مشکل دولت ابزار اندک یا نداشتن همت؟

اما آیا دولت به تنهایی قادر است از پس مشکلات برآید و فراتر از آن آیا اختیارات و مقدورات کابینه به اندازه‌ای هست که جوابگوی انتظارات باشد. بیژن عباسی معاون پژوهش و ترویج قانون اساسی معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری معتقد است دولت ابزار‌هایی برای اداره امور کشور دارد، اما این ابزار‌ها و اختیارات باید افزایش یابد و نقش آن در اداره کشور باید پررنگ‌تر شود.» این مدیر دولتی همچنین در این گفت‌و‌گو در پاسخ به این سؤال که وقتی رئیس‌جمهوری با وعده‌هایی وارد عرصه می‌شود، ابزار‌های قانونی لازم برای تحقق وعده‌ها را ندارد؟ می‌گوید‌: «این ابزار‌ها اندک است!».

بر خلاف چنین ادعایی باید گفت که اختیارات رئیس‌جمهور چنان‌که در قانون اساسی ذکر آن رفته بسیار بالا است و رئیس قوه‌مجریه با اطلاع و آگاهی کامل و اتکای به این اختیارات بایستی در جهت حل مشکلات مردم بکوشد. از آن گذشته آقای روحانی رئیس‌جمهور محترم که از ابتدای انقلاب تا پیش از ریاست‌جمهوری، در بالاترین مناصب کشور مسئولیت داشته و از سیاست‌های کلی نظام و همچنین حدود و اختیارات ارکان مختلف نظام از جمله قوه مجریه آگاه بوده و اگر یک فرد معتقد است که رئیس جمهور دارای اختیاراتی که بتواند به وعده‌های خود عمل کند نیست، در واقع حضور او در انتخابات را نیز از اساس اشتباه دانسته چرا که او با اتکا به همین قانون اساسی و اختیارات پا به میانه میدان گذاشته و برای پیروزی هر کاری کرده و هر سخنی گفته است.

پس اگر ریاست‌جمهوری چنان‌که برخی نیز پیشتر گفته بودند یک تدارکاتچی بیشتر نبوده و آنچنان که این روز‌ها گفته می‌شود اختیاری ندارد یا اختیار آن اندک است، تلویحا معتقد است که وعده‌های بی‌شمار ۶ سال گذشته از سوی رئیس‌جمهور نیز برای فریب مردم صورت گرفته است چرا که این وعده‌ها با قدرت اجرایی و حدود و اختیارات رئیس‌جمهور آنچنان که مدعی هستند سازگار نیست!

از سوی دیگر بر فرض محال درست بودن چنین ادعاهایی، چرا در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری که روحانی با صد‌ها وعده وعید از جمله نجات اقتصاد ایران، رونق اقتصادی و حل ۱۰۰روزه مشکلات کشور، چرخش سانتریفیوژ‌ها همراه با چرخش اقتصاد کشور، شایسته سالاری در انتصاب مدیران دولتی، میدان دادن به جوانان و ایجاد کابینه‌ای جوان، لغو تمامی تحریم‌ها حتی تحریم‌های مالی، بانکی، تسلیحاتی، موشکی و اشاعه‌ای، جذب ۳۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی و صد‌ها وعده ریز و درشت دیگر پا به عرصه انتخابات ریاست جمهوری گذاشته و به دنبال اخذ آرا مردم بود، چنین ادعا‌های مطرح نمی‌شد؟!

در شرایط کنونی که در اختیار داشتن همه امکانات و منابع کشور در مدت ۵ سال و نیم گذشته حاصلی جز عدم توانمندی حل معضل بیکاری جوانان، رکود بی‌سابقه حاکم بر فضای اقتصادی امروز کشور، عدم موفقیت در رفع عملی تحریم‌های غرب، فاجعه دلار ۱۸ هزار تومانی، تورم بی‌سابقه ۳۰۰ درصدی، کاهش ۸۵ درصدی ارزش پول ملی، اختلاس‌های میلیاردی بعضی از مدیران دولتی همچون صندوق ذخیره فرهنگیان، پرونده پرحاشیه و متاثر‌کننده حقوق‌های نجومی، تعطیلی نسبی پروژه‌های بزرگ عمرانی، محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای کشور بدون دریافت هیچ مزایای خاصی، افت چندین پله‌ای پیشرفت علمی کشور، تعطیلی تعداد زیادی از واحد‌های تولیدی و صنعتی کشور، عدم موفقیت عملی در جذب سرمایه گذاری خارجی، عدم سرمایه‌گذاری و پرورش توان داخلی و نیروی کار بومی کشور، اجرای سیاست خارجی منفعلانه و ده‌ها مورد سو‌ءمدیریتی دیگر برای کشور نداشته است، ادعا می‌شوند که ابزار دولت برای اجرای وعده‌های خود اندک است و رئیس‌جمهور اختیاراتی ندارد. چه آنکه چندی پیش روزنامه اصلاح‌طلب قانون در مطلبی با عنوان «ارباب وعده‌ها» نوشته بود‌: بی‌شک می‌توانیم دولت دوازدهم را بی‌دستاوردترین دولت قرن اخیر بنامیم. دولتی که نه تنها تا کنون دستاوردی نداشته بلکه تلاش‌های دولت‌های پیشین را نیز برباد داده‌است.

به نظر می‌رسد در شرایطی کشور که با مشکلات جدی به‌ویژه در بخش اقتصاد و معیشت مردم روبه‌روست، دولتی‌ها اگر واقعا به‌دنبال باز کردن گره مشکلات کشور هستند، باید بدون توجه به چنین حاشیه‌سازی‌ها و بهانه‌تراشی‌هایی، بر اساس وعده‌هایی که در دوران فعالیت انتخاباتی با مردم در میان گذاشته‌اند به تلاش‌های خود شتاب بیشتری داده و حل مشکلات معیشتی مردم مخصوصا اقشار مستضعف جامعه را در اولویت‌های خود قرار دهندکه به قول یکی از حامیان دولت، مردم دیگر چنین بهانه‌هایی را نمی‌پذیرند.

نکته مهم و تناقص‌آمیز آنجاست که در برابر این همه مشکل و معضل، چند برابر فرصت و ظرفیت وجود دارد و حلقه مفقوده میان مشکلات و ظرفیت‌ها، تنها همت است و بس.