آويني فيلم: بخش اول بررسي سي امين جشنواره فيلم فجر به قلم سعيد مستغاثي پيش از اين منتشر شد. بخش دوم آن را با هم مي خوانيم:
گزارش توسعه انساني يكي از مهم ترين و معتبرترين گزارشهاي اقتصادي و
اجتماعي در جهان است كه همه ساله توسط دفتر توسعه سازمان ملل متحد(UNDP)
منتشر مي شود. دراين گزارش شاخص توسعه انساني (HDI) كشورها براساس
معيارهايي چون اميد به زندگي، كيفيت نظام آموزشي، درآمد واقعي و سرانه
درآمد ملي محاسبه مي گردد كه تمامي شاخص هاي توسعه اقتصادي و اجتماعي در
برآورد آن دخيل هستند و به عبارتي يكي از جامع ترين معيارها براي مقايسه
توسعه يافتگي كشورها به شمار مي رود كه البته تمامي دولتها و سازمانهاي
علمي و تحقيقاتي از اين شاخص به عنوان معيار اصلي مقايسه كشورها استفاده مي
كنند.
براساس جديدترين گزارش توسعه انساني سازمان ملل در سال 2010، شاخص توسعه
انساني ايران كه درسال 1975 ميلادي 571/0 از يك بوده است، طي 32 سال اخير
با رشد 1/13 درصدي مواجه شده و به 701/0 از يك رسيده است. براساس اين
گزارش، ايران كه همواره در سالهاي گذشته در رديف كشورهاي با توسعه انساني
متوسط قرار داشت، درسال 2010 براي نخستين بار در رديف كشورهاي باتوسعه
انساني بالا قرارگرفت. گزارش فوق اذعان دارد، جمهوري اسلامي ايران از نظر
شاخص توسعه انساني طي سال هاي پس از انقلاب با 40 پله صعود مواجه شده و از
رتبه 110 درسال 1979 به 70 در سال جاري ميلادي ارتقاء پيدا كرده است.
گزارش ها و آمارهاي متعدد ديگري در طي سالهاي اخير از سوي مجامع معتبر بين
المللي انتشار يافته كه نشانگر افزايش چشمگير نشاط و اميد در جامعه ايراني
است. از جمله گزارش بانك جهاني در سال 2011 كه در آن ضمن بيان نقاط قوت و
ضعف اقتصاد ايران، تصريح شده بود كه «ايران از لحاظ استانداردهاي منطقه اي
داراي شاخص هاي بالايي در زمينه اجتماعي است.»
به جز همه اين آمارها و گزارشها، اغلب كارشناسان اجتماعي و جامعه شناسان
براين باورند كه اميد و نشاط در يك جامعه از برخي شاخص ها از جمله پيشرفت
هاي علمي و ورزشي مشخص مي شود.
براساس يك تحقيق منتشرشده در انگلستان، با آنكه تعداد مقالات منتشره
دانشمندان چيني در مراكز معتبر علمي جهان طي سال 2010 نشان داد كه اين كشور
فاصله خود را با آمريكا كم كرده، اما آمارها نشان مي دهد كه ايران مقام
نخست رشد علمي دنيا را دراين سال به خود اختصاص داده است. آكادمي ملي علوم
انگلستان (موسوم به انجمن سلطنتي علوم بريتانيا) مي گويد كه ايران سريع
ترين رشد علمي در جهان را دارد. برهمين اساس پايگاه خبري بي بي سي اعلام
كرد، در فاصله بين سالهاي 1996 تا 2008، دانشمندان ايراني 13248 مقاله علمي
چاپ كرده اند، در حالي كه اين رقم در دوره قبلي فقط 736 مقاله بوده و اين
رشدي 18 برابري را نشان مي دهد.
به نوشته نشريه نيوساينتيست، رشد علمي در ايران 11 برابر نرخ متوسط جهاني و
سريع تر از هر كشور ديگري است. به نوشته اين نشريه، بررسي شمار مقالات و
مطالب علمي نشان مي دهد كه ايران از همه كشورهاي ديگر دراين زمينه جلوتر
است. يك مركز بررسي و تحليل داده ها در كانادا موسوم به «ساينس متريكس» با
انتشار يك تحليل همه جانبه نشان داده كه نوعي چرخش و جابه جايي ژئوپليتيكي
در حوزه توليد علم در جهان در حال رخ دادن است و در اين رابطه، خاورميانه
يكي از حوزه هاي درحال ظهور توليدات علمي است كه ايران بعد تركيه بازيگران
اصلي آن هستند.
