چرا روحانی به سوریه نمی‌رود؟

در هفته جاری عمر البشیر، رییس‌جمهوری سودان در سفری غیرمنتظره و از پیش اعلام‌نشده به دمشق رفت و مورد استقبال بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه قرار گرفت. رؤسای دو کشور بعد از آن به کاخ الشعب رفتند تا در آنجا مذاکرات خود را پشت درهای بسته و به‌دور از چشم خبرنگاران درباره روابط دوجانبه و نیز تحولات داخلی سوریه و منطقه از سر بگیرند. البشیر پس از دیدار با بشار اسد در همان روز به سودان بازگشت.

سفر عمر البشیر به دمشق نشان می‌دهد که تغییر راهبردی در سیاست کشورهای عربی در قبال سوریه حاصل شده است. همچنانکه روزنامه رای‌الیوم مصر از صف طولانی رهبران کشورهای عربی برای رسیدن به دروازه دمشق خبرداده‌است اکنون دیگر کسی از رفتن بشار اسد حرفی به‌میان نمی‌آورد و همه از راه‌حل و انتقال سیاسی قدرت در سوریه سخن می‌گویند. صحبت‌های وزیر خارجه ترکیه نیز مؤید این مطلب است که بیشتر کشورهایی که خواستار برکناری نظام بشار اسد شده بودند، امروز از فرآیند سیاسی در سوریه حرف می‌زنند و دیگر موضوع بشار اسد به‌عنوان پیش‌شرط مطرح نیست. کشورهای عربی با درک شرایط میدانی و تغییرات راهبردی در منطقه در‌صدد عادی‌سازی روابط خود با نظام سوریه هستند. پیش از این یک هیأت اردنی به سوریه سفر کرده بود و امارات نیز درصدد بازگشایی سفارت خود در این کشور است. اما ایران که نقش اساسی در ثبات این روزهای سوریه دارد دستگاه دیپلماسی‌اش غایب بزرگ سوریه بعد از داعش است و شاید اولین گام کوچک، سفر آقای روحانی، رییس‌جمهوری ایران به سوریه باشد.در خردادماه‌97 بود که بشار اسد، رییس جمهوری سوریه در گفت‌وگوی اختصاصی با شبکه «العالم» در واکنش به تلاش برخی از کشورها برای خروج ایران از سوریه گفت که «کشورهای مختلفی از جمله عربستان از زمان آغاز جنگ علیه سوریه تاکنون بارها در مراحل مختلف پیشنهاد دادند در‌صورتی که دمشق روابطش را با تهران قطع کند، وضعیت سوریه به حالت طبیعی بازخواهد گشت. ولی این امر از نظر ما کاملاً مردود است.»او می‌داند ثبات سوریه بدون نقش‌آفرینی ایران امکان‌پذیر نبود، از همین رو بشار اسد قدردان کمک‌های مستشاری ایران است. 

آن زمان که جنگ هفتاد‌ و ‌دو ‌ملت در سوریه راه‌انداخته بودند این ایران بود که به حمایت از این کشور پرداخت و جلودار جبهه مقاومت شد. حال که داعش با رشادت‌های سردار سلیمانی و یارانش در سوریه بایگانی شد، حال که نوبت دستگاه دیپلماسی است تا از پیروزی محور مقاومت متنعم شود، غایب است. اما چرا دستگاه دیپلماسی کشور توجهی به سوریه ندارد. چرا روحانی که کشورش فاتح جنگ سوریه است بعد از پیروزی به سوریه نمی‌رود تا پوتین با سفر به سوریه این پیروزی را به نام خود و کشورش ثبت کند.شاید دولت در این زمینه سیاست دلجویی را پیشه خود ساخته و برای دل‌خوشی طرف‌های غربی خود در برجام از سفر به سوریه پرهیز می‌کند. چراکه اروپا همچنان خواهان کناره‌گیری بشار اسد از قدرت است. البته همان اروپایی که چندماهی است ایران را معطل برنامه حمایتی خود از برجام کرده است و با وجود اعتراضات مردمی گسترده در فرانسه و برخورد خشونت‌آمیز پلیس با مردم، قطعنامه حقوق بشری علیه ایران صادر می‌کند.اما دستگاه دیپلماسی باید گفتمان جمهوری اسلامی را نمایندگی کند؛ همان گفتمانی که حتی در فرانسه، مهد دموکراسی و کشوری لیبرالیستی در قرن‌21 و در سال‌2018 میلادی تأثیر گذاشته است.زمانی‌که برخی از همراهان و حامیان دولت کمک مستشاری به سوریه را ملامت می‌کردند حتی فکرش را هم نمی‌کردند که انقلاب اسلامی تا چه حد در منطقه و حتی فراتر از آن نفوذ کرده باشد که «الکساندر بیووایس چیوا» از سخنگویان جلیقه‌زردها که این روزها با راه‌اندازی جنبش ضدسرمایه‌داری به خیابان‌ها آمده‌اند صراحتاً اعلام کند که آن‌ها از انقلاب‌۱۹۷۹‌(انقلاب اسلامی ایران) که علیه استبداد و برای رسیدن به دموکراسی بود، الهام گرفته‌اند.

