بازار دخانیات، جولانگاه سودجویان شده است/ نظارتی بر توزیع‌کنندگان و خرده‌فروشان سیگار وجود ندارد

به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، بازار سیگار در سال ۹۷ با مشکلات عدیده‌ای روبرو بوده است که مهمترین آن عدم نظارت جدی بر قیمت‌های فروش توسط نهادهای نظارتی و ذی‌صلاح است؛ به‌گونه‌ای که با افزایش نرخ ارز، قیمت سیگار نیز که به عقیده کارشناسان از کالای مصرفی به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده است، افزایش یافته و با کاهش قیمت ارز نیز سیگارهای احتکار شده از پستوها و انبارها خارج شده تا محتکران و سودجویان از ضرر و زیان‌های احتمالی و پیش‌رو جلوگیری کنند.

متاسفانه مهمترین اشکال وارده بر بازار سیگار، سود و منفعتی است که به جیب دلالان و محتکرانمی‌رود و دراین بین تولیدکنندگان هیچ سود مازادی نمی‌برند و بیش از هر بخش دیگری این مصرف‌کنندگان هستندکه از لحاظ مالی متضرر می‌شوند. مسئله قابل ایراد در این حوزه انفعال نهادهای نظارتی و بازرسی است که از ابتدای سال تاکنون به بازار سیگار ورود نکرده‌اند و این دلالان و واسطه‌گران هستند که هرگونه که می‌خواهند جولان می‌دهند و سودهای آنچنانی به جیب می‌زنند.

نظارت فقط بر لایه های اول تولید و عرضه سیگار وجود دارد/عدم نظارت بر لایه های بالاتر عامل گرانی سیگار است

محمدرضا تاجدار، رئیس هیات مدیره انجمن تولید کنندگان، وارد کنندگان و صادر کنندگان محصولات دخانی با اشاره به اینکه شبکه توزیع سیگار لایه‌های مختلفی دارد که به ترتیب تولید کننده، عمده فروش اصلی، عمده فروش استانی و خرده فروشان را شامل می‌شود، اظهار کرد: حداکثر نظارت بر لایه اولیه که تولید کننده و عمده فروش اصلی است صورت می‌گیرد اما در مورد خرده فروشی‌ها چنین نظارت و کنترلی وجود ندارد و طبیعی است که دلالان و واسطه‌گران از این موضوع به نحو مطلوب استفاده می‌کنند.

وی همچنین به علت دیگر افزایش قیمت سیگار و فروش آن با رقمی بیشتر از قیمت درج شده روی پاکت‌ها اشاره کرد و گفت: با توجه به شرایطی که پیش از آغاز سال به وجود آمد و بازار از افزایش قیمت‌ها در سال ۱۳۹۷ مطلع شد، برخی با خرید سیگار و احتکار آن قصد داشتند که با آغاز سال جاری سودهای کلانی را به جیب بزنند؛ بنابراین پول‌های سرگردان به حوزه دخانیات آمد و در این راستا نه تنها نظم بازار به هم ریخت بلکه مصرف کننده و تولید کننده آسیب دیدند و در این بین تنها سودجویان منتفع شدند.

این در حالی است که فریدون احمدی نایب رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتگو با خبرنگار 598، به گرانی های اخیر دخانیات اشاره کرد و گفت: به دلیل اتفاقاتی که از شب عید امسال رخ داده و عده ای از این مسائل سودجویی کردنداین افزایش قیمت دخانیات طبیعی است.

وی ادامه داد: زمینه این گرانی ها را می توانیم اختلاف در نرخ ارز عنوان داشت، البته بخش عمده ای از توتون کشور وارد می شود و موضوعات دیگری مانند فیلتر، کاغذ سیگار و قطعات یدکی ماشین آلات همه ارز بری دارد.

                            

تغییر نرخ ارز در گرانی تاثیر دارد

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به اینکه تغییر نرخ ارز در گرانی تاثیر دارد، گفت: ما رانت در سیگار توزیع نکنیم واجازه دهیم عرضه و تقاضا با مکانیزم های واردات بازار خیلی متشنج نشود و نرخ سیگار را کنترل کنیم.

