد اقتصادي مبارزه با فساد اقتصادي است. مقابله با فساد اقتصادي نه تنها نرخ سرمايه گذاري را کاهش نمي‌دهد بلکه دقيقاً افزايش مي‌دهد و ضريب امنيت اقتصادي، که لازمه کار سرمايه‌گذاران است، را بالا می‌برد.
از جمله مواردی که مصداق فساد اقتصادي است بحث ربا است. از نظر اسلام ربا محکوم است و هم به لحاظ معنوي مورد خطرناکی است و انسان را دچار عذاب سخت الهي مي‌کند و هم به لحاظ دنيوي، برعکس تصور غربي‌ها، بسيار مضر است.
در سال 63 قانون بانکداري بدون ربا در مجلس تصويب شد و به تاييد شوراي نگهبان رسيد در هر صورت قانون واقعاً قانون بانکداري بدون ربا است. اما مشکل چيست؟ مشکل در سه نکته است.
يکي اين است که سيستم بانکي ما متناسب با اين تغيير قانون بانکداري نيست. يعني قانون بانکداري ما اسلامي شده است اما ساختار همان ساختاري است که از زمان طاغوت براي ما به ارث مانده است، اين‌ها با هم تناسب ندارد به نظر بنده بايد ساختار تغيير کند.
اکثر بانک ها قانون بانکداري بدون ربا را درست اجرا نمي‌کنند
نکته ديگر اين‌که اکثر شعب بانکي متاسفانه قانون بانکداري بدون ربا را درست اجرا نمي‌کنند. نتيجه اين مي‌شود که قانون شرعي است ولي در عمل، ربا در سيستم بانکي است ربا مي‌دهند ربا مي‌گيرند و اين حرام مسلم است و بايد اين بحث بانکي متحول شود بنده نمي‌خواهم بگويم کل عمليات بانکي که الان صورت مي‌گيرد مشمول رباست اما بدون ترديد بخشي از تعاملات بانکي که الان وجود دارد ربوي است. دو طرف این معامله هم معلوم است يک طرفش بانک است يک طرف دیگر آن نیز مردم هستند.
مشکل دیگری که در نظام بانکداری ما وجود دارد بعضي از بخش نامه‌هايي که مي‌آيد مشخص نیست به چه اندازه منطبق با بانکداري بدون ربا است به نظر بنده بايد کل بخشنامه‌ها و آيين نامه‌هاي اجرايي سيستم بانکي بازنگري شود و هر کدام آن‌ها تناسب ندارد و عملاً ربا را در بانک ايجاد مي‌کند حذف و يا اصلاح شود .
در خصوص بانکداری اسلامی کارهایي در دست اجرا است و اگر این طرح‌ها تکمیل شوند و توسط مسئولین به اجرا در آید تحولی در سیستم بانکداری بوجود خواهد آمد.
تحول در سیستم بانکداری در راه است، تقسیم بانک‌ها به سه دسته تخصصی در آینده
در این طرح بانک‌ها به سه دسته بانک‌هاي تخصصي کاملاً مجزا از هم تقسيم مي‌شوند يکي بانک‌هایی هستند که کارشان تنها قرض الحسنه و در کنارش خدمات بانکي است يک دسته دیگر از بانک‌ها در واقع به شرکت‌هاي ليزينگ که کارهاي ليزينگي طبق قوانين اسلامي را انجام مي‌دهند تبدیل خواهند شد و دسته سوم بانک‌ها، بانک‌هاي سرمايه گذاري مي‌شوند و وظايف کاملاً مجزايي دارند طبق عقود اسلامي مي‌توانند وارد کارهاي سرمايه گذاري بشوند و با مردم در تعامل قرار بگيرند.
البته نبايد منتظر ماند تا ساختار دگرگون شود بايد همين الان هم بخشنامه‌ها و آيين نامه‌ها را اصلاح کرد و نکته (از همه شايد) مهمتر اين که ما به جد از مسئوليت شعب و کارمندان بانک‌ها بخواهيم که طبق قوانين اسلامي قانون بانکداري را به اجرا بگذارند اگر اين نکات اجرا شود به نظر مي‌رسد که ان‌شاءا... ما از اين مشکلات بعضاً ربوي که در سيستم بانکي داريم نجات پيدا کنيم
----------------------------------
تنظیم از رضا حیدری
----------------------------------
اخبار ویژه
روایت صحیح از نحوه مدیریت انرژی در دولت شهید رئیسی؛
در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
