نیم نگاهی به انتخابات ریاست جمهوری روسیه

فارس، ششمین دور انتخابات ریاست جمهوری روسیه یکشنبه چهارم مارس 2012 برابر با 14 اسفندماه 1390 در سراسر روسیه و بیش از 140 نمایندگی سیاسی و کنسولی این کشور در خارج از کشور برگزار شد. در این انتخابات حدود 63 درصد واجدین شرایط رای دادن شرکت کردند و در این بین ولادیمیر ولادیمیروویچ پوتین با کسب 6/63 درصد آراء یا 109/45 میلیون نفر به عنوان چهارمین رئیس جمهور روسیه و برنده ششمین دور انتخابات ریاست جمهوری پس از فروپاشی شوروی وارد کرملین خواهد شد.

وی برای شش سال و تا سال 2018 میلادی سکان اداره کشور را برعهده خواهد داشت. احتمالا مراسم تحلیف وی در دهه اول ماه می سال جاری میلادی برگزار خواهد شد.

نگاهی به انتخابات‌ پیشین ریاست جمهوری روسیه:

پس از فروپاشی شوروی، در مجموع پنج دور انتخابات ریاست جمهوری در سال‌های 1991، 1996، 2000، 2004 و 2008 برگزار شده که انتخابات چهارم مارس 2012، ششمین دور آن بود.

اولین دور انتخابات در سال 1991 با حضور 500/79 میلیون نفر برگزار و بوریس یلتسین با کسب 550/45 میلیون (58 درصد آراء) به سمت رئیس جمهوری روسیه برگزیده شد.

دومین دور در سال 1996 با شرکت 700/74 میلیون نفر برگزار که به دور دوم کشیده شد (یلتسین 600/26 میلیون و گنادی زیوگانف 200/24 میلیون) و در مرحله دوم یلتسین با 200/40 میلیون رای (53 درصد) رئیس جمهور شد.

سومین دور در سال 2000 با شرکت 380/74 میلیون نفر برگزار که طی آن ولادیمیر پوتین با کسب 700/39 میلیون (9/52 درصد) رئیس جمهور و رقیبش گنادی زیوگانف با رای 920/21 میلیون رای از ورود به کرملین بازماند.

چهارمین دور در سال 2004 با شرکت 920/68 میلیون نفر برگزار که طی آن پوتین با کسب 560/49 میلیون رای ( 31/73 درصد) به راحتی رقیب خود نیکلای خارتونوف را با رای 500/9 از حزب کمونیست شکست داد.

پنجمین دور در سال 2008 با شرکت 730/73 میلیون نفر برگزار و  دیمیتری مدودف با کسب 530/52 میلیون رای (25/73 درصد) توانست بر رقیبش آقای زیوگانف با 240/13 میلیون (17 درصد) علیه کند.

تعداد واجدین شرایط:

برابر اعلام کمیسیون مرکزی انتخابات، در این دور حدود 110 میلیون نفر روس واجد شرایط رای دادن بودند. از این میزان 108 میلیون داخل کشور و حدود دو میلیون نفر در خارج از کشور حضور داشتند.

تعداد مشارکت کنندگان در انتخابات:

برابر آمار منتشره توسط کمیسیون مرکزی انتخابات، حدود 70 میلیون واجد شرایط (رقم تقریبی 6/63 درصد) در این انتخابات شرکت کردند.

روند قانونی اعلام نتایج:

برابر مواد 70 تا 76، پس از شمارش و بررسی صحت آراء، نتایج انتخابات حداکثر ظرف سه روز پس از ثبت پروتکل نتایج (Protocol of Voting Results ) انتخابات ریاست جمهوری باید اعلام شود. همچنین ظرف مدت ده روز از ثبت پروتکل، اطلاعات کامل می‌بایست به اطلاع ارگان‌های مسئول رسانده و ظرف مدت دو ماه این اطلاعات دقیق باید در اختیار عموم قرار گیرد. این کمیسیون در دو روز گذشته آمار تقریبا نهایی را اعلام کرده است.

کاندیداها و میزان آراء مکتسبه در این دور:

برابر قانون انتخابات ریاست جمهوری روسیه و اعلام کمیسیون مرکزی انتخابات، افراد و احزاب حق داشتند حداکثر تا 18 ژانویه 2012 شرایط حضور در این رقابت‌ها را احراز و جهت ثبت نام به کمیسیون مرکزی انتخابات کشور مراجعه کنند. پس از اتمام این مهلت قانونی، فقط پنج نفر موفق به احراز شرایط نامزدی برای حضور در این رقابت شدند که اسامی و میزان آراء مکتسبه به قرار ذیل است:

الف – ولادیمیر ولادیمیروویچ پوتین که موفق به کسب 109/45 میلیون رای و 6/63 درصد آراء شد.