وی بیان داشت: البته این واقعیت که دخانیات ضرر دارد وجود دارد اما آمار بالای 40میلیون نخ مصرف در کشور وجود دارد و این عدد قابل توجهی است و البته بخش عمده ای هم قاچاق می شود ولی به هرحال نمی توان این بازار افسار گریخته را رهاکرد.

باید قاچاق دخانیات کنترل و بازار آن یک متولی داشته باشد

نماینده مردم در مجلس با اشاره به اینکه باید قاچاق کنترل شود و بازار دخانیات یک متولی داشته باشد، اضافه کرد: به نظربنده همان سازمان نظارت بر نرخ دخانیات می تواند متولی این مسئله باشد و نباید تعزیرات و سازمان حمایت از مصرف کننده را در این معقوله وارد کنیم.

آشفتگی بازار و غیر واقعی بودن نرخ ارز عامل اصلی گرانی دخانیات است

وی با اشاره به اینکه عده ای از طریق دخانیات سودهای کلانی بدست میآوردند، افزود: این آشفتگی بازار و غیر واقعی بودن نرخ ارز عامل اصلی گرانی دخانیات است.

احمدی با اشاره به اینکه با واقعی شدن قیمت ها رانت حذف خواهد شد، ابراز داشت:باید قیمت ها در کشور واقعی شود و یارانه ها جهت داربه خانوارها و مصرف کننده ها، حقوق بگیران، بازنشسته ها، افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی ها پرداخت شود.

وقتی بازار از تعادل و منطق خارج می شود همه رو به سودجویی می آورند

وی عنوان داشت: وقتی بین ارز دولتی و غیر دولتی اختلاف چند برابری بسیاری وجود دارد ، همین مسئله وسوسه برانگیز خواهد بود و بازار به آن حساسیت نشان خواهد داد ؛ وقتی بازار از تعادل و منطق خارج می شود همه رو به سودجویی میآورند .

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به قانون بودجه امسال، گفت:حتما در قانون بودجه امسال این بحث افزایش تعرفه واردات و یا بالابردن مالیات را مطرح خواهیم کرد تا این سودهایی که به جیب برخی افراد می رود به سمت دولت برای صرف در مسائل دیگر سرازیر شود.

وی بیان داشت:وقتی ما در بازار حاشیه داشته باشیم و وقتی نرخ های واقعی با نرخ های تصنعی اختلاف داشته باشند زمینه برای سود جویی فراهم می شود ؛ ما مسئول ایجاد یک بازار شفاف هستیم .

در حوزه اقتصاد همه چیز رها شده است

احمدی افزود: امروز باید قیمت ها را واقعی کنیم و نگاه منطقی به اقتصاد داشته باشیم، امروز این توزیع رانت باعث برخی مشکلات شده است ؛ ما حکمرانی مناسبی نداریم مخصوصا در حوزه اقتصاد همه چیز رهاست.

نوع گرانی سیگار باید مدیریت شود

از طرفی هم محمدرضا منصوری یکی دیگر از اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتگو با خبرنگار 598، با اشاره به پیچیدگی مسئله دخانیات، اظهار داشت: در قانون مجلس آورده شده است که بخشی از پول به سمت بهداشت ودرمان، ورزش و مسائل اجتماعی برود حداقل این گرانی باعث می شود که افراد کمتر سیگار مصرف کنند.

                          

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به اینکه ما بخاطر مصرف دخانیات هزینه های پزشکی فراوانی می دهیم، گفت: گرانی دخانیات باعث می شود کسی که ده نخ سیگار مصرف می کند به هشت نخ کاهش پیدا کند و این به نفع کشور می باشد.

گرانی سیگار به ضرر جامعه نیست

وی بیان داشت: اما باید این موضوع را هم در نظر داشته باشیم که در کشور مصرف سیگار بالاست و باید برای این افراد هم فکر کنیم.

منصوری ادامه داد: گرانی سیگار خیلی به ضرر جامعه نیست اما این که مدیریت چگونه باشد و یا مالیات دریافت شود مسئله ای قابل پیگیری است که ما هم پیگیر این موضوع خواهیم بود تا این مسئله به نحو صحیح تری صورت بگیرد.

* حسین حیدری