اهمیت حل معضل بیکاری و یافتن راهکاری برای خروج از این بحران یکی از مهمترین دغدغه های کشور به ویژه استان ها قلمداد می شود. هر یک از استان های کشور با توجه به شرایط مختلف ژئوپلتیکی وجود جغرافیای متنوع با ویژگی های خاص طبیعی و اقلیمی) و شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خاص خود، دارای پتانسیل های مختلفی به جهت ایجاد اشتغال می باشند.
توزیع نامتعادل منابع و عوامل اقتصادی، ساختار سنی و جنسی جمعیت، فرهنگ کار، آموزش،مهارت و تخصص،استعدادها و قابلیت های متفاوتی برای استان های کشور به همراه دارد به طوریکه برخی از استان ها به لحاظ دارا بودن شرایط و امکانات بهتر از جمله ریز ساخت های اقتصادی و افزایش ظرفیت های تولیدی، منابع طبیعی، جاذبه های گردشگری و... از توسعه یافتگی بیشتری نسبت به استان های دیگر برخوردار هستند.
هدف کلی این گزارش بررسی شکاف نرخ بیکاری استان ها در دهه اخیر بر اساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران می باشد.
بالاترین نرخ بیکاری در سال 97 متعلق به کرمانشاه با نرخ 16.4 درصد و پایین ترین نرخ بیکاری در سال 97 متعلق به همدان با 6.5 درصد است که بررسی شکاف مطلق در نرخ بیکاری طی سال های 90 تا 97 نشان می دهد که بیشترین شکاف در بین استان های کشور مربوط به سال 95 با 14.7 واحد درصد بوده است.
روند نرخ بیکاری در سال های مورد بررسی نشان می دهد که نرخ مزبور در سال 1395، با 12.4 درصد بالاترین میزان را در کشور داشته است. این در حالی است که در همین سال 13استان (42 درصد از استان ها) دارای نرخ بیکاری بالاتر از نرخ بیکاری مربوط به کل کشور بوده اند. در سال 94 ، استان هایی که دارای نرخ بیکاری بالاتر از نرخ بیکاری مربوط به کل کشور بوده اند. بیشترین سهم (61 درصد ) را به خود اختصاص داده اند.
از سوی دیگر در سال های 91 و96 استان هایی که دارای نرخ بیکاری از نرخ بیکاری مربوط به کل کشور بوده اند. کمترین سهم (39.0 درصد) را داشته اند.
کمترین نرخ بیکاری در سال های مورد بررسی مربوط به سال 92 با 10.4درصد بوده است که در سال مذکور 48 درصد از استان ها دارای نرخ بیکاری بالاتر از نرخ بیکاری کشور بوده اند.