به گزارش پایگاه 598، بیماری ایدز یک بیماری عفونی است؛ نخستین مورد ابتلا به این بیماری در
کشورمان کودک پنج ساله مبتلا به بیماری هموفیلی بود که با تزریق خونهای
آلوده فرانسوی به این بیماری دچار شد. هر چند حالا سالها از این حادثه
میگذرد و پرونده مبتلایان به تالاسمی و هموفیلی که با این خونها درد، رنج
ایدز و هپاتیت C. هم به دردهایشان اضافه شد، در میان انبوه خبرها گم شد و
خونهای تزریقی به بیماران در کشورمان امروز یکی از سالمترین خونهاست،
اما هنوز هم دریافت خون برای بیماران با خطرهایی همراه است و بنا به تأکید
مدیرعامل سازمان انتقال خون کسانی که خون دریافت میکنند، پنج برابر
بیماران دیگر شانس ابتلا به عفونتهای بیمارستانی را دارند.
اما این تنها یکی از وجوه ماجراست؛ بخش دیگر این ماجرا به تعرفهگذاری برای
خونی بازمیگردد که مردم به رایگان اهدا میکنند، اما سازمان انتقال خون
به انحای مختلف در تلاش است تا این خون را بفروشد! و ماجرای بالا رفتن شانس
عفونت بیمارستانی با تزریق خون پوششی زیبا و علمی برای عملیکردن این
ماجراست!
هنوز در کشورمان ساختاری برای پایش علل مرگومیرها وجود ندارد، اما طبق
آمار میزان عفونت بیمارستانی در ایران سه برابر استاندارد کشورهای پیشرفته
دنیاست. آنطور که حمید مهدیفیضآبادی، رئیس انجمن میکروبشناسی ایران
میگوید: عفونتهای بیمارستانی در کشور ما بین ۵تا ۱۵درصد و بعضاً بیشتر
شیوع دارد. علی ایمانی دبیر این انجمن نیز معتقد است: اگر میزان عفونتهای
بیمارستانی زیر ۵درصد باشد، قابل قبول است که این وضعیت در بیمارستانهای
کشورهای توسعهیافته مشاهده میشود. وی تأکید میکند: میزان مرگومیر بر
اثر عفونتهای بیمارستانی در کشور موضوعی نیست که بتوان آن را انکار کرد.
مدیریت خون بیمار
علیاکبر پورفتحالله مدیرعامل سازمان انتقال خون هم ماجرای عفونتهای
بیمارستانی را انکار نمیکند، بهخصوص وقتی میتوان آن را بهانهای برای
کاهش مصرف خون در بیمارستانها قرار داد. وی با تأکید بر لزوم اجرای مباحث
مربوط به مدیریت خون بیمار در بیمارستانهای کشور میگوید: باید توجه کرد
که شانس ابتلا به عفونتهای بیمارستانی در کسانی که خون دریافت میکنند،
حدود پنج برابر افزایش مییابد.
همچنین طول مدت بستری بیمارانی که خون دریافت میکنند، نسبت به آنهایی که
خون دریافت نمیکنند به شدت افزایش پیدا میکند. بنابراین تزریق خون
میتواند هم برای بیمار عوارض و گرفتاریهایی به دنبال داشته باشد و هم
هزینه سنگینی را به نظام سلامت تحمیل کند، زیرا طول بستری را افزایش داده و
هزینههای بیمهها و بیمار را نیز بالا میبرد. به همین دلیل در دهه اخیر
ادبیات جدیدی در حوزه انتقال خون مطرح شده و آن هم ادبیات مدیریت خون بیمار
است.
تزریق خون خود بیمار به خودش
نخستین سؤال در این مقوله جدید چیستی مدیریت خون است. پورفتحالله در
اینباره میگوید: در بحث مدیریت خون بیمار عناصر و اقدامات مختلفی وجود
دارد که این اقدامات میتواند قبل، حین و بعد از عمل انجام شود. یکی از
بحثها این است که قبل از عمل جراحی، کمخونی بیمار را مدیریت کنیم.
مدیرعامل سازمان انتقال خون در اینباره توضیح میدهد: در جراحیهای
انتخابی قبل از اینکه بیمار تحت عمل قرار گیرد، میتوانیم کمخونیاش را
درمان کنیم. در کنار این مسئله در حین عمل میتوانیم در صورت نیاز از خون
خود بیمار استفاده کنیم.
امروزه دستگاههایی وجود دارد که میتواند خون فرد را حین عمل جراحی
جمعآوری و به فرد تزریق کند. مدیریت خونریزی حین عمل را انجام داده و کاری
کنیم که بیمار حداقل خونریزی را حین عمل داشته باشد. بعد از عمل هم
میتوانیم، اقداماتی مانند اصلاح آنمی یا حتی جمعآوری خون بیمار را انجام
دهیم. این مجموعه اقداماتی است که در سطوح بیمارستانی میتواند برای مدیریت
خون بیمار انجام شود.
پشتپرده یک دلسوزی
آمار کمخونی در ایران بالاست؛ این موضوعی است که آثارش تنها به بیماران
نیازمند جراحی بازنمیگردد و برای افراد عادی نیز چالشزاست. پورفتحالله
با اشاره به آمار مصرف سالانه حدود ۵/۳ میلیون فرآورده خونی و نزدیک به دو
میلیون واحد گلبول قرمز در مراکز درمانی کشور، دلیل مصرف بالای خون در
ایران را نگاه نادرست پزشکان به این ماجرا میداند و معتقد است: تجویز
تزریق خون در کشور غیرواقعی است!
این در حالی است که به نظر نمیرسد، هیچ پزشکی در تجویز تزریق خون منفعتی
داشته باشد و جز در مواقع اضطرار برای بیمار خون تجویز شود. به همین خاطر
پشتپرده این ماجرا به همان موضوع قدیمی تلاش سازمان انتقال خون برای
فروختن خونی است که خیرین به رایگان اهدا میکنند.
منبع: روزنامه جوان