به گزارش پایگاه 598، در میان مسلمانان بهویژه شیعیان، اربعین بیستم ماه صفر سال 61 هجری است که شهرت بسیار دارد.
عموما آن روز را روز ورود اهلبیت پس از خلاصی از اسارت کوفه و شام به کربلا میدانند و آن را زیارت «مرد الراس» میخوانند.
اهمیت
این روز طبق روایات و نقلهای تاریخی از آن جهت است که جابرابنعبدالله
انصاری بهعنوان اولین زائر بر مزار امامحسین(ع) حاضر شده است. در برخی
منابع علاوهبر جابر گفته شده است بازماندگان کربلا نیز در همین روز به
کربلا بازگشته و قبر امامحسین(ع) و سایر شهدا را زیارت کردهاند. شیعه هر
سال داغ شهادت امامحسین(ع) را تا 40 روز بعد از شهادتش زنده نگاه میدارد
و برایش چله میگیرد.
گویی حسین و یارانش هر سال شهید میشوند و تجلیل از آنها در هر سال واجب است.
اربعین از روزهای مهم سال است که شیعه پس از عاشورا برای اقامه عزاداری بر آن اهتمام زیادی دارد.
طبق
روایات، زیارت امامحسین(ع) در آن روز ثواب بسیار دارد و چون سیره مستمره
شیعه از زمان شهادت اهلبیت خاصه اسرای کربلا بر آن جاری است، مسلمانان و
بهویژه شیعیان از اقصینقاط و بهطور گسترده و مردم عراق رو به کربلا
آورده به زیارت قبر اباعبداللهالحسین(ع) و یارانش اهمیت بیشتری میدهند.
عدد اربعین در روایات و احادیث
یکی
از تعبیرهای رایج عددی تعبیر اربعین است که در بسیاری از موارد بهکار
رفته است، یک نمونه آن سن رسول خدا(ص) است که در زمان مبعوثشدن 40 بوده
است. نمونه دیگر گفته شده که عدد 40 در سن انسانها نشانه بلوغ و رشد فکری
است. این حدیث از ابنعباس به نقل از پیامبر نقل شده است که اگر کسی 40
ساله شد و خیرش به شرش غلبه نکند، آماده رفتن به جهنم باشد. در نقلی دیگر
آمده است: «مردم طالب دنیایند تا 40 سالشان شود پس از آن بهدنبال آخرت
خواهند رفت (جعفریان، مقالات تاریخی، ص72).»
در قرآن نیز آمده است
میقات حضرت موسی با پروردگارش طی 40 روز حاصل شده است: «وواعدناموسی ثلاثین
لیله و اتممناها بعشر فتم میقات ربه اربعین لیله و قال موسی لاخیه هارون
اخلفنی فی قومی و اصلح و لا تتبع سبیل المفسدین (سوره اعراف، آیه 142).»
سنت اربعین
اربعین
سنت شیعیان بیداردلی است که گذشت زمان وفاداری آنها را نسبت به
امامحسین(ع) از بین نمیبرد. لذا کسانی که بهحق مومن هستند نمیتوانند به
حقیقت مجسم یعنی اباعبدالله(ع) مومن نباشند زیرا کسانی که همواره به یاد
حقند همواره به یاد حقیقت مجسم هم هستند هرچند غوغای زمانه و شرایط روزگار
چیزی غیر از حق را بخواهد.
غوغای زمانه و تبلیغات یزیدی تلاش کرد که
امامحسین(ع) را از صحنهها و خاطرهها پاک کند و آن همه ظلمها و تهمتها و
کشتار برای این بود که ذهنها از یاد امامحسین(ع) پاک شود ولی اربعین که
از نشانههای مومن است نشان داد که در زیر این آسمان کسانی هستند که به
تبلیغات دشمنان توجهی نمیکنند و غوغای زمانه آنها را از وفاداری به حقیقت
مجسم یعنی امام معصوم غافل نخواهد کرد. سنت اربعین سنت انسانهایی است که
اسیر حکومت یزیدی نشدند و تحت تبلیغات نظام کفر از تعهدی که با حق داشتند،
دست نکشیدند. (طاهرزاده، اربعین حسینی، ص26)
جایگاه اربعین در کلام اهلبیت(ع)
ائمه
در بزرگداشت اربعین خود پیشقدم بوده و اعمال مخصوصی را برای این روز دستور
دادهاند. اربعین روز تجدید محبت و سوگواری برای سالار شهیدان،
اباعبداللهالحسین (ع) است و امامرضا(ع) درباره اهمیت آن میفرماید: «کسی
که متذکر مصائب ما شود و به جهت ستمهایی که بر ما وارد شده گریه کند روز
قیامت با ما خواهد بود و مقام و درجه ما را خواهد داشت و کسی که مصیبتهای
ما را بیان کند و خود بگرید و دیگران را نیز بگریاند در روزی که همه چشمها
گریان است، چشم او گریان نخواهد بود.» و ادامه میدهد: «من زار قبر
ابیعبدالله بشط فرات کان کمن زار الله فوق عرشه.»
هرکس قبر
امامحسین(ع) را در کنار رود فرات زیارت کند مانند کسی است که خداوند را در
بالای عرش زیارت کرده است (شیخ صدوق، عیون اخبارالرضا، ج2، ص85).
قال
ابومحمد الحسنالعسکری(ع) علامات المومن خمس؛ الصلوه الخمسین و زیاره
الاربعین و الختم فی الیمین و تعفیر الجبین و الجهر ببسم الله الرحمن
الرحیم (شیخ حر عاملی، وسایل الشیعه، ، 10، ص473).
دیگر روایت از
امام حسنعسکری(ع) است که بهعنوان کهنترین متون مذهبی درمورد اربعین
مطلبی آورده است که منابع مختلف از ایشان نقل کردهاند. حضرت فرمودهاند:
«نشانههای مومن پنج چیز است: اول خواندن 51 رکعت نماز، دوم زیارت اربعین،
سوم انگشتری در دست راست، چهارم وجود آثار سجده بر پیشانی، پنجم بلندخواندن
بسمالله در نماز.»
این حدیث تنها مدرک معتبری است که جدا از خود
زیارت اربعین که در منابع دعایی آمده به اربعین امامحسین(ع) و بزرگداشت آن
تصریح کرده است (جعفریان، مقالات تاریخی، ص173).
اجتماع تاریخی و
محبتآمیزمردم مشتمل بر تعارفات مهرانگیز و اتحادآور و مودت خیز میلیونها
شیعه در شهر کربلا برای همدردی با بازماندگان اباعبداللهالحسین(ع) اثرات
نهضت حسینی را جلوی چشم هزاران زائر ارادتمند مجسم و دلها را متوجه روز
عاشورا میسازد (مویدی، فرهنگ جامع امامحسین(ع)، ص 17).
امروز جهان
اسلام به نور اهلبیت(ع) زنده است و مظهر این حیات، نقشآفرینی فوقالعاده
راهپیمایی میلیونی اربعین است. پس؛ سلام بر حسین و اربعینش، سلام بر
اربعین و زائرانش، سلام بر اندوه دل آنان که اربعین را تجلی حقیقت عاشورا
دانسته و سوز دل خود را با پیادهروی، با سوز دل زینب کبری بر مزار کشتگان
عشق همراه ساختهاند و سلام به همه وفاداران به آرمانهای قدسی
اباعبداللهالحسین و رحمهالله و برکاته.
فرهیختگان