انقلاب اسلامی در شالوده و ذات خود، مردم نهاد است/ امروز بیش از هر زمانی به بازسازی روح مردمی و انقلابی نیاز داریم

به گزارش سرویس اندیشه دینی پایگاه 598، آیت الله اعرافی امروز صبح در مراسم افتتاحیه هم اندیشی اقتصاد مقاومتی در مرکز مدیریت حوزه های علمیه در قم گفت: همه ساله در 19 دی مردم قم و علما خدمت رهبری معظم مشرف می شوند، 9 دی نیز سالروز حضور تاریخی ملت برای غلبه بر یک فتنه بزرگ بود که در این ماه شکل گرفت.

وی افزود: بسیاری از معارف بلند و ارزش ها و قوانینی در متون اسلامی داشته ایم که هیچگاه در عرصه عمل ظهور نکرده بود و انقلاب اسلامی به دنبال آن بوده و هست که آن مفاهیم و معرفت ها را استخراج و به دنیای معاصر عرضه کند و از آنها برای ساخت یک تمدن اسلامی بهره بگیرد.
مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: بیش از 20 ویژگی مهم در انقلاب اسلامی وجود دارد که یکی  از مهمترین آنها، مردم نهادی و مردم بنیادی این انقلاب شکوهمند است؛ انقلاب اسلامی در شالوده و ذات خود، مردم نهاد و مردم بنیاد است.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: مردم سالاری که در ادبیات غربی به عنوان دموکراسی ذکر شده است اشکال مختلفی دارد؛ سه تئوری مهم در 100 سال اخیر در این زمینه بیان شده است؛ نظریه اول، نظریه دموکراسی لیبرالیستی است که امروز نیز رواج دارد و ممیزات خاص خود را نیز دارد که امروز دیگر از قطعیت پایان تاریخی آن سخن گفته نمی شود.

آیت الله اعرافی یادآورشد: نوع دوم، مردم گرایی در قالب سوسیالیسم بوده است که دارای اشتراک وتفارقاتی با نوع اول داشته است؛ نظریه سومی که برای عرضه آن هنوز نیز جای کار زیادی وجود دارد، همان عنصری است که در انقلاب اسلامی متجلی شدکه با اجتهادو طراحی امام راحل از اسلام استخراج شد و با مقصضیات زمان منطبق شد و به دنیا عرضه شد.

وی گفت: مردم گرایی نوع سوم دارای ویژگی های خاص است؛ نخست اینکه این مدل، به نظام امامت و امت مبتنی است؛ یعنی مردم بنیادی است که در عین اینکه مردم در عرصه حضور دارند امامت نیز نقش مهمی در این عرصه دارد که در دوره هایی در قالب مرجعیت و امروز در قالب ولایت فقیه متجلی شده است.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: رای و انتخاب در این مدل وجود دارد ولی این رای در چارچوبی انتخاب می‎شود که با حضور خود مردم انتخاب می‏شود ولی همین مردم خود را در یک نظام شریعتی مقید می کنند.
مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: حضور مردم در این نظام در همه عرصه‎ها به عنوان یک تکلیف صورت می‎گیرد؛ در پرتوی هدایت الهی و تکالیف الهی، مردم وارد صحنه و عرصه می شوند؛ بنابراین راهنمای حضور همه جانبه مردم، تکالیف و وظایفی است که شریعت و دین به عنوان تکلیف فرامادی به عهده افراد گذاشته است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: نکته چهارم آن است که این حضور، دارای سطوح و ذو درجات است؛ این حضور دارای حضوری اقلی است که برپایه آن می توان در مدارج عالی نیز پیش رفت؛ یک نوع حضور مردمی نیز وجود دارد که در قله قرار می گیرد و انسان ها فراتر از نظام اجر و مزد و صرف مادی در این عرصه حضور می یابند؛ در یک نظام ایده آل کارهای سازمانی نیز برای رضای خدا و بر حسب تکلیف انجام می شود.