آمارهاي ديگر مراكز تحقيقاتي معتبرحكايت از مقام هفدهم علمي ايران در جهان و
رتبه نخست علمي در منطقه دارد. اين درحالي است كه پيشرفت دانشمندان ايراني
در علوم هوافضا، سلول هاي بنيادي، نانو، تكنولوژي پزشكي و علوم هسته اي
زبانزد مراكز علمي و تحقيقاتي جهان شده است.
به جز اين، مدال ها و مقام هاي متعدد جهاني و آسيايي ايران در ورزش (به جز
فوتبال كه گرفتار مافيا و زد و بند و پول هاي كلان گرديده) از جمله رشته
هايي كه هيچ گاه نتوانسته بوديم در آنها ادعايي داشته باشيم مانند
دووميداني، قايقراني، بسكتبال، واليبال و... و قهرماني جهاني زنان ايران در
ورزش هاي رزمي و... همه و همه نشان از جامعه اي اميدوار و پرنشاط دارد كه
البته از يك ملت منتظر حضرت مهدي(عج) هم جز اين انتظار نمي رود كه همه اين
شور و نشاط همواره در پاي صندوق هاي راي و يا در راهپيمايي هاي عظيم و
ميليوني در زير برف و باران باهمه داشته ها از زن و بچه و جوان و پيرمرد و
پيرزن و معلول و جانباز و... نمود يافته است.
از همين روست كه مقام معظم رهبري در خطبه هاي نمازجمعه 14 بهمن خودشان
درباره ابعاد جنگ رواني دشمن فرمودند: «... برخي سعي دارند القا كنند در
كشور بحران وجود دارد، اما كدام بحران؟ همه كارهاي گوناگون با همكاري
دستگاه هاي مختلف در كشور در حال انجام است و امنيت كامل به توفيق پروردگار
وجود دارد...»
اما متاسفانه يكي از موتيف هاي اصلي آثار جشنواره سي ام فيلم فجر القاي
وجود نوعي بحران در جامعه ايران، ميان خانواده ها و در ميان اقشار مختلف
اجتماع بود.
- در فيلم «تلفن همراه رئيس جمهور» ساخته علي عطشاني، جامعه به شدت دچار
مشكلات و معضلات مختلف نشان داده مي شود. اين معضلات از طريق سيم كارت تلفن
همراه رئيس جمهور (كه اشتباها در اختيار يك فرد عادي قرار گرفته) بازگو مي
شود و در كنار طرح برخي مسائل خاص و سوالاتي كه به نظر مي آيد فقط براي
قشر بسيار محدودي از مرفهين مطرح باشد (همچون چرايي پيشرفت در علوم هسته
اي)، به نوعي القائات رسانه هاي بيگانه را تكرار مي نمايد. نمايش درگيري
هاي خياباني، عصبيت مردم و دست به يقه شدن آنها كه مدام به چشم همان فرد
صاحب سيم كارت تلفن همراه رئيس جمهور مي آيد، نشانه هاي آشكار ديگر از
نمايش بحران در جامعه است. ديوانه و مجنون شدن فرد ياد شده در برابر آنچه
از مشكلات مردم مي شنود و مي بيند، پايان تلخي بر اين تراژدي محسوب مي شود.
ضمن اينكه جامعه به گونه اي تصوير مي شود كه هيچ كس حاضر نيست به ديگري
كوچك ترين كمكي نمايد.
- در فيلم «گشت ارشاد» بحران ياد شده توسط نهادهاي انتظامي ايجاد شده كه
گروهي 3نفره به عنوان بدل آنها عمل مي كنند و ظاهرا فيلمساز تلاش دارد تا
رفتار و كنش آن گروه بدلي را جداي از نيروهاي انتظامي و بسيج نشان دهد ولي
نشانه هاي بسياري اين دو پديده اصل و بدل را مشابه يكديگر جلوه داده و
عملكردشان را يكسان نشان مي دهد.
- از برخورد آشناي افرادي كه با اين گروه برخورد مي كنند گرفته (كه گويي
بارها و بارها سابقه چنين برخوردهايي را داشته اند) تا ارتباط نيم بند گروه
بدلي با بسيج و نيروي انتظامي (كه اسلحه واقعي يكي از اين افراد و اينكه
آن را از سرهنگ نيروي انتظامي گرفته كاملا بر آن ارتباط تاكيد دارد) و تا
برخورد مستقيم نيروي انتظامي با يكي از افراد گروه در پارك كه اين بار در
كسوت يك جوان با دختري صحبت مي كند و ماجرا به تجمع مردم و صدور بيانيه در
باب تكريم حقوق شهروندي و رابطه آزاد دختر و پسر و در نتيجه محكوميت نيروي
انتظامي و البته روابط سنتي ايراني و اسلامي مي انجامد.