ب – گنادی زیوگانف رقیب اصلی و همیشگی که در این انتخابات موفق به کسب 19/17 درصد یا حدود 166/12 میلیون رای شد.

ج – سرگئی میرونوف که موفق به کسب 85/3 درصد یا حدود 724/2 میلیون رای شد.

د – ولادیمیر ژیرینوفسکی که توانست 23/6 درصد آراء یا رقمی معادل 409/4 میلیون رای را کسب کند.

ه – میخائیل پروخوروف هم موفق به کسب 82/7 درصد از آراء یا رقمی حدود 536/5 میلیون رای شد.

ز - حزب کار راست به رهبری آندری دونایف، با 58 درصد آراء و عدم کسب نصاب لازم برای ورود به دوما.

ناظران انتخاباتی:

برابر ماده 24 قانون انتخابات ریاست جمهوری روسیه، حضور ناظران بین‌المللی به شرط رعایت قانون فدرال روسیه و بنا به دعوت کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه مجاز می‌باشد. فعالیت ناظران از زمان صدور اعتبارنامه توسط کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه تا زمان اعلام عمومی نتایج انتخابات می‌باشد. هزینه ناظران برعهده ارگان فرستنده یا خودشان است. برابر همین قانون آنها آزادند تا پس از برگزاری انتخابات نظر خود را راجع به نحوه برگزاری بیان کنند. این ناظران حق دارند با کاندیداها یا ریاست جمهوری دیدار و گفت‌وگو کنند.

برخی تلاش‌ها برای اخلال در برگزاری انتخابات:

برابر اعلام رسانه‌ها، تلاش هایی برای اخلال در روند برگزاری انتخابات در روزهای قبل و بعد ار انتخابات صورت گرفت از جمله:

1- برابر اظهارات روز دوشنبه ایگور شیوگولوف وزیر مخابرات و ارتباطات روسیه، حدود یکصد حمله هکری علیه سایت ویژه پخش آن لاین دوربین‌های مستقر در شعب اخذ رای صورت گرفته که از سوی متخصصان روسی خنثی شده است.

2- مخالفین اعلام کرده بودند که در اعتراض به روند مخدوش انتخابات روز پنجم مارس در میدان پوشکین تجمع خواهند کرد

3- چند کلیپ که در آن افرادی در حال تقلب آراء به تصویر کشیده شده بودند دو روز قبل از انتخابات در سایت‌های تصویری اینترنتی از جمله یوتیوب به نام انتخابات 4 مارس منتشر شد که دادستانی روسیه بر پیگیری و مجازات عوامل انتشار آن تأکید کرد.

سناریوهای غرب برای پس از انتخابات:

پوتین و تیم حاکم بر کرملین دست غرب را به خوبی خوانده بودند. چرا که عملکرد آنها در نوع برگزاری این انتخابات نشان از آن دارد.

مسدود کردن تمام مسیرهای بهانه جویی و چیدمان صحنه انتخاباتی برابر معیارهایی که نبود آن همواره باعث مناقشه شده و چالش برانگیز می‌شود از جمله:

1- دعوت از حدود 685 ناظر بین‌المللی بدون ایجاد محدودیت

2- به کارگیری حدود 830 هزار ناظر انتخاباتی (نیمی از آن از سوی احزاب و بقیه از افراد مستقل و رسانه‌ها)

3- پخش مستقیم روند انتخابات در حوزه‌ها با نصب بیش از 180 هزار دوربین بر روی اینترنت

4- دعوت از نمایندگان سیاسی و کنسولی مقیم برای نظارت

5- صدور مجوز برای شش هزار خبرنگار داخلی و خارجی برای پوشش خبری

6- چاپ برگه‌های رای گیری خاص با تمبر مخصوص و 18 کد حفاظتی غیر قابل جعل

7- اجازه برگزاری میتینگ‌های سیاسی در روزهای قبل و بعد از انتخابات

8- کنترل همراه با شکیبایی تمامی تجمعات و حضور نرم نیروهای امنیتی – انتظامی

9- اظهار نظرهای سنجیده و با تکیه بر قانون مقامات ارشد کشور و همچنین مقامات انتخاباتی

10- حفظ تعادل رسانه ای در فضای پیش و پس از انتخابات برای کاندیداها و جامعه

این همه باعث شد که تصویری که از برگزاری این انتخابات به دنیا مخابره می شود تصویر یک انتخابات بی عیب و نقص باشد. تصویری که بسیاری بر صحت آن مهر تایید زدند.

در حقیقت آنچه در این میان اتفاق افتاد خواسته‌هایی بود که غرب بر تکیه بر فقدان آنها می‌توانست مشروعیت انتخابات را زیر سؤال ببرد. این زیرکی پوتین و همکارانش باعث شد که بحث مشروعیت برگزاری انتخابات از دایره اتهام تقریبا خارج  شود.