آیت الله اعرافی یادآورشد: این تئوری، تئوری نظام اداری فراتر از مزد وری است، امروز نظامات اداری و منابع انسانی در قالب مزدوری انجام می شود؛ مثلا یک قاضی باید کار خود را انجام دهد و حکومت نیز باید زندگی او را تامین می کند که فراتر از ابعاد مادی است.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه گفت: بریدن پیوند کار و تلاش اداری و اجتماعی و سیاسی از مزد و ارزش مادی ملاک مهمی در نظام اداری اسلامی است؛ البته در نظامات اداری مادی نیز می توان این عرصه را ایجاد کرد در فعالیت های مردم نهاد این مسایل کاملا قابل لمس است.

وی افزود: نکته دیگر در عرصه تئوری مردم نهادی دینی آن است که این نظام بن بست شکن است و در پوسته ها نمی گنجد و با ابتکار، راه‎های جدید پیدا می‎کند؛ انسان‎هایی در کنار هم جمع می‎شوند و فراتر از عرصه‎های مادی راه‎هایی برای پیشرفت پیدا می کند؛ پایه ریزی اسلام در مکه با همین روح مردم گرایی و مردم نهادی هستند.

مدیر حوزه‎های علمیه بیان کرد: این حضور مردمی در اسلام نیز زمان مدار و مکان مدار نیست و همه عرصه ها را در بر می گیرد؛ در انقلاب اسلامی نیز این مساله تجربه شد؛ این انقلاب با زایش مردمی شکل گرفت؛ در همان سالها، نوجوانی در قم بودیم و شاهد انقلاب اسلامی نیز بودیم؛ هرچه در میدان بود، حضور مردم بود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: در اواخر سالهای 56 که حکومت نظامی انجام شد تا سه هفته مردم از خانه های خود بیرون نمی آمدند، ولی کم کم مردم از خانه ها بیرون می آمدند و در روزهای بعد در خیابان صفاییه مردم فرش می انداختند و با هم چای می خوردند و به تانک های رژیم هم بی اعتنایی می کردند؛ همین شمول حضور مردم در دوران پس از انقلاب نیز هویدا شد.

آیت الله اعرافی یادآورشد: روحیه جهادی از جمله تجربه عظیم مردمی جهاد سازندگی نیز با سیستم اداری تلفیق شد که نباید به این شکل انجام می شد؛ جهاد سازندگی یک رویکرد مردمی بود که یک سازمان عظیم و اثرگذار بود؛ بسیاری از سیستم ها و الگوهای آن زمان مردمی و بسیار نیرومند و اثرگذار بود.

وی گفت: مهمترین الگوی مردمی نیز مسجد و محراب و حسینه ها است؛ این همه اشکالی از مردم نهادی انقلاب اسلامی است؛ این حضور همه جانبه باعث بن بست شکنی می شود و عدالت اجتماعی و رفاه عمومی و اخلاقی را حادث می شود؛ شعائر دینی نیز در این عرصه جایگاه خود را دارند؛ همچنین نقد و نصح و اصلاح گری در متن این نظریه وجودد ارد.

وی افزود: نهادهای مردم نهاد که از درون اخلاق و ایثار جوشیده و فراتر از نظم های سازمانی وجود دارد و در جاهایی که نیاز جامعه است حضور پیدا می کند از ویژگی های این عرصه است.

مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: امروزه جریان های استکباری عریان تر از همیشه به دنبال شکست انقلاب اسلامی هستند؛ به عنوان حوزه گروه های جهادی و مردمی و فرهنگی گسترده ای فعالیت دارند، ولی وظیفه ما در قبال نهادهای مردم نهادی که در خدمت اقتصاد و جامعه هستند عرض اخلاص داریم و حاضریم در کمک به انسجام و هم افزایی و ارتباطات در خدمت این گروه ها باشیم.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: امروز بیش از هر زمانی به بازسازی روح مردمی و انقلابی در همه عرصه ها به خصوص در عرصه انقلابی نیاز داریم؛ حوزه علمیه نیز به عنوان نهادی که برآمده از مردم و در کنار مردم حضور دارند در این عرصه پایدار و مستحکم خواهد بود.

* حوزه نیوز