هانی‌زاده: در زمان صلح و ثبات دولتمردان به سوریه سفر کنند
آقای حسن هانی‌زاده، کارشناس امور غرب آسیا در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو»، با اشاره به سفر عمرالبشیر، رییس‌جمهوری سودان به سوریه، عنوان کرد: سفر عمر البشیر به سوریه را می‌توان نخستین سفر یک رییس‌جمهور به دمشق دانست که پس از هفت سال جنگ در این کشور صورت گرفته است.این کارشناس امور غرب آسیا، افزود: این سفر نشان‌دهنده این است که سوریه به ثبات و آرامش رسیده است و توطئه‌های عربستان، امارات، بحرین که با هزینه 60‌میلیارد دلاری که به تروریست‌ها دادند و نقش تخریبی در این کشور بازی کردند، با شکست کامل روبه‌رو شده است.

هانی‌زاده، با اشاره به اینکه بهتر است ایران دیپلماسی فعال‌تری در سوریه داشته باشد، یادآور شد: نباید فراموش کرد که ایران برای مقابله و مبارزه با تروریست‌ها به نقش رهبری محور مقاومت تبدیل شد و تأثیر بسزایی در آزادسازی این کشور از دست گروه‌های تروریستی ایفا کرد. ایران برای صلح و پایداری این کشور زحمت زیادی را متحمل شده و بهتر است در زمان صلح و ثبات شاهد سفرهای دولتمردان   یا حداقل معاون رییس‌جمهوری به دمشق باشیم.

وی با بیان اینکه ایران به‌عنوان عمق استراتژیک در سوریه است، تصریح کرد: در حال‌حاضر کشورهای عربی با توجه به اینکه سوریه به ثبات رسیده است یک‌گام جلوتر گذاشته‌اند و به داشتن روابط سیاسی با سوریه می‌اندیشند. به نظر می‌رسد دستگاه‌های دیپلماسی ما در زمانی که شاهد ثبات در سوریه هستیم، به جای اینکه یک گام جلوتر بگذارند یک گام عقب‌تر از نیروهای نظامی مقاومت هستند و بهتر است که در چنین شرایطی به توسعه روابط در سطوح بالاتر توجه کند.

کوثری: دستگاه دیپلماسی ایران در سوریه جلودار باشد
«محمداسماعیل کوثری» جانشین قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «صبح نو»، با اشاره به ضرورت سفر مقامات کشورمان به سوریه و توسعه روابط دیپلماتیک در کنار روابط نظامی و دفاعی، عنوان کرد: مقامات کشور ما علاوه‌بر همراهی نظامی که با سوریه داشتیم، باید در عرصه دیپلماتیک و سیاسی هم به توسعه روابط خود توجه کنند.کوثری، با بیان اینکه سوریه در هشت سال دفاع مقدس با کشور ما همراه بوده است، افزود: همان دوره قبل هم که در مجلس شورای اسلامی بودیم بارها عنوان کردیم این ارتباط باید برقرار باشد؛ چرا که سوریه در هشت سال دفاع مقدس با ما خیلی همراه بود و به کشور ما کمک کرد.جانشین قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تصریح کرد: ضرورت دارد، ما هم در این مقطع زمانی همان‌گونه که در ابعاد دفاعی و نظامی توانستیم غالب شویم و تروریسم و حامیان آن‌ها را در سوریه شکست دهیم، در دیپلماسی هم می‌توانیم این کار را بکنیم و جلودار باشیم.

وی با اشاره به اینکه داشتن روحیه انقلابی و جهادی را که مقام معظم رهبری  فرمودند در دیپلماسی هم باید عمل کنیم، عنوان کرد: ضرورت دارد نه‌تنها افراد دیپلمات بلکه مسوولان بالاتر هم این ارتباط تنگانگ سیاسی و دیپلماتیک را با مقامات سوریه داشته باشند و خودشان را در آنجا نشان دهند و در عمل و در میدان به مردم سوریه بگویند ما هستیم و شما، برنامه زندگی‌تان را ادامه دهید تا این کشور مستقل و پایدار بماند.